دوره ی پیری و مشکلات رایج در این دوره ی سنی (( 60 سالگی به بعد )) را شرح دهید ؟

دوران پیری (( اواخر بزرگسالی یا سنین 60 سالگی به بعد )) را شرح داده و مشکلات رایج در این دوره ی سنی را شرح دهید ؟ پاسخ : * - اواخر بزرگسالی یا دوران پیری : از 60 سالگی تا پایان عمر ادامه دارد . * - متاسفانه تصورات عامه در مورد پیری اجازه نمی دهد که افراد در مورد کیفیت این چند دهه ی آخر زندگی آگاه شوند . * - خیلی ها به این افسانه معتقدند مه افراد سالخورده عاجز و مریض هستند ، با خانواده هایشان تماس کمی دارند ، دیگر قادر به یادگیری نیستند و باید آنها را در خانه ی سالمندان گذاشت . (( اما نکته ی حائز اهمیت این است که بسیاری از افراد سالخورده ، بسیار فعال و درگیر دنیای اطرافشان می باشند . )) (( مبحث اول )) : بد نیست ابتدای سخن خود را با شایع ترین تغییرات که مقتضای این دوره ی سنی می باشند آغاز نمائیم ، یعنی تغییرات جسمانی شایع در اواخر بزرگسالی یا همان پیری : به یاد داشته باشید که وقتی سن افراد را از ظاهر آنها حدس می زنیم ، یا مثلا می گوییم که فرد مورد نظر ما نسبت به سنش جوانتر یا پیرتر به نظر می رسد ، این اظهارات ما نشان دهنده ی این است که سن زمانی (( تقویمی )) شاخص مناسبی برای تخمین (( سن کارکردی )) افراد نمی باشد . منظور از سن کارکردی : یعنی میزان کفایت و عملکرد واقعی فرد . 1 - (( دستگاه عصبی افراد در اواخر بزرگسالی )) : * - گرچه وزن مغز در طول سال های بزرگسالی کاهش پیدا می کند اما این کاهش بعد از 60 سالگی به علت از بین رفتن نورون ها و همچنین بزرگ شدن بطن های درون مغز یشتر می شود و در سال 80 سالگی به 5 تا 10 درصد کاهش می رسد . * - البته باید دانست که کاهش نورون ها در قسمت های مختلف مغز متفاوت است . در مناطق بینایی ، شنوایی و حرکتی بالغ بر 50 درصد نورون ها از بین می روند . * - قطعه ی پیشانی : مسئول برنامه ریزی ، نظم بخشیدن به اطلاعات ، تفکر و قضاوت است ، بسیار کمتر تغییر می کند . 2 - (( مخچه در پیری و کهنسالی )) : * - مخچه مسئول تعادل و هماهنگی بدن می باشد . * - در این دوران تقریبا 25 درصد نورون های خود را از دست می دهد . * - سلول های گلیال نیز که مسئول میلین دار شدن رشته های عصبی هستند کاهش می یابند . (( نتیجتا )) : الف - توانایی دستگاه عصبی مرکزی نیز کاهش می یابد . ب - دستگاه عصبی خودمختار نیز در سنین پیری عملکرد ضعیفتری دارد . به عنوان مثال هایی از این دست می توان گفت که : فرد سالخورده در هوای گرم کمتر عرق می کند ، در نتیجه : تحمل گرما برای او سخت می شود و یا بدن او هنگام مواجهه با سرما نمی تواند دمای خود را بالاتر ببرد . در نتیجه : افراد سالخورده در برابر سرما و گرما آسیب پذیرتر می شوند . 3 - (( دستگاه حسی در 60 سالگی به بعد )) : الف - قدرت بینایی در پیری : * - در اواخر بزرگسالی ، بینایی بیشتر کاهش پیدا می کند ، چرا که قرنیه شفاف تر می شود و نور را پخش می کند و باعث تار شدن تصاویر می شود . * - عدسی چشم زرد می شود و باعث اختلال در تشخیص رنگ ها می گردد . * - از میانسالی تا پیری ، مناطق کدردر عدسی افزایش پیدا می کند و منجر به آب مروارید می گردد که اگر جراحی صورت نگیرد ، فرد بینایی خود را از دست خواهد داد . * - هنگامی که سلول های حساس به نور در لکه ی (( ماکولا )) از بین می روند ، افراد سالخورده دچار تباهی لکه ای می گردند . که نتیجه ی آن : تار شدن دید مرکزی می باشد و به مرور زمان منجر به نابینایی می گردد . * - نکته ی مهم : تباهی لکه ای علت اصلی نابینایی در سالخوردگان است . ب - کاهش وزن در پیری : * - معمولا بعد از 60 سالگی وزن بدن کاهش می یابد . پ - قدرت شنوایی در اواخر بزرگسالی : * - معمولا از 75 سالگی به بعد افت قدرت شنوایی به چشم می خورد . * - عوامل مهم و تاثیرگذار در ضعیف شدن حس شنوایی در سنین پیری : 1 - مرگ طبیعی سلول ها در گوش داخلی ، 2 - کاهش تامین خون ، 3 - خشک شدن غشاء ها مثل پرده ی گوش و 4 - از بین رفتن گذرگاه های عصبی منجر به ضعیف شدن شنوایی در اواخر بزرگسالی می گردد . ت - شکایت نمودن از بی مزگی در سنین پیری : * - این امر در افراد سالمند به دلیل : ضعف حس بویایی و چشایی آنها می باشد . ث - حس لامسه در اواخر بزرگسالی : * - پیری ، کاهش شدید درک لامسه در دست ها ، خصوصا نوک انگشتان و کاهش کمتر در بازو ها و همچنین لب ها را به همراه دارد . 4 - (( دستگاه قلبی - عروقی و تنفسی در اواخر بزرگسالی )) : * - با افزایش سن عضله ی قلب سخت تر می گردد و برخی سلول های آن می میرند . در صورتیکه سلول های دیگر بزرگ می شوند که نتیجه ی آن ضخیم شدن جداره ی بطن چپ می باشد . ( بطن چپ : بزرگترین حفره ی قلب که خون از آن به بدن پمپاژ می شود ) . * - همچنین جداره ی شریان به علت پیری طبیعی و عمدتا اگر فرد دچار تصلب شرایین شده باشد ، خشک شده و مقداری رسوب در آن انباشته می گردد . 5 - (( دستگاه ایمنی افراد سالخورده )) : * - با پیر شدن دستگاه ایمنی ، سلول های T که مستقیما به آنتی ژن ها یا همان مواد بیگانه حمله می کنند ، کمتر اثر بخش می گردند . * - دستگاه ایمنی با حمله کردن علیه بافت های طبیعی بدن به صورت پاسخ ( خود ایمنی ) ، به احتمال زیاد کژکار می شوند . * - دستگاه ایمنی ناکارآمد ، می تواند خطر مبتلا شدن سالخوردگان به انواع بیماری ها از جمله : بیماری های عفونی مانند : 1 - آنفلوآنزا ، 2 - بیماری قلبی - عروقی ، 3 - برخی انواع سرطان ، 4 - انواع اختلال های خود ایمنی مانند : آرتریت روماتوئید و دیابت را افزایش دهد . 6 - (( مشکلات خواب در اواخر بزرگسالی و سنین بعد از 60 سالگی )) : * - افراد سالخورده تقریبا به اندازه ی جوانان به خواب نیاز دارند ، یعنی : 7 ساعت در شب . * - اما متاسفانه وقتی که افراد پیر می شوند ، سخت تر می توانند بخوابند و خفته بمانند . * - زنان و مردان سالخورده در طول شب چندین بار بیدار می شوند . این روند در زنان بعد از 50 سالگی و در مردان بعد از 30 سالگی آغاز می گردد و تا 70 الی 80 سالگی ادامه می یابد . * - مردان بیشتر از زنان دچار اختلال خواب می گردند . یکی از دلایل این موضوع بزرگ شدن غده ی پروستات می باشد که منجر به منقبض شدن پیشابراه می شود و باعث می گردد که فرد به دفعات بیشتری در طول شب به ادرار کردن نیاز پیدا نماید . 7 - (( بیماری آرتریت در سالخوردگی و پیری )) : * - آرتریت حالتی می باشد که طی آن : مفاصل و عضلات ملتهب ، دردناک ، خشک و گاهی متورم می شوند و در اواخر بزرگسالی شیوع بیشتری می یابد . (( انواع بیماری آرتریت )) : الف - استئوآرتریت یا همان آرتریت فرسودگی یا بیماری تباهی مفصلی . ب - آرتریت روماتوئید : بر خلاف استئوآرتریت که به برخی مفاصل مربوط می گردد کل بدن را در بر می گیرد . 8 - (( دیابت )) : * - در دوره ی کهنسالی چنانچه انسولین نتواند فعالیت خود را انجام دهد ، دیابت قندی محرز می گردد و از اواسط تا اواخر بزرگسالی ، شیوع این دیابت دو برابر می گردد . 9 - (( بیماری آلزایمر در دوران کهنسالی و پیری )) : * - بیماری آلزایمر رایج ترین نوع زوال عقل می باشد . * - معنا و مفهوم آلزایمر : به معنای کاهش ظرفیت روانی به علت ضایعه ی عفونی مغزی است . * - بر طبق آمار های موجود 5 الی 10 در صد افراد بالای 65 سال به زوال عقلی مبتلا هستند و از این تعداد 50 درصد آنها به آلزایمر مبتلا می باشند . * - رقم ابتلا به بیماری آلزایمر در کشور های صنعتی بیشتر است . * - در این بیماری ابتدا حافظه ی نزدیک بیش از همه صدمه می بیند . * - بعداز حافظه ی نزدیک ، سپس یادآوری رویداد های دور و اطلاعات اساسی مانند : تاریخ ، زمان و مکان زایل می شوند . * - معمولا افراد مبتلا به آلزایمر سه مرحله ی : خفیف ، متوسط و شدید را پشت سر می گذارند . 10 - (( بیماری زوال عقل مغذی - عروقی )) : * - در این بیماری ، یک رشته سکته های مغزی ، مناطقی که سلول های مرده را در مغز بر جای می گذارند و تباهی مرحله به مرحله توانایی عقلانی به بار می آورند . * - به گونه ای که در هر مرحله ، بعد از سکته ی مغذی به صورت ناگهانی روی می دهد . * - نزدیک به 5 تا 10 درصد از تمام موارد زوال عقل ، مغذی - عروقی هستند و تقریبا ده درصد آنها به علت ترکیب آلزایمر با سکته های مغذی مکرر می باشند . * - تاثیرات گرایش ارثی به زوال عقل مغذی - عروقی غیر مستقیم است . از جمله ی این عوامل می توان به : فشار خون بالا ، بیماری قلبی - عروقی و دیابت که هر یک خطر سکته ی مغذی را افزایش می دهند اشاره نمود . * - تاثیرات محیطی بر زوال عقل مغذی - عروقی : مصرف الکل زیاد ، اعتیاد به سایر مخدرها ، کشیدن سیگار ، مصرف زیاد نمک ، غذای بسیار کم پروتئین ، چاقی ، نافعالی و استرس نیز از جمله موارد متعدد محیطی هستند که خطر سکته ی مغذی را افزایش می دهند . (( نکته ی مهم در رابطه با زوال عقل مغذی - عروقی در زنان و مردان )) : * - مردان به علت آسیب پذیری نسبت به بیماری قلبی - عروقی ، بعد از 60 سالگی ، بیشتر از زنان دچار زوال عقل مغذی - عروقی می گردند . اما زنان تا بعد از 75 سالگی ، زیاد در معرض خطر قرار ندارند . (( حال در فرصت پیش آمده جای دارد تا به نظریه ی رایج رشد روانی - اجتماعی در اواخر بزرگسالی رابرت پک بپردازیم )) : (( نظریه ی پک )) : رابرت پک معتقد است که تعارض انسجام من در برابر نا امیدی که توسط اریکسون مطرح گردیده است ، از سه تکلیف مجزا تشکیل شده است و برای ایجاد انسجام در دوران پیری ، هر یک از این تکالیف می بایست انجام گردد : (( 1 - تمایز من در برابر دل مشغولی به کار - نقش )) : این تکلیف ، حاصل بازنشستگی است . افراد سالخورده ای که خود را وقف شغلشان کرده بودند ، حال در زمان بازنشستگی ، باید راه های دیگری را برای احساس ارزشمندی پیدا کنند . به عنوان مثال : نقش های خانوادگی ، دوستی و همچنین اجتماعی را کسب کنند که به اندازه ی شغلشان رضایت بخش باشد . (( 2 - استعلای بدن در برابر دل مشغولی بدن )) : در دوران پیری توانایی ها و مقاومت جسمانی در برابر بیماری ها کاهش پیدا می کند . بنابراین سالخوردگانی که از نظر روانی بسیار تحت تاثیر حالات بدنی و جسمانیشان هستند ، باید با تاکید کردن بر توانایی های شناختی و اجتماعی خود ، محدودیت های جسمانی شان را تعالی بخشند . (( 3 - استعلای من در برابر دل مشغولی به من )) : افراد سالخورده با دیدن مرگ خواهر - برادرها ، دوستان همسن و سال های خودشان ، مرگ قطعی را می پذیرند . بنابراین تلاش برای ایمن تر ، هدفمندتر و خشنود کننده تر کردن سال های آینده برای نسل جدید ، می تواند به انسجام من کمک کند . به نظر رابرت پک : سالخوردگان برای رسیدن به انسجام من باید از زندگی جسمانی و شخصی خودشان فراتر بروند ، بطوری که به فکر دیگران باشند که زندگی آنها را بهتر کند . (( مطلب دیگر نظریه های اجتماعی پیری می باشد که مختصری نیز در اینباره توضیح خواهیم داد )) : * - نظریه های اجتماعی ، کاهش روابط اجتماعی را در دوران پیری مطرح می کنند . * - در واقع وقتی که سالخوردگان در انتظار مرگ هستند ، عقب نشینی متقابلی بین آنها و جامعه صورت می گیرد . * - سالخوردگان سطح فعالیت خود را کاهش می دهند ، کمتر تعامل می کنند و بیشتر سرگرم دنیای درونی خود می شوند . * - جامعه نیز سالخوردگان را از قید شغل و مسئولیت های خانوادگی آزاد می کند . * - تصور می شود که این کار به نفع هر دوی آنهاست ، در واقع ، زمانی که سالخوردگان کناره گیری کرده باشند ، مرگ آنها برای جامعه کمتر مخرب خواهد بود . (( نظریه های موجود )) : 1 - نظریه ی کناره گیری : سالمندان بر اساس تمایل خودشان از جامعه کناره می گیرند . 2 - نظریه ی فعالیت : افراد مسن بعد از اینکه از روی اجبار ، نقش های اجتماعی را رها می کنند ، دچار استرس پیری می شوند . 3 - نظریه ی گزینش اجتماعی - هیجانی : این رویکرد ، رویکرد جدید تری است که می گوید وقتی پیر می شویم ، شبکه های اجتماعی ، گزینشی می شوند . یعنی در اواخر بزرگسالی ، تعامل اجتماعی کاهش پیدا نمی کند بلکه فرایندهای گزینش همیشه ادامه دارند .