اثر روشهاي مختلف پرايمينگ بر قابليت انبارداري و جوانهزني بذر كلزا را شرح دهید .

Question

حسین برخورداری · Answer

اثر روشهای مختلف پرایمینگ بر قابلیت انبارداری و جوانهزنی بذر کلزا را شرح دهید .

در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﺛﺮ روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺮ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﻛﻠﺰا در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻢ ﺷﺪه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪ .ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آزﻣﺎﻳﺶ ﺟﺬب آب، آزﻣﺎﻳﺶ اﺛﺮ ﺷﻮري ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ و آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه اﺳﻴﺪ ، ﺳﻄﺢ ﺑﺪون ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ 5 ﺑﻮدﻧﺪ .ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ در دﺳﻲ زﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ اﻋﻤﺎل 12 ، 8 و 4 ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ و اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺗﻨﺶ ﺷﻮري در ﭼﻬﺎر ﺳﻄﺢ ﺻﻔﺮ، ﺷﺪﻧﺪ .ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬر ﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻢ روز ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﺟﺬب آب 226 ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﻃﻲ ﺳﺎﻋﺖ ﺟﺬب آب وارد ﻓﺎز ﺳﻮم آﺑﻨﻮﺷﻲ ﺷﺪﻧﺪ .ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﻮري 18 ﻧﺸﺎن داد ﺑﺬرﻫﺎي ﻛﻠﺰا ﺑﻌﺪ از ﺣﺪود درﺻﺪ (درﺻﺪ 83 ) درﺻﺪ ( و ﺷﻮري ﺻﻔﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ 74 /3) دﺳﻲزﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ، ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ 12 ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺷﻮري ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ را داﺷﺖ .ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮد ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ ( و 0/ 027) ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ(، اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ 0/ 036) ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ(، اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ 0/ 034)اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ (اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ 0/ 036)ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ (داﺷﺘﻨﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ 0/ 019) داري ﺑﺎ ﻋﺪم ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ در ﻫﻤﻪ ﺳﻄﻮح ﺷﻮري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻢ ﺷﺪه ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﻬﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺪون ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ داﺷﺘﻨﺪ .ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه و ﺑﺪون ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻃﻲ زﻣﺎن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲ داري ﭘﻴﺪا ﻧﻜﺮدﻧﺪ .در ﻛﻞ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺷﻮري را اﻓﺰاﻳﺶ داد و ﻣﻲ ﺗﻮان آنﻫﺎ را ﻧﻈﻴﺮ ﺑﺬرﻫﺎي ﺑﺪون ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﺮد.

ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﻣﺮﺣﻠﻪاي از رﺷﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑ ﻪﺷﺪت ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪوﻳﮋه دﻣﺎ و رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎك ﻗﺮار ﺷﻮري از .(2002 و ﻫﻤﻜﺎران، 1 ﻣ ﻲﮔﻴﺮد) ﺳﻴﻔﻠﺪ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﻣﺤﻴﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺤﺼﻮﻻت .(1999 و ﻫﻤﻜﺎران، 2 زراﻋﻲ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ) ﺳﺮاﻧﻮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻳﻜﻲ از ﻣﺮاﺣﻞ ﺣﺴﺎس رﺷﺪ ﮔﻴﺎه ﺑﻪ .(ﺷﻮري از 2004 ،3 ﺗﻨﺶ ﺷﻮري اﺳﺖ) ﻛﺎدر و ﺟﻮﺗﺰي ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ آب و ﺳﻤﻴﺖ ﻳﻮنﻫﺎي ﺳﺪﻳﻢ و ﻛﻠﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﻮنﻫﺎي ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻮردﻧ ﻴﺎز ﮔﻴﺎه از ﻗﺒﻴﻞ ﻛﻠﺴﻴﻢ و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ و رﺷﺪ ﮔﻴﺎه اﺛﺮ .(ﮔﺰارشﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي 2003 ،4 ﻣ ﻲﮔﺬارد) ﺧﺎن و ﮔﻠﺰار ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﺑﺬور ﺑﺎ و ﻫﻤﻜﺎران، 5 اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻮري ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ) ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ 2001 .( در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻳﻜﻲ از راهﻫﺎي اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻦ ، ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ و ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﺑﺬر و 7؛ ﻣﺎراﻧﮕﻮ2006 و ﻫﻤﻜﺎران، 6 ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ اﺳﺖ) دﻣﻴﺮﻛﺎﻳﺎ .(ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻳﻜﻲ از روشﻫﺎي ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺬر 2003ﻫﻤﻜﺎران، اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ و ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﺑﺬر ﺷﻮد .اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻳﻜﻲ از روشﻫﺎي ﺑﻬﺒﻮد ﻛﺎرﻛﺮد ﺑﺬر و اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺬر در ﺷﺮاﻳﻂ در .(2004 و ﻫﻤﻜﺎران، 8 ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )ﺑﺴﺮا ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﻪ ﺑﺬر اﺟﺎزه داده ﻣﻲ ﺷﻮد، ﻣﻘﺪاري آب ﺟﺬب ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﻴﻪ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ )ﺷﺎﻣﻞ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن آﻧﺰﻳﻢ ﻫﺎ( اﻧﺠﺎم ﺷﻮد، اﻣﺎ رﻳﺸﻪﭼﻪ ﺧﺎرج ﻧﮕﺮدد .ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت ﺑﻬﺘﺮ در اﻳﻦ روش، ﺑﺬرﻫﺎ ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم آﺑﻨﻮﺷﻲ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ روﻧﺪ، اﻣﺎ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم آﺑﻨﻮﺷﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ . ﺑﻌﺪ از ﺗﻴﻤﺎر ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﺑﺬرﻫﺎ ﺧﺸﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺬرﻫﺎي ﺑﺪون ﺗﻴﻤﺎر ذﺧﻴﺮه و ﻛﺸﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ )ﻣﻚ .(اﻳﻦ ﻓﻦ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد در 1999 ،9دوﻧﺎﻟﺪ
1 Seefeldt 2 Serrano 3 Kader and Jutzi 4 Khan and Gulzar 5 Soltani 6 Demir Kaya 7 Murungu 8 Basra 9 McDonald
.(ﮔﺰارش 2001 و ﻫﻤﻜﺎران، 10 ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ )ﻫﺮﻳﺲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﻦ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬرﻫﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺗﻨﺶزا از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري، ﺧﺸﻜﻲ و دﻣﺎ ﻣﻲ .( 1993 و ﻫﻤﻜﺎران، 11 ﺷﻮد )ﻓﻮﺟﻲ ﻛﺎرا ﮔﺰارشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ و ﺳﺒﺰ ﺷﺪن در ﺗﻨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺤﻴﻄﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺷﻮري و ﺧﺸﻜﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻴﻤﺎر ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ در ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد دارد )ﻫﺮﻳﺲ و .(ﮔﺰارش ﻫﺎ 2015 ؛ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ، 2001ﻫﻤﻜﺎران، ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮد ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ (، آﻓﺘﺎﺑﮕﺮدان 2001 ،12 ﺑﺬرﻫﺎي ذرت )اﺷﺮف و رﺋﻮف و 13 ، ﺳﻮرﮔﻮم )ﻓﻮﺗﻲ (2006 )دﻣﻴﺮﻛﺎﻳﺎ و ﻫﻤﻜﺎران، ( و 2003 (ﭘﻨﺒﻪ )ﻣﺎراﻧﮕﻮ و ﻫﻤﻜﺎران، 2002ﻫﻤﻜﺎران، (در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ 2005 ﺑﺮﻧﺞ )ﺑﺴﺮا و ﻫﻤﻜﺎران، ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﮔﺮدﻳﺪ . ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ،( 2006) 14اﻗﺒﺎل و اﺷﺮف ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬر ﮔﻨﺪم ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ رﺷﺪ ﮔﻴﺎه در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﺬور ﺑﺪون ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﮔﺮدﻳﺪ، اﻣﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در رﻗﻢ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﺷﻮري اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﮔﺰارش ﺷﺪه ﻛﻪ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬر ذرت و ﺑﺮﻧﺞ ﻣﻮﺟﺐ اﺳﺘﻘﺮار و رﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻟﻒ و 2006 و ﻫﻤﻜﺎران، 15 ﮔﻠﺪﻫﻲ زودﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد) ﻓﺎروق ب .( (در ﻳﻚ ﻣﺘﺎآﻧﺎﻟﻴﺰ ﻧﺸﺎن 2015)ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ دادﻧﺪ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ در ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد ﻫﻮرﻣﻮﻧﻲ ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ از آن اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﺛﺮات ﻣﺜﺒﺖ را دارا ﺑﻮد .اﻳﺸﺎن ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي اﺳﻤﻮﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ در ﺑﺮﺧﻲ از ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺳﻤﻴﺘﻲ ﻛﻪ در ﺑﺬر اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺛﺮات ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ آنﻫﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﻤﻮﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﺒﻮد .اﻃﻼﻋﺎت اﻧﺪﻛﻲ روي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ آنﻫﺎ ( و ﻛﻮﭘﺎﺳﺎﻣﻲ و 1996) و ﻫﻤﻜﺎران، 1 ﻣ ﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻟﺌﻮ (اﺷﺎره ﻛﺮد .در ﻫﺮ دو ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ 2014) 2راﻧﮕﺎﻧﺘﺎن اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه ﻃﻲ زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻌﻨﻲ داري ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ و اﺷﺎره ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه را ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ اﻧﺒﺎرداري ﻛﺮد .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺷﻮري ﺧﺎك ﻫﺎي زراﻋﻲ اﻳﺮان، (ﺑﺮرﺳﻲ روﻧﺪ 1) : ا ﻫﺪاف اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از ﺟﺬب آب ﺑﺬرﻫﺎي ﻛﻠﺰا و ﺗﻌﻴﻴﻦ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ (ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ 2) ﺑﺮ اﺳﺎس آن، ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ (3) زﻧﻲ ﺑﺬرﻫﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه. ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ در داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، 1395اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در ﺳﺎل ﭘﺮدﻳﺲ اﺑﻮرﻳﺤﺎن اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .در آزﻣﺎﻳﺶ اول، روﻧﺪ ﺟﺬب ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ،3آب ﺑﺬرﻫﺎي ﻛﻠﺰا ﻻﻳﻦ ﻛﺮج ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪت زﻣﺎن ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدد .اﻳﻦ ﺑﺬرﻫﺎ از ﻣﻮﺳﺴﻪ اﺻﻼح و ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر ﻛﺮج ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .اﻳﻦ ﻻﻳﻦ ﻳﻚ ﻻﻳﻦ 1395در ﺳﺎل اﻣﻴﺪ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ، ﺗﻴﭗ رﺷﺪ زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ دارد و ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺧﺸﻜﻲ اﺳﺖ .ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺪت زﻣﺎن آﺑﻨﻮﺷﻲ اﺑﺘﺪا وزن ﺗﻜﺮار اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ و در ﻫﺮ ﺗﻜﺮار 4 ﺑﺬر در 50 اوﻟﻴﻪ ﺑﺬر در ﭘﺘﺮي روي ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ ﻗﺮار داده ﺷﺪ و آب 50 ﺳﺎﻋﺖ 24 ﻣﻘﻄﺮ ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ .ﺳﭙﺲ در ﻃﻮل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﺬر ﻫﺎ از ﭘﺘﺮي ﺧﺎرج و ﺧﺸﻚ ﺷﺪﻧﺪ و وزن آنﻫﺎ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ .ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ دو ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﺷﺪ ﺗﺎ دﻗﺖ داده ﻫﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل رﮔﺮﺳﻴﻮﻧﻲ ﻧﻤﻮدار ﺟﺬب آب رﺳﻢ ﺷﺪ و زﻣﺎن ﺧﺮوج رﻳﺸﻪﭼﻪ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ .ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس در آزﻣﺎﻳﺶ دوم ﺑﺬرﻫﺎي ﻛﻠﺰا ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺖ در آب ﻣﻘﻄﺮ، اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ، اﺳﻴﺪ 10 ﻣﺪت -درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ 20 ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ و اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ و در دﻣﺎي ﮔﺮاد ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺲ از ﻃﻲ اﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﺬرﻫﺎ ﺧﺎرج و در ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻧﮕﻬﺪاري و ﺧﺸﻚ ﺷﺪﻧﺪ .ﺳﭙﺲ
1 Liu 2 Kuppusamy and Ranganathan
اﺛﺮ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻛﻠﺰا در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ .اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻳﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻜﺮار ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ .ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي 4 ﻃﺮح ﻛﺎﻣﻼٌ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ دﺳﻲ 12 و 8 ،4 ،0ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻬﺎر ﺳﻄﺢ زﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ و ﺗﻴﻤﺎر ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ در 5 ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺪون ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ) ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺮك(، ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ) ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻴﮕﻤﺎ (و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ) ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﭘﻴﺸﮕﺎم راﻫﻜﺎر ﺷﺮﻳﻒ (ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﺮاي ﺗﻴﻤﺎر ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ از روش ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ )ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آب (ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .ﺟﻬﺖ ﺗﻴﻤﺎر (2003) 3ﺗﻮﺳﻠﻲ و ﻛﺎﺳﻴﻨﻮ ﻣﻴﻠﻲ 1ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ ﻣﻮﻻ ر، ﮔﺮم اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ در ﻳﻚ ﻟﻴﺘﺮ آب ﻣﻘﻄﺮ 0/138 ﻗﺴﻤﺖ در 200 ﺣﻞ ﺷﺪ .ﺑﺮاي ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ ﮔﺮم اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ در ﻳﻚ ﻟﻴﺘﺮ آب ﺣﻞ 0/2 ،ﻣﻴﻠﻴﻮن 15 /348در ﻫﺰار، 2 ﺷﺪ و ﺑﺮاي ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻟﻴﺘﺮ آب ﻣﻘﻄﺮ %13 ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪ . در آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري در ﻫﺮ ﺗﻜﺮار از ﻫﺮ ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺬر در داﺧﻞ ﭘﺘﺮي روي ﻛﺎﻏﺬ ﻗﺮار داده 50 ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﺷﺪ و ﭘﺲ از ﻣﺮﻃﻮب ﻛﺮدن ﺑﺎ آب ﻣﻘﻄﺮ و ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎي 20 ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه از ﻧﻤﻚ ﻃﻌﺎم در داﺧﻞ ژرﻣﻴﻨﺎﺗﻮر در دﻣﺎي درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ .ﺑﺎزدﻳﺪ از ﺑﺬر ﻫﺎ دو ﺑﺎر در روز ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﻌﻴﺎر ﺑﺬور ﺟﻮاﻧﻪ زده ﺧﺮوج رﻳﺸﻪ ﭼﻪ، 14 ) ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮد .در ﻃﻮل آزﻣﺎﻳﺶ 2 ﺑ ﻪاﻧﺪازه روز( در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻛﺎﻏﺬ آب ﻣﻘﻄﺮ و ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ .ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ Germin ﺑﺬر ﻫﺎ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ v2 10 ) ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻃﻮل ﻣﻲﻛﺸﺪ ﺗﺎ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﺑﻪ D10 ) ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻃﻮل ﻣﻲﻛﺸﺪ ﺗﺎ D50 ،( درﺻﺪ ﺑﺮﺳﺪ ) ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ D90 درﺻﺪ ﺑﺮﺳﺪ ( و 50 ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣﻲﻛﺸﺪ ﺗﺎ ﺟﻮاﻧﻪ درﺻﺪ ﺑﺮﺳﺪ (را 90 زﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ )در ﺳﺎﻋﺖ (از ﻃﺮﻳﻖ ؛ 2001 ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ )ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، 1 راﺑﻄﻪ :( 2013 ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ R50=1/D50 ﭘﺘﺮيﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت .( 2010 و ﻫﻤﻜﺎران، 1 )وﺑﺮ در آزﻣﺎﻳﺶ ﺳﻮم ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ .ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ روش ﻫﺎي ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ، ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺪت درﺟﻪ 25 روز در اﻧﺒﺎر ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﺎرﻳﻜﻲ و دﻣﺎي 226 ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ذﺧﻴﺮه ﺷﺪﻧﺪ و ﻃﻲ اﻳﻦ ﻣﺪت ﭼﻬﺎر ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در زﻣﺎن 27 و ،40 ،9) ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ روز ﺑﻌﺪ از ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ (ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .در ﻫﺮ زﻣﺎن 226 ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺬر در داﺧﻞ ﺳﻪ 50 ﮔﻴﺮي در ﻫﺮ ﺗﻜﺮار و ﻫﺮ ﺗﻴﻤﺎر ﺳﺎﻧﺘﻲ 45 ×30 ﻻﻳﻪ ﺣﻮﻟﻪ ﻛﺎﻏﺬي ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ﻣﺘﺮ ﻗﺮار داده ﺷﺪ و ﭘﺲ از ﻣﺮﻃﻮب ﻛﺮدن ﺑﺎ آب ﻣﻘﻄﺮ در داﺧﻞ درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ 20 اﻧﻜﻮﺑﺎﺗﻮر ﺑﺎ دﻣﺎي ﮔﺮاد ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .در ﻃﻮل آزﻣﺎﻳﺶ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺣﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻏﺬي آب روز در 14 ﻣﻘﻄﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ .ﺣﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻏﺬي ﺑﻪ ﻣﺪت اﻧﻜﻮﺑﺎﺗﻮر ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻃﻲ اﻳﻦ ﻣﺪت ﮔﻴﺎﻫﭽﻪ ﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ و ﺗﻌﺪاد ﻛﻞ ﺑﺬرﻫﺎي ﺟﻮاﻧﻪ زده ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ . و SASﺗﺠﺰﻳﻪ آﻣﺎري ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﺎري در LSDﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺎ آزﻣﻮن .درﺻﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ 5 ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﻧﺘﺎﻳﺞ و ﺑﺤﺚ آزﻣﺎﻳﺶ اول :ﺟﺬب آب ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﺟﺬب آب ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ رﻳﺸﻪﭼﻪ ﻛﻠﺰا ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از آﺑﻨﻮﺷﻲ ﺧﺎرج 18 در ﺣﺪود (3 )رﻗﻢ ﻛﺮج ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺷﺮوع 8 ﺑﺬرﻫﺎ ﺣﺪود .(1 ﻣﻲﺷﻮد) ﺷﻜﻞ ﺟﺬب آب وارد ﻓﺎز دوم ﺟﺬب آب ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺮاي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬرﻫﺎ زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺬرﻫﺎ در ﻓﺎز دوم ﺟﺬب آب ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻗﺒﻞ از ﺧﺮوج رﻳﺸﻪ ﭼﻪ ﺑﺬرﻫﺎ را از ﻣﺤﻠﻮل ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺟﺪا ﻣ ﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺮاي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬرﻫﺎ، در 10 آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .
1 Weber
در اﻛﺜﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬر ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺟﺬب آب و ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ اﻗﺪام ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ دوره ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻣﻲ ﺷﻮد .روﺷﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪ روﺷﻲ دﻗﻴﻖ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل ﺗﻴﻤﺎر ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺪم ﻛﻨﺘﺮل در ﺟﺬب آب ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ . ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲ ﺗﻮان زﻣﺎن دﻗﻴﻖ ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ از ﻓﺎز ﻫﺎي ﺟﺬب آب را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﻴﻖ در ﻣﻮرد زﻣﺎن ﺗﻴﻤﺎر ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ. (رﻓﺘﺎر ﺟﻮاﻧﻪ 2004) و ﻫﻤﻜﺎران 2ﻻرﺳﻦ زﻧﻲ ﺳﻪ ﻋﻠﻒ ﭼﻤﻨﻲ را در ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺪل رﻳﺎﺿﻲ ﺑﺮرﺳﻲ و ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ زﻣﺎن ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي ﻓﺎز ﺳﻮم ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ در اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺷﺮوع آﺑﻨﻮﺷﻲ 4 ﺗﺎ 2 ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ در ﺣﺪود ﺑﻮد و ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ آب ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺮ ﺷﺪن ﻓﺎز دوم ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﮔﺮدﻳﺪ و در ﺑﺮﺧﻲ از ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎ ﺑﺬرﻫﺎ ﻫﺮﮔﺰ وارد ﻓﺎز ﺳﻮم ﺟﺬب آب ﻧﺸﺪﻧﺪ .اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﻠﻮل ﻫﺎي اﺳﻤﺰي ﻳﻜﻲ از راهﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺮ ﻛﺮدن ﻓﺎز دوم ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ و اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻧﺮﺳﻴﺪن ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺎز ﺳﻮم ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻣﻲ .( 2015 ﺑﺎﺷﺪ )ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ، روش ﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻧﻈﻴﺮ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬرﻫﺎ در دﻣﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻳﺎ ﻣﺤﺪود ﻛﺮدن زﻣﺎن ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از رﺳﻴﺪن ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺎز ﺳﻮم ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ و ﺧﺮوج رﻳﺸﻪ ﭼﻪ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ . آزﻣﺎﻳﺶ دوم :اﺛﺮ ﺷﻮري ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪول ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ اﺛﺮات ﺷﻮري و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺮ درﺻﺪ، ﺳﺮﻋﺖ و زﻣﺎن ﺗﺎ ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻛﻠﺰا ﻣﻌﻨﻲ دار ﺑﻮد وﻟﻲ اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ آنﻫﺎ ﺑﺮ ﻫﻴﭻ ﺻﻔﺘﻲ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮش .(1 دار ﻧﺒﻮد )ﺟﺪول دﻫﻲ اﺛﺮﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﺧﺘﻼف ﺳﻄﻮح ﺷﻮري ﺑﺮ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬرﻫﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻌﻨﻲ دار وﻟﻲ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ ،ﻧﺒﻮد زﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺪم ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻣﻌﻨﻲ اﻳﻦ اﻣﺮ .(1 دار ﺑﻮد )ﺟﺪول ﺣﺎﻛﻲ از اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﺛﺮ ﺷﻮري ﺑﺮ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ را ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳﺎدي ﻛﺎﻫﺶ داده اﺳﺖ . ﺑﺮ ش دﻫﻲ اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺮاي ﺻﻔﺎت ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ و زﻣﺎن ﺗﺎ ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري در ﻫﻤﻪ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ داري .(1 وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ )ﺟﺪول ﺷﻮري درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ را ﻛﺎﻫﺶ داد و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﻮح ﺷﻮري ﻛﺎﻫﺶ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺷﺪ 12 ﺑ ﻪﻃﻮري ﻛﻪ اﺧﺘﻼف درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ در ﺷﻮري درﺻﺪ(، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻮري 74 /3) دﺳﻲزﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ ﺻﻔﺮ دﺳﻲ درﺻﺪ (ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪ 82 /8) زﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ اﻟﻒ .((در ﺑﻴﻦ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺗﻴﻤﺎر ) ،2 )ﺷﻜﻞ ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ، اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ و ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻴﻤﺎر ﻋﺪم ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ داﺷﺘﻨﺪ. ﺑ ﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، در ﺷﺮاﻳﻂ ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ، ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ درﺻﺪ درﺻﺪ و در 81 /63 58 و ،85/63 ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ، ﺷﺮاﻳﻂ ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ و ﺷﺎﻫﺪ در ﺻﺪ ،2 درﺻﺪ ﺑﻮد )ﺷﻜﻞ 68 07 و /75 ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ، )ب .((
ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻧﻴﺰ روﻧﺪ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﺑﺎ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ داﺷﺖ و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻮري ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ اﻟﻒ .((ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ در ) ،3 ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ )ﺷﻜﻞ ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮد .در ﺑﻴﻦ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﻧﻴﺰ ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ ( و 0/036) ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ(، اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ 0/034) ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ (اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ 0/036)ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ داري /0 ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ (و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ 019)ﺑﺎ ﻋﺪم ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ .(( ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ (داﺷﺘﻨﺪ )ﺷﻜﻞ 3، )ب 0/027) ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﺪت ﺷﻮري زﻣﺎن ﺗﺎ ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲ داري اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ اﻟﻒ .((ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬر زﻣﺎن ﺗﺎ ) ، ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑ ﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﻛﺎﻫﺶ دادﻧﺪ .در اﻳﻦ ﺑﻴﻦ ﺗﻴﻤﺎر ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﻮﻣﻴﻚ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ زﻣﺎن ﺗﺎ ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ 11 /81 ) زﻧﻲ ﺳﺎﻋﺖ (را داﺷﺖ ﻛﻪ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺎ ﺳﺎﻋﺖ (و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ 11 /85 )ﻫﻴﺪروﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺳﺎﻋﺖ (ﻧﺪاﺷﺖ .ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ زﻣﺎن ﺗﺎ 13 /85 )ﺟﻴﺒﺮﻟﻴﻚ ﺳﺎﻋﺖ (ﻣﺸﺎﻫﺪه 27 /27 )ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ در ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﺷﺪ )ﺷﻜﻞ 4، )ب .(( ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﺬرﻫﺎي ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺷﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺬرﻫﺎي ﺑﺪون ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ و زﻣﺎن ﺗﺎ ﺷﺮوع ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻛﻤﺘﺮي داﺷﺘﻨﺪ .ﮔﺰارشﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ، ﺑﺬرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ رﺷﺪ اوﻟﻴﻪ ﺧﻮد را ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺎﻫﭽﻪ ﻫﺎي ﻗﻮي ﺗﺮي ﻧﻴﺰ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و در ﻧﻬﺎﻳﺖ درﺻﺪ ﺳﺒﺰﺷﺪن و اﺳﺘﻘﺮار ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ )ﺧﻮاﺟﻪ و ﻫﻤﻜﺎران، 1 ﺣﺴﻴﻨﻲ ،2؛ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﻓﺮزاﻧﻪ2009؛ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، 2009 2014 .( ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺳﺒﺰﺷﺪن ﺷﻮد ﻛﻪ اﺛﺮ آن روي ﺑﺬرﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﺪرت ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﭘﺮاﻳﻤﻴﻨﮓ ﺑﺬر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ .(2015 ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺷﻮد )ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ.
منبع : پژوﻫﺶ ﻫﺎي ﺑﺬر اﻳﺮان