تاثیر سطوح آبیاري و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار رقم جو چیست ؟

Question

حسین برخورداری · Answer

تاثیر سطوح آبیاری و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار رقم جو چیست ؟

این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح آبیاري و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب در سال 1392 در قالب آزمایش (Hordeum vulgare) رقم جو زراعی فاکتوریل اسپیلت پلات بر پایه بلوكهاي کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهاي آزمایش شامل سطوح آبیاري در سه سطح، آبیاري کامل (شاهد)، قطع آبیاري در مرحله آبستنی (کد 40 مقیاس زیدوکس) و قطع آبیاري در مرحله گلدهی (کد 60 مقیاس زیدوکس) و کود نیتروژنی در چهار سطح 60 ،40 ،20 و 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و ارقام جو شامل ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب بودند. عملکرد دانه در زمان برداشت محصول تعیین گردید. مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و میزان پرولین برگ پرچم، میانگره برگ پرچم (پدانکل) و طوقه در اوایل مرحله شیري شدن دانهها (کد 73 مقیاس زیدوکس) اندازه گیري شدند. کاربرد 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیشترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و مقدار پرولین را به همراه داشت. در صفات مورد مطالعه در شرایط آبیاري کامل اختلاف معنیداري از لحاظ میزان پرولین مشاهده نشد و در تیمارهاي قطع آبیاري بهترتیب برگ پرچم، میانگره برگ پرچم و طوقه بیشترین مقدار پرولین را به خود اختصاص دادند. در تیمار آبیاري کامل بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل بهترتیب به ارقام ماکوئی و جنوب و در شرایط قطع آبیاري در مرحله آبستنی بهترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل به ارقام جنوب و ولفجر تعلق داشتند. منحنیهاي رگرسیونی نشان دادند که با افزایش شدت تنش کمبود آب، اختلاف بین تیمارهاي نیتروژنی بر عملکرد دانه کاهش یافته و میزان پرولین موجود در اندامها به شدت افزایش یافت و برعکس در شرایط آبیاري کامل اختلاف بین سطوح تیمارهاي نیتروژنی بر عملکرد دانه به حداکثر رسیده و میزان پرولین موجود در اندامهاي مورد مطالعه کاهش چشمگیري نشان داد. منحنیهاي رگرسیونی در ارقام ماکوئی و ولفجر از شیب بیشتري برخوردار بود که حاکی از کاهش بیشتر عملکرد دان اساسیترین مشکل کشاورزي به خصوص در نواحی خشک و نیمه خشک کمبود منابع آب است، زیرا در این مناطق نه تنها مقدار کل نزولات جوي کم است بلکه توزیع آن در طول فصل رشد غیر یکنواخت Chaves بوده و منطبق بر نیاز آبی محصول نمیباشد محدودیت آبیاري اراضی جو .and Oliveira, 2004 آبی بهخصوص در آخر فصل (به دلیل رقابت زراعتهاي بهاره با آبیاري جو در مرحله بحرانی دانه بندي گیاه) موجب نقصان عملکرد ارقام جو در شرایط در .Krcek et al., تنش انتهایی میگردد  2008 آزمایشی بر روي ارقام جو با انجام تیمارهاي آبیاري کامل (آبیاري پس از 50 درصد تخلیه رطوبت خاك، دو سوم آبیاري کامل، یک سوم آبیاري کامل و شرایط دیم، گزارش کردند که تیمار آبیاري اثر معنیداري بر عملکرد دانه از طریق افزایش تعداد سنبله بیشتر  Svobodova and Misa, واحد سطح دارد  2004 بیان Ghodsi et al., قدسی و همکاران 2004 داشتند که قطع آبیاري از 49 روز قبل از گرده افشانی تا 10 روز بعد از گرده افشانی باعث کاهش عملکرد ارقام گندم به میزان 14 تا 63 درصد شد. تنش خشکی باعث کاهش ماده خشک تولیدي بهواسطه

Ajalli  پیري و ریزش برگهاي پایینی جو می شود نیتروژن نقش اساسی در رشد گیاه داشته و با مقدار آب و نحوه توزیع آن ارتباط زیادي دارد. مدیریت مناسب میتواند پتانسیل مصرف بهینه نیتروژن توسط گیاهان را به حداکثر رسانده و از شستشوي آن که باعث تخریب زیست بوم میشود، خصوصیات Sedlar et al., بکاهد  2013

به میزان دسترسی به منابع (مانند کود) دچار تغییر با توجه به اینکه Trckova et a ., میشود  2006 رشد و نمو گیاه و عملکرد آن وابسته به فرآیندهاي فتوسنتز بوده و نیتروژن نیز میتواند اثر مستقیمی بر میزان فتوسنتز در واحد سطح برگ داشته باشد،

کمبود آن میتواند باعث کاهش جذب دي اکسید کربن شود. بنابراین، بیلان نیتروژن در بهطور مستقیم با بیلان دي اکسیدکربن مرتبط است، زیرا مصرف نیتروژن موجب افزایش غلظت آن در گیاه، افزایش غلظت آنزیمهاي فتوسنتزي و غلظت کلروفیل در مرکز واکنش فتوسنتزي در گیاه میشود از آنجایی که در جو میزان .(Albrizio et al., 2010)  فتوسنتز برگ با غلظت نیتروژن برگ ارتباط نزدیکی دارد بنابراین متعادل نگه داشتن میزان نیتروژن برگ در طی دوره رشد براي بهدست آوردن عملکرد بالا اسکارسون .(Sedlar et al., قطعاً ضروري است  2011 نشان دادند Oscarsson et al., و همکاران  1999 افزایش نیتروژن بهصورت کود اوره تا 180 کیلوگرمدر هکتار عملکرد دانه جو را به دلیل افزایش سطح برگ بهویژه سطح برگ پرچم، تعداد سنبله و تعداد دانه در سنبله بهطور معنیداري افزایش میدهد. غلظت کلروفیل به عنوان شاخصی در ارزیابی قدرت Bojovic and Markovic,  منبع شناخته شده است 2009 . رنگیزه کلروفیل بهطور مستقیم در ارتباط با فرآیند فتوسنتز بوده و هرگونه کاهش در آن بر میزان این فرآیند تأثیر میگذارد و در نهایت کاهش عملکرد کاهش Daughtry et al., را در پی دارد  2000 مقدار کلروفیل در اثر تنش خشکی میتواند به دلیل تغییر متابولیسم نیتروژن و در نتیجه ساخت ترکیباتی نظیر پرولین باشد که در چنین شرایطی در تنظیم Mafakheri et al., اسمزي نقش دارد  2010 گیاهان در شرایط محیطی متفاوت مواد محلول با وزن مولکولی کم، که بهطور کلی مواد محلول سازگار نامیده میشوند را تجمع میدهند که شامل اسیدهاي آمینه، پرولین، قندها و بتائین است. علاوه بر این، برخی مواد محلول معدنی نیز بخش مهمی از مواد محلول سازگار با Bajji et al., میدهند  2001 واکنشهاي عادي بیوشیمیایی سلول تداخل ندارند و بهعنوان محافظان اسمزي در طی تنش اسمزي عمل میکنند. در بین مواد محلول سازگار شناخته شده Ruiz et ) احتمالاً پرولین گستردهترین نوع آنها است افزایش میزان پرولین در اثر تنش خشکی .(al., 2005 Keyvan, ) گندم ،Cheour et al., در جو ( 2014 سورگوم ،(Mafakheri et al., 2010 )، نخود  2010 Din et al., و کلزا ( 2011 (Tsago et al., 2013) گزارش شده است. طبق نتایج آزمایش گیانکارلا و تجمع پرولین با Giancarla et al., همکاران 2011 توانایی گیاه براي زنده ماندن در شرایط کمبود آب مرتبط میباشد. در این آزمایش چهار رقم زراعی جو ابتدا در محلول غذایی پرورش داده و سپس به محلولی با پتانسیل اسمزي 20 - بار انتقال داده شدند که در نتیجه میزان پرولین تجمع یافته در برگها از 7 و / یک میلیگرم در هر گرم ماده خشک به حداقل 5 11 میلیگرم در هر گرم ماده خشک / حداکثر 5 Chaves and افزایش یافت. چاوز و اولیویرا با تأکید بر ضروري بودن پرولین در Oliveira, 2004 امر سازگاري گیاهان به تنشها، اثرات بیولوژیک زیادي مثل تنظیم اسمزي، اثرات حمایتی سلول، نقش آنتی اکسیدان، انتقال انرژي، ذخیره کربن و نیتروژن و چندین نقش دیگر که براي پایداري سلول و انتقال از یک حالت به حالت سازگار جدید لازم است را براي پرولین برشمردند. آزمایش حاضر به منظور ازریابی تحمل به خشکی و بررسی اثر متقابل سطوح آبیاري و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و مقدار پرولین ارقام جو زراعی انجام شد. در این تحقیق علاوه بر میزان پرولین برگ پرچم بهعنوان بهترین معیار و اندام جهت اندازهگیري پرولین، اقدام به اندازهگیري پرولین میانگره برگ پرچم و طوقه ریشه شد تا مقادیر متفاوت پرولین که از مواد مؤثر در تنظیم اسمزي است، در اندامهاي مختلف، تحت تنش کمبود آب تعیین گردد.

مواد و روش ها

این آزمایش جهت بررسی اثر سطوح آبیاري و کود نیتروژنی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد در (Hordeum vulgare) دانه چهار رقم جو زراعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب در سال 1392 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل اسپیلت پلات بر پایه بلوكهاي کامل تصادفی با سه تکرار بود که تیمارهاي سطوح آبیاري و کود نیتروژنی در کرتهاي اصلی و ارقام در کرتهاي فرعی قرار گرفتند. کرتهاي اصلی آزمایش به تعداد 27 عدد و طول و عرض هر کرت بهترتیب 8 و 2 متر با مساحت 16 مترمربع بود. کرتهاي فرعی آزمایش نیز به تعداد 108 عدد و بهترتیب طول و عرض هر کرت 2 و 2 متر با مساحت 4 مترمربع بودند. عملیات کاشت در نیمه دوم مهر ماه 1392 انجام شد. میزان بذر مصرفی 300 بوته در متر مربع بود. آبیاري در ابتدا با دور 7 روز و به روش کرتی انجام شد و سپس بر اساس تیمارهاي آزمایشی قطع آبیاري انجام گرفت. یک سوم کود نیتروژنی در نظر گرفته شده براي هریک از کرتها بهصورت اوره در زمان کاشت توزیع گردید و مابقی در فصل بهار و در آغاز ساقهدهی اعمال شد. تیمارهاي آزمایش شامل سطوح آبیاري در سه سطح، آبیاري کامل (شاهد)، قطع آبیاري در مرحله آبستنی (کد 40 مقیاس زیدوکس) و قطع آبیاري در مرحله گلدهی (کد 60 مقیاس زیدوکس) و کود نیتروژنی در چهار سطح 60 ،40 ،20 و 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و ارقام جو در چهار سطح شامل ماکوئی (از سازمان خواروبار و کشاورزي جهانی دریافت و در سال 1369 نامگذاري شد. F.A.O. رقمی پاییزه و مقاوم به سرما است)، ولفجر (ازکشور مصر دریافت و درسال 1364 نامگذاري گردید. رقمی بهاره- پاییزه و نیمه مقاوم به سرما است)، صحرا (از میان تودههاي ارسالی توسط سازمان سیمیت انتخاب و در سال 1382 نامگذاري گردید. رقمی بهاره- پاییزه و مقاوم به حرارت محیط است) و جنوب (از میان تودههاي ارسالی توسط سازمان سیمیت انتخاب و در سال 1376 نامگذاري گردید. رقمی بهاره- پاییزه و مقاوم به شوري محیط است) بودند. عملکرد دانه در زمان برداشت محصول تعیین گردید. مساحت برگ پرچم، شاخص کلروفیل برگ پرچم و میزان پرولین برگ پرچم، میانگره برگ پرچم و طوقه در اوایل مرحله شیري دانهها (کد 73 مقیاس زیدوکس) اندازهگیري شدند. خصوصیات خاك محل اجراي آزمایش در جدول 1 ارایه شده است. براي تعیین عملکرد دانه بعد از خرمنکوبی، کاه و کلش هر کرت از دانهها جدا و وزن دانهها به دقت گرم) اندازهگیري و بر حسب / با ترازوي حساس ( 01 .(Sedlar et al., کیلوگرم در هکتار تعیین شد ( 2011 Li- مدل leaf area meter سطح برگ پرچم توسط 3100 و شاخص کلروفیل برگ پرچم توسط کلروفیل Anjum et al., ) اندازهگیري شدند SPAD- سنج 502 2011 ). میزان پرولین در بافتهاي مورد نظر به روش و مک مانوس (Bates et al., بیتس و همکاران ( 1973 با استفاده از (McManus et al., و همکاران ( 2000 نین هیدرین اندازهگیري شد. و SPSS جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار

EXCEL و براي رسم نمودارها از نرمافزار MSTATC و براي مقایسه میانگینها از آزمون حداقل اختلاف استفاده شد. (LSD % معنیدار ( 5

نتایج و بحث

عملکرد دانه

نتایج حاصل از تجزیه واریانس حاکی از اثر معنیدار سطوح آبیاري، مقادیر کود نیتروژنی و رقم در سطح احتمال یک درصد بر عملکرد دانه میباشد (جدول 2). بر اساس نتایج با افزایش کود مصرفی میزان عملکرد دانه در تمام سطوح آبیاري افزایش یافت. بیشترین عملکرد در سطح کودي 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار حاصل شد. حداکثر عملکرد ارقام در شرایط آبیاري کامل و کود مصرفی 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در ارقام ماکوئی، ولفجر، ،5852/85 ،6141/ صحرا و جنوب بهترتیب 43 41/14 کیلوگرم در هکتار بود (جدول / 4605/69 و 37 /3) و با قطع آبیاري در مرحله آبستنی و با 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار عملکرد دانه ارقام ،1709/ ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب بهترتیب 07 2270 کیلوگرم در هکتار / 2110/15 ،1441/18 و 57 بهدست آمد (جدول 3). بنابراین، میزان کاهش عملکرد در ارقام ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب به 44 % بود. / 54 % و 81 /18 ،%75/37 ،%72/ ترتیب 17 در تیمار شاهد بیشترین عملکرد به جوهاي ماکوئی و ولفجر تعلق داشت و تحت شرایط قطع آبیاري در مرحله آبستنی بیشترین عملکرد به ارقام صحرا و جنوب مربوط بود. تأثیر کودهاي شیمیایی قرار میگیرد. عواملی از قبیل اقلیم، ترتیب گیاهان در تناوب زراعی و مسایلمدیریتی همچون زهکشی، آبیاري و آیش در واکنش گیاه زراعی به کودهاي شیمیایی مؤثر هستند گزارش شده است که افزایش .(Sedlar et al., 2013) کود نیتروژن بهصورت خالص تا 80 کیلوگرم در هکتار تعداد پنجه، طول سنبله و عملکرد دانه گندم را شافی و .(Arnall et al., افزایش میدهد ( 2013__همکاران ( 2011 60 و 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در جو، بیشترین عملکرد دانه را با مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن خالص بهواسطه حداکثر تعداد سنبله در مترمربع، طول سنبله و تعداد دانه در هر سنبله به Albrizio et al., ) دست آوردند. البریزیو و همکاران 2010 ) نشان دادند که تولید جو با مصرف 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار وقتی 1010 میلیمتر آب مصرف شد افزایش معنیدار پیدا کرد ولی در شرایط محدودیت رطوبت ( 470 میلیمتر آب) تنها به 65 کیلوگرم نیتروژن در هکتار واکنش مناسب

(Krcek et a ., نشان داد. کرسیک و همکاران ( 2008 گزارش کردند که عملکرد جو با افزایش کود نیتروژنی تحت شرایط تنش کمبود آب کاهش پیدا میکند.

مساحت برگ پرچم

اثر سطوح آبیاري و رقم در سطح احتمال یک درصد و کود نیتروژنی در سطح احتمال پنج درصد بر مساحت برگ پرچم معنیدار است (جدول 2). با افزایش مقدار کود نیتروژنی در کلیه سطوح آبیاري و در تمامی ارقام مساحت برگ پرچم افزایش یافت، البته این افزایش در تنشهاي کمبود آبی به مراتب کمتر از آبیاري کامل بود (جدول 3). مساحت برگ پرچم با مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن و در شرایط آبیاري کامل براي ارقام ماکوئی، ولفجر، صحرا و 14/ 15 و 65 /02 ،16/27 ،17/ جنوب بهترتیب 46 سانتیمتر مربع و در قطع آبیاري در مرحله آبستنی 12 سانتیمتر / 12 و 51 /10 ،11/13 ،12/ بهترتیب 22 مربع بود (جدول 3). بنابراین، درصد کاهش مساحت برگ پرچم ارقام ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب 14 % به / 19 % و 61 /44 ،%31/59 ،%30/ بهترتیب 01 دست آمد. ارقام صحرا و جنوب در شرایط کمبود آب بهتر از کود و آب استفاده کرده و در نتیجه میزان کاهش مساحت برگ پرچم در آنها بهمراتب کمتر از توجهی از مواد فتوسنتزي را براي پر کردن دانه تولید میکند بنابراین بهطور مؤثر در عملکرد دانه سهیم میباشد و حفظ آن بهویژه در مرحله پر شدن دانه تحقیق روي انواع .(Krcek et al., مهم است ( 2008 ژنوتیپهاي جو تحت تنش خشکی، نشان داده است که اندازه برگ پرچم با عملکرد دانه ارتباط مثبت .(Albrizio et al., معنیداري دارد ( 2010

میزان کلروفیل برگ پرچم

طبق جدول شماره 2 اثر سطوح آبیاري، کود نیتروژنی و رقم در سطح احتمال پنج درصد بر میزان کلروفیل برگ پرچم معنیدار است. در تمامی ارقام و در همه تیمارهاي سطوح آبیاري افزایش مقدار کود نیتروژنی افزایش معنیداري در میزان کلروفیل برگ پرچم به همراه داشت. قطع آبیاري کاهش معنیداري در مقدار این صفت داشت و کمترین میزان کلروفیل (جدول 3). میزان کلروفیل در تیمار کودي 80 کیلوگرم نیتروژن و شرایط آبیاري کامل در ارقام ،51/ ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب بهترتیب 71 و در شرایط spad 51 واحد / 51/64 ،51/68 و 74 ،38/ قطع آبیاري در مرحله آبستنی به ترتیب 75 بود. بنابراین، spad 41 واحد / 40/68 ،36/82 و 73 درصد کاهش میزان کلروفیل در ارقام ماکوئی، ولفجر،

%21/22 ،%28/75 ،%25/ صحرا و جنوب بهترتیب 06 19 % بهدست آمد (جدول 3). مشخص گردید / و 34 که در یک مقدار ثابت از کود نیتروژن مصرفی در شرایط نرمال (آبیاري کامل) ارقام ماکوئی و ولفجر از بالاترین میزان کلروفیل برگ پرچم برخوردار بودند ولی در شرایط قطع آبیاري در مرحله آبستنی ارقام صحرا و جنوب بودند که بیشترین میزان کلروفیل برگ پرچم را داشتند. در آزمایشی که روي گندم انجام دادند، مصرف 10 گرم نیتروژن در متر مربع در__ مقایسه با کاربرد 5 گرم آن در مترمربع در یک سطح مشابه از لحاظ پتانسیل آب خاك، میزان کلروفیل را افزایش داد. در این آزمایش اعمال تنش کمبود آب موجب کاهش معنیدار میزان کلروفیل در هر دو Karimpour et al. سطح نیتروژن مصرفی شده بود

2011

میزان پرولین

نتایج تجزیه واریانس نشان داد که سطوح آبیاري اثر معنیدار بر پرولین برگ پرچم، میانگره برگ پرچم و طوقه در سطح احتمال یک درصد دارد. رقم اثر معنیدار در سطح احتمال یک درصد بر پرولین برگ پرچم و در سطح احتمال پنج درصد بر پرولین میانگره برگ پرچم داشته ولی اثر آن بر پرولین طوقه غیرمعنیدار بود. همچنین، اثر مقادیر کود نیتروژنی بر پرولین اندامهاي مورد مطالعه غیرمعنیدار بود (جدول 2). بیشترین میزان پرولین در تیمار قطع آبیاري در مرحله آبستنی و کمترین میزان آن در تیمار شاهد (آبیاري کامل) بهدست آمد (جدول 4). در حالت آبیاري کامل میزان پرولین در برگ پرچم ارقام ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب به  میلیگرم در گرم / 0 و 59 /51 ،0/44 ،0/ ترتیب 45 ،0/ وزن خشک، در میانگره برگ پرچم بهترتیب 39  میلیگرم در گرم وزن خشک و در / 0/42 ،0/34 و 5  میلیگرم در گرم / 0 و 38 /34 ،0/27 ،0/ طوقه 29 وزن خشک (جدول 4) بود. در تیمار قطع آبیاري در مرحله آبستنی میزان پرولین برگ پرچم در ارقام ،6/36 ،7/ ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب بهترتیب 22 10 میلیگرم در گرم وزن خشک، در / 9/35 و 85 /8 و /27 ،5/8 ،6/ میانگره برگ پرچم بهترتیب 28 9/38 میلیگرم در گرم وزن خشک و در طوقه به 8 میلیگرم در گرم / 7 و 41 /5 ،5/38 ،6/ ترتیب 07 وزن خشک (جدول 4) به دست آمد. بنابراین، مقدار افزایش پرولین برگ پرچم تحت قطع آبیاري در ارقام ،16/ ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب بهترتیب 11 18 برابر و در میانگره برگ / 18/33 ،14/45 و 38 18 برابر و / 19 و 76 /69 ،17/07 ،16/ پرچم بهترتیب 1 22/ 22 و 13 /05 ،19/70 ،20/ در طوقه بهترتیب 93 برابر بود. میزان افزایش پرولین در ارقام صحرا و جنوب نسبت به ماکوئی و ولفجر تا چندین برابر بیشتر بود و این حاکی از استعداد بالاي ارقام صحرا و جنوب در تنظیم اسمزي و در نتیجه مقاومت بیشتر به تنش کمبود آب میباشد. با بررسی منحنیهاي رگرسیونی مشخص شد که قطع آبیاري باعث کاهش اختلاف بین سطوح تیمارهاي نیتروژنی از نظر عملکرد دانه شد، البته این امر در جوهاي ماکوئی و ولفجر نسبت به صحرا و جنوب بهدلیل حساسیت به تنش کمبود آب محسوستر بود (شکلهاي 2،1 و 3). در بین اندامهاي مورد مطالعه میزان پرولین در تیمار شاهد حدوداً برابر ولی در شرایط قطع آبیاري بیشترین تجمع پرولین ابتدا در برگ پرچم و سپس در میانگره برگ پرچم و در نهایت در طوقه ریشه بود. در ارقام جوهاي ماکوئی و صحرا منحنیهاي رگرسیونی از شیب بیشتري برخوردار میباشند که این امر حاکی از کاهش بیشتر عملکرد و افزایش کمتر در میزان پرولین در اندامهاي تنش کمبود آب در مقایسه با صحرا و جنوب بود . افزایش پرولین میتواند در ارتباط با تنظیم اسمزي و همچنین به عنوان منبعی از کربن و نیتروژن باشد تا بعد از رفع تنش مورد استفاده گیاه واقع شود. چنانچه ملاحظه شد میزان پرولین در ارقام بهشدت تحت تأثیر سطوح آبیاري قرار داشت و کمتر از سطوح کود نیتروژنی متأثر شده بود. معمولاً میزان پرولین در گیاهانی که در حد مطلوب آبیاري میشوند 5 میلیگرم در گرم / 0 الی 6 / بسیار کم و در حد 2 ماده خشک است. مقدار این ماده پس از بروز تنش کمبود آب تا 40 الی 50 میلیگرم در گرم ماده خشک بسته به شدت تنش کمبود آب و نوع گیاه اگرچه پرولین در .(Giancarla et al., میرسد ( 2011 همه اندامهاي گیاه کامل در طی تنش خشکی تجمع مییابد ولی سریعترین انباشت آن در برگها است .(Ruiz et al., 2005)

نتیجه گیري کلی

با جمعبندي کلی نتایج حاصل میتوان عنوان نمود مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیشترین افزایش در عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و میزان پرولین ارقام جو را در هر یک از تیمارهاي سطوح آبیاري در پی داشت. بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل برگ پرچم در تیمار شاهد بهترتیب در جوهاي ماکوئی و جنوب بهدست آمد در حالی که در تیمار قطع آبیاري در مرحله آبستنی، بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل برگ پرچم بهترتیب به ارقام جنوب و ولفجر تعلق داشت. در شرایط تنش کمبود آب بیشترین کاهش در عملکرد دانه و کمترین افزایش در میزان پرولین در جوهاي ماکوئی و ولفجربیشترین افزایش در میزان پرولین در ارقام صحرا و جنوب بهدست آمد. با بررسی منحنیهاي رگرسیونی مشاهده شد که با افزایش تنش کمبود آب اختلاف بین تیمارهاي نیتروژنی روي عملکرد دانه کاهش یافته و میزان پرولین موجود در اندامهاي مورد مطالعه بهشدت افزایش مییابد و بر عکس در شرایط آبیاري کامل (شاهد) اختلاف بین سطوح تیمارهاي نیتروژن بر عملکرد دانه به حداکثر رسیده و میزان پرولین موجود در اندامهاي مورد مطالعه افت چشمگیري نشان می دهد.

منبع : جهاد کشاورزی

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو ) 
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو) 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .