بررسی میزان و تقسیط کود نیتروژن بر درصد پروتئین و آمیلوز دانه برنج را شرح دهید ؟

Question

حسین برخورداری · Answer

بررسی میزان و تقسیط کود نیتروژن بر درصد پروتئین و آمیلوز دانه برنج را شرح دهید ؟

بررسی میزان و تقسیط کود نیتروژن بر درصد پروتئین و آمیلوز دانه برنج درصد پروتئین و آمیلوز ممکن است متأثر از عنصر نیتروژن و تقسیط آن در شالیزارها باشد . به همین منظور آزمایش مزرعه اي جهت بررسی میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد برخی از صفات کیفی دانه برنج رقم طارم محلی انجام گرفت . نوع آزمایش فاکتوریل در قالب بلوك هاي کامل تصادفی در سه تکرار 1386 در مزارع مرکز تحقیقات برنج کشور، آمل انجام شد . در ا ین بررسی سه - بود که در سال زراعی 87 46 و 69 کیلوگرم در هکتار عامل اصلی و عامل فرعی سه نحوه تقسیط کود نیتروژن بود ، سطح نیتروژن 23 که در سه مرحله رشد گیاه تقسیط گردید . نتایج این بررسی نشان داد میزان آمیلوز دانه برنج با افزایش نیتروژن و تقسیط، روند کاهشی را طی کرد . بیشترین درصد پروت ئین با مصرف 69 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد و با انجام دو مرحله تقسیط، درصد پروتئین نسبت به سایر تیمارها افزایش نشان داد . با افزایش میزان نیتروژن عملکرد دانه نیز افزایش نشان داد . هر چه بر تعداد تقسیط نیتروژن افزوده گردید، میزان عملکرد برنج افزایش یافت. تقریبا نیمی از اراضی شمال کشور متعلق به کشت ارقام بومی با کیفیت بالا و آروماتیک نظیر طارم محلی است. درصد پروتئین تابعی از مصرف نیتروژن در شالیزارها است . نیتروژن مهمترین عنصر غذایی در تولید برنج است و 67 درصد از کل کود به کار رفته در مزارع برنج در سطح جهانی براي نیتروژن برآورده شده است ( 8). منبع اصلی کود ازته در شالیزارهاي کشور اوره می باشد، ولی این کود پس از مصرف به شدت در خطر تلف شدن از راه هاي مختلف می باشد، که عمده ترین آن ها شستشو به صورت نفوذ عمقی و جریان سطحی و همچنین تصعید به صورت گاز آمونیاك می باشد، به طوري که بیشتر کودهاي اوره مصرف شده در شالیزارها از دسترس گیاه خارج شده و در بهترین شرایط مدیریت  مصرف، راندمان مصرف آن حداکثر تا حدود 40 درصد می باشد  بنابراین تقسیط کود نیتروژن می تواند در انواع ارقام جهت افزایش قابلیت دسترسی به نیتروژن در مراحل حساس رشد گیاه مورد استفاده قرار گیرد . هر چند رابطه بین جذب کود نیتروژن و جذب کل نیتروژن در طی فصل رشد به زمان مصرف کود نیتروژن بستگی دارد و جذب نیتروژن تا اواخر فصل رشد ادامه دارد، لذا تقسیط کود نیتروژن سبب افزایش مقدار کل نیتروژن گیاه برنج می شود . آمیلوز دانه برنج نیز تحت تأثیر مصرف نیتروژن در شالیزار تغییر می کند، و کاهش یا افزایش آن بر کیفیت برنج موثر خواهد بود. برنج ها از لحاظ مقدار آمیلوز موجود در دانه به دو دسته واکسی و غیر واکسی تقسیم می شوند. از آن جایی که برنج هاي واکسی در طی پخت میزان آب کمی جذب نموده و پس از پخت نیز بسیار نرم، لعاب دار و چسبنده می باشند (آمیلوز 1 تا 2 درصد)، کمتر مورد توجه مصرف کنندگان قرار می گیرند ، ولی برنج هاي غیر واکسی ( 8تا 33 درصد) که طارم محلی از انواع آن می باشد، پس از پخته شدن دانه هاي آن از هم جدا بوده و پس از پخت نیز تا مدت ها نرم باقی می مانند، در نتیجه بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفته اند. مقدار پروتئین دانه اگر چه تحت تأثیر متغیرهاي زیاد و تغییرات محیطی است. به طور میانگین 7 درصد در برنج سفید و 8 درصد در برنج قهوه اي است. تعادل آمینو اسیدهاي پروتئین برنج به طور استثنایی خوب می باشد. مقدار لیزین به عنوان مثال حدود 3/8 درصد از پروتئین را شامل می شود ( 4). مطالعات اخیر در زمینه اجزا حاصل از عملیات تبدیل -4 نشان داده است که 82 درصد پروتئین برنج قهوه اي در برنج سفید باقی می ماند. گزارش شده در  ارقامی که محتواي پروتئین دانه آنها بیشتر بوده، آسیب پذیري کمتري نسبت به شکستگی داشتند مدیریت صحیح کود نیتروژن می تواند باعث افزایش محتواي پروتئین دانه ارقام برنج شده و کیفیت محصول را طی عملیات تبدیل بهبود بخشد ( 14 ). تقسیط کود نیتروژن مصرفی در زمان هاي مشخص از مرحله رشدي گیاه برنج نیز می تواند سبب افزایش کیفیت و کمیت محصول شود . بنابراین در این آزمایش به بررسی تأثیر مدیریت کود نیتروژن و تقسیط آن بر درصد پروتئین و آمیلوز دانه برنج رقم طارم محلی پرداخته شده است.

مواد و روش ها

به منظور ارزیابی اثرات مقادیر و شیوه تقسیط کود نیتروژن بر خصوصیات کیفی برنج رقم طارم محلی، آزمایشی در مزرعه موسسه تحقیقات برنج کشور، آمل با مختصات جغرافیایی 28 دقیقه و 36 29 متر از سطح دریا انجام شد . / درجه عرض شمالی و 23 دقیقه و 52 درجه طول شرقی با ارتفاع 8 و کربن آلی 1درصد (جدول 1) بود. مجموع بارندگی در طی فصل رشد این گیاه pH=6/ خاك داراي 91 114 میلی متر بود. / که در سال 1387 انجام آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلو ك هاي کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد . تیمارها شامل 46 و 69 کیلوگرم در هکتار و تیمار تسقیط شامل دو، سه و چهار مرحله ، نیتروزن در سه سطح 23 مصرف کود به فاصله 20 روز یکدیگر بود . قبل از نشا کاري کودهاي پتاس و سوپر فسفات ترپیل به صورت پایه و به میزان 100 کیلو گرم در هکتار در هر یک از کرت هاي آزمایشی به طور یکنواخت توزیع گردید . مقدار و زمان هاي مصرف کود نیتروژن که از نوع اوره بود برحسب تیمارهاي مورد نظر اعمال شد . رقم مورد کشت این آزمایش برنج طارم محلی بود که با فاصله ي کاشت 20 20 سانتی متر نشا کاري شد . براي اند ازه گیري آمیلوز از دستگاه اسپکتوفتومتر و درصد پروتئین از دستگاه کجدال مورد تجزیه واریانس قرار SAS استفاده گردید . داده هاي به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماري گرفتند، همچنین مقایسه میانگین ها با آزمون چند دامنه اي دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام شده یا چگونگی تقسیط کود نیتروژن به T یا میزان مصرف کود نیتروژن و N است. تیمارهاي آزمایشی شامل شرح زیر بود:

23 کیلوگرم نیتروژن در هکتار :N1

46 کیلوگرم نیتروژن در هکتار :N2

نتایج و بحث

عملکرد دانه

بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات اثر نیتروژن و تقسیط آن بر عملکرد دانه برنج به ترتیب در سطح احتمال 1 و 5 درصد معنی دار شدند، ولی اثر متقابل نیتروژن و شیوه تقسیط براي این صفت معنی دار نشد (جدول 2). مقایسه میانگین عملکرد دانه که بر اساس آزمون دانکن انجام گرفت نشان داد بیشترین میزان عملکرد دانه با میانگین 5089 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار مصرف 69 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار با شیوه تقسیط دو مرحله اي و کمترین میزان آن با میانگین 3105 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار مصرف 23 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار با شیوه تقسیط سه مرحله اي بود . اولین شرط جهت افزایش عملکرد، تولید ماده خشک بیشتر در واحد سطح می باشد . بنابراین مقدار ماده خشک تولیدي، به درجه کارآیی فتوسنتز گیاه و همچنین به نوع گیاه که فعالیت هاي حیاتی خود را به طور موثري انجام دهد، بستگی دارد . مقدار کل فرآورده هاي فتوسنتز در طول دوره یک گیاه در حال رشد تحت شرایط معین، به اندازه سطح فتوسنتزي، راندمان آن و طول مدتی که آن سطح فعال است، بستگی دارد   فلاح ( 1995 ) نتیجه گرفت عملکرد دانه برنج با ماده آلی معین خاك در کرت هاي بدون مصرف کود نیتروژنه از 2364 تا 4917 کیلوگرم در هکتار و در کرت هایی که کود نیتروژنه اضافه شد، از 3737 تا 5171 کیلوگرم در هکتار متغیر بود . وي بیان داشت عملکرد دانه برنج با جذب ن یتروژن در هکتار حاصل با به کار بردن 30 Peta گردید. یوچیدا و همکاران ( 1982 ) بیان نمودند عملکرد دانه برنج در رقم 90 و 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار ، کیلوگرم نیتروژن در هکتار افزایش یافت، ولی در سطوح 60 عملکرد دانه به شدت کاهش پیدا کرد . سینگ و همکاران ( 2002 ) عن وان کردند عملکرد دانه برنج با 1 اواسط پنجه زنی، / 1 زمان نشاکاري ، 3 / تقسیط 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در طی سه مرحله ( 3 به ترتیب 6300 و 4750 کیلوگرم دانه در PR و 111 PR 1/3 در مرحله خوشه آغازین ) براي دو رقم 106 هکتار بود.

درصد پروتئین

در بررسی نتایج حاصل از تجزیه واریانس تاثیر نیتروژن بر درصد پروتئین مشخص گردید مقدار نیتروژن توانست در سطح 5 درصد تفاوت معنی داري در این صفت ایجاد کند هر چند عامل تقسیط نتوان ست براي این صفت معنی دار گردد . بر این اساس بیشترین درصد پروتئین زمانی حاصل شده که، بالاترین میزان نیتروژن در مزرعه مصرف شد، مصرف 23 کیلوگرم نیتروژن توانست نسبت به تیمارهاي 46 و 69 کیلوگرم نیتروژن در هکتار موثرتر واقع شود (شکل 2). با افزایش میزان کود نیتروژ ن مصرف شده، محتواي پروتئین دانه ها افزایش یافت . مصرف کود نیتروژن در زمان مناسب و به مقدار مناسب سبب افزایش محتواي نیتروژن دانه و محتواي پروتئین دانه می شود . این نتایج با گزارش لیساواتونگ و ریرکاسم ( 2003 ) مطابقت داشت که بیان کردند مصرف نیتروژن در نزدیکی مرح له گلدهی، باعث افزایش جذب نیتروژن بعد از گلدهی، افزایش محتواي پروتئین دانه و افزایش غلظت پروتئین دانه در برنج می شود . با توجه به جدول مقایسه میانگین (جدول 3) اثرات متقابل نیتروژن و تقسیط آن بر پروتئین در 12 درصد مربوط به / یک گروه آماري قرار گرفتند، بر این اساس بیشترین میزان پروتئین با میانگین 30 تیمار مصرف 23 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار با شیوه تقسیط سه مرحله اي کمترین میزان آن با 9 درصد مربوط به تیمار مصرف 23 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار با شیوه تقسیط یک / میانگین 30 مرحله اي می باشد. در تحقیقی که بر روي زمان استفاده از نیتروژن و تأثیر آن بر کاربرد و حجم پروتئین برنج انجام دادند به این نتیجه رسیدند که، حجم پروتئین دانه برنج در اثر افزایش نیتروژن و استفاده آن به طور مرحله اي به طور چشمگیري افزایش یافته بود. آزمایشی با عنوان تأثیر کود شیمیایی حاوي نیتروژن بر برخی از ویژگی هاي کیفی طبیعی در گیاه برنج در دهلی نو صورت پذیرفت که، به این نتیجه رسیدند که، تقسیط  کود نیتروژن در سه مرحله باعث افزایش عمده محصول و حجم پروتئین گردید بر اساس گزارش کیم و پالسن ( 1986 )، کودهاي نیتروژنی، احتمالاً مقدار واردات نیتروژن از قسمت هاي رویشی به دانه را در مقایسه با کربوهیدرات ها افزایش داده و موجب افزایش غلظت نیتروژن دانه و درصد پروتئین آن می گردند . موراکامی ( 1975 ) نیز گزارش نمود با افزایش عملکرد دانه، درصد پروتئین آن کاهش می یابد، در حالی که موراتا ( 1969 ) طی آزمایشی بیان داشت که افزایش کاربرد نیتروژن در گندم باعث افزایش عملکرد و درصد پروتئین دانه می گردد . ناموکو و همکاران ( 1994 ) گزارش نمودند مصرف کود نیتروژن با شروع مرحله به خوشه رفتن، میزان پروت ئین دانه برنج و احتمالاً عملکرد دانه برنج را افزایش می دهد . گودینگ و همکاران ( 1991 ) بیان داشتند، افزایش پروتئین دانه با مصرف بیشتر کود نسبتا بی فایده است، به خصوص تحت شرایط خشک این اثر بیشتر است . مصرف کود سرك در زمان ابتداي تشکیل خوشه اولیه و مراحل بعد موجب افزایش پروتئین دانه خواهد شد

درصد آمیلوز

در بررسی نتایج تجزیه واریانس مربوط به صفت درصد آمیلوز دانه برنج مشخص شد (جدول 2) اثر نیتروژن بر درصد آمیلوز در سطح 5 درصد معنی دارگردید، ولی تیمار شیوه تقسیط معنی دار نگردید. بر این اساس بیشترین درصد آمیلوز زمانی حاصل شد که، کمترین میزان نیتروژن در مزرعه مصرف شد (شکل 3). با توجه به جدول مقایسه میانگین اثرات متقابل نیتروژن و تقسیط آن بر درصد آمیلوز بیشترین 19 مربوط به تیمار مصرف 23 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار با شیوه تقسیط / درصد آمیلوز با میانگین 61 18 مربوط به تیمار مصرف 69 کیلوگرم کود نیتروژن در / سه مرحله اي و کمترین میزان آن با میانگین 54  هکتار با شیوه تقسیط دو مرحله اي می باشد جدول 3 در بررسی اثرات کود نیتروژنه و تراکم بوته بر ویژگی هاي زراعی عملکرد و اجزاي عملکرد در برنج (لاین امید بخش 843 ) که توسط همتی ( 1387 ) صورت گرفت به این نتیجه رسیدند با توجه به نتایج تجزیه واریانس سطوح مختلف کود نیتروژن بر درصد آمیلوز تأثیر معنی داري نداشته است.

منبع : جهاد کشاورزی

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو ) 
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو) 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .