تأثير كود نيتروژن و باكتريهاي محرك رشد گياه بر عملكرد و اجزاي عملكرد رازیانه چیست؟

Question

حسین برخورداری · Answer

تأثیر کود نیتروژن و باکتریهای محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد رازیانه چیست؟

يكي از اركان اساسي در كشاورزي پايدار استفاده از كودهاي زيستي در اكوسيستمهاي زراعي با هدف حذف و يا كاهش مصرف نهاده- هاي شيميايي است. به منظور ارزيابي كاربرد تلفيقي كود نيتروژن و باكتريهاي محرك رشد بر عملكرد و اجزاي عملكرد گياه دارويي رازيانه، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در بهار سال 1395 در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان ايلام اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش تلقيح بذر با كود زيستي (مخلوطي از دو باكتري ازتوباكتر و آزوسپيريلوم) در دو سطح (تلقيح 80 و 120 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار) بودند. با افزايش ، و عدم تلقيح بذر) و سطوح كود شيميايي نيتروژن در چهار سطح صفر، 40 مصرف نيتروژن از صفر تا 120 كيلوگرم نيتروژن در هكتار، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعي در بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، 16 افزايش يافت. / 18 و 5 /3 ،12/9 ،11/6 ،13/8 ،14/7 ،15/ وزن هزار دانه، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه به طور معنيداري و به ترتيب 4 ،16 همچنين در مقايسه با تيمار عدم تلقيح، تلقيح با كود زيستي تعداد شاخه فرعي در بوته، تعداد چتر در بوته و وزن هزار دانه را به ترتيب 2/ 11 درصد افزايش داد. بررسي ميانگين اثر متقابل كودهاي زيستي و شيميايي نيتروژنه نشان داد كه تيمار تلقيح با كود زيستي و  ( 15/5و 5 /82 گرم در متر مربع) را توليد كرد. به عبارت ديگر، تيمار مذكور ضمن  مصرف 40 كيلوگرم كود شيميايي نيتروژن، بيشترين عملكرد دانه ( 45 توليد محصول رضايت بخش، به طور قابل توجهي مصرف كود نيتروژن را نيز كاهش داد كه اين امر ميتواند گامي به سوي توليد سالم و كشاورزي پايدار باشد.

به دليل مشخص شدن عوارض جانبي داروهاي شيميايي توجه محافل پزشكي به گياهان دارويي بيشتر شده است. استفاده روز افزون از گياهان دارويي در سطح جهان، اهميت كشت و توليد اين گياهان را روشنتر ميسازد. در حال حاضر تقاضا براي گياهان دارويي به عنوان مواد اوليه صنايع بهداشتي و دارويي در حال افزايش است (آقا عليخاني و همكاران، 1392 ). رازيانه يا به (Foeniculum vulgare Mill.) باديان سبز با نام علمي عنوان يك گياه دارويي مورد استفاده در طب سنتي و نيز گياه دارويي موثر در فاركوپههاي معتبر جهان به ثبت رسيده است (صفايي خرم و همكاران، 1387 ). رازيانه از نظر حكماي طب سنتي داراي طبيعت گرم و خشك بوده و داراي اثرات ضد التهاب، ضد اسپاسم، شيرافزا، باد شكن، مدر، خلط آور، ملين و ضد درد بوده و در درمان ناراحتيهاي عصبي مورد استفاده قرار گرفته است (بيردان و همكاران، 2007 ). استفاده ناكارآمد ازكودهاي شيميايي به ويژه در نظامهاي فشرده، بهرهوري و كارايي مصرف اين كودها را به ميزان زيادي كاهش داده است. با توجه به هزينه زياد كودهاي شيميايي نيتروژندار، آبشويي و اثرات منفي آنها بر محيط زيست، كشاورزي پايدار به دنبال جايگزين مناسبي براي كودهاي شيميايي است تا مشكلات زيست محيطي را كاهش دهد (سران و برينتا، 2010 ). در حال حاضر كودهاي زيستي به عنوان گزينهاي جايگزين براي كودهاي شيميايي، به منظور افزايش حاصلخيزي خاك در توليد محصولات در كشاورزي پايدار مطرح شدهاند. در دو دهه اخير كاربرد باكتري- هاي خاكزي در تغذيه خاك و گياه زراعي در نظام كشاورزي پايدار در سراسر جهان افزايش يافته است (جهان و نصيري محلاتي، 1391 ). اين باكتريها فعالانه ريشههاي گياه را اشغال كرده و باعث افزايش رشد و عملكرد گياهان ميشوند (نوفال وهمكاران، 2007 ). اهميت جوامع  ميكروبي در يك اكوسيستم به دليل نقش مهمي است كه در فرآيندهاي خاك كه تعيين كننده .( توليد گياه ميباشند، ايفا ميكنند (مندال و همكاران، 2007 گروهي از اين گونههاي باكتريايي كه داراي قابليت همياري با گياه هستند متعلق به جنس ازتوباكتر، آزوسپيريلوم، سودوموناس و باسيلوس ميباشند (تيلاك و همكاران، 2005 ). باكتري هاي محرك رشد معمولاً با بهبود شرايط تغذيه اي و همچنين توليد تركيبات محرك رشد گياه موجب بهبود و تسريع در مراحل مختلف رشدي گياهان دارويي ميشوند (ناگاناندا و همكاران، 2010 ). در تحقيق روي گياه دارويي رازيانه مشخص شد كه استفاده از كودهاي زيستي نيتروژنه به همراه 50 درصد كود شيميايي، عملكرد بهتري نسبت به استفاده يكنواخت كودهاي معدني داشته است (محفوظ و شرف الدين، 2007 ). نتايج تحقيقات كومار و همكاران ( 2009 ) نشان داد كاربرد 93 كيلوگرم در هكتار نيتروژن و فسفر / آزوسپيريلوم همراه با 75 سبب افزايش (Artemisia pallens L.) در گياه دارويي درمنه رشد، زيست توده تر و خشك و عملكرد اسانس گياه شد، همچنين كاربرد كودهاي زيستي تاثيري بر اجزاي اسانس گياه نداشت. وينوتا ( 2009 ) گزارش نمود كه تلقيح گياه ريحان با ازتوباكتر سبب افزايش زيست توده، سرعت رشد و ميزان اسانس شد. در تحقيقي روي گياه دارويي مرزنجوش مشاهده گرديد كه كودهاي زيستي حاوي ازتوباكتر و آزوسپيريليوم مي توانند جايگزين كود شيميايي نيتروژنه در زراعت اين گياه شوند و ضمن كاهش هزينه هاي توليد ناشي از مصرف كود شيميايي، از وارد شدن آسيب به محيط زيست نيز جلوگيري كنند (فاتما و همكاران، 2006 ). در آزمايشي عزز و همكاران ( 2009 ) بر روي رازيانه مشاهده كردند كه كاربرد باكتريهاي تثبيت كننده نيتروژن سبب افزايش قابل توجه عملكرد و اجزاي عملكرد نسبت به تيمار شاهد گرديد. رحيمي و همكاران ( 2013 ) در تحقيق خود دريافتند كه كاربرد ازتوباكتر و آزوسپيريلوم عملكرد زيست توده در گياه ريحان را افزايش داد. نتايج تحقيقات پاتل و همكاران 2003 ) و محمد و ابدو ( 2004 ) نشان داد كه كود نيتروژن ) عملكرد و اجزاي عملكرد رازيانه را افزايش داد. در مقابل كانديل و همكاران ( 2002 ) و كاتزوپولو و همكاران ( 2006 ) بيان داشتند كه كاربرد نيتروژن تاثيري بر عملكرد و اجزاي عملكرد رازيانه نداشت. اين تحقيق با هدف بررسي تأثير كودهاي زيستي و شيميايي نيتروژن بر عملكرد گياه دارويي رازيانه و همچنين يافتن تلفيقي مناسب از كودها به منظور كاهش مصرف و افزايش كارايي مصرف كودهاي شيميايي انجام شد. مواد و روش ها
اين آزمايش در سال زراعي 1395 در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان ايلام اجرا شد. به طوري كه، فاكتورهاي تلقيح بذر با كود زيستي (مخلوطي از دو باكتري ازتوباكتر و آزوسپيريلوم) در دو سطح تلقيح و عدم تلقيح بذر و 80 و 120 ، سطوح كود شيميايي نيتروژن در 4 سطح صفر، 40 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار (از منبع اوره با 46 درصد نيتروژن) به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با 3 تكرار مورد بررسي قرار گرفتند. اندازه هر3 و حاوي 6 رديف كاشت لحاظ گرديد. فاصله × كرت به ابعاد 5 بين كرتها يك متر و بين تكرارها دو متر در نظر گرفته شد. نتايج آزمايش خاك، بافت خاك محل اجراي آزمايش را لوم ، ميزان هدايت الكتريكي آن را / رسي سيلتي، اسيديته آن را 6 ، ميزان / 1/44 ميليموس بر سانتيمتر، درصد كربن آلي را 71 8 و 218 /3 ، نيتروژن، فسفر و پتاس قابل جذب را به ترتيب 125 ميليگرم بر كيلوگرم نشان داد. در اين تحقيق توزيع كود اوره به اين صورت بود كه 30 درصد كود به صورت پايه در مرحله كاشت و 40 درصد به صورت سرك در مرحله شاخهزني و 30 درصد به صورت سرك دوم در مرحله شروع گلدهي به كرت- هاي مورد نظر داده شد. كود شيميايي فسفره (سوپر فسفات تريپل) نيز به ميزان 100 كيلوگرم در هكتار بر اساس نتايج آزمون خاك به طور يكسان براي كليه تيمارها در زمان كاشت مصرف گرديد. بذور رازيانه مورد استفاده توده اصفهان بود كه از شركت پاكان بذر اصفهان تهيه شد. كود زيستي مورد استفاده در اين تحقيق، تلفيقي از دو باكتري ازتوباكتر كروكوكوم و آزوسپيريلوم 107 بود كه از موسسه CFU/ML برازيلنس با غلظتهاي تحقيقات خاك و آب كشور تهيه شد. عمليات آماده سازي زمين شامل شخم، ديسك زني، تسطيح زمين و ايجاد رديف هاي كشت در فروردين ماه سال 1394 انجام گرفت. به منظور اعمال تيمار كود زيستي، بذور رازيانه را در زمان كاشت به مدت يك ساعت در مايه تلقيح خيسانده و سپس بذور دور از نور خورشيد خشك شدند. بلافاصله پس از خشك شدن بذور تلقيح شده اقدام به كشت بذور شد. كشت بذور رازيانه به صورت هيرمكاري در اواسط فروردين انجام شد. در طول فصل رشد مراقب تهاي لازم براي گياه مانند وجين علفهاي هرز به صورت دستي انجام شد. اوايل شهريور ماه پس از رسيدگي محصول، جهت تعيين تاثير تيمارهاي مورد بررسي بر صفات ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترك در چتر، تعداد شاخه فرعي در بوته، تعداد دانه در چتر و تعداد دانه در چترك، دو خط كناري هر كرت آزمايشي به عنوان حاشيه در نظر گرفته شد و از دو خط مياني به تعداد 10 بوته به طور تصادفي انتخاب و مورد ارزيابي قرار گرفتند. براي تعيين وزن هزار دانه، 5 نمونه 100 تايي از هر كرت به طور تصادفي انتخاب و پس از خشك نمودن در هواي آزاد، وزن هزار دانه محاسبه گرديد. همچنين به منظور تعيين عملكرد نهايي زماني كه رطوبت بذر 11 درصد بود از خطوط مياني هر كرت معادل دو مترمربع بوتهها به روش دستي برداشت شد و پس از خشك شدن كامل بوتهها عملكرد بيولوژيكي و عملكرد دانه و SAS تعيين شد. تجزيه آماري دادهها با استفاده از نرم افزار مقايسه ميانگين صفات مورد ارزيابي با روش آزمون چند دامنهاي دانكن در سطح احتمال پنج درصد و رسم شكلها با نرم افزار صورت گرفت. EXCEL

نتايج و بحث
ارتفاع بوته
نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر كود شيميايي و زيستي نيتروژنه در سطح احتمال يك درصد و اثر متقابل آنها در سطح احتمال پنج درصد بر ارتفاع بوته رازيانه معني دار بود . بر اساس مقايسه ميانگين ها، بيشترين ميزان ارتفاع 90 سانتيمتر به تيمار كاربرد 80 كيلوگرم در هكتار و  بوته ( 47/ 67 سانتي متر) به تيمار شاهد / تلقيح با باكتري و كمترين آن  تعلق گرفت . بنابراين ميتوان نتيجه گرفت با تلفيق مناسب كودهاي شيميايي و زيستي ميتوان مصرف كود شيميايي را كاهش داد. محققين در پي آزمايشات خود كاهش ميزان مصرفي كود همراه با افزايش صفاتي مانند شاخص سطح برگ و ارتفاع را از اثرات بهينه مصرف كودهاي زيستي در تلفيق با كودهاي شيميايي ذكر كردند (شالان و همكاران، 2005 ؛ تهلان و همكاران، 2011 ). اين تأثيرات ممكن است به علت افزايش ميزان جذب كود نيتروژن، همچنين توليد تريپتوفان (پيشساز هورمون اكسين) توسط ميكروارگانيسمهاي كودهاي زيستي باشد (حافظ و همكاران، 2004 ). از اين رو با استناد به مطالعات انجام شده، كودهاي زيستي مي توانند نقش زيادي در افزايش دسترسي به عناصر غذايي و بنابراين افزايش ارتفاع گياه داشته باشند.

تعداد شاخه فرعي در بوته
اثر كودهاي زيستي و شيميايي نيتروژنه بر تعداد شاخه فرعي در بوته رازيانه در سطح احتمال يك درصد معنيدار شد، . ولي اثر متقابل آنها از نظر اين صفت معنيدار نشد  با بررسي اثر سطوح كود شيميايي نيتروژن مشخص شد كه بيشترين تعداد شاخه فرعي در بوته، با مصرف 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن بدست آمد كه با مصرف 80 كيلوگرم در هكتار اختلاف معنيداري ندارد (جدول 2). نيتروژن نقش موثري در نمو ياختههاي جديد و افزايش فرآوردههاي فتوسنتزي دارد و باعث افزايش رشد رويشي و تعداد شاخسارههاي فرعي در گياه ميشود (اميد بيگي، 1386 ). همچنين، كود زيستي باكتريايي تعداد شاخه فرعي در بوته را به طور معني داري افزايش داد و 16/ توانست تعداد شاخه فرعي در بوته رازيانه را به ميزان 2 درصد در مقايسه با تيمار عدم تلقيح، افزايش دهد. به نظر ميرسد، اثر هورموني القا شده در گياه توسط توسط تيمارهاي حاوي كود زيستي (تثبيت كنندههاي نيتروژن) ممكن است به صورت مستقيم تغييراتي در مورفولوژي ساقه گياهان تلقيح شده، ايجاد كند و با تحريك رشد ريشه و به طبع آن افزايش زمينه دسترسي به آب و عناصر غذايي، موجب افزايش .( رشد بخش هوايي گياه شود (عموآقايي و مستاجران، 1386 وينوتا و همكاران ( 2009 ) گزارش نمودند كه كودهاي زيستي حاوي باكتريهاي تثبيت كننده نيتروژن، گياه را در جذب عناصر بيشتر ياري ميكنند كه نتيجه آن رشد اندام هوايي و انشعابات جانبي گياه افزايش پيدا ميكند. تعداد چتر در بوته تعداد چتر در بوته به طور معنيداري در سطح احتمال يك و پنج درصد به ترتيب تحت تأثير تيمارهاي تلقيح با كود زيستينيتروژنه و كود شيميايي نيتروژن قرار گرفت. اما اثر متقابل كود شيميايي نيتروژنه و كود زيستي بر اين صفت معنيدار نشد . مقايسه ميانگين سطوح كود شيميايي نيتروژن نشان داد كه با افزايش ميزان كود مصرفي، تعداد چتر در بوته افزايش يافت و مصرف 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن حداكثر تعداد چتر در بوته را به خود اختصاص داد. اما در بين تيمار كاربرد 120 كيلوگرم نيتروژن و 80 كيلوگرم نيتروژن و همچنين 40 كيلوگرم نيتروژن از نظر اين صفت تفاوتي وجود نداشت. بنابراين ميتوان گفت مطابق با قانون بازده نزولي افزايش مقدار كودهاي شيميايي تا حد مشخصي ميتواند بر افزايش توليد مؤثر باشد كه البته اين ميزان با توجه به نوع گياه، خاصيت كود پذيري، رطوبت خاك و ساير فاكتورهاي اقليمي و خاكي تفاوت دارد (آموجويگب و همكاران، 2007 ). افزايش نبتروژن به جهت افزايش در ميزان پروتئين سبب افزايش تعداد چتر در بوته مي- شود كه با نتايج عباسزاده و همكاران ( 1387 )، با گياه زنيان مطابقت دارد. تلقيح بذر با كود زيستي در مقايسه با عدم تلقيح با آن، تعداد تعداد چتر در بوته را به طور معنيداري و به ميزان 15/5 درصد افزايش داد . تلقيح با باكتريهاي محرك رشد با تحريك رشد و اختصاص مواد فتوسنتزي توليد اندامهاي زايشي، تعداد تعداد چتر در بوته را افزايش داده است. در اين ارتباط برخي مطالعات به تاثير مثيت كودهاي بيولوژيكي در افزايش تعداد چتر شويد گزارش شده است، اما بر تعداد چترك در چتر اثر قابل توجهي نداشت، كه با نتايج اين تحقيق مطابقت

تعداد دانه در چتر
تعداد دانه در چتر به طور معنيداري تحت تاثير كود شيميايي نيتروژن قرار گرفت. كود زيستي نيتروژنه و اثر متقابل كود شيميايي و زيستي نيتروژنه بر اين ويژگي معن يدار نشد  با افزايش مصرف كود شيميايي نيتروژن از صفر تا سطح 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن، تعداد دانه در چتر افزايش 194 ) به / يافت. به طوري كه بيشترين تعداد دانه در چتر ( 42 كاربرد 120 كيلوگرم نيتروژن در هكتار و كمترين تعداد دانه در 147 ) به تيمار شاهد اختصاص يافت. قابل ذكر است / چتر ( 22 كه بين تيمارهاي 80 و 120 كيلوگرم نيتروژن در هكتار از نظر اين ويژگي تفاوت معن يدار وجود نداشت . اعتقاد بر اين است كه نيتروژن به دليل بالا بردن دوام سطح برگ، موجب افزايش راندمان فتوسنتزي در واحد سطح ميشود و در نتيجه با حفظ جريان مواد غذايي به سوي گل و ميوه، موجب افزايش تعداد دانه در چتر و عملكرد در گياهان ميشود (گوجار و .( همكاران، 2005
وزن هزار دانه
نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر تيمارهاي تلقيح با كود زيستي نيتروژنه و كود شيميايي نيتروژن بر وزن هزار دانه رازيانه در سطح احتمال پنج درصد معنيدار است، ولي اثر متقابل آنها بر اين ويژگي معنيدار نشد . مقايسه ميانگينهاي اثر سطوح كود شيميايي نيتروژن نشان داد، بيشترين وزن هزار 4 گرم، مربوط به كاربرد 120 كيلوگرم  دانه رازيانه به ميزان 09/ 2 در هكتار نيتروژن بود و كمترين وزن هزار دانه به ميزان 95 گرم، به عدم مصرف كود شيميايي نيتروژن اختصاص داشت. از نظر اين صفت نيز بين تيمارهاي 80 و 120 كيلوگرم نيتروژن در هكتار از لحاظ آماري تفاوتي وجود نداشت . رابطه معني دار و مثبتي بين عملكرد دانه و تعداد دانه در چتر و وزن دانه با مصرف نيتروژن وجود دارد سعيد نژاد و رضواني مقدم، 11 درصد در مقايسه با  1389 . تلقيح با كود زيستي نيتروژنه 5 عدم تلقيح، وزن هزار دانه را افزايش داد . عنصر نيتروژن به دليل نقش مهمي كه در فرآيندهاي سوخت و ساز گياه دارد، با شركت در متابوليسم گياه و با افزايش ميزان تجمع ماده خشك در اندا مهاي گياهي ب هويژه دانه، موجب افزايش وزن دانه ها م يگردد ياساري و همكاران،. باكتري هاي ازتوباكتر و آزوسپيريليوم با افزايش دسترسي گياه به نيتروژن مي توانند نقش مهمي در افزايش وزن هزار دانه داشته باشندمحفوظ و شريف الدين، 2007

عملكرد بيولوژيك
نتايج تجزيه واريانس حاكي از آن است كه عملكرد بيولوژيك تحت تاثير كود شيميايي نيتروژن و كود زيستي . نيتروژنه و همچنين اثر متقابل آنها قرار گرفت  مقايسه ميانگين اثر متقابل نشان داد كه تيمار تلقيح با باكتري و كاربرد 80 كيلوگرم نيتروژن در هكتار بيشترين ميزان عملكرد 296 گرم در متر مربع) و تيمار شاهد كمترين  بيولوژيك ( 54/ 150 گرم در متر مربع) را به خود  مقدار عملكرد بيولوژيك ( 27 اختصاص دادند. قابل ذكر است كه بين تيمارهاي تلقيح با باكتري و كاربرد 40 كيلوگرم نيتروژن در هكتار، تلقيح با باكتري و كاربرد 80 كيلوگرم نيتروژن در هكتار و تلقيح با باكتري و كاربرد 120 كيلوگرم نيتروژن در هكتار از لحاظ آماري تفاوت معني- داري وجود نداشت . همچنين، با مقايسه سطوح كود شيميايي نيتروژنه (در حالت عدم تلقيح) مشخص گرديد كه مصرف 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن، عملكرد بيولوژيك را به طور معني داري افزايش داد. تيمار مصرف 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن در حالت بدون تلقيح بذر با تيمار مصرف 40 كيلوگرم در هكتار نيتروژن و تلقيح بذر، در يك گروه آماري قرار گرفتند. بنابراين، تلقيح با كود زيستي نيتروژنه، موجب شد كه ماكزيمم عملكرد بيولوژيك در سطح پايينتري از مصرف كود شيميايي نيتروژنه حاصل شود. نتايج پژوهش هاي انجام گرفته حاكي از اين است كه مصرف كودهاي زيستي ازتوباكتر و آزوسپيريلوم ميتوانند عملكرد بيولوژيك و راندمان محصول شويد را افزايش داده و همچنين مصرف كودهاي شيميايي را كاهش دهند (سخنگوي و همكاران، 2012 ). به طور كلي، تيمارهاي تلقيح شده با كود زيستي نيتروژنه ميزان بيشتري از عملكرد بيولوژيك را به خود اختصاص دادند. باكتريهاي تثبيت كننده نيتروژن از جمله ازتوباكتر و آزوسپيريلوم از طريق توليد متابوليت هاي محرك رشد مانند اكسين، سيتوكينين، جيبرلين بر رشد رويشي گياه تأثير گذاشته و وزن اندام هاي هوايي نعناع  فلفلي را افزايش داد پور هادي، 1390

نتيجه گيري
اگر چه اعمال كودهاي شيميايي نيتروژنه در تغذيه گياهان بسيار مهم است، اما با توجه به مصرف بي رويه و اثرات تخريبي آنها بر خاكهاي زراعي نياز به اصلاح مصرف آنها ضروري است. استفاده از كودهاي زيستي به عنوان راه حل بسيار مناسب ميتواند در كاهش مصرف كودهاي نيتروژنه موثر باشد. تيمار تلقيح با باكتري و كاربرد 40 كيلوگرم نيتروژن در هكتار بيشترين عملكرد دانه را توليد كرد. نتايج آزمايش نشان داد كه كاربرد كود زيستي ازتوباكتر و آزوسپيريلوم به همراه كود شيميايي نيتروژنه ميتواند يك راهكاري در جهت كاهش مصرف كود شيميايي نيتروژنه باشد، ضمن آن كه از تخريب و آلودگيهاي زيستي ناشي از مصرف بالاي اين نهاده شيميايي نيز جلوگيري ميشود. به طور كلي، ميتوان چنين اظهار نمود كه در طي دوره عبور از كشاورزي متداول و رايج به كشاورزي پايدار، كودهاي زيستي نيتروژنه علاوه بر تثبيت نيتروژن و مهيا كردن شرايط  براي رشد گياه، ميتوانند راهكاري مناسب در جهت افزايش توليدات كمي و كيفي محصولات كشاورزي باشند.

منبع : دانشگاه ازاد اسلامی واحد ارسنجان

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو ) 
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو) 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .