اثر بستر بذر كاذب و تراكم كاشت ارقام مختلف گندم زمستانه بر كنترل چاودار را شرح دهید .

Question

اثر بستر بذر كاذب و تراكم كاشت ارقام مختلف گندم زمستانه بر كنترل چاودار و عملکرد گندم زمستانه را شرح دهید .

حسین برخورداری · Answer

اثر بستر بذر کاذب و تراکم کاشت ارقام مختلف گندم زمستانه بر کنترل چاودار و عملکرد گندم زمستانه را شرح دهید .

به منظور ارزیابی اثرات بستر بذر کاذب بر کنترل علفهرز چاودار آزمایشی طی سال زراعی در قالب طرح اسپلیت پلات فاکتوریل در سه تکرار در 92 - آبیاری بعد از آماده کردن زمین و کنترل چاودار و سایر علفهایهرز یک 2 ، - کشت مرسوم گندم (خشکه کاری) 1 شهرکرد اجرا شد.کرت اصلی در سه سطح - آبیاری بعد از آماده کردن زمین و سپس یک 3 لیتر در هکتار از ماده تجارتی) و سپس کاشت گندم و 2 ماه پس از آبیاری با علفکش عمومی پاراکوات (مقدار ماه بعد از آن خراشدهی (عملیات هرس) سطح خاک و سپس کاشت گندم، و کرت فرعی در نه سطح شامل فاکتوریل رقم در سه سطح (الوند، پیشگام و بک کیلوگرم در هکتار) اجرا شد، نتایج نشان داد تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش باعث 300 و 250 ،200کراس روشن زمستانه) و تراکم کاشت در سه سطح ( و36/9 رقم پیشگام باعث کاهش تراکم و زیست توده چاودار به ترتیب به میزان ، درصد شد 74/9 و67/7 کاهش تراکم و زیست توده چاودار به ترتیب به میزان درصد کاهش داد. بیشترین عملکرد دانه و بیولوژیک 22/4 و 24/3 کیلوگرم در هکتار تراکم و زیست توده چاودار را به ترتیب 200 درصد گردید و تراکم 18/7 کیلو گرم در هکتار بود. بهترین روش تهیه بستر بذر، بستر بذر کاذب با 8872/3 و 4206 مربوط به روش تهیه بستر کاذب و کار برد علفکش پاراکوات به ترتیب کیلوگرم در هکتار قابل توصیه است200 کنترل شیمیایی علفهایهرز

علفهایهرز از موانع مهم تولید در نظامهای زراعی بهشمار درصد از 74 میروند. بر اساس نتایج یك تحقیق علفهایهرز مزارع گندم آبی کشور مربوط به هفت تیره گیاهی میباشد که خانواده گندمیان جایگاه خاصی در بین آنها Minbashi دارد ( .) در اغلب مناطق کشور روش et al., 2007 عمده مدیریت علفهایهرز کنترل شیمیایی بوده و همین امر سبب تغییر فلور علفهایهرز شده و برخی از این علفهای )، ارشته Hordeum spontaneum( هرز جدید نظیر جودره Secale ( ) و چاودار Lepyrodiclis holosteoides( خطایی Bromus ( ) و برخی از گونههای بروموس cereale L. spp.) Anonymous, ( را نمیتوان با علفکشهای رایج کنترل نمود ). در این بین هنوز برای کنترل انتخابی تعدادی از 2009 گونههای علفهایهرز، علفکش انتخابی توصیه نشده است Baghestani ( که از آن جمله میتوان چاودار را نام برد et al., 2002.) آلودگیهای زیست محیطی ناشی از کنترل شیمیایی و عدم وجود علفکش انتخابی برای تعدادی از علفهایهرز، بر ضرورت توجه بیشتر به روشهای جایگزین تاکید میکند (Eslami ). این روشها شامل روشهای et al., 2006 مکانیکی، افزایش تراکم کاشت گندم، کاهش فاصله ردیف کاشت و استفاده از ارقامی با قدرت رقابت بالا در برابر Mennan & Zandstra, 2005; علفهایهرز است ( .) به عقیده برخی محققین، بررسی Holman et al., 2004 خصوصیات ارقام مختلف گندم و تعیین قدرت رقابتی آنها Paolini در برابر علفهایهرز میتواند راهگشا باشد ( et al., ). رقم الوند در بین ارقام دیگر گندم همچون سایسون، 2006 چمران و سپاهان به دلیل کنترل بهتر جمعیت بالقوه علفهرز، آستانه خسارت کیفی و عملکرد دانه بالا منافع را در مزارع Saadatian آلوده به چاودار تأمین مینماید ( et al., 2012 .) رقم گندم پیشگام دارای تیپ رشد بینابین، سنبله ریشکدار،
گرم، 4۶ سانتی متر، وزن هزاردانه ۹4/5 میانگین ارتفاع بوته نیمه مقاوم به ریزش، متحمل به سرما ، میانگین درصد مقاوم به خوابیدگی و مناسب برای آبیاری ،۱۱/2پروتئین دانه تن در ۱0بارانی، مقاوم به زنگ زرد، میانگین عملکرد دانه Mahfoozi ( هکتار، متحمل خشکی آخر فصل است et al., 2008). ضخامت (طول پنج تا ده و قطر دوونیم تا چهار میلی متر) سطح مقطع دانههای چاودار بسیار مشابه دانه گندم بوده، درنتیجه جداسازی بذر این علفهرز از گندم مشکل است. همچنین برخلاف بسیاری از علفهایهرز، چگالی دانههای چاودار مشابه با گندم است که توانایی جداسازی براساس چگالی بذر را نیز محدود میکند (وزن هزار دانه گندم و گرم). تکنولوژیهای 40 تا ۳5 و 4۶ تا 40چاودار به ترتیب حاضر جهت تفکیك بذر چاودار از گندم مبتنی بر درجه بندی طول بذر یا جدا کنندههای دندانه دار است که قادر به جدا سازی درصد کمی از بذر این علفهرز است. در نتیجه هنگام تحویل محصول به مراکز خرید چنانچه بذر چاودار بیش از یك حد قابل قبول اختلاط یافته باشد نه تنها نوع مصرف از نانوایی به مصارف دام و طیور تغییر خواهد کرد بلکه با کاهش شدید قیمت خرید نیز همراه خواهد بود، که از آن تحت عنوان خسارت کیفی محصول نام برده شده است (Soleymani ). یکی از et al., 2011; White et al., 2006 مفیدترین روشهای کنترل علفهایهرز تهیه بستر بذر کاذب است که به معنی آماده سازی بستر بذر برای ۱و یا دروغین کاشت به تعداد روزهای مشخص قبل از کاشت است، و به بذر علفهایهرز اجازه داده تا رویش یافته و سپس کنترل Blair مکانیکی و یا شیمیایی صورت گیرد ( et al., 1997.) کشت بذر گندم عاری از علفهرز چاودار مهمترین هدف در مدیریت تلفیقی این علفهرز در زراعتهای مختلف میباشد . اگر در منطقهای آلودگی به این علفهرز بالا باشد به هیچ عنوان توصیه نمیگردد که از بذر این منطقه جهت کشت مجدد آن استفاده شود آلودگی به این علفهرز استفاده شود .همواره باید مزارع گندم .)Anderson, 2003 بذری فاقد آلودگی به این علفهرز باشد ( stale بطور کلی با استفاده از تکنیك ماخار یا بستر بذر زود هنگام ( )علفهایهرز قبل از کشت گیاه زراعی کنترل میگردند seedbed و با عاری بودن زمین از علفهایهرز در مراحل حساس رقابتی عملکرد گیاه زراعی بطور قطع درحد قابل قبولی بالا میرود، زیرا که گیاه زراعی در ابتدای فصل زراعی حداکثر منابع را بدست Dimitri, 2008; Farhangfar ( میآورد .)کومار و et al., 2012 Kumar (همکاران ) گزارش کردند که در تناوب et al., 2013 برنج و گندم در سیستمهای کاهش خاكورزی، کاربرد ماخار میتواند باعث تغییر نتیجه رقابت گیاه زراعی و علفهرز به نفع Yasin ( گیاه زراعی گردد. یاسین و همکاران et al., 2011) استفاده از ماخار را به عنوان یکی از روشهای کوتاه مدت کنترل تلفیقی علفهرز فالاریس مقاوم به علفکشها در گندم ذکر کردهاند. ضرورت معرفی روش مدیریت تلفیقی چاودار با حداقل خطر اثرات زیست محیطی و باقیمانده در خاك و کاهش مقاومت آن و سایر علفهایهرز به علفکشها به منظور استفاده در سیستمهای تناوبی امری اجتناب ناپذیر است. هدف از انجام این بررسی، مطالعه اثر روشهای مختلف تهیه بستر بذر بر تراکم و زیست توده چاودار و نیز عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف گندم میباشد. مواد و روشها در ایستگاه چهار تخته ۱۳۹2-۹۳ این آزمایش طی سال زراعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری (شهرکرد) اجرا شد. شهرکرد دارای دقیقه شرقی، عرض ۳5 درجه و 4۹طول جغرافیایی متر از 208۶ دقیقه شمالی و ارتفاع 7۳ درجه و ۳5جغرافیایی سطح دریا میباشد. زمین آزمایش دارای بافت رسی لومی با )EC( و هدایت الکتریکی عصاره گل اشباع 7/۶ -7/۹اسیدیته دسی زیمنس برمتر بود. آزمایش در قالب طرح 0/8معادل
اسپلیت پلات فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. کرت اصلی -2 - کشت مرسوم گندم (خشکه کاری) ۱در سه سطح شامل آبیاری بعد از آماده کردن زمین و کنترل علفهرز چاودار و سایر علفهایهرز یك ماه پس از آبیاری با علفکش عمومی SL20% پاراکوات (با نام تجاری گراماکسون و فرمولاسیون به لیتر در هکتار از ماده تجارتی). سمپاشی با استفاده از 2مقدار بار 2/5 سمپاش ماتابی پشتی مجهز به نازل شرهای و با فشار انجام شد. لیتر آب در هکتار ۳00 سمپاش نیز بر اساس میزان - آبیاری ۳ و سپس کاشت گندم صورت گرفت ،کالیبره شد بعد از آماده کردن زمین و سپس یك ماه بعد از آن خراشدهی سطح خاك (عملیات هرس) با استفاده از شن سانتیمتر با دست انجام شد و سپس کاشت ۱0کش به عمق متر در نظر گرفته شد. ۱8×4 گندم بود. ابعاد کرتهای اصلی سطح شامل فاکتوریل رقم در سه سطح ۹کرت فرعی در (الوند، پیشگام و بك کراس روشن زمستانه) و تراکم کاشت کیلوگرم در هکتار) اجرا شد. ۳00 و 250 ،200در سه سطح ( متردر نظر گرفته شد. خصوصیات 4×2 ابعاد کرتهای فرعی مناسب ارقام دلیل اصلی انتخاب آنها بود. قبل از اجرای آزمایش و به منظور تعیین خصوصیات فیزیك وشیمیایی سانتی متری انجام شد ۳0تا0خاك، آزمون خاك از عمق ). با توجه به توصیه آزمایشگاه آب و خاك، کود ۱(جدول و سولفات 250، سوپرفسفات تریپل ۶2/5 دهی (اوره به میزان ۱5 پتاسیم کیلو گرم در هکتار) بعد از شخم و دیسك اول به 0 ۱87/5طور یکنواخت انجام شد. باقیمانده کود اوره به میزان کیلوگرم در هکتار در سه مرحله ( پنجه زنی، ساقه رفتن و خوشه دهی) در طول فصل رشد به کرتها بصورت سرك ۱00داده شد. بذر چاودار به صورت مصنوعی و به میزان کیلوگرم در هکتار بعد از تعیین قوه نامیه بذور به صورت یکنواخت یك ماه قبل (سیویکم شهریور ماه) از کاشت ارقام گندم در سطح زمین پاشیده شد، و با خاك مخلوط و زمین را آماده و اقدام به آبیاری (یکم مهر ماه) کرتهای مورد نظر کرده وکاشت ارقام گندم اول آبان ماه انجام شد.

کاشت ارقام گندم در کرتهای فرعی با دست و به صورت سانتی متر به ۳ سانتی متر و عمق کاشت 20خطی با فاصله خط در هر کرت با روش آبیاری نشتی انجام و در 8تعداد طول دوره رشد، منطبق بر عرف منطقه و توصیههای موجود، ارقام از شش مرحله آبیاری به ترتیب جوانه زدن، پنجه زدن، ساقه رفتن، سنبله رفتن، گلدهی و دانه بندی برخوردار شدند. - اواسط ۱ نمونه گیریهای طی فصل رشد در سه مرحله -2 روز بعد از جوانه زنی) ۱55فروردین ماه (پنجه زنی یا - اواخر تیر ۳ اواخر اردیبهشت ماه (بسته شدن تاج پوشش) ماه (رسیدگی فیزیولوژیکی) انجام شد. تراکم و زیست توده × 0/4 علفهرز چاودار و سایر علفهایهرز در یك کادر ( متر) اندازهگیری شد 0/۶۳ در (Harivandy et al., 2005) پایان فصل رشد و همزمان با رسیدگی فیزیولوژیك گندم و با حذف اثرات حاشیهای از مساحتی به اندازه یك متر مربع هر بوته ۱0کرت عملیات برداشت انجام شد و از هر نمونه نیز گندم بطور تصادفی انتخاب و اجزای عملکرد آنها اندازه گیری شد. در مجموع صفات عملکرد بیولوژیکی، عملکرد اقتصادی، طول متوسط ساقه، طول متوسط سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در واحد سطح و تعداد دانه در سنبله در هر یك از ارقام تعیین شد. ابتدا تست نرمال بودن دادهها انجام و پس از اطمینان از نرمال بودن، دادهها با استفاده از نرم افزار مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند و SAS ver.9.1آماری در سطوح یك و پنج درصد نیز جهت مقایسات LSDآزمون میانگین استفاده شد.
نتایج و بحث تراكم و زیست توده چاودار نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تراکم بوته و زیست توده چاودار در نمونه گیری اول (مرحله پنجه زنی) در سطح یك درصد تحت تأثیر روش تهیه بستر قرار گرفت (جدول تجزیه واریانس ارائه نشده است). همچنین تراکم چاودار در نمونه گیری دوم (مرحله بسته شدن تاج پوشش) در سطح پنج درصد تحت تأثیر روش تهیه بستر و در سطح یك درصد تحت تأثیر رقم قرار گرفت. تراکم و زیست توده چاودار در نمونه گیری سوم (مرحله رسیدگی فیزیولوژیك) نیز در سطح یك درصد تحت تأثیر روش تهیه بستر و رقم قرار گرفت. بر اساس مقایسات میانگین تراکم و زیست توده چاودار در نمونه برداری اول (مرحله پنجه زنی) در تیمار خشکه کاری بیشترین و در تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش در کمترین میزان ۶۶/۱مشاهده شد، به طوری که در این تیمار تراکم چاودار درصد نسبت به خشکه 72/5درصد، زیست توده چاودار ). این نتیجه ناشی از اثر 2 کاری کاهش نشان دادند (جدول گذاری تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش پاراکوآت قبل از کاشت گندم است که در کنترل چاودار مؤثر میباشد. مقایسه میانگین تراکم چاودار در نمونه گیری دوم نشان داد که تراکم چاودار در تیمارهای خشکه کاری، آبیاری و عملیات هرس به مراتب بیشتر از بستر کاذب و کاربرد علفکش است. درصد نسبت به ۶۶/۱ در این تیمار جمعیت علفهرز چاودار .) در نمونه 2روش خشکه کاری کاهش نشان داد (جدول گیری سوم تراکم چاودار در تیمارهای خشکه کاری، آبیاری و عملیات هرس به مراتب بیشتر از بستر کاذب و کاربرد علف ۶7/7 کش بود و در این تیمار جمعیت درصد نسبت به روش خشکه کاری کاهش نشان داد (جدول ) یکی از مفیدترین روشهای کنترل علفهایهرز تهیه 2 بستر بذر کاذب و یا دروغین است که به معنی آماده سازی بستر بذر به تعداد روزهای مشخصی قبل از کاشت است و به بذر علفهایهرز اجازه داده میشود تا جوانه زده و سپس Blair کنترل مکانیکی و یا شیمیایی صورت میگیرد ( et al., .) در نمونه برداری اول (مرحله پنجه زنی) تراکم چاودار 1997 در رقم پیشگام اختلاف معنی داری با رقم الوند نشان داد، اما رقم بك کراس روشن با دو رقم پیشگام و الوند اختلافی را نشان نداد. بطور کلی بیشترین کاهش تراکم چاودار در رقم .)2 درصد نسبت به رقم الوند بود (جدول ۳۶/8پیشگام مقایسه میانگین تراکم چاودار در نمونه گیری دوم نشان داد که تراکم چاودار در رقم پیشگام اختلاف معنی داری با رقم الوند دارد، اما رقم بك کراس روشن با دو رقم دیگر اختلافی را نشان نداد. مقادیرکاهش تراکم چاودار در نمونه گیری دوم درصد نسبت به رقم بك کراس 47/۶برای رقم پیشگام ). تراکم و زیست توده چاودار در نمونه 2روشن بود (جدول گیری دوم رقم پیشگام اختلاف معنی داری با رقم الوند و بكکراس روشن داشت، ولی رقم بكکراس روشن با رقم الوند اختلافی را نشان نداد، بنابراین بیشترین کاهش تراکم درصد نسبت به رقم بك کراس 52/۱چاودار در رقم پیشگام روشن و کمترین زیست توده چاودار مربوط به رقم پیشگام ). کورس و فرود 2 گرم در متر مربع بود (جدول ۳0۹به میزان Korres & Fro ویلیامز ( ) در بررسی اثر ud-Williams, 2002 ارقام مختلف گندم و تراکم بر روی رشد علفهایهرز نتیجه گرفتند که قدرت رقابتی ارقام گندم در مقابل علفهایهرز متفاوت بود. تراکم بوته چاودار در نمونه گیری اول (مرحله پنجه زنی) در سطح پنج درصد تحت تأثیر تراکم کاشت نیز قرار گرفت، بطوریکه کاهش تراکم چاودار در تراکم کاشت ۳00 و 250 کیلوگرم در هکتار بیشترین و با دو تراکم 200 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی داری داشت، ولی دو تراکم کیلوگرم در هکتار با هم اختلافی را نشان ندادند ۳00 و 250
بیشترین و با ۳00 .)تراکم چاودار در تراکم کاشت 2(جدول اختلاف معنی داری نشان نداد، همچنین تراکم 200تراکم نیز با هم اختلاف معنی داری نداشتند 250 و 200کشت .) مقایسه میانگین تراکم چاودار در نمونه گیری 2(جدول سوم (مرحله رسیدگی فیزیولوژیك) نشان داد که تراکم 250 و 200 بیشترین و با تراکم ۳00چاودار در تراکم کاشت اختلاف معنی داری داشت و کمترین تراکم چاودار با کاهش کیلوگرم در هکتار نسبت 200 درصد در تراکم کاشت ۶۶/۹ .)2 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد (جدول ۳00به تراکم تعیین تراکم مناسب گیاه زراعی، یکی دیگر از فعالیتهای .(Cars مهم زراعی برای بهبود رقابت با علفهایهرز است on et al., 1995; Anderson, 1997; Bussler et al., 1995). اثر متقابل رقم گندم و روش تهیه بستر بذر بر تراكم چاودار اثر متقابل رقم گندم و روش تهیه بستربذر بر تراکم چاودار در نمونه برداری اول در سطح پنج درصد معنی دار بود (جدول تجزیه واریانس ارائه نشده است). رقم الوند تحت تأثیر روش تهیه بستر خشکه کاری اختلاف معنی داری را با روشهای بستر کاذب و کاربرد علفکش و آبیاری و عملیات هرس نشان داد، همچنین روشهای بستر کاذب و کاربرد علفکش و آبیاری وعملیات هرس اختلاف معنی داری داشتند ). رقم بكکراس روشن در روشهای تهیه بستر ۱(شکل خشکهکاری و آبیاری و عملیات هرس اختلاف معنی داری نشان ندادند. رقم بكکراس روشن در روش خشکه کاری با بستر کاذب و کاربرد علفکش اختلاف معنی داری داشتند. رقم پیشگام در روشهای تهیه بستر خشکهکاری و آبیاری وعملیات هرس اختلاف معنی داری نشان ندادند و رقم پیشگام در روش بستر کاذب و کاربرد علفکش با دو روش دیگر اختلاف معنی داری داشت، کمترین تراکم چاودار در بوته ۳۳/۱ رقم الوند در تیمار بستر کاذب و کاربرد پاراکوآت ( در متر مربع)، و کمترین تعداد چاودار در رقم بكکراس بوته در 2۱/۳( روشن در تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش .)۱ متر مربع) مشاهده شد

در رقم پیشگام کمترین جمعیت علفهرز چاودار نیز مربوط بوته در متر 2۱/۳به تیمار بستر کاذب و کاربرد پاراکوآت( مربع) بود. این نتایج بیانگر این است که رقم پیشگام در تیمار تهیه بستر بذر و علفکش در کنترل چاودار از قدرت رقابت بالاتری نسبت به ارقام الوند و بك کراس روشن برخوردار
) .در بین ارقام گندم سایسون، الوند، چمران ۱ میباشد (شکل و سپاهان، رقم الوند به دلیل کنترل بهتر علفهرز، آستانه خسارت کیفی و عملکرد دانه بالا کلیه منافع کوتاه مدت و بلند مدت را در مزارع آلوده به چاودار تامین مینمایند .

اثر متقابل رقم گندم و روش تهیه بستر بذر بر زیستتوده چاودار اثر متقابل رقم گندم و روش تهیه بستر بذر بر زیستتوده چاودار در نمونه برداری اول در سطح پنج درصد معنی دار بود (جدول تجزیه واریانس ارائه نشده است). بر اساس شکل رقم الوند تحت تأثیر روش تهیه بستر خشکه کاری اختلاف 2 معنی داری را در زیستتوده چاودار با روش آبیاری و عملیات هرس نشان نداد، و با روش بستر کاذب و کاربرد علفکش پارآکوات اختلاف نشان داد، همچنین در رقم الوند روش آبیاری و عملیات هرس با بستر کاذب و کاربرد علفکش اختلاف معنی داری داشتند. در رقم بك کراس روشن زیستتوده چاودار تحت تأثیر روش تهیه بستر قرار گرفت و هر سه روش اختلاف معنی داری با یکدیگر داشتند ). در رقم پیشگام نیز زیست توده چاودار در روش 2(شکل تهیه بستر خشکهکاری و روش آبیاری و عملیاتهرس اختلاف معنیداری نداشتند، اما هر دو روش با روش بستر کاذب و کاربرد علفکش اختلاف معنی داری نشان دادند.
کمترین زیست توده چاودار در رقم الوند مربوط به تیمار گرم در متر مربع)، ۱۹بستر کاذب و کاربرد پاراکوآت ( کمترین زیست توده چاودار در رقم بك کراس روشن مربوط گرم در متر ۱۳/8( به تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش ). در رقم پیشگام کمترین زیست 2 مربع) مشاهده شد (شکل توده علفهرز چاودار نیز مربوط به تیمار بستر کاذب و گرم در متر مربع) بود. به 2۱/۳( کاربرد علفکش پاراکوآت عقیده برخی محققین، بررسی خصوصیات ارقام مختلف گندم و تعیین قدرت رقابتی آنها در برابر علفهایهرز میتواند Paolini راهگشا باشد ( ). نتایج بیان کننده این et al., 2006 موضوع است که بعد از اعمال تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش رقم بكکراس روشن نیز در کاهش زیست توده چاودار از قدرت رقابت بالاتری نسبت به ارقام الوند و پیشگام برخوردار میباشد و احتمالا این موضوع را بهتوان به .)2 ارتفاع بیشتر رقم بك کراس روشن نسبت داد (شکل Korres & Froud ( کورس و فرود ویلیامز -Williams, 2002 ) نیز نتیجه گرفتند که ارتفاع و توانایی پنجه زنی در جلوگیری از رشد علفهایهرز مهم هستند.

اثر متقابل تراكم كاشت و رقم بر تراكم چاودار اثر متقابل تراکم کاشت و رقم بر تراکم چاودار در نمونه برداری سوم در سطح پنج درصد معنی دار بود (جدول تجزیه کیلوگرم در هکتار 200 واریانس ارائه نشده است). در تراکم رقم بكکراس روشن با دو رقم دیگر اختلاف معنیداری را .)۳ نشان داد، اما ارقام الوند و پیشگام اختلافی نداشتند (شکل همچنین دو رقم پیشگام و بك کراس روشن اختلاف کیلوگرم در هکتار هر ۳00 معنیداری را بروز دادند. در تراکم سه رقم مورد آزمایش اختلاف معنی داری را نشان ندادند. در کیلوگرم در هکتار تراکم چاودار در رقم پیشگام 200تراکم درصد ونسبت به رقم ۶۹/۳نسبت به رقم بك کراس روشن کیلوگرم در 250 درصد کاهش نشان داد. در تراکم 5۳/4الوند هکتار تراکم چاوداردر رقم پیشگام نسبت به رقم بك کراس درصد کاهش 48/۹ درصد ونسبت به رقم الوند 58/5روشن Korres & Froud ( داشت. کورس و فرود ویلیامز -Williams, ) نیز در بررسی اثر واریتههای مختلف گندم و تراکم بر 2002 روی رشد علفهایهرز نتیجه گرفتند که قدرت رقابتی ارقام
گندم در مقابل علفهایهرز متفاوت است. یك واریته ایدهآل پتانسیل عملکرد بالایی هم در حضور علفهایهرز و هم در شرایط عاری از علفهرز دارد، آن رقم علفهایهرز را به خوبی تحمل کرده و از رشد آنها جلوگیری میکند. ممکن است جلوگیری از رشد علفهرز به عنوان مطلوب ترین صفت زراعی در نظر گرفته شود و چون این ویژگی میتواند جمعیت علفهایهرز را در آینده کنترل کند، بنابراین در برنامههای طولانی مدت مدیریت علفهایهرز کاربرد خواهد Lemerle داشت ( ). کوسلنی وهمکاران et al., 2001 (Koscelny ) ابراز داشتند که افزایش تراکم گندم et al., 1990 کیلوگرم در هکتار و ۱۱0 به ۶7(افزایش بذر مصرفی از سانتیمتر)، تراکم، ۱5 به 22/5کاهش خطوط کاشت از ) را Bromus secalinusزیست توده و تولید بذر بروموس ( کاهش و عملکرد گندم را افزایش داد. بنابراین نتیجه میگیریم کیلو گرم در هکتار تراکم چاودار کمترین 200که در تراکم تعداد خود را نشان داد و در بین ارقام، رقم پیشگام از قدرت رقابت بیشتری برخوردار بود و توانست تراکم چاودار را نسبت دو رقم دیگربیشترکاهش دهد.

عملکرد و اجزای عملکرد گندم بر اساس نتایج آنالیز واریانس عملکرد بیولوژیك، عملکرد دانه و تعداد سنبله تحت تأثیر روش تهیه بستر بذر قرار گرفتند و در سطح پنج درصد نشان دادند (جدول تجزیه واریانس ارائه نشده است). همچنین نتایج آنالیز واریانس عملکرد بیولوژیك و عملکرد دانه در سطح یك درصد، وزن هزار دانه و تعداد دانه درسنبله در سطح پنج درصد، تعداد سنبله، طول سنبله و ارتفاع گیاه در سطح یك درصد تحت تأثیر رقم گندم قرار گرفته و اختلاف معنی داری نشان دادند. مقایسه میانگین عملکرد بیولوژیك گندم تحت تأثیر تیمار اختلاف معنی داری ، کیلوگرم در هکتار) 7478 خشکهکاری ( کیلوگرم در هکتار)۶۳4۹/4با تیمار آبیاری و عملیات هرس ( نداشت ولی با تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش پاراکوآت کیلوگرم در هکتار) اختلاف معنی داری داشت 8872/۳( .) مقایسه میانگین عملکرد دانه گندم نشان داد ۳(جدول تیمارهای آبیاری و عملیاتهرس با بستر کاذب و کاربرد .)۳ علفکش با هم اختلاف معنی داری را نشان دادند (جدول بنابراین تیمار بستر کاذب و کاربرد علفکش پاراکوآت هم در عملکرد بیولوژیکی و هم عملکرد دانه مؤثرتر بوده است. ) با 2۱4/5 تعداد سنبله در تیمارهای آبیاری و عملیات هرس ( ) و خشکه کاری 27۶/4( بستر کاذب و کاربرد علفکش ) اختلاف معنیداری داشتند، اما تیمار خشکهکاری با 257/۶( بستر کاذب و کاربرد علفکش اختلاف معنی داری نشان Amini .) امینی و همکاران ( ۳ ندادند (جدول et al., 2003 ) گزارش کردند که با افزایش تراکم چاودار وزن سنبله گندم به Cousens صورت خطی کاهش مییابد. کوزنس و همکاران ( ) نتیجه گرفتند که در تراکمهای پایین بروموس et al., 1988 تعداد دانه در سنبله گندم نسبت به سایر اجزاء عملکرد بیشتر تحت تاثیر علفهرز قرار میگیرد. ویلیامز و محمد ) در بررسی اثر خارلته بر Williams & Mohammad, 1966( روی اجزاء عملکرد گندم بهاره گزارش کردند که خارلته باعث کاهش تعداد سنبله در واحد سطح و تعداد بذر در هر
سنبله میشود، امّا وزن هزار دانه کمتر تحت تاثیر رقابت قرار میگیرد. مقایسه میانگین نشان داد عملکرد بیولوژیك گندم 88 ( تحت تأثیر ارقام قرار گرفت و در رقم پیشگام کیلوگرم 78 در هکتار) اختلاف معنیداری با رقم بك کراس روشن کیلوگرم ۶۶۶7/۹ کیلوگرم در هکتار) و رقم الوند ( 7۱5۳/۳( ). مقایسه میانگین نشان داد ۳در هکتار) داشت (جدول عملکرد دانه گندم تحت تأثیر ارقام قرار گرفته و در رقم کیلوگرم در هکتار) اختلاف معنی داری با 42۱8/۳( پیشگام کیلوگرم در هکتار) و رقم ۳400/۹ رقم بكکراس روشن ( .) کوسر ۳ کیلوگرم در هکتار) داشت (جدول ۳۱78/2الوند ( Cosser ( و همکاران ) نتیجه گرفتند زمانی که et al., 1997 فصل یا تاریخ کاشت فشار علفهایهرز را کاهش میدهند واریتههای پاکوتاه گندم عملکرد بالاتری نسبت به واریتههای پابلند قدیمی داشتند، بنابراین میتوان نتیجه گرفت که با کاهش فشار علفهایهرز توسط بستر کاذب، بین ارقام مورد آزمایش، رقم پپیشگام با طول ساقه کوتاهتر دارای عملکرد بیولوژیك و دانه بیشتری باشد. مقایسه میانگین وزن هزار دانه تحت تأثیر ارقام قرار گرفت ۳۳/8 گرم) با دو رقم بك کراس روشن ( ۳0ودر رقم پیشگام ( گرم) اختلاف معنیداری داشت (جدول ۳۱/2گرم) و الوند ( ) اظهار کرد که در حضور McLelland, 2000 .) مك للاند ( ۳ )، چچمایتالیایی Alopecurus myosuroides دمروباهی سبز( (Lolium temulentum علفهفتبند ،) L. (Polygonum avicular Salsola kali ( ) و علفشور L. L.) تعداد پنجههای گندم کاهش یافت ولی وزن هزار دانه و شاخص برداشت گندم در تراکمهای مختلف علفهرز، در مقایسه با سایر اجزاء عملکرد ثبات بیشتری داشت. آندر سون ) نیز گزارش کرد که در بررسی رقابت Anderson, 1993( )، عملکرد Aegilops cylindricaگندم زمستانه و آژیلوپس ( گندم به دلیل کاهش تعداد دانه در واحد سطح کاهش مییابد ولی تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه به وسیله علفهرز تحت تأثیر قرار نمیگیرد. تعداد دانه در سنبله تحت تأثیر ارقام قرار گرفت و در رقم پیشگام ( .)۳اختلاف معنی داری داشت (جدول تعداد سنبله تحت ) با ارقام الوند 287/۱ تأثیر ارقام قرار گرفت و در رقم پیشگام ( ) اختلاف معنی داری 2۱5/۹) و بك کراس روشن (245/4( Dianat .) دیانت و همکاران ( ۳داشت (جدول et al., 2007 ) اعلام کردند که چاودار در ابتدای فصل عمده خسارت خود را بر گندم وارد ساخته و مانع از پنجه زنی گندم شده و در مراحل بعدی که سنبلههای بارور تشکیل شده اند اثر رقابتی کمتری بر گندم میگذارد. مقایسه میانگین نشان داد طول ۶/5سنبله تحت تأثیر ارقام قرار گرفت و در رقم پیشگام ( سانتیمتر) و بك کراس روشن 7/4 سانتیمتر) با ارقام الوند ( ). ارتفاع ۳ سانتیمتر) اختلاف معنی داری داشت (جدول 7/2( ۶0/4 گیاه تحت تأثیر ارقام قرار گرفت و در رقم پیشگام ( سانتیمتر) و بك کراس روشن 7۳/4 سانتیمتر) با ارقام الوند ( .)نوع ۳ سانتیمتر) اختلاف معنی داری داشت (جدول 7۱( واکنش ارتفاع گیاه زراعی به رقابت علفهایهرز به تراکم (شدت رقابت) و نوع علفهرز مرتبط است و میتواند مثبت ). برخی محققان نشان دادند کهHolt, 1995یا منفی باشد (
رقابت علفهایهرز در مراحل اولیه رشد و یا رقابت خفیف آنها میتواند موجب افزایش ارتفاع گیاه زراعی شود ). این موضوع که به دلیل تغییر کیفیت نور Berkowitz, 1988( رسیده به گیاه زراعی (کاهش نسبت نور قرمز به قرمز دور است) و از طریق افزایش اندازه سلولها (نه تعداد آنها) جزء مکانیزمهای گریز از سایه محسوب ، صورت میگیرد نتایج نشان داد که ارتفاع گندم در حضور چاودار ، میشود .)Rohrig & Stunzel, 2001( افزایش یافته است اثر متقابل رقم گندم و تراكم كاشت بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک مقایسه میانگین عملکرد دانه نشان داد که عملکرد دانه در کیلوگرم در هکتار ارقام الوند و پیشگام با 200تراکم کاشت 2 /۱( رقم بك کراس روشن کیلوگرم در هکتار) اختلاف 8۹4 معنی داری داشتند، بهطوری که کمترین عملکرد دانه مربوط به رقم بكکراس روشن و بیشترین آن مربوط به رقم پیشگام - عملکرد دانه در تراکم A4 ). بر اساس شکل A4 بود (شکل کیلوگرم در هکتار در بین ارقام تفاوت معنی ۳00 و 250های داری نداشتند.

مقایسه میانگین عملکرد بیولوژیك (شکل کیلو 200 کیلوگرم در هکتار) و تراکم کاشت ۱04۹۳( پیشگام ۶۳۶۹/4( گرم در هکتار اختلاف معنیداری با رقم الوند کیلوگرم در هکتار) نشان نداد، همچنین ارقام الوند و پیشگام کیلوگرم در هکتار) ۶0۶۱/4( نیز با رقم بك کراس روشن اختلاف معنی داری داشتند، به طوری که کمترین عملکرد بیولوژیك مربوط به رقم بكکراس روشن و بیشترین آن
مربوط به رقم پیشگام بود. باتوجه به این نتایج به نظر میرسد که رقم پیشگام دارای قدرت رقابت بیشتر و عملکرد دانه و بیولوژیك بالاتری در بین ارقام دارد و همچنین تراکم کاشت کیلوگرم درهکتار مناسبتر از سایر تراکمها باشد و در 200 کیلوگرم در هکتار ممکن است رقابت ۳00 و 250 تراکمهای بین گونهای افزایش یافته و باعث افت عملکرد دانه و بیولوژیك شود.

مقایسه میانگین عملکرد بیولوژیك تحت تأثیر رقم پیشگام کیلوگرم در 250 کیلوگرم در هکتار) و تراکم کاشت ۹۹47/8( کیلوگرم در ۶۹0۳/۱( هکتار اختلاف معنی داری با ارقام الوند کیلوگرم در هکتار) 78۳5/2( هکتار) و بك کراس روشن ). مقایسه میانگین عملکرد بیولوژیك تحت B4 نداشت (شکل کیلوگرم در هکتار) و تراکم کاشت ۶۶۹2/7تأثیر رقم پیشگام ( کیلو گرم در هکتار اختلاف معنی داری با ارقام الوند ۳00 75۶4/7( کیلوگرم در هکتار) و بك کراس روشن ۶7۳۱/۱( ) .امینی و همکاران B4 کیلوگرم در هکتار) نشان نداد (شکل )عنوان داشتند که افزایش بوته در واحد سطح گندم از 200۳( بوته در مترمربع میتواند باعث افزایش عملکرد 550 تا ۳50 گندم شود اما افزایش تراکم بیشتر منجر به رقابت درون گونهای میگردد و در نتیجه عملکرد گندم کاهش مییابد. ) نتیجه گرفت که در حضور Mokhtari, 2003(مختاری و 550 ،450 چاودار عملکرد بیولوژیك گندم در تراکمهای بوته در مترمربع، کاهش معنی داری نشان داد. لمرل ۶50 (Lemerle ) در بررسی قدرت رقابتی ارقام گندم et al., 1996 در مقابل علفهایهرز اظهار کردند که عملکرد دانه در 50 و ۱۹۹2 درصد در سال 80 تراکمهای یکسان علفهرز بسته به نوع واریته کاهش یافته و کاهش ۱۹۹4درصد درسال عملکرد دانه با وزن خشك چچم همبستگی داشت. افزایش کیلوگرم در ۱۳4 به ۶7 میزان بذر مصرفی در زراعت گندم از درصد کاهش داد 25 تا 2۱هکتار، تولید بذر چاودار را (Robert ). به گزارش موسوی و همکاران et al., 2001 (Mousavi کیلوگرم 200 ) کاشت گندم به میزان et al., 2003 کیلوگرم در هکتار به طور ۱00در هکتار در مقایسه با چشمگیری باعث کاهش جمعیت یولاف وحشی شد.
نتیجه گیری بطور کلی و بر اساس نتایج این پژوهش در بین روشهای تهیه بستر بذر، روش بستر کاذب و کاربرد علفکش پاراکوات درصد و ۶7/7 تراکم چاودار را نسبت به روش خشکهکاری درصد کاهش ۶5/4نسبت به روش آبیاری وعملیات هرس داد. همچنین زیست توده چاودار نیز در روش بستر کاذب و درصد و 74/۹ کاربرد علفکش نسبت به روش خشکهکاری درصد کاهش ۶8/4نسبت به تیمار آبیاری و عملیات هرس داشت. رقم گندم پیشگام تراکم چاودار را نسبت به ارقام الوند درصد کاهش داد ۱8/7 و ۳۶/۹ و بكکراس روشن به ترتیب درصد ۳5/5 و 2۹/۳ و زیست توده چاودار را به ترتیب کیلوگرم در هکتار نسبت به 200کاهش داد. همزمان تراکم کیلوگرم در هکتار تراکم چاودار را به ۳00 و 250 تراکمهای درصد کاهش و زیستتوده این 22/4 و 24/۳ترتیب درصد کاهش داد. ۳0/۹ و 24/2 علفهرز را نیز به ترتیب بیشترین عملکرد دانه و بیولوژیك مربوط به روش تهیه بستر 8872/۳ و 420۶ کاذب و کار برد علفکش به ترتیب کیلوگرم در 8878 و 42۱8کیلوگرم در هکتار و رقم پیشگام ۳820/۹ کیلوگرم در هکتار به ترتیب250هکتار و تراکم بذر کیلوگرم در هکتار بود. بنابراین از بعد کنترل 80۶2و علفهایهرز بویژه چاودار و نیز عملکرد و اجزای عملکرد گندم زمستانه بهترین روش تهیه بستر بذر کاذب با کنترل شیمیایی علفهایهرز توسط علفکش پاراکوآت است. کیلوگرم 200بهترین رقم، پیشگام بود و بهترین تراکم کاشت، در هکتار قابل توصیه است. هرچند جهت حصول اطمینان بیشتر لازم است این پژوهش در طی سالهای مختلف و نیز مکانهای مختلف انجام پذیرد.

منبع : مجله دانش علف های هرز