اثرسويه هاي قارچ ميكوريزا و كود فسفر برعملكرد فيزيولوژيكي و بيوشيميايي گلرنگ فرامان را چگونه است؟

Question

تاثيرسويه هاي قارچ ميكوريزا و كود فسفر برعملكرد فيزيولوژيكي و بيوشيميايي گلرنگ فرامان را چگونه است؟

حسین برخورداری · Answer

تاثیرسویه های قارچ میکوریزا و کود فسفر برعملکرد فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گلرنگ فرامان را چگونه است؟

گلرنگ (Carthamus tinctorius) قابل كشت است. هند، آمريكا، مكزيك، استراليا و اتيوپي عمده . توليد كننده گان روغن گلرنگ هستند ليو و همكاران، 2015 گلرنگ نسبت به هر دانه روغني ديگر مقاوم به كم آبي و شوري . است ليو و همكاران، 2015 فسفر عنصر غذايي ضروري گياهان است كه نقش مهمي در به حداكثر رساندن توليد در گياهان زراعي دارد. فسفر دومين كمبود شايع مواد غذايي بعد از نيتروژن است. كارايي مصرف فسفر در گياهان زراعي بين 10 تا 30 درصد است. در كل ميزان فسفر مصرفي وابسته به نوع گياه زراعي، وضعيت تغذيه اي گياه، اهداف عملكردي و ساير ملاحظات از جمله آبياري يا ديم بودن كشت است. هر دوي منابع آلي و غير آلي فسفر به كار گرفته . مي شود ارشد و همكاران، 2016 قارچ هاي ميكوريزي 450 ميليون سال قبل، همزمان با ظهور اولين گياه ظاهر شدند. ميكوريز كلمه اي است يوناني كه از به معني ريشه تشكيل Rhiza به معني قارچ و Mukes كلمات قارچ هاي ميكوريزي داراي انتقال .Das, شده است  2015 دهنده هاي فسفر هستند. اين انتقال دهنده ها در ارقام مختلف وجود دارد. جذب و افزايش رشد در يك گياه ميزبان بين سويه هاي مختلف قارچ به دليل اين انتقال دهنده هاي فسفر متفاوت . است البون و والن، 2014 مكانيسم هاي جذب فسفر توسط ميكوريزها به دو نوع مورفولوژيكي يعني از طريق رشد شبكه هيف ها و فيزيولوژيكي يعني بر اساس كارايي جذب فسفر و انتقال از طريق مسيرهاي ميكوريزي است (تونار و همكاران، 2011 ). اين صفات تحت تاثير گياه ميزبان، محيط خاك و سويه قارچ قرار مي گيرد. عواملي كه جذب فسفر توسط گياه را از طريق قارچ هاي ميكوريزي تحت تاثير قرار مي دهند، شامل مورفولوژي قارچ، فراواني و توزيع هيف و كارايي انتقال دهنده هاي فسفر با تمايل بالا به فسفر در سطح قارچ و خاك است (البون و والن، 2014 ؛ اسميت و همكاران، 2011 ).گلزارفر و همكاران ( 2012 ) بيشترين عملكرد دانه را با كاربرد 150 كيلوگرم در هكتار كود فسفر به دست آوردند. گلزارفر و همكاران ( 2011 ) نشان دادند كه كاربرد كود فسفر افزايش معني داري را در عملكرد دان، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه، تعداد طبق و قطر طبق گلرنگ باعث شد. ريضوي و همكاران ( 2014 ) نشان دادند كه سويه هاي بيشترين وزن تر و خشك، Gigaspora و scrobiculata جوانه زني اسپور، جذب نيتروژنه، فسفر و پتاسيم را نشان دادند. موثرترين سويه براي گوجه G.mosseae از 6 قارچ ميكوريزي فرنگي بود. هدف از اين تحقيق تاثير سطوح كود فسفر و تيمار كود ميكوريز بر رشد و عملكرد دانه و روغن و خصوصيات فيزيولوژيكي گلرنگ بود.
مواد و روش ها
اين آزمايش در سال زراعي 1395 در مزارع دانشكده كشاورزي دانشگاه آزاد اسلامي واحد ملكان اجرا گرديد. اين محل داراي طول جغرافيايي 37 درجه و 9 دقيقه ي شرقي و عرض جغرافيايي 46 درجه و 6 دقيقه ي شمالي با ارتفاع 1280 متر از سطح درياي آزاد است. آزمايش به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتور كود فسفر از منبع سوپر فسفات تريپل در چهار سطح (عدم 100 و 150 كيلوگرم در هكتار) بر مبناي آزمون ، مصرف، 50 خاك بود. كود فسفر قبل از كاشت در سطح مزرعه بر اساس تيمارهاي آزمايش و نقشه كاشت پخش گرديده و با خاك مخلوط شد. رقم مورد استفاده گلرنگ رقم فرامان بود. عامل . مايكوريزا در پنج سطح عدم مصرف مايكوريزا، كاربرد و كاربرد G.intradis و كاربرد G.hoeii كاربرد ،mossae مخلوط سه گونه قارچ مايكوريزا در نظر گرفته شد. ميزان قارچ ميكوريزي استفاده شده 9 گرم براي هر بوته و در تيمار مخلوط گونه ها 3 گرم از هر گونه در نظر گرفته شد كه در زمان كاشت بذوز به خاك محل هر بذر اضافه گرديد. بنابراين آزمايش داراي 20 تركيب تيماري و در مجموع سه تكرار داراي 60 كرت آزمايشي بود. جهت تجزيه خاك محل اجراي طرح، قبل از انجام عمليات كاشت يك نمونه خاك مخلوط از 6 نقطه ي مزرعه از اعماق 0-30 سانتي متر تهيه و به آزمايشگاه ارسال گرديد. پس از تجزيه، وضعيت فيزيكي و شيميايي خاك به شرح زير تعيين شد.

در بهار سال 1395 عمليات زراعي شامل، شخ مزني، ديسك زني و پشته بندي صورت گرفت. پس از تهيه زمين و كرت بندي، مقدار تعيين شده فسفر به صورت نواري در رديف هاي 2 متر و فاصله رديف ها  كشت مصرف گرديد. طول هر كرت 5 60 سانتي متر در نظر گرفته شد. فاصله بوته روي رديف نيز 30 2 متر در سانتي متر بود. در هر كرت 4 رديف كاشت با طول 4 5 بوته در متر مربع در نظر گرفته شد. 24 نظر گرفته شد. تراكم 5 ساعت قبل از كشت جهت تعيين داغ آب آبياري انجام شد. سپس بذور در اوايل خرداد ماه در عمق مناسب كشت شد. آبياري اوليه بلافاصله بعد از كشت انجام و از زمان كاشت تا 10 روز نخست به صورت مداوم ادامه يافت تا گياهچه ها مستقر شوند و در هفته دوم پس از كاشت در محل هاي مورد نياز اقدام به واكاري شد. پس از استقرار كامل گياهان به طور مرتب و هفته اي 1 بار آبياري شد. براي اندازه گيري شاخص كلروفيل يك بوته تحت رقابت از هر كرت در مرحله گل دهي كامل - انتخاب و با استفاده از دستگاه كلروفيل در سنج مدل 200 شاخص محتواي كلروفيل 10 نمونه برگي به CCM طورتصادفي اندازه گيري و بعد از گرفتن ميانگين، اين صفت براي هر كرت به طور جداگانه يادداشت شد. جهت اندازه گيري درصد روغن، 5 گرم دانه روغني گلرنگ را داخل كاغذ صافي وزن كرده سپس كاغذ صافي را تا كرده و در داخل قسمت استخراج كننده قرار داديم. از حلال هگزن، بتروليوم اتر يا دي اتيل اتر استفاده شد. به اين صورت كه آنقدر حلال اضافه گرديد تا يك مرتبه از قسمت استخراج شونده تخليه شود سپس جريان آب را بر قرار كرده و حداقل 3 ساعت آن را حرارت داديم تا عمل استخراج تكميل شود. در پايان كار كاغذ صافي حاوي نمونه را داخل آون خشك كرده و وزن آن را بدست آورديم (كوبساد و همكاران ، 2008 ). عملكرد روغن نيز حاصل ضرب عملكرد دانه در درصد روغن به دست آمده بود.
OIL (%)=W2-W1/W2
وزن كاغذ صافي و نمونه در انتهاي كار =W1
وزن كاغذ صافي و نمونه در ابتداي كار =W2
مقدار ازت در دانه اوليه و مالت با استفاده از دستگاه
Auto Analyser 130 Tecator  كجلدال تمام اتوماتيك
اندازه گيري شد. پس از تيتراسيون مقدار ازت با استفاده از CO معادله زير محاسبه شد. در نهايت با استفاده از ميزان ازت 6 ميزان پروتئين نمونه ها  محاسبه شده و ضريب تبديل 25 . محاسبه گرديد رازقندي و همكاران، 1394
N(%)=(X-14.008)/w
جهت اندازه گيري فعاليت آنزيم كاتالاز، از روش بيرس و سيزر ( 1952 )، آنزيم كلايكول پراكسيداز از روش اوربانك و همكاران ( 1991 )، سوپراكسيد ديسموتاز از روش گيانوپوليتيس و ريس ( 1997 ) و به كمك سنجش مهار احياي نوري نيتروبلوتترازوليوم در طول موج 560 نانومتر و پرولين از روش باتس و همكاران ( 1973 ) استفاده گرديد. قبل از تجزيه آماري، تست نرمال بودن داد هها با استفاده از آزمون كولموگروف-اسميرنوف انجام و سپس تجزيه و تحليل آماري داده هاي به دست آمده از اندازه گيري صفات مورد نظر انجام شد. براي مقايسه Mstat-c با استفاده از نرم افزار ميانگين ها از آزمون دانكن در سطح احتمال 5 درصد استفاده شد.
نتايج و بحث
بر اساس نتايج حاصل از آزمون نرمال بودن داده ها، هيچ چولگي در داده ها مشاهده نشد. بر اساسس نتايج به دست آمده از تجزيه واريانس صفات كود شيميايي فسفر در صفت شاخص كلروفيل اثر معني داري داشت. اثر كود ميكوريز نيز در صفات شاخص كلروفيل، تعداد طبق، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملكرد دانه، وزن خشك اندام هوايي، درصد روغن، عملكرد روغن، كاتالاز، پراكسيداز، سوپر اكسيد ديسموتاز، درصد پروتئين و محتواي پرولين معني دار بود. بر هم كنش كود شيميايي فسفر در ميكوريز تنها در شاخص كلروفيل و وزن صد دانه معني دار. بود

شاخص كلروفيل
در اين مطالعه بيشترين شاخص كلروفيل در تيمار 150 و كمترين آن G. intraradise كيلوگرم در هكتار كود فسفر و در تيمار شاهد عدم كاربرد كود به دست آمد. كاربرد ميكوريز به تنهايي تاثير معني داري بر شاخص كلروفيل برگ هاي گلرنگ نداشت، ولي كاربرد كود فسفر به تنهايي توانست بر شاخص كلروفيل برگ هاي گلرنگ بيفزايد. كاربرد 100 و 150 كيلوگرم بر CCI در هكتار كود فسفر به تنهايي به ميزان 12 و 13 شاخص كلروفيل برگ هاي گلرنگ افزود (شكل 1). تيمار 150 در مقايسه با عدم كاربرد G. intraradise كيلوگرم در هكتار و افزايش داد  CCI كود شاخص كلروفيل را به ميزان 19 ). كود فسفر شيميايي از عناصر غذايي مهم در توليد كلرفيل در برگ هاي گياهان است. بررسي ها نشان داده كه اين عنصر غذايي باعث افزايش توليد پيش ساز كلروفيل م يشود و در نتيجه بر ميزان كلروفيل موجود در برگ هاي گياهان مي افزايد. علاوه بر آن فسفر نقش ساختاري در كلروفيل دارد (مورگان و دلفين، 2010 . رمضاني و همكاران ( 2009 ) تاثير كاربرد سطوح مختلف كود شيميايي را بر شاخص كلروفيل ريحان مورد بررسي قرار دادند. اين محققين مشاهده نمودند كه كاربرد كود فسفر باعث افزايش معني دار شاخص كلروفيل برگ هاي ريحان مي شود. نتايج اين بررسي نشان مي دهد كه با كاربرد كود زيستي ميكوريزي، مي توان سطح كود فسفر را كاهش داد. از آنجايي كه در شرايط عدم كاربرد كود فسفر شيميايي، كود هاي زيستي ميكوريزي تاثير معني داري بر شاخص كلروفيل برگ ها نداشتند، بنابراين مهم ترين مكانيسم افزايش شاخص كلروفيل برگ ها تحت تاثير قارچ هاي ميكوريزي، افزايش در جذب كودها و به ويژه كود فسفر شيميايي بوده است. قارچ هاي ميكوريزي كارايي جذب فسفر ريحان را تا 70 درصد افزايش م يدهند پال و پاندي، 2014 . سحرخيز و همكاران ( 2011 ) تاثير كاربرد كود فسفر و كود زيستي ميكوريزي را بر شاخص كلروفيل برگ هاي ريحان مورد مطالعه قرار دادند. اين محققين مشاهده نمودند كه كاربرد تلفيقي كود فسفر و كود زيستي ميكوريزي تاثير بيشتري بر شاخص كلروفيل برگ هاي ريحان در مقايسه با كود فسفر به تنهايي داشت.

تعداد طبق
در اين مطالعه اثرهاي اصلي كود فسفر و ميكوريز بر تعداد طبق معني دار بود، ولي بر هم كنش اين دو تاثير معني داري بر تعداد طبق گلرنگ نداشت  در اين مطالعه كاربرد سطح 50 كيلوگرم در هكتار كود فسفر تاثير معني داري بر تعداد طبق گلرنگ نداشت، ولي سطوح بالاتر افزايش معني داري را در اين صفت باعث شدند. دو سطح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار 1 تعداد طبق گلرنگ را در مقايسه با عدم كاربرد كود به ترتيب 6 1 عدد افزايش داد. بين دو تيمار 100 كيلوگرم در هكتار و / و 6 150 كيلوگرم در هكتار از نظر تعداد طبق اختلاف معني داري مشاهده نشد . كوبساد و همكاران ( 2008 )
تحت تاثير كاربرد كود فسفر مشاهده نمودند. گلزارفر و همكاران 2012  نيز نتايج مشابهي را گزارش نمودند. مدني و همكاران  2011 گزارش نمودند كه هر چه ميزان فرآورده هاي فتوسنتزي  قابل انتقال بيشتر باشد، تعدادي واحد هاي زاياي گياه بيشتر خواهد بود. لذا كود فسفر با نقشي كه در افزايش ميزان تولي د فرآورده هاي فتوسنتزي در گياهان دارند، مي تواند باعث افزايش تعداد نيام شوند. فسفر همچنين ميزان فتوسنتز گياه را از طريق دخالت در واكن شهاي فسفريلاسيون نوري افزايش م يدهد (بيراموند و همكاران، 2013 ). در اين مطالعه كاربرد كود ميكوريز نيز افزايش معني داري را در تعداد طبق گلرنگ باعث گرديد. بين از نظر تعداد G. mosseae تيمارهاي عدم كاربرد ميكوريز و طبق گلرنگ اختلاف معني داري مشاهده نشد، ولي تيمارهاي و تركيب هر سه سويه ميكوريز G. hoei ،G. intraradise افزايش معني داري را در تعداد طبق گلرنگ باعث شدند. بين اين سه تيمار از نظر آماري اختلاف معني داري مشاهده نشده و هر و تركيب هر سه سويه G. hoei ،G. intraradise سه تيمار ميكوريز افزايش مشابهي را در تعداد طبق گلرنگ باعث گرديدند . در بررسي مشابهي ميرزاخاني ( 2012 ) نيز افزايش معني دار تعداد طبق توليدي گلرنگ را با كاربرد ميكوريز مشاهده نمودند.
تعداد دانه در بوته
در اين بررسي اثرهاي اصلي سطوح كود فسفر و ميكوريز بر تعداد دانه در بوته معني دار بود، ولي بر هم كنش اين دو عامل تاثيري بر تعداد دانه در بوته گلرنگ نداشت . با توجه به نتايج اين بررسي، هر سه تيمار كاربرد كود فسفر افزايش معني داري را در تعداد در بوته گلرنگ باعث شد، ولي ميزان افزايش تحت تاثير تيمارهاي 100 كيلوگرم در هكتار و 150 كيلوگرم در هكتار بيشتر بود. تيمارهاي 50 كيلوگرم در هكتار، 100 كيلوگرم در هكتار و 150 كيلوگرم در هكتار به طور معني داري بر تعداد دانه در بوته گلرنگ افزود . تعداد دانه با افزايش تعداد طبق و تعداد دانه در طبق افزايش مي يابد. در اين بررسي كود فسفر هر دو صفت تعداد طبق و تعداد دانه در طبق را افزايش داد كه اين افزايش ها در نهايت باعث افزايش تعداد دانه شده است. گلزارفر و همكاران ( 2012 ) نيز گزارش نمودند كه كاربرد كود فسفر باعث افزايش معني دار تعداد دانه در بوته گلرنگ مي شود. در اين بررسي تمامي تيمارهاي ميكوريز افزايش معني داري را در تعداد دانه در بوته هاي گلرنگ باعث شد. هر چهار تيمار از نظر آماري به طور مشابهي بر تعداد
G. G.mosseae دانه در بوته گلرنگ افزود. تيمارهاي و تركيب هر سه سويه ميكوريز به G. hoei ،intraradise .( طور معني داري بر تعداد دانه در بوته گلرنگ افزود نتايج اين بررسي نشان داد كه ميكوريز با افزايش تعداد طبق و تعداد دانه در طبق افزايش معني داري را در تعداد دانه در بوته گلرنگ باعث شد.
وزن صد دانه
در اين مطالعه بر هم كنش سطوح كود فسفر و نوع ميكوريز بر صفت وزن صد دانه اثر معني داري داشت. مقايسه ميانگين هاي وزن صد دانه گلرنگ تحت تاثير سطوح كود فسفر و نوع كود ميكوريز نشان داد كه هر دو تيمار ميكوريز و كود فسفر كاهش معني داري را در وزن صد دانه گلرنگ باعث شدند. 36 گرم در در اين مطالعه بيشترين وزن صد دانه گلرنگ با 1 تيمار عدم كاربرد كود فسفر و كمترين آن با 26 گرم در دو تيمار و G. hoei ،G. mosseae 150 كيلوگرم در هكتار همراه با تركيب هر سه سويه ميكوريز به دست آمد. در اين مطالعه هر چهار تيمار ميكوريز كاهش معني داري را در وزن صد دانه
G. ،G. mosseae گلرنگ باعث شد. تيمارهاي و تركيب هر سه سويه ميكوريز به G. hoei ،intraradise . طور معني داري از وزن صد دانه گلرنگ كاست   كاهش وزن صد دانه تحت تاثير كاربرد كود ميكوريز و حتي كود فسفر شيميايي، مي تواند ناشي از افزايش تعداد دانه ها باشد. چرا كه در شرايط محدوديت توليد اسميلات ها، با افزايش تعداد دانه، اسميلات هاي موجود براي پر كردن هر دانه كاسته شده و
از وزن دانه ها نيز كاسته مي شود فلكاري و همكاران، 2014
عملكرد دانه
در اين مطالعه اثرهاي اصلي كود فسفر و قارچ ميكوريزي بر عملكرد دانه گلرنگ معني دار بود، ولي بر هم كنش اين تيمارها تاثير معني داري بر عملكرد دانه گلرنگ نداشت . مقايسه ميانگين هاي عملكرد دانه گلرنگ تحت تاثير سطوح كود فسفر نشان داد كه هر سه سطح كاربرد كود فسفر افزايش معني داري را در عملكرد دانه گلرنگ باعث شد، ولي ميزان افزايش تحت تاثير سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار بيشتر بود. اين دو سطح كودي باعث افزايش معني دار عملكرد دانه 16گلرنگ شد، در حالي كه تيمار 50 كيلوگرم در هكتار تنها 2 a تركيب سه سويه وزن صد دانه (گرم) سويه هاي قارچ ميكوريز سطوح كود فسفره 50 100 150 صفر درصد بر عملكرد دانه گلرنگ افزود . گلزار و همكاران ( 2011 ) و تالشي و همكاران ( 2012 ) نيز در گلرنگ افزايش معني دار عملكرد دانه را با كاربرد كود فسفر به دست آوردند. اين محققين گزارش نمودند كه فسفر براي توليد عملكرد مطلوب در گياهان ضروري است. مقايسه ميانگين هاي عملكرد دانه گلرنگ تحت تاثير تيمار كود ميكوريز حاكي از اختلاف بين اثر بخشي تيمارهاي مختلف كود ميكوريزي است. به طور كه و تركيب هر سه سويه ميكوريز تاثير معني داري G. mosseae G. بر عملكرد دانه گلرنگ نداشت، در حالي كه تيمارهاي 21 درصد بر / 20 و 5 / به ترتيب 2 G. hoei و intraradise
عملكرد دانه گلرنگ افزود . افزايش در عملكرد دانه در اين بررسي با كاربرد ميكوريز ناشي از هر دوي افزايش در تنها تعداد دانه بود، در حالي كه ميكوريز باعث كاهش معني دار وزن صد دانه شد. با اين وجود افزايش در تعداد دانه به حدي زياد بود كه كاهش در وزن صد دانه را نه تنها جبران نمود كه باعث افزايش معني دار عملكرد دانه نيز شد. به نظر مي رسد از جمله مهمترين عواملي كه ميكوريزها و كود فسفر از طريق آن باعث افزايش عملكرد دانه شده اند، افزايش در ميزان توليد كربوهيدرات ها بوده است كه بخشي از آن ناشي از افزايش محتواي كلروفيل بوده است.
وزن خشك اندام هوايي
در اين بررسي كود فسفر افزايش معني داري را در وزن خشك اندام هوايي گلرنگ باعث گرديد. سطح 50 كيلوگرم در هكتار كود فسفر تاثير معني داري بر وزن خشك اندام هوايي گلرنگ نداشت، ولي سطوح بالاتر افزايش معني داري را در وزن خشك اندام هوايي گلرنگ باعث گرديد. سطح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار افزايشي به طور معني داري را در وزن خشك اندام هوايي گلرنگ باعث شد (جدول 3). افزايش توليد بيوماس وابسته به ميزان فتوسنتز و توليد اسميلات ها در گياه است. بررسي ها نشان داده كه فسفر از مه مترين عناصر غذايي است كه در فتوسنتز و توليد اسميلات ها نقش مهمي دارد (غلامي و همكاران، 2013 ). فسفر در انتقال انرژي، فتوسنتز و توليد اندام هاي جديد در گياه مهم بوده و باعث افزايش رشد گياهان مي شود (ساركر و همكاران، 2015 ). هدايتي مهدي آبادي و همكاران ( 2015 ) سطوح مختلف كود فسفر شيميايي را بر خصوصيات رشدي زيره سياه مورد بررسي قرار دادند. اين محققين مشاهده نمودند كه كاربرد كود فسفر باعث افزايش معني دار وزن خشك بوته هاي زيره سايه گرديد و سطح كود فسفر 90 درصد بر بيوماس زيره سياه / 90 كيلوگرم در هكتار به ميزان 8 افزود. گلزار فر و همكاران ( 2011 ) نيز در گلرنگ افزايش معني دار وزن خشك اندام هوايي را با كاربرد كود فسفر به دست آوردند. با توجه به نتايج به دست آمده از مقايسه ميانگين هاي وزن خشك اندام هوايي گلرنگ تحت تاثير نوع كود ميكوريز
G. intraradise نشان داد كه در بين تيمارهاي ميكوريز، تنها افزايش معني داري را در وزن خشك اندام هوايي باعث شد. اين  18 درصد بر عملكرد دانه گلرنگ افزود  تيمار 9 اختلاف در اثر بخشي سويه هاي مختلف قارچ هاي ميكوريزي در رشد گياهان در ساير بررسي ها نيز به اثبات رسيده است. گاويمات و همكاران ( 2014 ) تاثير سويه هاي مختلف را بر رشد گشنيز مورد بررسي قرار دادند. اين محققين مشاهده نمودند كه بين سويه هاي مورد بررسي قارچ هاي ميكوريزي از نظر عملكرد خشك گشنيز اختلاف معني داري وجود دارد. تعدادي از سويه ها تاثيري بر وزن خشك بوته گشنيز نداشتند، ولي تعدادي از سويه ها حتي افزايش 150 درصدي را در عملكرد خشك گشنيز باعث شد. در بررسي ديگري هدايتي مهدي آبادي G. و سويه G. mossae و همكاران ( 2015 ) تاثير كاربرد سويه را در گياه زيره سياه مورد بررسي قرار دادند و intraradise تاثير معني داري بر G. intraradise مشاهده نمودند كه سويه باعث افزايش G. mossae بيوماس زيره سياه نداشت، ولي معني دار بيوماس زيره سياه شد. در بررسي هاي مختلفي نشان داده شده است كه كودهاي زيستي ميزان فتوسنتز گياهان را به روش هاي مختلفي افزايش مي دهند. اين كودها افزايش جذب مواد غذايي توسط گياه فعاليت فتوسنتزي گياهان را افزايش مي دهند (هدايتي مهدي آبادي و همكاران، 2015 ). قارچ هاي ميكوريزي، رشد گياهان را نه تنها از طريق افزايش ميزان فسفر در دسترس گياهان، بلكه با توليد اسيد ايندول استيك، زئيتين، و جيبرلين افزايش م يدهند (بويرو و همكاران، 2007 ). اين هورمون ها در انتقال مواد غذايي نقش مهمي دارند و در اعمال نقش عناصر غذايي و متابوليسم آن ها نقش مهمي دارند جاويد و همكاران، 2011 . همچنين گزارش شده است كه سيتوكني نها و جيبرلين ها منجر به افزايش مقدار كلروفيل م يگردد (امامي و همكاران، 2011 ). لذا كاربرد اين قارچ ها با افزايش ميزان توليد فرآورده هاي فتوسنتزي، مي توانند بر تجمع ماده خشك در گياهان تاثير بگذارند.
درصد پروتئين
در اين مطالعه كود فسفر كاهش معني داري را در درصد پروتئين گلرنگ باعث شد. تمامي سطوح كود فسفر از درصد پروتئين گلرنگ كاست كه بيشترين كاهش مربوط به كاربرد 100 و 150 كيلوگرم در هكتار كود فسفر بود و اين صفت را به طور  معني داري افزايش داد . اصغرزاده و همكاران  2013 كاهش معني دار درصد پروتئين گلرنگ را با كاربرد كود فسفر گزارش نمودند. درصد روغن با توجه به نتايج اين بررسي كاربرد كود ميكوريزي تاثير معني داري بر درصد روغن گلرنگ نداشت، ولي كود فسفر اثر معني داري بر درصد روغن گلرنگ داشت . مقايسه ميانگين هاي درصد روغن تحت تاثير سطوح كود شيمياي فسفر نشان داد كه كاربرد هر سه سطح كود شيميايي مورد بررسي، افزايش معني داري را در درصد روغن دانه هاي گلرنگ باعث شد، ولي ميزان افزايش در سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار 100 و ، بيشتر از سطح 50 كيلوگرم در هكتار بود. سطوح 50 150 كيلوگرم در هكتار به طور معني داري بر درصد روغن افزود . كوبساد و همكاران ( 2008 ) نيز در بررسي مشابهي افزايش معني دار درصد روغن را در بوته گلرنگ تحت تاثير كاربرد كود فسفر مشاهده نمودند. عملكرد روغن با توجه به نتايج تجزيه واريانس عملكرد روغن دانه هاي گلرنگ اثرهاي اصلي سطوح كود فسفر و نوع كود ميكوريزي بر عملكرد روغن معني دار بود، ولي اثر متقابل اين دو عامل مورد بررسي تاثير معني داري بر عملكرد روغن گلرنگ نداشت . مقايسه ميانگين هاي عملكرد روغن دانه هاي -  گلرنگ تحت تاثير سطوح كود فسفر، تاثير مثبت اين كود را بر عملكرد روغن گلرنگ نشان داد. هر سه سطح كاربرد كود فسفر افزايش معني داري را در عملكرد روغن گلرنگ باعث شد، ولي ميزان افزايش در دو سطح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار بيشتر بود. سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار به طور معني داري بر عملكرد روغن گلرنگ افزود. بين اين دو تيمار از نظر آماري اختلاف معني داري مشاهده نشد . با توجه به نتايج اين بررسي افزايش در عملكرد روغن گلرنگ تحت تاثير كاربرد كود فسفر ناشي از افزايش هر دوي عملكرد دانه و درصد روغن مي باشد. كوبساد و همكاران ( 2008 ) نيز در بررسي مشابهي افزايش معني دار عملكرد روغن را در بوته گلرنگ تحت تاثير كاربرد كود فسفر مشاهده نمودند. با توجه به نتايج حاصل از مقايسه ميانگين هاي عملكرد G. روغن تحت تاثير نوع تيمار ميكوريزي، تيمارهاي و تركيب هر سه سويه ميكوريز تاثير معني داري بر mosseae G. intraradise عملكرد روغن گلرنگ نداشت، ولي دو تيمار افزايش معني داري را در عملكرد روغن گلرنگ G. hoei و باعث گرديد. اين دو تيمار به طور معني داري بر عملكرد روغن گلرنگ افزود . نتايج اين بررسي نشان مي دهد كه بر خلاف كود فسفر، كاربرد كود ميكوريزي تنها با افزايش عملكرد دانه باعث افزايش عملكرد روغن گلرنگ شد. در بررسي مشابهي ميرزاخاني ( 2012 ) نيز افزايش معني دار عملكرد روغن گلرنگ را با كاربرد ميكوريز مشاهده نمودند.
محتواي پرولين
تجزيه واريانس صفات مورد بررسي نشان داد كه هر دو عامل سطوح كود فسفر و كود ميكوريز اثر معني داري بر محتواي پرولين داشت، ولي بر هم كنش اين دو عامل تاثيري بر محتواي پرولين گلرنگ نداشت (جدول 2). مقايسه ميانگين هاي محتواي پرولين گلرنگ تحت تاثير سطوح كود فسفر نشان داد كه سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار افزايش معني داري را در محتواي پرولين گلرنگ باعث گرديد. كاربرد 100 و 150كيلوگرم در هكتار كود فسفر به طور معني داري بر محتواي پرولين گلرنگ افزود. سطح 50 كيلوگرم در هكتار كود فسفر تاثير معني داري بر محتواي پرولين دانه هاي گلرنگ نداشت . حشمتي و همكاران ( 1395 ) نيز مشاهده نمودند كه با افزايش ميزان كود فسفر مصرفي بر ميزان پرولين افزوده شد. G. mosseae در اين مطالعه در بين تيمارهاي ميكوريزي تنها افزايش معني داري را در محتواي پرولين دانه هاي گلرنگ باعث و تركيب G. hoei ،G. intraradise گرديد، ولي تيمارهاي هر سه سويه ميكوريز تاثير معني داري بر محتواي پرولين دانه Glomus mosseae ). تيمار - هاي گلرنگ نداشت  افزايش 17 درصدي را در محتواي پرولين دانه هاي گلرنگ باعث گرديد. فراهاني و همكاران ( 2008 ) آزمايشي در گشنيز انجام داده و افزايش معني داري را در محتواي پرولين گشنيز مشاهده نمودند. اما همانطور كه گزارش شد، كاربرد كود فسفر نيز افزايش معني داري را در محتواي پرولين باعث شد كه اين مطلب نشان مي دهد كه كاربرد ميكوريز با افزايش جذب فسفر نيز مي تواند بر محتواي پرولين گشنيز بيفزايد، چرا كه مهم ترين نقش قارچ هاي ميكوريزي افزايش جذب فسفر است (ياداو و آگراوال، 2015 ). قارچ هاي ميكوريزي با افزايش سطح جذبي، ميزان جذب آب و مواد غذايي را افزايش م يدهد غلامي  و همكاران، 2013 فعاليت كاتالاز با توجه به نتايج تجزيه واريانس صفات، كود فسفر اثر معني داري بر فعاليت كاتالاز گلرنگ داشت، اما كود ميكوريزه تاثيري بر فعاليت كاتالاز در روغن گلرنگ نداشت . در اين بررسي كاربرد سطوح بالاتر از 100 كيلوگرم در هكتار كود فسفر افزايش معني داري را در فعاليت كاتالاز گلرنگ باعث گرديد، ولي بين سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار از نظر فعاليت كاتالاز اختلاف معني داري مشاهده نشد . حشمتي و همكاران ( 1393 ) در گلرنگ مشاهده نمودند كه كاربرد كود شيميايي فسفر اثر مثبت و معني داري بر فعاليت آنزيم كاتالاز داشت، به طوري كه بيشترين سطح فعاليت آنز يم كاتالاز مربوط به مصرف 100 كيلوگرم كود شيميايي فسفردار بود كه توانست ميزان فعاليت آنزيم كاتالاز را تحت شرايط تنش در مراحل رشد رويشي و زايشي به ترتيب نسبت به تيمارها ي شاهد (عدم 78 درصد افزايش دهد.  مصرف كود فسفر)، 76 و 3 فعاليت پراكسيداز در اين بررسي هر دو عامل مورد بررسي سطوح كود فسفر و كود ميكوريزي اثر معني داري بر فعاليت پراكسيداز گلرنگ داشت، اما بر هم كنش اين دو عامل تاثيري بر فعاليت پراكسيداز نداشت . مقايسه ميانگين هاي فعاليت پراكسيداز گلرنگ تحت تاثير سطوح كود فسفر نشان داد كه تمامي سطوح كاربرد كود فسفر افزايش معني داري را در فعاليت پراكسيداز گلرنگ باعث شد. با توجه به اين نتايج سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار افزايش بيشتري در فعاليت پراكسيداز در مقايسه با 50 كيلوگرم در هكتار باعث شد . حشمتي و همكاران ( 1393 ) مشاهده نمودند كه با افزايش ميزان كود فسفر مصرفي بر ميزان فعاليت پراكسيداز گلرنگ افزوده شد. در اين بررسي كودهاي ميكوريز افزايش معني داري را در فعاليت
G. و G. intraradise پراكسيداز باعث شد. در اين مطالعه تاثيري بر فعاليت پراكسيداز گلرنگ نداشت، ولي hoei و تركيب هر سه سويه ميكوريز G. mosseae تيمارهاي افزايش معني داري را در فعاليت پراكسيداز گلرنگ باعث شد. و تركيب هر سه سويه ميكوريز G. mosseae تيمارهاي افزايش معني داري را در محتواي گلرنگ باعث گرديد  فعاليت سوپراكسيد دسيموتاز در اين مطالعه كود فسفر اثر معني داري بر فعاليت سوپراكسيد دسيموتاز داشت، ولي تيمار كود ميكوريز تاثيري بر فعاليت سوپراكسيد دسيموتاز نداشت . مقايسه ميانگين هاي فعاليت سوپراكسيد دسيموتاز تحت تاثير سطوح كود فسفر نشان داد كه سطح 50 كيلوگرم در هكتار تاثيري بر محتواي سوپراكسيداز گلرنگ نداشت، ولي سطوح بالاتر افزايش معني داري را در محتواي سوپر اكسيد دسيموتاز باعث گرديد. سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار افزايش معني داري را در فعاليت سوپراكسيد دسيموتاز گلرنگ باعث شد . در بررسي مشابهي حشمتي و همكاران ( 1393 ) مشاهده نمودند كه با افزايش ميزان كود فسفر مصرفي بر ميزان فعاليت سوپراكسيد ديسموتاز گلرنگ افزوده شد.
محتواي فسفر
در اين بررسي كاربرد كود فسفر افزايش معني داري را در محتواي فسفر دانه هاي گلرنگ باعث گرديد. با افزايش سطح كود فسفر، افزايش بيشتري در محتواي فسفر دانه هاي گلرنگ باعث شد. لذا بالاترين سطح محتواي فسفر در سطح 150 كيلوگرم در هكتار به دست آمد. تيمارهاي 50 و 100 كيلوگرم در هكتار نيز بر محتواي فسفر دانه هاي گلرنگ افزود  در بررسي مشابهي ابادي و گرنداس ( 2015 ) نيز نشان دادند كه كاربرد كود فسفر افزايش معني داري را در محتواي فسفر گلرنگ باعث مي شود.
نتيجه گيري
با توجه به نتايج اين بررسي سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار كود فسفر بيشترين بهبود را در صفات مورد بررسي باعث شدند، اما بين سطوح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار كود فسفر در اغلب صفات اختلاف آماري معني داري وجود نداشت كه با توجه به اين نتايج سطح 100 كيلوگرم در هكتار كود فسفر را مي توان مطلوب ترين تيمار كود فسفر دانست.

منبع : دانشگاه ازاد اسلامی واحد ارسنجان

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو ) 
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو) 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .