بررسی کارآیی تیمارهای پیشسرمادهی و خراشدهی شیمیایی و مکانیکی در شکستن رکود بذر گاوپنبه را شرح دهید .

Question

حسین برخورداری · Answer

بررسی کارآیی تیمارهای پیشسرمادهی و خراشدهی شیمیایی و مکانیکی در شکستن رکود بذر گاوپنبه را شرح دهید .

رﮐﻮد ﺑﺬر ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ ﺑـﺬر ﻋﻠﻔﻬﺎی ﻫﺮز ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﭼﺮا ﮐ ﻪ در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻪ ﺑﺬور ﺳﺎﻟﻢ، ﻓﺎﻗـﺪ رﮐـﻮد و در ﻋـﯿﻦ ﺣـﺎل دارای ﻗﺪرت ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و ﻗﺪرت ﺣﯿﺎت ﻧﯿﺎز ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ . اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﯾﺎﻓﺘﻦ روﺷﯽ ﮐﺎرآﻣـﺪ ﺳـﺎده، ﮐـﻢ ، ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺮای ﺷﮑﺴﺘﻦرﮐﻮد ﺑﺬر ﮔﺎوﭘﻨﺒـﻪ( Abutilon theophrasti Med.) ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾﮑـﯽ از ﻋﻠﻔﻬﺎی ﻫﺮز ﻣﻬﻢ ﮐﺸﻮر ا ﻧﺠﺎم ﺷﺪ . آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺬری ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه از دو ﻣﮑﺎن ً ﻣﺘﻔﺎوت در اﺳﺘﺎن ﮔﻠﺴﺘﺎن در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﮐﺎﻣﻼ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت آزﻣﺎﯾﺶ ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾﻞ ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﮑﺮار ﺑـﻪ اﺟﺮا درآﻣﺪ . ﺑﺬور ﻫﺮ ﯾﮏ از دو ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺬری ﺑﻪ ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮔﺮدﯾﺪ؛ ﯾﮏ ﻗـﺴﻤﺖ از ﺑـﺬور ﺑـ ﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﻫﺪ در دﻣﺎی اﺗﺎق ﻧﮕﻬﺪاری ﺷﺪﻧﺪ . از دو ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه، ﯾﮏ ﻗـﺴﻤﺖ ﺑـﻪ ﻣـﺪت دو ﻫﻔﺘـﻪ و ﻗﺴﻤﺖ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺪت ﺳﻪ ﻣﺎه در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ) 4دﻣﺎی درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮاد ( ﻣﺮﻃﻮب ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ . ﺳﭙﺲ ﻧﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺧﺮاش دﻫﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ و ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮ ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻤﺎل و اﺟﺰای ) ﺳـﺮﻋﺖ، ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ و د رﺻﺪ (ﺟﻮاﻧﻪ ، زﻧﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺑـﺮ ﻧﻔﻮذﭘـﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﺑﻪ آب، روﻧﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﺟﺬب آب ﺑﺬور ﭘﺲ از اﻋﻤـﺎل ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﮔﺮدﯾـﺪ . ﻧﺘـﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾـ ﮥ ﻣﺮﮐﺐ داده ﻫﺎ ﺣﺎﮐﯽ از ﻋﺪم ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ دار ﻣﮑﺎن در آزﻣﺎﯾﺶ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ دار ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﭘﯿﺶ ﺳـﺮﻣﺎ دﻫﯽ و ﺧﺮاش دﻫﯽ و اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ اﺟﺰای ﺟﻮاﻧﻪ 5 زﻧﯽ در ﺳﻄﺢ درﺻﺪ ﺑﻮد . ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮای ﺷﺮاﯾﻂ ﻋـﺪم ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃـﻮب ) ﺷـﺎﻫﺪ ( و دو ﻫﻔﺘـﻪ ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃـﻮب، ﻣـﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ، ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻏﻮﻃﻪ ور ﮐﺮدن ﺑﺬور 5 در آب ﺟﻮش ﺑﻪ ﻣﺪت و 10 ﺛﺎﻧﯿﻪ و ﺑ ﻪ دﻧﺒﺎل آﻧﻬـﺎ ﺗﯿﻤـﺎر ﻏﻮﻃـﻪ ور 20 ﮐﺮدن ﺑﺬور ﺑﻪ ﻣﺪت دﻗﯿﻖ در اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮ رﯾﮏ ﻏﻠﯿﻆ ﺑﻮدﻧﺪ . ، در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﻪ ﻣـﺎه ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ﺑـﺬور در ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از ﻧﻪﺗﯿﻤﺎر ﺧﺮاش دﻫﯽ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒـﻮﻟﯽ ﻧﺪاﺷـﺘﻨﺪ . در ﺷـﺮاﯾﻂ ﻋـﺪم ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ، درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ ﺑﺬور در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی 20 دﻗﯿﻘﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری در اﺳﯿﺪ ﺳـﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ، و 5 و 10 ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری در آب ﺟﻮش ﺑﻪ 52 ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺣﺪود ،/5 50 و 53 درﺻﺪﺑﻮد . ﺑﺎ دو ﻫﻔﺘﻪ ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ،ﻣﺮﻃﻮب درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ ﺑﺬور در اﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ 58 ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ ،/25 63 و 5 63/ درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓـﺖ در ﺣﺎﻟﯽ ، ﮐﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﻪ ﻣﺎه ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ی ﻓـﻮق ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﺑـﻪ 12 ، /25 19 و 2 19/ درﺻﺪ ﯾﺎﻓﺖ ﺗﻘﻠﯿﻞ ﮐﻪ ﺑﺘﺮﺗﯿﺐ ﮐﺎﻫﺸﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 77 ، 65 و درﺻﺪ66 را ﻣﯽ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ.

رﮐﻮد ﺑﺬر ﯾﮏ وﯾﮋﮔﯽ ﺳﺎزﮔﺎر ، ﮐﻨﻨﺪه در ﺑﻌﻀﯽ ﺑﺬور ﺑﻮ ﯾﮋه ﺑﺬور ﻋﻠﻔﻬﺎی ،ﻫـﺮز ﺑـ ﺮای ﺑﻬﯿﻨـﻪ ﺳـﺎزی ﺗﻮزﯾﻊ ﺟﻮاﻧﻪ (1997 ، زﻧﯽ در ﻃﻮل زﻣﺎن اﺳﺖ)ﺑﻮوﻟﯽ و ﭘﺎﯾﺪاری ﮔﯿﺎﻫﺎن را در ﻣﺤـﯿﻂ ﻫـﺎی ﻫﻤﯿـﺸﻪ در ﺣﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮ، ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻣﯿﻨﻬﺎی زراﻋﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ)ﻓﻮرﺳﻼ ؛2000 ، و ﻫﻤﮑﺎران ﺑﻨﭻ .(2000 ، و ﻫﻤﮑﺎران رﮐﻮد ً ﺑﺬور ﻋﻠﻒﻫﺎی ﻫﺮز ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺎﻧﻊ از ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ دﻗﯿﻖ زﻣﺎن و ﻣﯿﺰان ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد . زﻣﺎن ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و ﺗﻌﺪاد ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎی اﺳﺘﻘﺮار ﯾﺎﻓﺘﻪﻋﻠﻒ ﻫﺎی ﻫﺮز ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾـﺎدی ﺑـﻪ ﺷـﺪت ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﻫـﺎی ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺑـﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪن رﮐﻮد ﺑﺬر ﺑﺴﺘﮕﯽ دارﻧﺪ)ﺑﻨ .(2000 ، ﭻ و ﻫﻤﮑﺎران اﯾﻦ درﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺬرﻫﺎﺑﻪ ﻃﻮر داﺋﻢ ، از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪت رﮐﻮد ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاﻓﺸﺎن واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ) وﻟـﺸﻮور ، و ﻫﻤﮑـﺎران از.(1995 اﯾﻦ رو، داﺷﺘﻦ ﯾﮏ ﭘﯿﺶ زﻣﯿﻨﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻣﻮرد ﻧﻤﻮ ﺑﺬر و ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی آن، و ارﺗﺒﺎط آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﻪ درک ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠـﻒ رﮐـﻮد ﮐﻤـﮏ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ . ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ، داﺷـﺘﻦ درﮐـﯽ از ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎیرﮐﻮد و از ﻟﺤﺎظ اﮐﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﯽ ، اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ)ﻫﻤﮑﺎران .(1992 رﮐﻮد ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﻃﺮﯾﻖ ﻋﻮاﻣﻠﯽ در ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎ و ﯾﺎ ﻋﻮاﻣﻠﯽ در داﺧـﻞ ﺟﻨـﯿﻦ ﯾـﺎ ﻫـﺮ دو ﺑـﻪ ﺑـﺬر ﺗﺤﻤﯿﻞ ﺷﻮد ﮐﻪ رﮐﻮد اﯾﺠﺎد ﺷﺪه از ﻃﺮﯾﻖﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎی ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺟﻨﯿﻦ در ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ، ﻫﺎی ﮔﯿﺎﻫﯽﺷﺎﯾﻊ ﺗـﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .رﮐﻮد ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﺬر در ﺑﻌﻀﯽ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﻧﻬﺎﻧﺪاﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﯿﭽﮏ، ﮔﺮاﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎ، ﻟﮕﻮم ﻫﺎ و ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﺗﯿﺮۀ ﭘﻨﯿﺮک ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻧﻔﻮذﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﺬر ﺑﻪ آب اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد)اﺳﭙﺎرو .(1997 ، ﮐﺎردﯾﻨﺎ و در ﺑﻌﻀﯽ از ﺧﺎﻧﻮاده 1 ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﺎﮐﺎردﯾﺎﺳﻪ رﮐﻮد، ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﺬر ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻓﺮاﺑﺮ ) ﭘﺮﯾﮑﺎرپ ( ﻧﺎﺗﺮاوای آﻧﻬﺎ اﺳﺖ ) ﺑﺎﺳـﮑﯿﻦ و ﺑﺎﺳ رﮐﻮد.(1998ﮑﯿﻦ، ﻧﺎﺷﯽ از ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﻔﻮذﻧﺎﭘﺬﯾﺮی ﻻﯾﻪ ﻫﺎی ﮐﻮﺗﯿﻨﯽ ﻣﻮﺟـﻮد در ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ آب و / ، ﯾﺎ ﮔﺎزﻫﺎ و ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد ﺑﺎزدارﻧﺪه ﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽدر ﭘﻮﺳﺘﻪ ؛2001 ، ﺑﺎﺷﺪ) ﻓﻠﻮی - .(ﺳﺨﺖ 2006 ، ﻓﯿﻨﭻ و ﻟﻮﺑﻨﺮ 2 ﺑـﺬری ﺷـﮑﻠﯽ ﻣﻄﻠـﻖ از ًﻧـﺴﺒﺘﺎ رﮐـﻮد ﺑـﺬر ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ ﻋـﺪم ﻧﻔﻮ ذﭘـﺬﯾﺮی ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﭘﻮﺷﺸﯽ و ﺑﻪ آب /ﻣﯽ ﯾﺎ ﮔﺎزﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ . ﺳﺨﺖ - در ﺑﺬری ﻋﻠﻒ ﺑﺴﯿﺎری از ﻫﺎی ﻫﺮز ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺎو ﭘﻨﺒــﻪ ( ﺻــﺤﺮاﯾﯽ Abutilon theophrasti) ﭘﯿﭽــﮏ ( Convolvulus arvensis L.) اوﯾــﺎر ﺳــﻼم ، (Cyperus spp.) (Glycyrrhiza glabra و ﺷﯿﺮﯾﻦﺑﯿﺎن ﻣﯽ L.) .(2001 ، ﻣﺘﺪاول ﺑﺎﺷﺪ) ﻓﻠﻮی رﮐﻮد ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﻔﻮذﻧﺎﭘﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﺑﻪ آب ﯾﮑﯽ از ﻋﻠﻞ ﻋﻤﺪه ﭘﺎﯾﺪاری ﮔﺎوﭘﻨﺒـﻪ در ﺑﺎﻧـﮏ ﺑـﺬر ﺧﺎک اﺳﺖ . ﺑﺬوری ﺑﺎ اﯾﻦ ﻧﻮعرﮐﻮد ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﺑـﺬور ﺳـﺨﺖ ﯾـﺎ ﺑـﺬور دارای رﮐـﻮد ﻓﯿﺰﯾﮑـﯽ ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺟﻮاﻧﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ زد ) .(1984 ، ﻫﻮرووﯾﺘﺰ و ﺗﺎﯾﻠﻮرﺳﻮن ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮ ﺷﻮدرﮐﻮد ﺑﺬر ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و اﮔﺮ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ) دﻣﺎ، رﻃﻮﺑـﺖ و اﮐـﺴﯿﮋن ( ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺬر ﺟﻮاﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ زد .رﮐﻮد ﺟﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻣﻬﻤﯽ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﯽ ﮔﺎوﭘﻨﺒـﻪ ﻣﻄﺮح ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ) .(2005 ، ﻧﻮرس و دیﺗﻮﻣﺎس ﻻﯾﻪ ﮐﻮﺗﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺬر ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ را اﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮ ده اﺳﺖ ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﻋﺪم ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮیﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ آبﻣﯽﺑﺎﺷﺪ . اﯾﻦ ﻻﯾﻪ ﻧﺼﻒ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر را در ﺑﺮ ﻣـﯽ ﮔﯿـﺮد و 3 در ﻣﺤﻞ ﺑﻦ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﻣﯽﺷﻮد . 4 در ﺗﻌﺪادی از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺧـﺎﻧﻮاده ﭘﻨﯿـﺮک ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﮔﺎوﭘﻨﺒـﻪ ورود آب ﻓﻘـﻂ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ در ﺑﺬور دارایرﮐﻮد اﯾﻦﻣﻨﻔﺬ ﻣﺴﺪود ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ . ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﻨﻔـﺬ ﺑـﻦ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺬر ﻣﺤﺘﻮی رﻃﻮﺑﺖ ﻣﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد)دی ؛ ﺑﻠﮏ 2005 ، ﻧﻮرس و ﺗﻮﻣﺎس .(1988 ، واروﯾﮏ و ﺑﺮای ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﺑﺬر ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﮐـﻪ رﮐـﻮد ﺑـﺬر ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ و درآزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺑﺎ روش ﻫﺎی ﺳﺎده، ﮐﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ، ﺳﺮﯾﻊ و اﺛﺮ ﺑﺨﺶ از ﺑﯿﻦﺑﺮود . ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت دﯾﮕـﺮ  ﺑﺮای ﺑﻪ دﺳﺖ آوردندرﺻﺪ ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﯽ در ﯾـﮏدورۀ زﻣـﺎﻧﯽ ﮐﻮﺗـﺎه ، اﻋﻤـﺎل ﭘـﯿﺶ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی ﺑﺨﺼﻮص ﺿﺮوری اﺳﺖ . ﻓﻮاﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﺗﯿﻤﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ و ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﮐﻪ ﺑـﺮای اﺟـﺮای ﺗﯿﻤـﺎر وﺟﻮد دارد، ﻣﻮازﻧﻪ ﺷﻮد )ﺑﺎﺳﮑﯿﻦ .(1998 ، ﺑﺎﺳﮑﯿﻦ و ﺑ ﺬور ﺳﺨﺖ ﺑﺮایًﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺟـﺬب آب و ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ ﺑـﻪ ﺧـﺮاش دﻫـﯽ ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، ﻓﯿﺰﯾﮑـﯽ، ﻏﻮﻃﻪ وری در آب در ﺣﺎل ﺟﻮﺷﯿﺪن 1 اﺳﺘﺮاﺗﯿﻔﯿﮑﺎﺳـﯿﻮن، و ﯾـﺎ ﻫﻮادﯾـﺪﮔﯽ ﻧﯿـﺎز دارﻧـﺪ ) .(2001 ،ﻓﻠـﻮی ﺑﻪ ، ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ، ﻫﺮ ﺗﯿﻤﺎری ﮐﻪ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑـﺬر را از ﺑـﯿﻦ ﺑﺒـﺮد ﯾـﺎ ﮐـﺎﻫﺶ دﻫـﺪ ﺧـﺮاش دﻫـﯽ ﯾـﺎ ﻧ2اﺳﮑﺎرﯾﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن ﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ) .(1964 ، ﻻﮐﺮوﮐﺲ و اﺳﺘﻨﯿﻔﻮرس ﻫﺪف ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻏﻠﺒـﻪ ﺑـﺮ رﮐﻮد ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ اﻏﻠﺐ ﻧﺮم ﺳﺎﺧﺘﻦ، ﺳﻮراخ ﮐﺮدن، ﺳﺎﯾﯿﺪن و ﯾﺎ اﯾﺠﺎد ﺷـﮑﺎف در ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﺑﺮای ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮ آن ﮐﺮدن ﮔﺎزﻫﺎ ﺑﻪ آب و اﺳﺖ . ﺑﺪون آﺳﯿﺐ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺟﻨﯿﻦ ﯾﺎ آﻧﺪوﺳﭙﺮم، ، اﯾﻦ ﺗ ﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺷـﺎﻣﻞ روش ﻫـﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑـﯽ، ﺑﯿﻮﻟـﻮژﯾﮑﯽ، ﮔﺮﻣـﺎدﻫﯽ 3 ﺧـﺸﮏ ﻏﻮﻃـﻪ، ور ﺳـﺎزی در آب و ﻣﺤﻠﻮل ﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ .ﺧﺮاش دﻫﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ ﻣﺘﺪاول ﺑﺮای ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﻧﻔـﻮذ ﻧﺎ ﭘـﺬﯾﺮی ﭘﻮﺷـﺶ ﺑﺬر رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﮔﺎزﻫﺎ و ﻣﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر رود)اﺳﺘﻨﯿﻔﻮرس .(1964 ، ﻻﮐﺮوﮐﺲ و ﺧﯿﺴﺎﻧﺪن ﺑﺬور وارﯾﺘﻪ ﺑﻪ4 ﻫﺎﯾﯽ از ﺳﻤﺎق ﻣﺪت ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ در اﺳـﯿﺪ ﺳـﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻏﻠـﯿﻆ در دﻣـﺎی 23 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮاد وﺑﻪ ﻣﺪت درون، ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ در آب ﺟـﻮش ﺑـﺮ ﺑـﺬر را ﺗـﺮاوا ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ ) ﻟـﯽ و .(1999 ،ﻫﻤﮑﺎران (1998) اﺳﮑﺎﺗﯽ و اﻟﺮاﻫﯽ ﺷﺶ ﺗﯿﻤﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ راﺑﺮای ﺷﮑﺴﺘﻦرﮐﻮد ﺑﺬر ﭼﻬﺎر ﮔﻮﻧﮥ ﻣﻬﻢ و ﻣﻔﯿﺪ از ﺗﯿﺮۀ ﻧﺨﻮد)ﻟﮕﻮم ﻫﺎ ( ﮐﻪ دارای ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺳﺨﺖ و ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﻧﻔـﻮذ ﺑﻮدﻧـﺪ، ﺑـﻪ ﮐـﺎر ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ و درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺮاش دﻫﯽ ﺑﺎ ﺳﻨﺒﺎده ﻣﺪت ﺳﺎﻋﺖ10 ﺑﻪ و ﻗﺮار دادن ﺑﻪ در اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻏﻠﯿﻆ 45 ﻣـﺪت ،دﻗﯿﻘﻪ ﺟﻮاﻧﻪ 4 زﻧﯽ را درﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺰاﯾﺶﻣﯽ دﻫﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻗﺮار دادن ﺑـﺬرﻫﺎ در آب ﺟﻮﺷـﯿﺪه ﺳـﺮد ﺷﺪهﺑﻪ 24 ﻣﺪت ﺳﺎﻋﺖ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻤﯽ را در ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﯽ در ﭘـﯽ داﺷـﺖ و ﻗـﺮاردادن ﺑـﺬرﻫﺎ در ﻣﻌـﺮض ﮔﺮﻣﺎی ﺧﺸﮏ ﺑﻪ ﻣﺪت ﺑﯿﺸﺘﺮ از 6 60 ﺳﺎﻋﺖ دردﻣﺎی و 80 درﺟﻪﺳﺎﻧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ ﮔﺮاد، داد زﻧﯽ را ﮐﺎﻫﺶ . (ﺑﯿﻮﺗﯿﭗ 1999) ﺗﯿﺴﭽﻠﺮ و ﺑﻮرﺳﻮن Paspalum ) ﺑﯿﺎن داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺬور ﺗﺎزه ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه ﻫﺎی ﭘﺎﺳﭙﺎﻟﻮم dilatatum ( ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺟﻮاﻧﻪ 5 زﻧﯽ را در ﺗﯿﻤﺎر دﻗﯿﻘﻪ اﺳﯿﺪﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ داﺷﺘﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯽ  دو ﺳﺎل اﻧﺒﺎرداری ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﯿﻤﺎر ﻗﺮار دادن در اﺳﯿﺪﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺑﻪ ﻣـﺪت ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ . درزﻣﯿﻨﮥ ﺗﺄ ﺛﯿﺮ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ وﺧﺮاش دﻫـﯽ ﻣﮑـﺎﻧﯿ ﮑﯽ و ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑـﺮ ﺑـﺬر ﻣﺤـﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزی و ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن زﯾﻨﺘﯽ اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺎدی وﺟﻮد دارد درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در ﻣﻮرد ﻋﻠﻒ ﻫـﺎی ﻫـﺮز ، ﺣﺘﯽ ﻋﻠﻒ ﻫﺎی ﻫﺮز ﻣﻬﻢ ﮐﺸﻮر از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎرﺑﺮدی ﭼﻨﺪاﻧﯽ وﺟﻮد ﻧـﺪارد . ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ، ﺑـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش روزاﻓﺰون ﺗﻤﺎﯾﻞ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺑﺬور ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻫﺮز از ﺟﻨﺒـﻪ ﻫـﺎی ﻣﺨﺘﻠـﻒ، اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﯾﺎﻓﺘﻦ روش ﯾﺎ روش ﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮای ، ﺳﺎده، ﮐـﻢ ﻫﺰﯾﻨـﻪ ﺳـﺮﯾﻊ و در ﻋـﯿﻦ ﺣـﺎل ﮐﺎرآﻣﺪ ﺑﺮای ﺷﮑﺴﺘﻦرﮐﻮد ﺑﺬر ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ و ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ و ﺧﺮاش دﻫـﯽ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﺟﻮاﻧﻪ ﻫﺎی ﺑﺬر زﻧﯽ ا ﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﻫﺮز ﺷﺪ اﻧﺠﺎم . ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دوﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺬریﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه از دو 25 ﻣﺤﻞ، ﯾﮑﯽ در ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮی ﺷﻤﺎل 10 ﺷﺮﻗﯽ ﮔﺮﮔﺎن و دﯾﮕﺮی در ، ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮی ﺷﻤﺎل ﮔﺮﮔﺎن در ﺳﺎل زراﻋﯽ 85 84- در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺗﺤﻘﯿﻘـﺎﺗﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﮐﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﺮﮔﺎن اﻧﺠﺎم ﺷﺪ . ﻫﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺬری ﺑﻪ ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷـﺪ؛ دو ﻗﺴﻤﺖ از آن ﺑﻪ 4 ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﻫﻔﺘﻪ و ﺳﻪ ﻣﺎه در دﻣﺎی درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮاد در ﺷـﺮاﯾﻂ ﻣﺮﻃـﻮب ﻧﮕﻬﺪاری ﺷﺪﻧﺪ ) ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ( و ﯾﮏ ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﺬور در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه و در دﻣـﺎی ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ ﻧﮕﻬﺪاری ﮔﺮدﯾﺪ . ﺑﺬرﻫﺎ در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻃﻮل دوره ﺳﺮﻣﺎدﻫ ﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﯾﮑﻨﻮاﺧـﺖ ﻣﺮﻃـﻮب ﻧﮕـﻪ داﺷـﺘﻪ ﺷـﺪﻧﺪ . ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷ ً ﻣﺤﻔﻈﻪ ﻧﮕﻬﺪاری ﺑﺬرﻫﺎ ﮐﺎﻣﻼ ﺪ ﺗﺎ از ﺧﺸﮏ ﺷﺪن آﻧﻬﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﯾﺪ . در ﭘﺎﯾـﺎن دوره ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﺑﺬرﻫﺎی ﺟﻮاﻧﻪ زده ﺟﺪا و ﺑﻘﯿﻪ ﺑـﺬور ﺷـﺴﺘﻪ ﺷـﺪﻧﺪ . ﺷـﺴﺘﻦ ﺑﺎﻋـﺚ از ﺑـﯿﻦ رﻓـﺘﻦ ﺑﻌـﻀﯽ از ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ .(1997 ، ﻫﺎی ﻣﺨﺮب روی ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻣﯽﮔﺮدد) ﺑﻮوﻟﯽ ﭘﺲ از اﻋﻤـﺎل ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮﻧﺪ زﯾﺮا ﺧﺸﮏ ﺷﺪن ﭘﻮﺳـﺘﻪ ﺑـﺬر در ﺑﻌﻀﯽ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻟﻘﺎی رﮐﻮد ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ در ﺑﺬور ﻣﯽ ﺷﻮد ) .(1974 ﺑﻮﻧﺮ و ﻫﻤﮑﺎران، در آزﻣﺎﯾـﺸﺎت وﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎیاوﻟﯿﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی ﺑﺮای ﺷﮑﺴﺘﻦرﮐﻮد ﺑﺬر ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ ﮐـﻪ از ﻣﯿـﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻪ ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﯿﺪﻧﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ .اﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮد ﻧﺪ از : ﻏﻮﻃـﻪ ور ﮐـﺮدن در آب در ﺣﺎل ﺟﻮﺷﯿﺪن ﺑﻪ 5ﻣﺪت ، 10 ، 30 و 60 ، ﺛﺎﻧﯿـﻪ ﻗـﺮاردادن در اﺳـﯿﺪ ﺳـﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ 98 درﺻـﺪ ﺑﻪ 10ﻣﺪت ، 20 و 30 دﻗﯿﻘﻪ و ﺧﺮاش دﻫﯽ ﺑﺎ ﮐﺎﻏﺬ ﺳﻨﺒﺎده ﺑﻪ ﻣﺪت ﯾﮏ و دو دﻗﯿﻘﻪ . اﯾﻦ ﻧﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺑـﺮ روی ﺳﻪ ﮔﺮوه از ﺑﺬوری اﻋﻤﺎل ﮔﺮدﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺘﺮ ﻫﺮ ﯾﮏ در ﺷﺮاﯾﻂ ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﺎﺻﯽ ) ﺷﺎﻣﻞ دو ﻫﻔﺘﻪ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب، ﺳﻪ ﻣﺎه ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب و ﻧﮕﻬـﺪاری در ﺷـﺮاﯾﻂ ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ ( ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺑﻮدﻧﺪ . ﻗﺎﺑﻞ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺳﻪ ﮔﺮوه از ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﮕﻬﺪاری ﯾـﮏ ﺷـﺎﻫﺪ ﺑـﺪون اﻋﻤـﺎل ﺗﯿﻤـﺎر ﺧﺮاش دﻫﯽ در ﮐﻨﺎر ﺳﺎﯾﺮ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﻗﺮا ر ﮔﺮﻓﺖ . ﺑﺮای اﻋﻤﺎل ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻧﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺧﺮاش دﻫﯽ در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺳﻪ ﮔﺮوه ﻫﺮ 200 ، ﺟﻤﻌﯿﺖﺑﺬری ﻋﺪد ﺑﺬر ﺳﺎﻟﻢﺑﻪ ﺑﻪ 200 . ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﯽاﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ ﻋﺪد ﺑﺬر ﻧﯿﺰ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺪون اﻋﻤ ﺎل ﺗﯿﻤﺎر، از ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻫـﺮ ﺟﻤﻌﯿـﺖ ﺑـﺬری اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪﻧﺪ . ﺳـﭙﺲ ﺑـﺬور ﺑﻪ 4ﺻﻮرت ﺗﮑﺮار 50 ﺗﺎﯾﯽ در ﭘﺘﺮی دﯾﺶ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﻒ آﻧﻬﺎ ﯾﮏ ﻻﯾﻪ ﮐﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﯽ ﻗﺮار داده ﺷـﺪه ﺑـﻮد، ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺳﭙﺲ ﯾﮏ ﻻﯾﻪ ﮐﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﯽ ﻧﯿـﺰ روی ﺑـﺬور ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ و در ﺗﻤـﺎم ﻣﺮاﺣﻞ آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﯽ ﻫﺎ، ﻣﺮﻃﻮب ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪﺷﺪﻧﺪ . ﺑﺮایاﺟﺮای ﺗﯿﻤﺎر آب ﺟﻮ ش اﺑﺘـﺪا ﺑـﺬور در آبﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻪﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻣﺪت زﻣـﺎن ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ ) 5 ، 10 ، 30 و 60 ﺛﺎﻧﯿـﻪ ( در آب در ﺣـﺎل ً ﺟﻮﺷﯿﺪن ﻏﻮﻃﻪ ورﮔﺮدﯾﺪﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﻣﺠﺪدا ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ در آب ﺳﺮد ﻗﺮار داده ﺷـﺪﻧﺪ . ﺑـﺮای ﺗﯿﻤـﺎر اﺳـﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻧﯿﺰ 200 اﺑﺘﺪا ﺑﺮای ﻫﺮﯾﮏ از ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﻋﺪد ﺑﺬر را ﺟﺪاﮐﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ 10) ، 20 و 30 دﻗﯿﻘﻪ ( در داﺧﻞ ﯾﮏ ﻇﺮف ﺷﯿﺸﻪ ای ﻣﺤﺘﻮیاﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻏﻠﯿﻆ ) ﺑﺎ ﺧﻠـﻮص ﺣـﺪود 98 1 درﺻﺪ از ﻣﺎرک ﺗﺠﺎری ﭘﺎﻧﺮاک اﺳﭙﺎﻧﯿﺎ ( ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ . ﭘﺲ از ﭘﺎﯾـﺎن ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﻻزم، ﺑـﺬرﻫﺎ از ﻇﺮف ﺣ ﺎوی اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺧﺎرج و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎآب ﻓﺮاوان ﺷﺴﺘﻪﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﯿﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﮐﺎﻣﻞ زدوده ﺷﻮد . 2 در ﻣﻮرد ﺗﯿﻤﺎر ﺳﻨﺒﺎده ﺑﻪ دﻟﯿﻞ در دﺳﺘﺮس ﻧﺒﻮدن دﺳﺘﮕﺎه اﺳﮑﺎرﯾﻔﺎﯾﺮ ﺑﺬور ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﮐﺎﻏﺬ ﺳﻨﺒﺎده ﺑﻪ ﻣﺪت ﯾﮏ و دو دﻗﯿﻘﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺧﺮاش ﺷﺪﻧﺪ دﻫﯽ . ﺑﺬو ﺷﻤﺎرش ﺟﻮاﻧﻪ ر زده ﻫﺮ روز در ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻌﯿﻦ اﻧﺠﺎمﺷﺪ .ﺟﻮاﻧﻪ ﺑﺬوری ﻣﯽ زده ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻃﻮل رﯾﺸﻪ ﭼﻪ آﻧﻬﺎ ﺣﺪود دو ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﺑﻮد . در اﻧﺘﻬﺎی آزﻣﺎﯾﺶ، ﺑﻌﺪ از دو ﻫﻔﺘﻪ، ﺑﺬور ﺟﻮاﻧﻪ ﻧﺰده، ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺪرت ﺣﯿﺎت ﺑﺬور، ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن ﺗﺘﺮازاﻟﯿﻮم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . در ﻣﻮرد ﺑﺬور آﻣﺎس ﻧ ﮑﺮده، ﺑﺮای ﺟﺬب ﻧﻤﮏ ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم ً اﯾﻨﮑﻪ ﺟﺬب آب و ﺑﻌﺪا آزﻣـﻮن ﺗﺘﺮازاﻟﯿـﻮم ﺑـﺬور ﺧـﺮاش ، دادهﺷﺪﻧﺪ . ﺑﺪﯾﻦ روش ﺗﻌﺪاد ﺑﺬور ﻏﯿﺮ زﻧﺪه ﻣﺸﺨﺺﮔﺮدﯾﺪﻧﺪ . اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻌﯿـﯿﻦ درﺻـﺪ ﺑـﺬور 3(DSP) ﻣﺮده و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦﺗﺄﺛﯿﺮ ﺷﺪ ﮔﺬاری ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ ﺑﺬور اﻧﺠﺎم . ﺑﺮای ﻣﺤﺎﺳﺒﻪدرﺻﺪ )ﺗﺠﻤﻌﯽ ( 1(FGP) ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ ، 2(GU) ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ در3(GR)زﻧﯽ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ از Germin ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮل ﻫﺎی ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ اﺟـﺰای ﺟﻮاﻧﻪ ﻣﯽ زﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮﻣﻮل در اﯾﻦ G )ﻫﺎ، (ﺟﻮاﻧﻪ n n زﻧﯽ ﺗﺎ روز D )ام، 10 ( زﻣﺎن ﺷﺮوع ﻣﺆﺛﺮ ﯾﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺗﺎ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ده درﺻﺪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ) ﺑﺮﺣﺴﺐ روز ( ،)D 50 ( ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﺗـﺎ رﺳـﯿﺪن ﺑـﻪ ﭘﻨﺠـﺎه درﺻـﺪ ﺣـﺪاﮐﺜﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ)روز ﺑﺮﺣﺴﺐ ( ،)D (ﻣ 90 زﻣﺎن ﭘﺎﯾﺎن ﻣﻮﺛﺮ ﯾﺎ ﺟﻮاﻧﻪ ﺪت زﻣﺎن ﺗﺎ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻧﻮد درﺻﺪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ زﻧﯽ )روز ﺑﺮﺣﺴﺐ (ﻣﯽ . ﺑﺎﺷﺪ ، ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺳـﺮﻋﺖ ﺟـﺬب آب ﺑـﺬور در ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی ﻣﺨﺘﻠـﻒ، 300 ﻋـﺪد ﺑـﺬر از ﻫـﺮ ﻗـﺴﻤﺖ از ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎی ﺑﺬری ﺷﻤﺎرش ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ ) ﺗﮑﺮار ( ﺻﺪ ﺗﺎﯾﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ و ﺑﺮای ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن وزن اوﻟﯿﻪ ﺗﻮزﯾ ﻦ ﺷﺪﻧﺪ . ﺳﭙﺲ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ی ﻣﺨﺘﻠﻒ روی آﻧﻬﺎ اﻋﻤﺎل ﮔﺮدﯾﺪ وﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣـﺎن در آب ﻏﻮﻃـﻪ ور ﺷﺪﻧﺪ .ﺳﭙﺲ در ﺳﺎﻋﺎت اوﻟﯿﻪ ﻫﺮً ﻫﺮ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ و ﺑﻌﺪا دوﺳﺎﻋﺖ ﯾﮏ ﺑ ﺎر ﺑﺬور ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫـﺮ ﺗﯿﻤـﺎر از آب ﺧﺎرج ﮔﺮدﯾﺪه و ﭘﺲ از ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن آب ﺳﻄﺤﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ دﺳﺘﻤﺎل ﮐﺎﻏﺬی ﺗﻮزﯾ ﻦﺷﺪﻧﺪ . اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺗﺎ آ، ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪن وزن اداﻣﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﺧﺮﯾﻦﺗﻮزﯾﻦ ﺑﻌﺪ از ﺷﺪ 24 ﺳﺎﻋﺖ اﻧﺠﺎم . 4 ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﺠﺎﻧﺐ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ از ﺑﯿﻦ ﻣﻌﺎدﻻت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﻌﯿـﯿﻦ ﺑـﺎﻻﺗﺮ ﺑﻬﺘـﺮﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻟـﻪ ﺑﺮای ﺑﺮازش ﺑﺮ داده ﻣﯽ ﻫﺎ ﺑﻮد و ﺑﻬﺘﺮ روﻧﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﺬب آب را ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺬور ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ ﻧﺸﺎن داد . Y = a {1-e –k(t-t0) } a در اﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﻘﺪ ار ﯾﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﺠﺎﻧﺐ ) ﺣﺪاﮐﺜﺮ درﺻﺪ ﺟﺬب آب ( ) t اﺳﺖ ﮐـﻪ ﺑـﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ در ﺑـﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﺎﻋﺖ ( ،Y ) درﺻﺪ ﺟﺬب آب ( K . ﺑﻪ آن ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد Y ﺳﺮﻋﺖ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪن a ﺑﻪ و ﯾـﺎ ﺑـﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺬب آب ﻣﯽ t ﺑﺎﺷﺪ و 0 t ﻣﻘﺪاری از ﻣﯽ Y اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻣﻘﺪار ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ .

ﺻﻮرت آزﻣﺎﯾﺶ ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾﻞ ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﮑﺮار اﻧﺠﺎمﺷﺪ . Excel ﻧﻤﻮدارﻫﺎ در ﻣﺤﯿﻂ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺷﺪﻧﺪ ، . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮای ﻧﺮﻣﺎل ﮐﺮدن ﺗﻮزﯾﻊ داده ﻫﺎ در اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ از ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻟﮕﺎرﯾﺘﻤﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ و ﭼـﻮن در ﺑـﯿﻦ داده ﻫـﺎ ﻋﺪد ﺻﻔﺮ ﻧﯿﺰ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻟﮕﺎرﯾﺘﻤﯽ ﭘﯿﺶ از ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻋﺪد 5 0/ اﺿﺎﻓﻪﮔﺮدﯾﺪ . ﺗﺠﺰﯾـﻪ وارﯾﺎﻧﺲ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻫﺎ را ﺑﺮ روی داده ﻫﺎی ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪهو ﺑﺮای ﮔﺰارش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ آﻧﻬﺎ در ﺟﺪول ا ز ﺿﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎدهﺷﺪو ﺟﺪاول ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ، در ﻫﺎی ﺣﻘﯿﻘﯽذﮐﺮ ﺷﺪﻧﺪ . ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺤﺚ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺬری)ﻣﺤﻞ ( ﺑﺮاﺟﺰای ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ) ﺷـﺎﻣﻞ درﺻـﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻪ (FGP) زﻧﯽ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ ، و(GU) زﻧﯽ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ ((GR)زﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ . ،ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪۀ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ دار( P=0.05) ، ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاشدﻫﯽ ﭘـﯿﺶ ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ و ﻧﯿـﺰ اﺛـﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ اﺟﺰای ﺟﻮاﻧﻪ (DSP) زﻧﯽ و درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ) .(1ﺟﺪول ، ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣـﺎل ﻣﻘﺎﯾـﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻫﺎ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺄ ﺛﯿﺮ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺑﺮ اﯾﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﻮﻟﻔﻪ ﯾﮑﺴﺎن ﻧﺒﻮده اﺳﺖ . از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑـﯿﻦ دو ﻓﺎﮐﺘﻮر آزﻣﺎﯾﺶ ) ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽ و ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ( اﺛـﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﻣﻌﻨـﯽ داری از ﻟﺤـﺎظ درﺻـﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ، ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ، ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده وﺟﻮد دا ﺷﺖ اﻣﺎ اﺛﺮ ﻣﮑﺎن ) دو ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺬری ( ﻣﻌﻨﯽ دار ﻧﺒﻮد ) (1ﺟﺪول ، ﺑﺮای ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻫﺎ از ﻣﯿ ﺎﻧﮕﯿﻦ دو ﺟﻤﻌﯿﺖ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ . در دو ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ و دو ﻫﻔﺘﻪ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ، ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻏﻮﻃﻪ 5 وری در آب ﺟﻮش و 10 ﺛﺎﻧﯿﻪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﯿﻤﺎر ﻏﻮﻃﻪ وری در اﺳﯿﺪ ﺑﻪ 20ﻣﺪت دﻗﯿﻘﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮد درﺻـﺪ ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ ﺷـﺪﻧﺪ ) .(2ﺟﺪول در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ 5 زﻧﯽ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی و 10 ﺛﺎﻧﯿـﻪ آب ﺟـﻮش و 20 دﻗﯿﻘـﻪ اﺳـﯿﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ) ﻋﺪم اﻋﻤﺎل ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺧﺮاش دﻫﯽ (ﺑﻪ 85ﺗﺮﺗﯿﺐ ، 85 و 84 درﺻﺪ اﻓـﺰاﯾﺶ داﺷـﺘﻪ اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﻘﯿﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﻤﺘﺮی را در ﺟﻮاﻧﻪ ﺷﺪﻧﺪ زﻧﯽ ﺑﺎﻋﺚ . ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﺑﺬور ﺑـﻪ ﻣـﺪت دو ﻫﻔﺘﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب، اﺧﺘﻼف ﺑﯿﻦ ﺟﻮا ﻧـﻪ زﻧـﯽ در اﯾـﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ و ﺷـﺎﻫﺪ ﮐـﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓـﺖ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﺑﻬﺒﻮد درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ 5 زﻧﯽ در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی و 10 ﺛﺎﻧﯿﻪ آب ﺟﻮش و 20 دﻗﯿﻘﻪ اﺳﯿﺪ، ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻪ 74ﺗﺮﺗﯿﺐ ، 74 و 72 درﺻﺪ ﺑﻮد . اﯾﻦ ﮐﺎﻫﺶ اﺧﺘﻼف ﻧﺎﺷـﯽ از اﻓـﺰاﯾﺶ درﺻـﺪ ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ در ﺷﺎﻫﺪ در ﻧﺘﯿﺠﮥ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺬور ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﻫﻔﺘ ﺑﻮد ﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب در اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﺮار دادن ﺑﺬور ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﻫﻔﺘﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ در اﻏﻠﺐ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﺳﺮﻣﺎد ﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﺷﺪ . ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾـﻦ، ﻣﻤﮑـﻦ اﺳﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮات دﻣﺎﯾﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺬور در دﻣﺎی ﭘﺎﯾﯿﻦ، ﺑﻪ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻣﻨﺎﺳﺐ و دﻧﺒﺎل آن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ آﻧﻬﺎ در دﻣﺎی ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ، در ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮ ﮐﺮدن ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻧﺒﻮده ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺑﻌـﻀﯽ از ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ ﺷـﺎﻣﻞ ﻏﻮﻃﻪ ورﺳﺎزی ﺑﺬور در آب ﯾﺎ ﻣﺎﯾﻌﺎت دﯾﮕﺮ و ﻗﺮار دادن ﺑﺬور ﺑﺮای ﻣﺪت ﻣﺸﺨﺺ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺮﻃﻮب، ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮ ﺷﺪن ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﺑﻪ آب و ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻧﺸﺖ ﻣﻮاد ﺑﺎزدارﻧﺪه رﺷﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﻮﺳﺘﻪﻣﯽ ﺷـﻮ د ، .(ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ 1999 ، )ﻣﯿﻠﯿﮕﺎن اﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ در دو ﺷـﺮاﯾﻂ ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ﯾـﺎد ﺷـﺪه دارای ﺑـﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺳـﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ . ﻫـﺮون و ﮐﻠ (2001)ﻤﻨـﺰ (2003) روﺳـﻨﺮ و ﻫـﺎرﯾﻨﮕﺘﻮن ، ﺑـﺎرﺑﻮزا و ﻫﻤﮑـﺎران ، 2005) ( ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺻـﺪ ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ، از ﺑﯿـﺸﺘﺮﯾﻦ ﺳـﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻧﺪ . ﻫﺮون و ﮐﻠﻤﻨﺰ ) (2001 اﻋﻼم ﮐﺮدﻧﺪ ﮐـﻪ درﺻـﺪ ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ و ﺳـﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ ﻏﻮﻃﻪ Melicytus ramiflourus زﻧﯽ ﺑﺬر ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن 15 و ﺑﻪ 60 ﺛﺎﻧﯿﻪ، ﺗﺎﺧﯿﺮی ﻓﺮ1 دﻟﯿﻞ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺬری و ﮐﺎﻫﺶ ﻃﻮل دوره ﻓﺎز آ ﺟﻮاﻧﻪ ﯾﻨﺪ زﻧﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ . 50 ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، زﻣﺎن رﺳﯿﺪن ﺗﺎ درﺻﺪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن ﻏﻮﻃﻪ وری ﮐﺎﻫﺶ ﻧـﺸﺎن داد . ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ، ﺷﺎﻫﺪ ، در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ در ﺗﯿﻤﺎر ﺧﺮاش ﻋﺪم دﻫﯽ دﯾﺪه ﺷـﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮐﻢ ﺑﻮدن درﺻﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و ﺟﻮاﻧﻪ زدن ﺳـﺮﯾﻊ ﻣﻌـﺪود ﺑـﺬور ﻓﺎﻗـﺪ ،رﮐـﻮد در روزﻫﺎی اوﻟﯿﻪ آزﻣﺎﯾﺶ در اﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎر ﺑﻮدهﺑﺎﺷﺪ . ، ﺑﻌﺪ از ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽﻣﺘ ﻌﻠﻖ 5 ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی و 10 ﺛﺎﻧﯿﻪ آب ﺟﻮش و 20 دﻗﯿﻘﻪ اﺳﯿﺪ اﺳﺖ . در ﺷﺮاﯾﻂ دو ﻫﻔﺘﻪ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﻧﯿﺰ ، ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺷـﺎﻫﺪ ﻋـﺪم ﺧـﺮاش دﻫـﯽ ، 20 دﻗﯿﻘـﻪ اﺳـﯿﺪ، 5 و 10 ﺛﺎﻧﯿـﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری در آب ﺟﻮش ﺑ ﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ ﮐﻪ از ﻟﺤﺎظ آﻣـﺎری اﺧـﺘﻼف ﻣﻌﻨـﯽ داری ﺑـﺎ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ ﻧﺪا ﺷـﺘﻨﺪ ) .(2ﺟﺪول روﺳﻨﺮ و ﻫﺎرﯾﻨﮕﺘﻮن ﺧﺮاش (2003) ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ دﻫﯽ ﺑﺬور ﺑﻮﻓـﺎﻟﻮﺑﺮی( Shepherdia argentea) ﺑﺎ اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻏﻠﯿﻆ ﺑﻪ 5ﻣﺪت دﻗﯿﻘﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ درﺻﺪ و ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﮔﺮدﯾﺪ . ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ داده ﻫﺎی ﺟﺪول ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻫﺎ ) ﻧﺸﺎ(2ﺟﺪول ن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ اﻋﻤﺎل ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی 5 و 10 ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری در آب ﺟـﻮش ﺑـﺮ ﺑـﺬور ﻧﮕﻬـﺪاری ﺷـﺪه در دو ﺷـﺮاﯾﻂ ﻋـﺪم ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ و دو ﻫﻔﺘـﻪ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ دارای ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺑﺬور از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﻨﺪ . ﻗـﺮار دادن ﺑـﺬور ﺑـﻪ 20ﻣـﺪت دﻗﯿﻘـﻪ در اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ اﮔﺮﭼﻪ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده ﻧﯿـﺰ ، ﻫﻤﺮاه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ آﺳﯿﺐ دﯾﺪن ﺟﻨﯿﻦ ﺑﺮﺧﯽ از ﺑﺬرﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑـﻪ اﺣﺘﻤـﺎل زﯾـﺎد ﻓﺎﻗـﺪ رﮐـﻮد ﺑﻮدهاﻧﺪ . در اﯾﻦ دو ﺷﺮاﯾﻂﻧﮕﻬﺪاری، ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ درﺻـﺪ ﺑـﺬور ﻣـﺮده ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﺧﺮاش دﻫﯽ ﺑﻮ د ﮐﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪۀ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﺗﻌﺪاد ﺑﺬور دارای رﮐـﻮد ﺑـﻪ ﻋـﻼوه اﻓﺰاﯾﺶ درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﻋﻤﺎل ﺑﺮﺧﯽ از ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽاﺳﺖ .در ﺗﯿﻤﺎر ﺳﻪ ﻣﺎه ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ اﺛﺮ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽ ﮐﻤﯽ ﻣﺘﻔﺎوتﺑﻮد؛ ﺑـﺪﯾﻦ ﺻـﻮرت ﮐـﻪ ﺑـﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺻـﺪ، ﺳـﺮﻋﺖو ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده، ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑـﻪ ﺗﯿﻤـﺎر ﺷـﺎﻫﺪ ﺑـﻮد و اﻋﻤـﺎل ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﮔﺮوه از ﺑﺬور، ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷـﺎﻫﺪ ﮔﺮدﯾـﺪ . در اﯾـﻦ ﻣﯿـﺎن ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﯽ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺳـﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی اﺳـﺘﻔﺎده از ﮐﺎﻏـﺬ ﺳـﻨﺒﺎده  ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏﺑﻮد . درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﺳﺎزد ﮐﻪ 3) ﻧﮕﻬﺪاری ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﻣﺎه ( ﺑﺬور ﮔﺎوﭘﻨﺒـﻪ در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮﻣﺎﯾﯽ رﻃﻮﺑﺘﯽ ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ درﺻﺪ ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﺑﺬور ﻣﯽ ﺷﻮد و اﻋﻤـﺎل ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﺮاش دﻫﯽ ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ، و از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻗـﺪرت ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ اﯾـﻦ ﮔـﺮوه از ﺑـﺬور را ﺗـﺸﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ . ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮرت، ﻗﺮاردادن ﺑﺬور در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب ﺑﻪ ﻣﺪت ﺳﻪ ﻣﺎه ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐـﻪ ﺑﺎﻋـﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ در ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﺧﺮاش دﻫﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﺧﺮاش در دﻫﯽ دو ﮔﺮوه دﯾﮕـﺮ ) ﻋﺪم ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب و ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﺑﻪ 2ﻣﺪت ﻫﻔﺘﻪ ( ﺷﺪ اﻣﺎ درﺻﺪ ﺑـﺬور ﻣـﺮده ﻧﯿـﺰ در اﯾـﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﭼﺸﻢ ﮔﯿﺮی اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ . ، در ﻣﺠﻤﻮع ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﺧﺮاش دﻫـﯽ در ﮔـﺮوه ﺳـﻪ ﻣـﺎه ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ ، زﻧﯽ ﻣﻄﻠﻖ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺎﭼﯿﺰ آن ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﺧﺮاش دﻫﯽ در دو ﮔﺮوه دﯾﮕﺮ ﺑـﺬور و ﻏﯿـﺮ ﻗﺎﺑـﻞ ﻣﻘﺎﯾـﺴﻪ ﺑﻮدن اﺛﺮ ﺑﻬﺒﻮد دﻫﻨﺪۀ آن ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﺑﺎﺗﯿﻤﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮار دادن ﺑﺬور ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻧـﺸﺪه ﯾـﺎ دو ﻫﻔﺘـﻪ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ 5 ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﺪت ﯾﺎ 10 ﺛﺎﻧﯿﻪ در آب ﺟﻮش ﯾﺎ 20 دﻗﯿﻘﻪ در اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺑـﻮﯾﮋه وﻗﺘـﯽ ﮐـﻪ ، ﻣﺤﺪودﯾﺖ زﻣﺎﻧﯽ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺗﯿﻤﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒ ﻧﻤﯽ ﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ رﺳﺪ . ﻣﯽ ﻧﮑﺘﮥ دﯾﮕﺮی ﮐﻪ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺪم ﻣﻌﻨﯽ اﺧﺘﻼف ﻣﺆﻟﻔﻪ دار ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻫﺎی ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده در ﺛﺎﻧﯿﻪ 10 و5ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻏﻮﻃﻪ در وری ﺟﻮش آب ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ . اﯾﻦ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﻮدن اﺧﺘﻼف دو اﯾﻦ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﯿﻤﺎر از ﻟﺤﺎظ ) ﺛﺎﻧﯿﻪ 5 ﻓﻘﻂ ( و ﻧﺘﯿﺠﻪ در ﻋﺪم اﻣﮑﺎن رﻋﺎﯾﺖ دﻗﯿﻖ زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در اﯾﻦ دو ﺗﯿﻤﺎرﺑﺎﺷﺪ . ﺗﯿﻤﺎر آب ﺟﻮش ﺑﻪ ، دﻟﯿﻞ آﺳﺎﻧﯽ ارزاﻧﯽ و ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻮدن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋـﺪم ﻧﯿـﺎز ﺑـﻪ ﺗﺠﻬﯿـﺰات ﭘﯿﭽﯿـﺪه ، روﺷﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ . (ﻏﻮﻃﻪ 1995) اﯾﻠﯿﺎ و ﻫﻤﮑﺎران ورﮐﺮدن ﺑـﺬور ﮔﺎوﭘﻨﺒـﻪ در آب داغ ﺑﻪ ﻣﺪت ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ را روﺷﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدنرﮐﻮد ﺑﺬور اﯾـﻦ ﮔﻮﻧـﻪ ﻣﻌ ﺮﻓـﯽ ﮐﺮدﻧـﺪ . (ﻏﻮﻃﻪ 1999) رﻫﻤﺎ و ﻫﻤﮑﺎران ور ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺬور آﮐﺎﺳـﯿﺎ ( Acacia salicina) در آبداغ را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان روﺷﯽ ﺟﻬﺖ ﺷﮑﺴﺘﻦ رﮐﻮد ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺬر ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد . آﻧﻬﺎ ﺑﯿﺎن داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻏﻮﻃﻪ 70 وری ﺑﺬور آﮐﺎﺳﯿﺎ در آب درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔـﺮاد ﺑـﻪ 1ﻣـﺪت 10 ﺗـﺎ دﻗﯿﻘـﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش ﺟﻬﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن رﮐﻮد ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﺨﺘ ﯽ ﭘﻮﺳﺘﮥ ﺑﺬر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ را داﺷﺖ ﺧﻮاﻫﺪ . در ﺑﺴﯿﺎری از ، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان روﺷﯽ ﺳﺎده و ﻣﺆﺛﺮ ﺟﻬـﺖ ﺷﮑـﺴﺘﻦ رﮐﻮد ﺑﺬور دارای ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺳﺨﺖ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ) .(1976 ، ﺷﻮﮐﻮروﻻو و ﺧﺎﻣﺪاﻣﻮف ﻫﻮراک و وا ﻧﯿﺰ ﮐﺮدﻧﺪ ش ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ آﻧﻬﺎ ﺑـﺬور ﮔﻮﻧـﻪای (Ipomoea pandurata ﻧﯿﻠـﻮﻓﺮ L.) را ﺑـﻪ ﺻﻮرت ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺧﺮاش دﻫﯽﮐﺮدﻧﺪ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ ، زﻧﯽ و ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﯿـﻪ ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻨﯽ داری اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ . (1994) ﺗﯿﺴﭽﺮ و ﻫﻤﮑﺎران درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐـﻪ ﺗﯿﻤـﺎر اﺳـﯿﺪ ﺳـﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻣـﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎر در اﻓﺰا ﺟﻮاﻧﻪ ﯾﺶ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ Panicum virgatum ) زﻧﯽ ﺑﺬور ارزن . (ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ L. ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ ﮐﺎر ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺎده ﺧﻄﺮﻧﺎک ﺑﻮده و ﻧﯿـﺎز ﺑـﻪ ﻣﻬـﺎرت و دﻗـﺖ دارد . ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ، در ﺻﻮرت ﻋﺪم رﻋﺎﯾﺖ زﻣﺎن، اﺣﺘﻤﺎل آﺳﯿﺐ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺟﻨﯿﻦ زﯾﺎد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ . (1989) راﻧﺎ و ﻧﺎﺗﯿـﻞ ﮔـﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﺑﺬور ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺪه آﮐﺎﺳﯿﺎ ﺑﺎ اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽ داری ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺑـﺬور ﺗﯿﻤـﺎر ﻧﺸﺪه ﺑﻮد اﻣﺎ ﺟﻮاﻧﻪ 8 زﻧﯽ ﺑﺬوری ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﺎﻋﺖ در اﺳﯿﺪ ﻏﻮﻃﻪ ور ﺑﻮدﻧﺪ، ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻧﺒﻮد . ﮐﺎﺟﻮرﯾـﺎ و (1990) ﺳﯿﻨﮓ (1990) و ﮔﺎن ﺑﯿﺎن داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺬور آﮐﺎﺳﯿﺎ ﻏﻮﻃﻪ ور ﺷﺪه در اﺳﯿﺪ ﺑﻪ 300ﻣﺪت دﻗﯿﻘـﻪ، 100 درﺻﺪ ﺟﺬب آب داﺷﺘﻨﺪ اﻣﺎ در ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺻﺪﻣﻪ دﯾﺪن ﺟﻨـﯿﻦ ﺑـﻮده ﺑﺎﺷﺪ . (1996) وﯾﺠﺖ و ﻫﻤﮑﺎران درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﯿﻤﺎر اﺳﯿﺪ ﻗـﺪرت ﮔﯿﺎﻫﭽـﻪ 1 ﻫـﺎی ﻻوﮔـﺮاس را ﮐـﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ ) ﺣﺬف ﺷﻮد؟.( (1990)ﻣﺎراﻧﺪا ﮔﺰارش ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﺮ روی ﺑﺬور از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ در اﺛ ﺮ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی اﺳﯿﺪ و آب ﺟﻮش در ﺑﺬور آﮐﺎﺳﯿﺎ ﻗﺎرچ ﻫﺎﯾﯽ رﺷﺪ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ . (1994) ﺑﯿﻮوﻟﯽ و ﺑﻠـﮏ ﭘﯿـﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮدﻧـﺪ ﮐـﻪ وﺟﻮد ﻗﺎرچ ﺑﺮ روی ﺑﺬور ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺪه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺸﺖ ﻣﻮاد ﻗﻨﺪی، اﺳﯿﺪﻫﺎی آﻟﯽ، ﯾـﻮن ﻫـﺎ، آﻣﯿﻨﻮاﺳـﯿﺪﻫﺎ و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎ در اﺛﺮ آﺳﯿﺐ ﺑﻪ ﺑﺬر ﺑﻮده اﺳﺖ . ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﯿﻤـﺎر اﺳـﯿﺪ ﺳـﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺑﺮای ﺷﮑﺴﺘﻦ رﮐﻮد ﺑﺬور ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﻔﻮذ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﮥ ﺑﺬر ﺑﻪ آب و ﺑﻬﺒﻮد ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ در ﺻـﻮرﺗﯽ ﺑـﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﻋﻤﺎل ﺗﯿﻤﺎر ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻏﻠﻈـﺖ اﺳـﯿﺪ ﺳـﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ و ﻣـﺪت ﻏﻮﻃـﻪ وری و ﺑﻪ ﺷﻮد روش ﺻﺤﯿﺢ اﻧﺠﺎم . در اﻏﻠﺐ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن رﮐﻮد ﺑﺬور ﺳﺨﺖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ از ﺗﯿﻤﺎر ﺳـﺎﯾﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺒﺎده ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﯿﻤﺎری ﻣﺆﺛﺮ ﺟﻬﺖ ﺷﮑﺴﺘﻦ رﮐﻮد ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ . ﺑﺮای ﻧﻤﻮﻧﻪ، ﻟﺌـﻮن و (2003) اون از ﺗﯿﻤﺎر ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ ﺳﻨﺒﺎده ﺟﻬﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن رﮐﻮد ﺑﺬور ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدﻧﺪ اﻣﺎ در اﯾـﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﺗﯿﻤﺎر اﺳ ﺘﻔﺎده از ﮐﺎﻏﺬ ﺳﻨﺒﺎده ﺑﺮای ﺳﺎﯾﺶ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺎﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ در اﺟﺮای آن و ﯾﺎ زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻣﺪت زﻣﺎن اﻧﺠﺎم آن، ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﺑﺬور ﺷﺪه و ﻧﺘﯿﺠﮥ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ در ﺷﮑﺴﺘﻦ رﮐﻮد ﺑﺬر ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎر ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻣﺪ ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﺎﯾﺶ دﺳﺘﯽ در ﺻﻮرت ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﻘﺪار زﯾﺎدی ﺑﺬر ﺑﺮ ای ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﮐﺎر دﺷﻮار و ﭘﺮزﺣﻤﺘﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.

در ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ روﻧﺪ ﺟﺬب آب ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺬورﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ، در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ، ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺑـﻪ ﺳﻪ ﮔﺮوه ) ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی دارای ﺟﺬب آب زﯾﺎد، ﮐﻢ و ﻣﺘﻮﺳﻂ ( ﺗﻘﺴﯿﻢ و ﺑﺮای ﻫﺮ ﮔﺮوه از ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﯾـﮏ ﻧﻤﻮدار رﺳﻢ ﺷﺪ . از آﻧﺠﺎﯾﯽ ، ﮐﻪ دو ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺬری ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ روﻧﺪ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ در ﺟﺬب آب داﺷـﺘﻨﺪ در اﯾﻨﺠﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه در ﯾﮑﯽ از دو ﺟﻤﻌﯿـﺖ ﺑـﺬری اﮐﺘﻔـﺎ ﺷـﺪه اﺳـﺖ . در ﺷـﺮ ا ﯾـﻂ ﻋـﺪم 5 ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ، ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺟﺬب آب ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی 30و 10، ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ درآب ﺟﻮش و 20 دﻗﯿﻘﻪ ﻏﻮﻃﻪ ﻣﯽ وری در اﺳﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ)ﯾﮏ ﮔﺮوه ( و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ آن ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﺗﻌﻠﻖ دارد ) ﮔـﺮوه ﺳـﻪ.( ﺑﻘﯿﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ در ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ)دو ﮔﺮوه (ﻫ ﮐﻪ ﺗﻔﺎوت ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﺑﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻢ .اﯾﻦ اﻣﺮ ﺣـﺎﮐﯽ از 4 ﮐﺎرآﯾﯽ ﺗﯿﻤﺎر ﯾﺎ د ﺷﺪه در ﺑﻬﺒﻮد ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﮥ ﺑﺬر ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ) .(1ﺷـﮑﻞ ﺑـﺎ دو ﻫﻔﺘـﻪ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮد ﻣﺮﻃﻮب ﻣﯿﺰان ﺟﺬب آب در ﺗﯿﻤﺎر دو دﻗﯿﻘﻪ ﺳﺎﯾﺶ ﺑﺎ ﺳﻨﺒﺎده اﻓﺖ داﺷـﺘﻪ اﺳـﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮری اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار را از آن ﺧﻮد ﮐﺮده .اﯾﻦ ﺷﺎﯾﺪ ا ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺬور ﻣﺮده در اﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎر ﺑﺎﺷﺪ . در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب در ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﺧﺮاشدﻫﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺸﺎن ﻧﺪاده اﺳـﺖ . ، ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ در دو ﻫﻔﺘﻪ ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ اﯾﻦ دو ﺗﯿﻤﺎر در ﮔﺮوه ﺳﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺟﺬب در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ 5 ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺛﺎﻧﯿﻪ آب ﺟﻮشﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ در ﮔﺮوه ﯾﮏ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ . ﺑﻘﯿﮥ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ ) ﮔـﺮوه دو ( ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﮔﺮوه ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ ) .(1ﺷﮑﻞ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﻪ ﻣﺎه ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﺑـﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺻـﺪ ﺟـﺬب 5 آب ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ و ﺛﺎﻧﯿﻪ آب ﺟﻮشﺑﻮد ﮐﻪ در ﮔﺮوه ﯾﮏ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . در ﺷـﺮاﯾﻂ ﺳـﺮﻣﺎدﻫﯽ ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ، ﺑﻘﯿﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ د ر ﮔﺮوه دو ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪۀ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻣﯿﺰان ﺟـﺬب اﯾﻦ ﮔﺮوه ﮔﺮوه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﯽ ﻫﺎی ﺳﻪ، در دو ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ) .(1ﺷﮑﻞ ﺳﻪ ﻣﺎه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب آب ﮔﺮوه ﯾﮏ آن ﻧـﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﯾﮏ در ﺷﺮاﯾﻂ دو ﻫﻔﺘﻪ ﺳﺮﻣ ﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﺗﻨﺰل ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ . ﻋﻠﺖ اﯾﻦ را ﻣﯽ ﺗـﻮان اﻓـﺰاﯾﺶ ﺑـﺬور ﻣﺮده در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﻪ ﻣﺎه ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ داﻧﺴﺖ در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺬور ﻣﺮده آب ﺟﺬب ﻣـﯽ ﮐﻨﻨـﺪ . ﺑـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺬور ﻣﺮده ﻧﯿﺰ دارای ﺟﺬب آب ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ، اﻣﺎ ﺳﺮﻋﺖ و ﻣﯿﺰان ﺟﺬب آب در ﺑـﺬور زﻧـﺪه ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ و ﻣﯽ ﺗ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﮐﻨﻨﺪ ﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺠﻢ ﺧﻮد آب ﺟﺬب . در ﺷﺮاﯾﻂ دو ﻫﻔﺘﻪ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ، ﺑﺬرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ رﮐﻮد آﻧﻬﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، دارای ﻗـﺪرت ﺟـﺬب آب ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺗﻌﺪاد ﺑﺬور از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ اﺳﺖ . اﯾﻦ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻋﺖ و ﻣﯿـﺰان ﺟـﺬب آب ﻣﯽﺷﻮد ﻋﻠﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﺟﺬب آ ب در ﮔﺮوه دو ﺑﺎ ﺳﻪ ﻣﺎه ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﺳﻪ در دو ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ دﯾﮕﺮ را ﻣﯽ ﮐﺮد ﺗﻮان در اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺬور ﻣﺮده ﭘﯿﺪا . در دو ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ ﯾﺎد ﺷـﺪه) دو ﻫﻔﺘـﻪ و ﻋـﺪم ﭘـﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ( ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮐﻤﺘﺮی در ﺷﮑﺴﺘﻦرﮐﻮد ، داﺷﺘﻨﺪ )  دو ﺳ ﻪ ﻣﺎه ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺸﺘﺮک اﺳﺖ ( در ﮔﺮوه ﺳﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺣﺎل آﻧﮑﻪ درﺻﺪ ﺑﺬور از ﺑﯿﻦ رﻓﺘـﻪ ، آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﮐﻢ ﺑﻮد ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﮐﺜﺮ ﺑﺬرﻫﺎی اﯾﻦ ﮔﺮوه ﻫﺎ، ﺑﺬور دارایرﮐﻮد ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ . در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ درﮔﺮوه دو در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﻪ ﻣﺎه ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ، درﺻﺪ ﺑﺬور ازﺑـﯿﻦ رﻓﺘـﻪ ﺑـﺴ ﯿﺎر ﺑـﺎﻻ رﻓﺘـﻪ و ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ذﮐﺮ ﺷﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده دارای ﭘﻮﺳﺘﮥ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺰ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺟﺬب آب ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ . ﺑﻪ ﺑﯿـﺎن دﯾﮕـﺮ ﺑﻌﻀﯽ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻏﻮﻃﻪ وری ﻃـﻮﻻﻧﯽ ﻣـﺪت در اﺳـﯿﺪ ﯾـﺎ آب ﺟـﻮش ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ ﺿـﻤﻦ ﺑﻬﺒـﻮد ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﯿﻦ آﺳﯿﺐ رﺳﺎﻧﺪه و درﺻﺪ ﺑﺬور ﻣﺮده را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ اﮔـﺮ ﭼـﻪ ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ راﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﺎﻻ . (1999) رﻫﻤﺎ و ﻫﻤﮑﺎران 0/33 ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ از دﻗﯿﻘﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری ﺑﺬور آﮐﺎﺳﯿﺎ در آب، ﺑـﺎ 70 اﻓﺰاﯾﺶ دﻣﺎ از ﺗﺎ 100 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ 61 ﮔﺮاد ﺟﺬب ﺑﯿﻦ ﺗﺎ 95 درﺻـﺪ اﻓـﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓـﺖ . ﻏﻮﻃـﻪ وری در 3 اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺑﺮای ﻣﺪت دﻗ ﯿﻘﻪ ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽ داری ﺟـﺬب را اﻓـﺰاﯾﺶ داد . 300ﺑـﺎ دﻗﯿﻘـﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری در اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﺮﯾﮏ ﻏﻠﯿﻆ درﺻﺪ100 ﺟﺬب اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد . اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣـﺪت زﻣﺎن ﻏﻮﻃﻪ وری در اﺳﯿﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺮگ ﺑﺬور ﺑﺎﺷﺪ . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، آﻧﻬﺎ ﺑﯿ 100 ﺎن داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﮔﺮﭼﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری ﺑﺬور در آب درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔـﺮاد ﺟﻬـﺖ ﻧﻔﻮذﭘـﺬﯾﺮ ﮐﺮدن ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؛ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻃﻮر ﺟﻮاﻧﻪ داری ﻣﯽ زﻧﯽ را ﮐﺎﻫﺶ ﺑﻪ دﻫﺪ ﻃـﻮری 3 0 ﮐـﻪ در ﺗﯿﻤـﺎر دﻗﯿﻘﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﻣﯽرﺳﺪ . در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در دﯾﮕﺮ دﻣﺎﻫﺎ، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن ﻏﻮﻃﻪ وری، ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ . ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎری ﺟﻬﺖ ﺷﮑﺴﺘﻦرﮐﻮد ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﺿـﻤﻦ اﻓـﺰاﯾﺶ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﻧﮕﺮدد . در ﮐﻞ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐـﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ را دارا ﺑﻮدﻧﺪ دارای ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺳﺮﻋﺖ و درﺻﺪ ﺟﺬب آب ﻧﯿـﺰ ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـ ﻨﺪ ﮐـﻪ ﺧﻮد ﺣﺎﮐﯽ از ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺜﺒﺖ آﻧﻬﺎ در اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮی ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر اﺳﺖ . ﺑﯿﻦ درﺻﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ و ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺟـﺬب آب ﻫﻤﺒـﺴﺘﮕﯽ ﻣﺜﺒـﺖ ﻣﻌﻨـﯽ داری دﯾـﺪه ﻣـﯽ ﺷـﻮد ) .(3ﺟﺪول اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ ﺟـﺬب آب درﺻـﺪ ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﯽ ﯾـﺎ ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرﺗﯽ ﺷﮑﺴﺘﻦرﮐﻮد ﻣﯽ ﺑﺬرﻫﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ . (ﻓﻠﻮس 1990) ﺑﺎﺗﺎﭼﺎری و ﺳﺎﻫﺎ ﺑﻪ 1 ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﯿﺴﺎﻧﺪن ﺑﺬور در اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻏﻠﯿﻆ ﻣﺪت ﻣﯽ 10 دﻗﯿﻘﻪ ﺳﺒﺐ ﺟﻮاﻧﻪ ﺷﻮد ﺟﺬب آب و رﺳﺪ زﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ  (2001)ﺳﺎﺑﻮﻧﮕﺎری ﻧﯿﺰ ﮔﺰارش ﮐﺮد ﮐﻪ ﻏﻮﻃﻪ وری ﺑﺬور ﺧﺸﮏ در آب ﺟﻮش ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻔﻮذ ﭘـﺬﯾﺮی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در ﭘﻮﺳﺘﮥ ﺑﺬر ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﯽ ﺑﻬﺘـﺮ روﯾـﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ . (ﻧﯿﮑﻮﻟﻮ 1978)روﻟﺴﺘﻮن (1977) و اﻇﻬﺎر داﺷﺘﻨﺪ ﮐـﻪ اﺳﯿﺪﺳـﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﻏﻠـﯿﻆ ﺑـﺎ ﺗﺨﺮﯾـﺐ ﺳﻠﻮل1 ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺬر و ﺑﺎ در ﻣﻌﺮض ﻗﺮار دادن ﻟﻮﻣﻦ ﻣﯽ ﻫﺎی اﺳﮑﻠﺮﯾﺪی اﺟﺎزه ﻧﻔﻮذ آب را دﻫﺪ . ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه 20 ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی، دﻗﯿﻘﻪ ﻏﻮﻃﻪ 5 وری در اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ و و 10 ﺛﺎﻧﯿـﻪ ﻏﻮﻃﻪ ور ﮐﺮدن در آب در ﺣﺎل ﺟﻮﺷﯿﺪن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ ﺑـﺮای ﺷﮑـﺴﺘﻦ رﮐـﻮد و ﺑﻬﺒـﻮد ﻗﺪرت ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ ﺑﺬر ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺗﺄﺛﯿﺮاﻓﺰاﯾ ﻨﺪۀ ﭘـﯿﺶ ﺗﯿﻤـﺎر ﻗـﺮار دادن در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳ ﺮد و ﻣﺮﻃﻮب ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﻫﻔﺘﻪ ﺑ ﺮ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ ﺑﺬور در ﺗﯿﻤﺎرﻫـﺎ ی ﺧـﺮاش دﻫـﯽ ، ﺑﻬﺘـﺮ اﺳﺖ در ﺻﻮرت داﺷﺘﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﮐﺎﻓﯽ ) دو ﻫﻔﺘﻪ ( ﻗﺒﻞ از اﻋﻤﺎل ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽ از اﯾﻦ ﭘـﯿﺶ ﺗﯿﻤـﺎر اﺳﺘﻔﺎدهﺷﻮد . ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺘﺮ اﺷﺎره ﺷﺪ در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﯿﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی آب ﺟﻮش و ﺑﺮای ﺷ ﮑﺴﺘﻦ رﮐﻮد ﺑﺬر ﺑﺎﯾﺪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ راﺑﺪﻗﺖ و ﺑﻪ روش ﺻﺤﯿ ﺢاﻋﻤﺎل ﻧﻤﻮد ﺗﺎ از آﺳﯿﺐ دﯾﺪن ﺟﻨﯿﻦ و ﮐﺎﻫﺶ ﻗﺪرت ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮیﺷﻮد . در ﺿﻤﻦ، ا ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﺎل ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی آب ﺟـﻮش ﺑﺎﯾـﺴﺘﯽ ﺑـﺬرﻫﺎ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮﻧﺪ و از اﻧﺒﺎرداری ﻣﺠﺪد آﻧﻬﺎ ﺧﻮدداری ﮔﺮدد . اﻟﺒﺘﻪ در ﺗﯿﻤﺎر اﺳـﺘﻔاده از ، اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ ﺑﻌﺪ از ﺷﺴﺘﺸﻮی ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺬور ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺪه ﻣـﯽ ، ﺗـﻮان ﺑـﺬرﻫﺎ را ﮐـﺸﺖ و ﯾـﺎ ﭘـﺲ از ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ﺑﺮای ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﺎه اﻧﺒﺎر ﻧﻤﻮد ) ﺑﻠﮏ .(1988 ، واروﯾﮏ و ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﺑﺮای ﺑﺬرﻫﺎیدارای رﮐﻮد دروﻧﯽ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ و ﺷﺮاﯾﻂرﮐﻮد زﻣـﺴﺘﺎﻧﯽ و رﻓـﻊ ﻋﻠﺖ رﮐﻮد راﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزی ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﻣﺎ در ﻣﻮرد ﮔﺎوﭘﻨﺒﻪ ﮐﻪ رﮐﻮد ﺑﺬر آن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤـﺪه ﻧﺎﺷـﯽ از ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﭘﻮﺳﺘﮥ ﺑﺬر ﺑﻪ ﻧﻔﻮذ آب ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ) ﺣﺬف ﺷﻮد؟ ( ﻗـﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻦ ﺑـﺬور در ﺷـﺮاﯾﻂ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب ﺗﺄﺛﯿﺮی ﺣﺎﺷﯿﻪ ای در از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدنرﮐﻮد دارد و ﺗﺄﺛﯿﺮ اﯾـﻦ ﺗﯿﻤـﺎر را ﺑﺎﯾـﺪ ﺑـﺎ ﮐﻤـﮏ اﯾـﻦ ﭘﯿﺶ ﺗﯿﻤﺎر ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاش دﻫﯽ در ﺑﻬﺒﻮد ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮی و ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺨﺘﯽ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺬر ﻣﺮﺗﺒﻂ داﻧـﺴﺖ . ﺑـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﺧﺮاشدﻫﯽ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺮ روی ﺑﺬوری ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﻫﻔﺘﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻗﺮار و اﻋﻤﺎل ﻫﻤﯿﻦﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺑـﺮ ﺑـﺬوری ﮐﻪ ﺳﻪ ﻣﺎه در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ، ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺒﻮد ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﯽ ﻧـﺸﺪ ﺑﻠﮑـﻪ ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﺑﺬور ﮔﺮدﯾﺪ؛ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮﯾﻦ ﻣﺪت ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳـﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﻣﺪت ) دو ﻫﻔﺘﻪ و ﺳﻪ ﻣﺎه (د ﻗﺮار اﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪو ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ ﺷـﻨﺎﺧﺖ دﻗﯿﻖ ﺳﺮﻣﺎدﻫﯽ ﻋﻠﺖ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﺑﺬرﻫﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﻪ ﻣﺎه اﺳﺖ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ است .

منبع : ﻣﺠﻠﻪ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﯿﺎﻫﺎن زراﻋﯽ