پيآمد کاربرد کود گاوی و زغال زيستی آن بر برخی از فرآيندهای چرخه نيتروژن در خاک چیست ؟

Question

حسین برخورداری · Answer

پیآمد کاربرد کود گاوی و زغال زیستی آن بر برخی از فرآیندهای چرخه نیتروژن در خاک چیست ؟

در سالهای اخیر، کاربرد زغال زیستی در خاکهای سرزمینهای خشک و نیمهخشک به منظور افزایش کربن آلی خاک مورد توجه قرار گرفته است. با وجود این، گزارشهای اندکی در ارتباط با پیامد زغال زیستی بر بازچرخ نیتروژن در خاکهای چنین سرزمینهایی در دست است. هدف از پژوهش اخیر بررسی پیامد کاربرد کود گاوی و زغال زیستی آن بر و 2 ،1 ،0 برخی از فرآیندها و ویژگیهای زیستی کارا در چرخه نیتروژن در یک خاک آهکی میباشد. بدین منظور مقادیر روز انکوباسیون گردید. 90 و 30 درصد از کود گاوی و زغال زیستی آن به یک خاک آهکی افزوده شد و سپس برای 5 یافتهها نشان داد که نیتروژن زیست توده میکروبی و فعالیت آنزیم اورهآز در خاکهای تیمارشده به کود گاوی با شدت درصد، کانی 5 و 2 بیشتری در برابر خاکهای تیمارشده به زغال زیستی افزایش مییابند. کاربرد زغال زیستی به میزان روز 90 درصد در زمان 106 و 103 روز و به میزان 30 درصد در زمان 32/3 و 20/5 شدن نیتروژن را به میزان درصد 235-38 درصد کود گاوی به خاک، افزایش کانی شدن نیتروژن را به میزان 5 تا 1انکوباسیون افزایش داد. افزودن 5 روز انکوباسیون، تنها کاربرد 30 روز انکوباسیون به همراه داشت. در 90 درصد در زمان 214-105 روز و 30در زمان درصد زغال زیستی، افزایش 5 و 2 ،1 روز انکوباسیون، کاربرد 90درصد زغال زیستی، نیتریفیکاسیون را افزایش داد. در درصد در برابر شاهد به همراه داشت. در برابر آن، افزودن کود گاوی به خاک باعث 50-10نیتریفیکاسیون را به میزان روز انکوباسیون شد. به 90 و 30 درصد در برابر شاهد پس از 95-39 و 1500-300افزایش نیتریفیکاسیون به میزان طور کلی، یافتهها نشان داد که کاربرد زغال زیستی کود گاوی در برابر کود گاوی میتواند کانی شدن نیتروژن و نیتریفیکاسیون را کاهش داده و از آبشویی سریع نیترات جلوگیری نماید.

بخش گستردهای از کشور ایران دارای آب و هوای خشک و نیمه درصد از زمینهای 60 خشک میباشد. مواد آلی در بیش از کشور کمتر از یک درصد میباشد. اندک بودن ماده آلی خاک در سرزمینهای خشک و نیمه خشک و جایگاه آن در مدیریت پایدار اکوسیستمهای کشاورزی در چنین زیستگاههایی باعث نگاه عمیقتر پژوهشگران و کشاورزان به کاربرد کودهای آلی Safari شده است ( ). از میان کودهای آلی، Sinegani, 2015 افزودن کودهای دامی برای برآوردن نیاز خاک به ماده آلی، فراهمی عناصر غذایی و بهبود ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک، از گذشتههای دور کاربرد داشته است. به دلیل تجزیه سریع کودهای دامی، پیامد این مواد پس از گذشت زمان کوتاهی به شدت کاهش یافته و یا از میان میرود. بنابراین کشاورزان ناچار به کاربرد پیوسته و سالیانه این مواد در خاک s.nahidan@basu.ac.ir * نویسنده مسئول:
هستند. این کار افزون بر دشواریهایی که برای محیط زیست دارد مانند رها شدن گازهای گلخانهای به اتمسفر، آبشویی و ورود مقادیر فراوان نیترات و گاهی فسفر به آبهای زیرزمینی، رها شدن ریزجانداران بیماریزا در خاک و آلودگی گیاه، افزایش .)Rezai, 2013 هزینه کاربرد آنها را نیز در پی دارد ( در پژوهشهای دهه گذشته دگرگون کردن کودهای دامی به زغال زیستی و بهره گیری از آن در خاک، همانند راهکاری شایسته برای کنترل پیامد نامناسب ماندههای آلی آلوده و کاهش دشواریهای آنها در محیط زیست، پیشنهاد شده است. زغال زیستی یک ماده متخلخل، سرشار از کربن و ریزدانه است که از گرمادهی ماندههای آلی (کود، چوب، ماندههای گیاهی، زبالههای آلی شهری و کارخانهای) به دور از اکسیژن یا با مقدار کم اکسیژن ساخته میشود. ماندگاری زغال زیستی در خاک بسته به نوع ماده آلی به کار رفته، چگونگی ساخت آن و حتی نوع خاک، صدها و حتی هزاران سال برآورد شده است. این پایداری از رهاسازی دی اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانهای از خاک جلوگیری کرده و از روند افزایشی غلظت این گازها در Cheng اتمسفر جلوگیری میکند ( ). سطح ویژه et al., 2008 بالای زغال زیستی، جایگاه لازم برای انباشت کاتیونها و آنیون ها و پیوند آنها با عناصر و فلزهای خاک را فراهم کرده و گنجایش نگهداری مواد غذایی خاک را بهبود میبخشد. زغال زیستی ساخته شده از کودهای دامی در برابر ماندههای گیاهی لیگنوسلولزی سرشار از عناصر غذایی بوده و نه تنها همانند یک بهساز بلکه همانند کودهای کند رها نیز شناسایی شده است (Celya et al., 2015.) نیتروژن یکی از عناصر پرنیاز و مهم ترین عامل پیامددار بر رشد گیاهان است. ماده آلی یکی از منابع اصلی نیتروژن در خاک بشمار میرود و بخش بزرگی از کارکرد مواد آلی به مقدار رهاسازی نیتروژن آنها وابسته است. آگاهی از سرعت آزادسازی نیتروژن از مواد آلی برای نگهداری حاصلخیزی خاک سودمند و ). زغال زیستی Clough and Condron, 2010( راه گشا است دارای ریختهای کانی و آلی گوناگونی از نیتروژن مانند آمونیوم، نیترات و گروههای آمیدی میباشد. غلظت این عناصر در زغال زیستی به منبع آلی مورد استفاده برای ساخت زغال زیستی و همچنین دمای آتشکافت (پیرولیز) بستگی دارد. برای نمونه افزایش دمای ساخت زغال زیستی باعث افزایش نیترات در برابر آمونیوم شده است. زغال زیستی با ویژگیهای یگانه خود مانند ساختمان متخلخل، سطح ویژه بالا، گنجایش تبادل کاتیونی و pHتوان نگهداشت رطوبت و عناصر غذایی در خاک و افزایش خاک میتواند بر چرخه نیتروژن کارایی داشته باشد. از سویی جامعه میکروبی و آنزیمهای خاک هماهنگکنندههای مهم بسیاری از فرآیندهای خاک به ویژه نیتروژن میباشند. زغال زیستی با فراهم کردن یک زیستگاه شایسته برای رشد و نمو ریزجانداران و از راه برآوردن نیاز به کربن، رطوبت و اکسیژن Gul برای آنها، کارکرد ریزجانداران را میتواند دگرگون سازد ( ). بنابراین آگاهی از چگونگی رفتار and Whalen, 2016 میکروبها و فعالیت آنها در خاکهای تیمار شده به زغال زیستی میتواند در درک بهتر فرآیندهای نیتروژن در خاک به پژوهشگران کمک بنماید. گزارش کردند که کاربرد زغال Prayogo et al. (2013) درصد در خاک، 2 و 0/5 زیستی هرس درخت بید در مقادیر Dempster کانی شدن نیتروژن را کاهش میدهد. et al. (2012) گزارش کردند که زغال زیستی پیامد بسیار کمی بر سرعت تجزیه ترکیبات آلی نیتروژندار محلول، در دو خاک کشاورزی Luo داشت. نیز بیان کردند که زغال زیستی et al.(2016) پوسته بادام زمینی باعث کاهش کانی شدن نیتروژن و
و C/N نیتریفیکاسیون میگردد و آن را وابسته به افزایش نسبت کاهش فعالیت اورهآز در پی افزودن زغال زیستی دانستند. گزارش کردند که آمونیوم Taghizadeh-Toosi et al. (2012) محلول با افزایش مقدار کاربرد زغال زیستی چوب کاج در خاک کاهش مییابد. کاهش دسترسی آمونیوم برای جمعیت اکسید کنندگان آمونیوم میتواند دلیلی بر کاهش نیتریفیکاسیون خاک باشد. از سویی افزایش کانی شدن نیتروژن نیز در پی افزودن Ameloot زغال زیستی کود مرغی به خاک دیده شده است ( et ). همچنین گزارش شده است که زغال زیستی، al., 2015 نیتریفیکاسیون را در خاکهای تیمار شده به کودهای آلی و گرم 28-12 کانی نیتروژنه یا خاکهایی با ماده آلی فراوان ( Gul and کربن آلی در کیلوگرم خاک) افزایش داده است ( Whalen, 2016 .)Heaney بیان کردند که کاربرد et al. (2018) زغال زیستی گیاهان بازدانه به یک خاک شنی قلیایی باعث کاهش تصاعد آمونیاک و تولید بیشتر نیترات در اثر فرآیند نیتریفیکاسیون میشود. از طرفی، در شرایط قلیایی سطح زغال زیستی دارای بار منفی شده و بدین ترتیب توانایی جذب نیترات را نخواهد داشت. بنابراین زغال زیستی بسته به نوع ماده آلی بکار رفته در ساخت آن، چگونگی ساخت و مقدار کاربرد آن در آن بر فرآیندهای pHخاک، همچنین بسته به نوع خاک و Wang چرخه نیتروژن پیامدهای گوناگونی داشته است ( et al., ). با نگاه به چنین گزارشهایی، هنوز دانستهها در زمینه 2012 پیامد کاربرد زغال زیستی بر چرخه عناصری چون نیتروژن به ویژه در خاکهای آهکی سرزمینهای خشک و نیمه خشک ایران مرکزی اندک بوده و نیاز به بررسیهای بیشتری دارد. پژوهش اخیر با هدف آزمون و شناخت پیامد کاربرد کود گاوی و زغال زیستی آن بر نیتروژن زیست توده میکروبی، آنزیم اوره آز، کانی شدن خالص نیتروژن، آمونیفیکاسیون و نیتریفیکاسیون در خاک انجام شد. مواد و روش ها نمونه برداری خاک نمونه سانتیمتری) یک 15-0 برداری خاک از افق سطحی (عمق خاک زراعی در روستای حیدره با موقعیت شمالی واقع در 48˚27ʹ27ʹʹ شرقی و 34˚48ʹ09ʹʹجغرافیایی استان همدان انجام گردید. پس از هوا خشک شدن، بخشی از میلی2 خاک برای انجام آزمایشهای عمومی از الک متر گذرانده 4شد. برای کاربرد تیمارها از خاک گذر داده شده از الک میلی متر بهره گیری گردید.
ساخت زغال زيستی برای ساخت زغال زیستی، در آغاز کود گاوی هوا خشک و از میلی 2الک متر گذرانده شد. سپس مقدار مشخصی از کود درجه 450گاوی در کوره الکتریکی به دور از اکسیژن در دمای سانتی ساعت آتشکافت گردید. آهنگ افزایش 4 گراد به مدت درجه سانتی 7دما در کوره گراد در دقیقه بود. برای محاسبه راندمان ساخت زغال زیستی، وزن زغال زیستی بر وزن کود درصد بود. به منظور تعیین 27/2گاوی بخش گردید که برابر با مقدار خاکستر کود و زغال زیستی، مقدار مشخصی از آنها وزن درجه سانتی 500 ساعت در دمای 8و برای بیش از گراد گذاشته شد. سپس وزن خاکستر بر وزن نخستین کود و زغال زیستی بخش گردید تا مقدار خاکستر بر حسب درصد به دست .)Song and Gu, 2012آید (
برخی ويژگیهای عمومی خاک، کود و زغال زيستی بافت خاک به روش هیدرومتر، کربنات کلسیم معادل خاک به روش خنثیسازی با اسید کلریدریک و تیتراسیون برگشتی با هیدرواکسید سدیم، گنجایش تبادل کاتیونی خاک، کود و زغال زیستی به روش استات آمونیوم، پی اچ و هدایت الکتریکی در آب به خاک، کود و زغال زیستی، کربن آلی کود، 1:5نسبت ،زغال زیستی و خاک به روش سوزاندن تر، نیتروژن کل کود زغال زیستی و خاک به روش کجلدال اندازه گیری شدند. آمونیوم و نیترات خاک، کود و زغال زیستی نیز پس از عصاره خاک، کود و زغال 10 به 1گیری با کلرید پتاسیم (در نسبت زیستی به عصاره گیر) با دستگاه تقطیر بخار آب اندازهگیری ). ویژگیهای اندازه Burt, 2004گردیدند ( گیری شده در جدول ) نشان داده شده است.1(

تيمار خاک با کود گاوی و زغال زيستی کیلوگرم خاک گذر داده 2/5 برای آمادهسازی نمونههای خاک، درصد کود گاوی یا زغال 5 و 2 ،1 میلیمتر با 4شده از الک زیستی آن تیمار گردید. تیمار شاهد نیز بدون افزودن هیچ گونه درصد گنجایش 70 افزودنی بررسی شد. خاکها به رطوبت زراعی رسانده شد. سپس تیمارها در دمای آزمایشگاه و رطوبت روز انکوباسیون شدند. پس از پایان هر دوره 90 و 30ثابت برای انکوباسیون، بخشی از خاک برای اندازهگیری ویژگیهای زیستی درجه سانتی 4در دمای گراد و بخشی از خاک نیز برای اندازهگیری نیتروژن کانی، هوا خشک و در دمای آزمایشگاه نگهداری شدند.

آناليز آماری آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور یکم نوع بهساز (کود گاوی و زغال زیستی آن) درصد) میباشد. 5 و 2 ،1 ،0و فاکتور دوم مقدار کاربرد بهساز ( تجزیه واریانس پیامد فاکتورها بر ویژگیهای خاک به طور انجام شد. آزمون SAS جداگانه برای هر زمان با نرمافزار در سطح آماری پنج LSD میانگین دادهها با بهرهگیری از آزمون درصد انجام گردید. نتايج و بحث نيتروژن زيست توده ميکروبی 90 و 30 یافتههای تجزیه واریانس نشان داد که در هر دو زمان روز انکوباسیون پیامد نوع و مقدار بهساز بر نیتروژن زیست توده .

معنی درصد زغال زیستی دیده نشد. 5 و 2 ،1 داری میان مقادیر به هر گونه نیتروژن زیست توده میکروبی با افزایش مقدار کاربرد درصد 48-14 روز انکوباسیون به میزان 30 کود گاوی در زمان روز انکوباسیون، افزودن مقادیر 90افزایش نشان داد. در زمان ناهمانند از هر دو بهساز باعث افزایش معنیداری در زیست توده میکروبی شد. شدت افزایش در زیست توده میکروبی در پی درصد) بیشتر از زغال زیستی آن 211-133افزودن کود گاوی ( ). زیست1 درصد) بود (شکل 113-22( توده میکروبی بیشتر در تیمارهای کود گاوی در برابر زغال زیستی میتواند به کربن و نیتروژن فراهم بیشتر در کود گاوی در برابر زغال زیستی که دارای کربن آروماتیک و پایدار بیشتری است وابسته باشد. افزایش زیست توده میکروبی در پی افزودن ماندههای آلی میتواند قابل انتظار باشد؛ در صورتی که سوبسترای فراهم برای ریزجانداران از راه ماده آلی داده شده به خاک فراهم شده است. اگرچه افزایش زیست توده میکروبی در اثر افزودن کودهای دامی مشاهده شده است، با وجود این، یافتههای ناهمانندی در ارتباط با زغال زیستی و پیامد آن بر فعالیتهای میکروبی وجود دارد. گزارش کردند که افزودن زغال Dempster et al. (2012)
زیستی اکالیپتوس به یک خاک شنی باعث کاهش کربن زیست توده میکروبی میشود، ولی نیتروژن زیست توده میکروبی دگرگونی چشمگیری ندارد. بیان کردند Zhang et al. (2014) که نیتروژن زیست تن در هکتار 9 و 4/5 توده میکروبی با افزودن از زغال زیستی چوب ذرت به ترتیب کاهش و افزایش مییابد. نوع زغال زیستی، دمای ساخت آن و ویژگی خاک و همچنین مدت زمان بهرهگیری زغال زیستی در خاک از جمله مواردی است که میتواند باعث ایجاد پیامدهای ناهمانند زغال زیستی بر ویژگیهای زیستی خاک شود. زغال زیستی ساخته شده از کود در برابر چوب و ماندههای گیاهی سرشار از عناصر غذایی میباشد و میتواند مواد آلی محلول را برای فعالیت میکروبها Celya همچنان برآورده نمایند ( ). از سویی، افزایش et al., 2015 زیست توده میکروبی در پی افزودن زغال زیستی میتواند وابسته به ساختار متخلخل، سطح ویژه بالا و توانایی آن برای جذب مواد آلی محلول، گازها و آب باشد که باعث آن شده است که Gul and زیستگاه شایستهای برای ریزجانداران فراهم شود ( Whalen, 2016

فعاليت اورهآز روز 90 و 30تجزیه واریانس نشان داد که در هر دو زمان انکوباسیون، پیامد نوع و مقدار بهساز بر فعالیت اورهآز معنیدار ). یافتهها گویای آن است که با افزایش مقدار 2است (جدول درصد در 28-8کاربرد زغال زیستی فعالیت اوره آز به میزان روز 90 درصد در زمان 70/6-29/4 روز انکوباسیون و 30زمان انکوباسیون نسبت به شاهد افزایش مییابد. افزودن کود گاوی به درصد 160-32 خاک نیز باعث افزایش فعالیت اورهآز به میزان
90 درصد در زمان 235/3-76/4 روز انکوباسیون و 30در زمان ). یافتهها 2روز انکوباسیون نسبت به تیمار شاهد گردید (شکل نشان میدهد که فعالیت اورهآز با کاربرد کود گاوی با شدت بیشتری در برابر زغال زیستی آن افزایش مییابد. این پدیده میتواند به کربن و نیتروژن آلی بیشتر در کود گاوی در برابر زغال زیستی آن وابسته باشد که سبب شده سوبسترای فراهم بیشتری برای ریزجانداران تولید کننده آنزیمها تأمین گردد. همبستگی مثبت و معنیدار میان فعالیت اورهآز و نیتروژن زیست 90 و زمان r= 0/946*** روز: 30 توده میکروبی (زمان ) نیز میتواند نشان دهنده آن باشد که با r= 0/923***روز: افزایش جمعیت میکروبی در خاکهای تیمار شده به کود گاوی و زغال زیستی آن، اورهآز بیشتری تولید شده است. Lalande et ) همچنین همبستگی مثبت و معنیداری میان 2000( al.
کربن و نیتروژن زیست توده میکروبی با فعالیت اورهآز در خاک Demisie های تیمار شده به کود خوکی یافتند. et al. ) نیز افزایش فعالیت اورهآز در پی افزودن زغال زیستی 2014( بامبو و چوب کاج را به افزایش زیست توده میکروبی و تولید آنزیم اورهآز توسط میکروبها نسبت دادند.

کانی شدن خالص نيتروژن یافتههای تجزیه واریانس نشان داد که در هر دو زمان روز، پیامد نوع و مقدار بهساز بر کانی 90 و 30انکوباسیون ). در هر دو زمان 2 شدن نیتروژن معنیدار است (جدول درصد از زغال زیستی کود گاوی به خاک 1انکوباسیون، افزودن پیامد معنیداری بر کانی شدن نیتروژن نگذاشت. با افزایش درصد، کانی شدن نیتروژن 5 و 2مقدار کاربرد زغال زیستی به 103 روز و به میزان 30 درصد در زمان 32/3 و 20/5به میزان روز انکوباسیون افزایش یافت. افزودن 90 درصد در زمان 106و کود گاوی به خاک باعث افزایش معنیدار کانی شدن نیتروژن به درصد در 214-105 روز و 30 درصد در زمان 235-38میزان ). یافتهها گویای آن 3 روز انکوباسیون گردید (شکل 90زمان است که کود گاوی کانی شدن نیتروژن را با شدت بیشتری در برابر زغال زیستی حاصل از آن افزایش میدهد. یافتههای دیگر پژوهشگران نیز نشان از آن داشته است که کانی شدن نیتروژن Li and از کودهای دامی معمولاً با سرعت زیادی انجام میگیرد ( ). همچنین افزایش Li, 2014; Kaleem Abbasi et al., 2007 کانی شدن نیتروژن در پی افزودن زغال زیستی کودهای دامی Ameloot دارای محتوای نیتروژن زیاد نیز گزارش شده است ( et ). با وجود این، کانی شدن al., 2015; Wang et al., 2012 نیتروژن از زغال زیستی ممکن است به دلیل جذب آمونیوم و Clough and نیترات بر روی سطح زغال زیستی کاهش یابد (
). همچنین تغییرات ایجاد شده در مقدار و Condron, 2010 در اثر C/Nقابلیت دسترسی کربن و نیتروژن و همچنین مقدار آتشکافت کودهای دامی نیز از عواملی است که تعیین کننده Ameloot میزان کانی شدن نیتروژن از زغال زیستی بوده است ( ). یافتههای پژوهش حاضر حاکی از آن است که et al., 2015 در C/Nآتشکافت کود گاوی سبب کاهش کربن، نیتروژن و ). اگرچه در پژوهشهای 1زغال زیستی آن شده است (جدول C/Nزیادی نشان داده شده است که میان کانی شدن نیتروژن و Mengel, 1996; Dempster et ماده آلی رابطه منفی وجود دارد ( ) ولی چنین الگویی در پژوهش حاضر دیده نشد. با al. 2012 کود گاوی و زغال زیستی آن C/Nوجود این، از آن جایی که -)، بنابراین طبق انتظار، بی1 میباشد (جدول 25کمتر از جنبش شدن نیتروژن در پی افزودن هر دو بهساز کود گاوی و زغال زیستی آن دیده نشد. بنابراین چنین به نظر میرسد که آمونیوم و نیترات بیشتر خاکهای تیمار شده به کود گاوی در برابر زغال زیستی آن میتواند به محتوای بیشتر کربن و نیتروژن در کود گاوی در برابر زغال زیستی آن وابسته باشد. شایان ذکر است که در اثر آتشکافت مواد آلی، نوع و تعداد واحدهای عملکردی دگرگون میشوند و با آزاد شدن اکسیژن و هیدروژن ، مقدار آروماتیسیتی افزایش میH/C و O/C و کاهش یابد (Chen ). بنابراین دگرگونی ماهیت کود گاوی به et al., 2017 زغال زیستی آن میتواند بر سرعت آزادسازی نیتروژن از زغال زیستی پیآمد داشته باشد. گزارش کردند et al. (2012) که نیتروژن قابل تجزیه در زغال زیستی کودهای دامی شامل آمینواسیدها و آمینوشوگرها میباشد. با وجود این، اکثر زغالهای زیستی در اوایل دوره انکوباسیون باعث بیجنبش شدن نیتروژن میشوند. همچنین آمونیوم و نیترات زغال زیستی به
عنوان نیتروژن فراهم در کوتاه مدت مورد استفاده قرار می گیرد ولی نیتروژنهای حلقوی و چند شکلی زغال زیستی در دراز مدت به عنوان اندوخته بالقوه نیتروژن میتوانند کانی شدن نیتروژن را تحت تأثیر قرار دهند.

آمونيفيکاسيون خالص نيتروژن روز انکوباسیون تنها 30تجزیه واریانس نشان داد که در زمان پیآمد نوع و مقدار کاربرد بهساز بر آمونیفیکاسیون خاک معنی روز انکوباسیون پیآمد نوع و مقدار بهساز و 90دار است. در زمان برهمکنش متقابل آن ). یافتهها نشان 2 ها معنیدار شد (جدول روز انکوباسیون، آمونیفیکاسیون خاک با 30داد که در زمان ). چنین 4افزایش مقدار کاربرد بهساز افزایش یافت (شکل روز انکوباسیون به نوع بهساز هم 90تغییراتی در زمان بستگی روز انکوباسیون، بیشترین 90داشت؛ بدین صورت که در زمان درصد کود 5مقدار آمونیفیکاسیون خالص نیتروژن در تیمار ). آمونیفیکاسیون خاک با افزایش مقدار 5گاوی دیده شد (شکل درصد افزایش یافت. 2635-1434کاربرد کود گاوی به میزان درصد زغال زیستی کود گاوی پیآمد معنیداری 1 اگرچه کاربرد 5 و 2بر آمونیفیکاسیون خالص نیتروژن نداشت ولی کاربرد درصدی در 1434-1267درصد از آن باعث افزایش آمونیفیکاسیون خالص نیتروژن شد. یافتهها حاکی از آن بود که روز انکوباسیون، آمونیفیکاسیون خالص نیتروژن 90در زمان خاکهای تیمار شده به کود گاوی بیشتر از زغال زیستی آن ). آمونیفیکاسیون خاک تحت تأثیر عوامل 5 میباشد (شکل متعددی قرار میگیرد. از مهم ترین آنها نوع و مقدار کاربرد کودهای آلی است که میتواند بر جمعیت آمونیفیکاتورهای خاک که باعث انجام فرآیند آمونیفیکاسیون میشوند پیآمد
داشته باشد. کود گاوی دارای کربن آلی و نیتروژن بیشتری در برابر زغال زیستی آن میباشد و بدین ترتیب سوبسترای بیشتری را میتواند برای جمعیت آمونیفیکاتور خاک فراهم کند. همبستگی مثبت و معنیدار میان نیتروژن زیست توده میکروبی 0/407* روز: 30 و فرآیند آمونیفیکاسیون خالص نیتروژن (زمان ) نیز میتواند شاهدی بر آن r= 0/976*** روز: 90 و زمان r= باشد. افزایش آمونیفیکاسیون و آمونیفیکاتورها در پی افزودن et al کود گاوی توسط (2012) و Wang . (1998) et al. Wang et al دیده شده است. نیز بیان کردند که در پی Jiang . (2017) تن در هکتار زغال زیستی چوب ذرت فراوانی 40 و 20افزودن باکتریهای آمونیفیکاتور در برابر تیمار شاهد افزایش مییابد. روز پس از انکوباسیون 30 همچنین فراوانی این باکتریها تا روز از انکوباسیون کاهش مییابد.

نيتريفيکاسيون خالص نيتروژن یافتههای تجزیه واریانس نشان داد که در هر دو زمان روز، پیآمد نوع و مقدار بهساز بر 90 و 30انکوباسیون -). یافته2 نیتریفیکاسیون خالص نیتروژن معنیدار است (جدول ها نشان داد که مقدار نیتریفیکاسیون خالص خاکهای تیمار روز انکوباسیون بیشتر از 90 و 30 شده به کود گاوی در زمان - ). یافتهها همچنین نشان می 6 زغال زیستی آن میباشد (شکل روز انکوباسیون ناهمانندی معنیداری از 30دهد که در زمان درصد 2 و 1نظر نیتریفیکاسیون میان خاک شاهد و سطوح درصد زغال 5زغال زیستی وجود ندارد. تنها پس از افزودن درصدی در نیتریفیکاسیون در برابر شاهد 120زیستی، افزایش روز انکوباسیون، افزودن زغال زیستی به 90مشاهده شد. در درصد در 50-10خاک باعث افزایش نیتریفیکاسیون به میزان برابر شاهد شد. افزودن کود گاوی به خاک نیز باعث افزایش درصد در برابر 95-39 و 1500-300نیتریفیکاسیون به میزان ). به طور 6 روز انکوباسیون شد (شکل 90 و 30شاهد پس از کلی، مقادیر بیشتر آمونیوم در کود گاوی در مقایسه با زغال زیستی آن که به عنوان سوبسترا برای جمعیت نیتریفیکاتور خاک میباشد میتواند از دلایل نیتریفیکاسیون بیشتر خاکهای تیمار شده به کود گاوی در برابر زغال زیستی آن باشد. همبستگی مثبت و معنیدار بین نیتریفیکاسیون و )، فعالیت اوره آز r= 0/907*** روز: 90آمونیفیکاسیون (زمان ) و r= 0/882*** روز: 90 و زمان r= 0/973*** روز: 30(زمان نیتروژن زیست و r= 0/922*** روز: 30 توده میکروبی (زمان ) نیز حاکی از آن است که با افزودن r= 0/872*** روز:90زمان بهساز به خاک، جمعیت میکروبی با تولید آنزیمهای دخیل در
بازچرخ نیتروژن مانند اورهآز موجب افزایش سرعت فرآیند آمونیفیکاسیون شده و در نتیجه با تولید آمونیوم بیشتر مقدمات لازم را برای فرآیند نیتریفیکاسیون مهیا کرده است. مقایسه دو زمان انکوباسیون نشان میدهد که آزادسازی نیترات به محیط خاک از کود گاوی در کوتاه مدت سریعتر از روز، 90 زغال زیستی میباشد. با افزایش زمان انکوباسیون به نیتریفیکاسیون در خاک تیمار شده به زغال زیستی با سرعت بیشتری در برابر خاک تیمار شده به کود گاوی انجام میگیرد. روز انکوباسیون، ناهمانندی معنیداری 90به طوری که در زمان درصد کود 2 و 1 درصد زغال زیستی با 5 و 2میان مقادیر گاوی از نظر نیتریفیکاسیون وجود ندارد. بنابراین احتمال خطرات آلودگی به نیترات در کوتاه مدت در خاکهای تیمار شده به کود گاوی میتواند بیشتر از زغال زیستی آن باشد. این مسئله می تواند برای خاکهای تیمار شده به زغال زیستی کود گاوی در بلند مدت اتفاق بیفتد. با این حال، اگر جذب نیترات با گیاه در خاکهای تیمار شده به زغال زیستی در چنین مدت زمانی وجود داشته باشد و کارایی بهره گیری از نیتروژن توسط گیاه نیز افزایش یابد چنین افزایشی در مقدار نیترات خاک توسط زغال زیستی میتواند چندان نگران کننده نباشد. همچنین از سویی به نظر میرسد که میتوان از زغال زیستی کود گاوی همانند کودهای کندرهای دارای نیتروژن بهرهگیری کرد. با این حال، بررسی این مسئله نیاز به مطالعات دقیقتری بر اساس سینتیک آزادسازی نیتروژن دارد. پیآمد افزایشی کودهای دامی بر نیتریفیکاسیون خاک در پژوهشهای متعددی مشاهده شده است (; Zhao and Wang, 2012 Fan ) ولی در ارتباط با پیآمد زغال زیستی بر et al., 2011 نیتریفیکاسیون خاک بسته به نوع زغال زیستی و حتی مدت زمان کاربرد زغال زیستی در خاک یافته های ناهمانندی وجود et al دارد. گزارش کردند که ناهمانندی معنیداری Bi . (2017) میان نیتریفیکاسیون خاک شاهد و خاک تیمار شده به زغال روز انکوباسیون وجود ندارد. 48زیستی شلتوک برنج در زمان نیز مشاهده کردند که با افزایش Zhang et al. (2017) باکتریهای نیتروزموناس و نیتروزکوکوس در حضور زغال et al زیستی کاه گندم، نیتریفیکاسیون خاک افزایش مییابد. . 15 گزارش کردند که نیتریفیکاسیون خاک بعد از Hu (2014) ماه افزودن زغال زیستی شلتوک برنج افزایش مییابد و بیان کردند که پتانسیل هدر رفت نیتروژن در خاکهای تیمار شده et al به زغال زیستی در درازمدت میتواند وجود داشته باشد. . درصد زغال 10 بیان کردند که افزودن Ippolito (2016) زیستی حاصل از خاک اره چوب کاج و گردو به خاکهای تیمار شده به کود دامی در آغاز باعث کاهش نیترات خاک شده و سپس با گذشت زمان افزایش مییابد. همچنین گزارش کردند درصد زغال زیستی، پیآمد چشمگیری بر 10که مقادیر کمتر از نیتریفیکاسیون خاک ندارد.

نتيجه گيری این پژوهش نشان داد که نیتروژن زیست توده میکروبی، فعالیت اورهآز و کانی شدن نیتروژن در خاکهای تیمار شده به زغال زیستی کود گاوی کمتر از کود گاوی میباشد. همچنین آزادسازی نیترات از راه نیتریفیکاسیون به محیط خاک از کود گاوی در کوتاه روز انکوباسیون) بسیار سریعتر از زغال 30 مدت ( روز، 90زیستی آن بود. با افزایش زمان انکوباسیون به نیتریفیکاسیون در خاکهای تیمار شده به زغال زیستی با سرعت بیشتری در برابر خاکهای تیمار شده به کود گاوی انجام گرفت. بنابراین این امکان وجود دارد که آبشویی و هدر رفت نیترات در خاکهای تیمار شده به کود گاوی در کوتاه مدت به ویژه در خاکهای با بافت سبک، بیشتر از زغال زیستی باشد. همچنین از آنجاییکه آزادسازی نیتروژن از زغال زیستی با روند کندتری انجام گرفت، این امکان وجود دارد که از زغال زیستی کود گاوی به عنوان کودهای کندرهای دارای نیتروژن استفاده گردد. بررسی چنین فرضیه ای نیاز به پژوهشهای بیشتر و دقیقتری دارد. همچنین، از آنجایی که یافتههای این پژوهش در یک بررسی آزمایشگاهی و در شرایط کنترل شده به دست آمدهاند؛ برای بررسی ژرفتر آن نیاز است که در شرایط مزرعه ای نیز انجام شود.

منبع : تحقیقات اب و خاک ایران

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو )
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو) 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .