تاثير مقادير نيتروژن و پتاسيم بر برخي صفات كمي و كيفي و كارآيي زراعي مصرف كود در زراعت عدس چیست ؟

Question

حسین برخورداری · Answer

تاثیر مقادیر نیتروژن و پتاسیم بر برخی صفات کمی و کیفی و کارآیی زراعی مصرف کود در زراعت عدس چیست ؟

ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻄﻮح ﻧﻴﺘﺮوژن و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺮ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ و ﺟﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﻋـﺪس، آزﻣﺎﻳﺸـ ﻲ ﺑـﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻳﻞ ﺑﻠﻮك ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻃﺮح ﻛﺎﻣ ﻫﺎي 3 ﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ در ﻛﺸﺎورزي 1394 ﺗﻜﺮار در ﺳﺎل زراﻋﻲ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت آزاد داﻧﺸﮕﺎه اﺳـﻼﻣﻲ ) ، واﺣﺪ اردﺑﻴﻞ 0 در ﺷﺮاﻳﻂ آﺑﻲ اﺟﺮا ﺷﺪ .ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻄﻮح ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ، 35 ( ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم 70و در ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻨﺒﻊ از ﺳﻮﻟﻔﺎت ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ) 0 ﺳﻄﻮح ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﺎ ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ، 30 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم 60و در ﻫﻜﺘﺎر (ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪ و رﻗﻢ ﻣﻮرد ﻛﺸﺖ، رﻗﻢ ﺑﻮﻣﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑـﻮد .در ﻛﻠﻴـﻪ ﺻﻔﺎت اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﻪ ﺟﺰ ﻛﺎرآﻳﻲ زاراﻋﻲ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ، اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن، در اﺛﺮات اﺻﻠﻲ ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻛﻮدﻫﺎ، ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺻﻔﺎت ﻋﻤﻠﻜﺮد و اﺟﺰاي ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﻫﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﺻﻔﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ درﺻﺪ و ﺟﺬب ﻛﻮدﻫﺎي ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ و ﻧﻴﺘـﺮوژن ﺷـﺪ ﺑـﻪ 70 ﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺻﻔﺎت در ﺳﻄﻮح ﺗﻴﻤﺎري 60 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژنﺑﻪدﺳﺖ. آﻣﺪ اﺛـﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﺻﻔﺎت ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ، ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ، ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻌﻨﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ داﻧﻪ و ﻣﻘﺪار ﺟﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن داﻧﻪ، . دار ﺑﻮد ﺑﻪﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ، داد ﻧﺸﺎن ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژنو ﭘﺘﺎﺳﻴﻢواﻛﻨﺶ ﻣﺜﺒﺖ ﻋﺪس ﺑﻪ اﻳـﻦ دو ﻛـﻮد را ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه داﺷـﺘﻪ و ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﮔﺮدﻳﺪ اﻓ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از اﻳﻦ دو ﻛﻮد ﺟﻬﺖ ﻣﻲ ، ﺰاﻳﺶ ﺻﻔﺎت ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ در اﻳﻦ ﮔﻴﺎه، ﺗﻮﺻﻴﻪ . ﺷﻮد

ﻋﺪس ﻳﻜﻲ از اﻧﻮاع ﺣﺒﻮﺑﺎت ﻛﻪ ﺑﻮده ازﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﺸﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه وﻣﻨﺸﺎ آ ﺧﺎك ن ﻫﺎي ﺣﺎﺻﻠﺨﻴﺰ ﺧـﺎور ﻧﺰدﻳﻚﻣﻲﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﻏﺬا ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒ، ﻊ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻨﻲ ﺑﺎ ارزﺷـﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳ ﺷﺮاﻳﻂ ﻲ رﺷﺪ در ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺧﺎك ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻫﺎي ﻓﻘﻴﺮ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻳـﻚ ﮔﻮﻧـﻪ ﻏـﺬاﻳﻲ ﻣﻄﺮحﺑﻤﺎﻧﺪ) ﺑـﺎﻗﺮى وﮔ .(1376 ،ﻠـﺪاﻧﻰ ﻳﻜـﻲ از ﻋﻮاﻣـﻞ اﺻـﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮل، ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻳﺎ ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳـﺐ ﻣﺼـﺮف ﻛﻮد در ﻣﻮرد آن اﺳﺖ ﻋـﺪس ﺑـﺎ دارا ﺑـﻮدن ﺣـﺪود 25 . درﺻـﺪ 750 ﭘــﺮوﺗﺌﻴﻦ و ﻋﻤﻠﻜــﺮد ﻣﺘﻮﺳــﻂ ﻛﻴﻠــﻮﮔﺮم داﻧــﻪ در ﻫﻜﺘــﺎر در ﺷﺮاﻳ د ﻂ ﻳ ﻢ ) 37/5ﺗﻘﺮﻳﺒـﺎ N ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم ﻧﻴﺘـﺮوژن ﺧـﺎﻟﺺ ، 5(10/ P ) ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻓﺴﻔﺮ ﺧﺎﻟﺺ 2O5 و 2 (28/ ) K ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﭘﺘـﺎس 2O ( از ﻳــﻚ ﻫﻜﺘــﺎر زﻣــﻴﻦ ﺑﺮداﺷــﺖ ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ) .(1989 آزاد و ﮔﻴــﻞ، ﺣﺒﻮﺑﺎت ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻏﻨ ﻲ ﺑﻮدن از ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ، ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﺳـﺎﻳﺮ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ،ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﻤﺒـﻮد آن ﻣﺴـﺌﻠﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮاي ﮔﻴﺎه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ، ﺷـﻮد ﭼـﻮن در ﺷـﺮاﻳﻂ ﻛﻤﺒـﻮد آن ﺳﻨﺘﺰ ﻛﻠﺮوﭘﻼﺳﺖ و ﻛﻠﺮوﻓﻴﻞ و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﺰﻳﻢ ﻫـﺎي ﻣﺘـﺎﺑﻮﻟﻴﻜﻲ ﻣﺨﺘﻞ ﻣﻲﮔﺮدد .ﻟﮕﻮم دو ﻣﻨﺒﻊ ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﺮاي ﻫـﺎ، ﻧﻴﺘـﺮو ژن ﺗﺜﺒﻴـﺖ ﺷﺪه و ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻌﺪﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻴﺰان ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﻴﺘـﺮوژن ﺑـﺎ N روش ﻓﺮاواﻧﻲ ﻋﺪس 15 KgNha ) %78 ، ﻧﺸﺎن داد -1 72 (ﺗـﻮان ﺗﺜﺒﻴﺖ دارد) .(2001 ﻣﺎﺳﻜﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، ﻛﺎرآﻳﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺷـﺪه ﺑـﻪ ازاي ﻫـﺮ واﺣﺪ ﻧﻬﺎده ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻳﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرآﻳﻲ ﺗﻐﺬﻳﻪاي ﻋﺒﺎرت از ﻣﺎده ﺧﺸﻚ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ واﺣﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﻳﺎ ﺟﺬب ﺷﺪه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )ﻫﺎﺷﻤﻲ دزﻓﻮﻟﻲ ﻫﻤﻜﺎران و ،(1377 . ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦﻛﺎرآﻳﻲ ً ﻣﻌﻤـ ﻮﻻ ﺑـﺎ ﺟـﺬب اوﻟﻴﻦ واﺣﺪ ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ ﺑ ﻪ دﺳﺖ ﻣـﻲ آﻳـﺪ و واﺣـﺪﻫﺎي ﺑﻌـﺪي ﻣﺼﺮف ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ، ﻛﻤﺘﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ي را اﻳﺠﺎدﻣﻲ ،ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪ ﻳﻌﻨـﻲ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻘﺪار ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧـﻪ ﻛﻤﺘـﺮ، اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ) ﻳﺎﺑﺪ ﻗﺎﻧﻮن ﺑـﺎزده ﻧﺰوﻟـﻲ ﻣﻴﭽـﺮﻟﻴﺦ ( ) .(1377ﻓﺘﺤـﻲ، ﻛﺮد (1378) ﮔﺮاﻫﺎم ﮔﺰارش ﻛﻪ ﻛﺎرآﻳﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﻳﻲ راﻣﻲ ﺗـﻮان ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﺴﺒﻲ ﻳـﻚ ژﻧﻮﺗﻴـﭗ در ﻳـﻚ ﺧـﺎك ﻓﻘﻴـﺮ، در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد آن در ﺣ ﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻄﻠـﻮب اﺳـﺖ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻧﻤﻮد .ﮔﺎدوﻳﻦ ﻛﺎرآﻳﻲ ﻏﺬا (1984) ﻛﺮاﺳﻮل و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳ ﻲ را ﺑﺎ ﺳـﻪ ﻣﻌﻴﺎرﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋـﻲ، ﻛـﺎرآﻳﻲ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳـﻚ و ﻛـﺎرآﻳﻲ ﺑﺎزﻳﺎﻓـﺖ ﻇﺎﻫﺮي ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻮد .ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻛﺎرآﻳﻲ ﻣﺼﺮف ﻋﻨﺼـﺮ ﻏـﺬاﻳﻲ زﻣـﺎﻧﻲ ﺣﺎﺻﻞﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ آن ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ، زﻳـﺮا ﺑﺪون آن ﻛﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ اﺿﺎﻓﻲ در ﮔﻴﺎه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد در اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ر آﻳﺪ .ﻳ ﻴﺴـﻲ و ﺧﻮاﺟـﻪ
ﻛﺎﻫﺶ راﻧﺪﻣﺎن (1371) ﭘﻮر در ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺪار ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن را ﮔﺰارش ﻛﺮدﻧﺪ .ﮔﺰارش ﺷﺪه داﻧﻪ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ي ﻋﺪس در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ، ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻌﺪاد ﻏﻼف و داﻧ ﻣﻲ ﻪ در ﮔﻴﺎه ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻌﺪاد ﻏﻼف و داﻧﻪ ي ﺑﺎﻻ در ﮔﻴﺎه، ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﻣﻲ ﺷﻮد .ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑﻮﺗـﻪ از ﻣﻬـﻢ ﺗـﺮﻳﻦ اﺟﺰاي ﻋﻤﻠﻜﺮد در ﻋﺪس ﻣﻲ ﺑﺎﺷـﺪ و ﻧﻘـﺶ ﻣـﺆﺛﺮي در اﻓـﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ دارد ﺻﺎﻟﺤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، 2008) ( .ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧـﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ دﻳﻢ ارﺗﺒﺎ ط ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﻏﻼف، ﺗﻌﺪاد داﻧـﻪ و وزن داﻧـﻪ در ﮔﻴﺎه دارد ورﻣﺎ و ﻫﻤﻜﺎران، 2004) ( ﻛﻮدﻫﺎي ﻧﻴﺘﺮوژﻧﻪ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻣﺆﺛﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻴﺎه ﻣﺼﺮف ﻧﻤﻲ ﺷﻮد وﻛﺎرآﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﭘـﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ و ﻧﻔﻴﺴﻲ، 1993) ( .ﺑﻬﺒﻮدﻛﺎرآﻳﻲ ﻣﺼﺮف ﻧﻴﺘـﺮوژن، اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﻛﻠﻴﺪي ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ي ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﻫـﺎي ﻛﺸـﺎورزي ﭘﺎﻳـﺪار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴـﺪ، ﺑـﺎ ﻛﻤﺘـﺮﻳﻦ اﻧـﺮژي ورودي و اﺗـﻼف ﻧﻴﺘﺮوژن را ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﺳﺎزد ﮔﺎن و ﻫﻤﻜﺎران، 2008).( ﻏﻀﻨﻔﺮي و (2001) ﻫﻤﻜﺎران 20 ﺑﺎ ﻣﺼﺮف 40اﻟﻲ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژﻧﻪ در ﻫﻜﺘﺎر، اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨـﻲداري در ﻣﻴـﺰان ﻣﺤﺼـﻮل ﺗﻮﻟﻴـﺪي ﻋـﺪس ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻜﺮدﻧﺪ .در ﺑﺮرﺳﻲ ﺗ ﻫﻤﻜﺎران (2005) ﻮﮔﺎي و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻴﺘﺮوژن در ﻋﺪس، ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓـﺖ و ﺑﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ 60و 40 ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺎ ﻣﻴﺰان ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻧﻴﺘـﺮوژن ﺧـﺎﻟﺺ در ﻫﻜﺘﺎرﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻔـﺎوت ﻣﻌﻨـﻲ داري ﺑـﻴﻦ اﻳـﻦ دو ﺳـﻄﺢ ﻛﻮدي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻃﺒﻖ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ رﺣﻴﻤـﻲ و و 40 ﺗﻴﻤﺎر(1387) ﻫﻤﻜﺎران 300 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻮﻟﻔﺎت روي ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻮﻟﻔﺎت ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ، ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻮﻟـﻮژﻳﻜﻲ، ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ، ﺗﻌﺪاد ﺧﻮﺷﻪ در ﻣﺘـﺮ ﻣﺮﺑـﻊ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷـﺎﻫﺪ ،ﮔﺮدﻳﺪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺎه ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻴﻤﺎرﻫـﺎ ﻣﺸـﺎﺑﻪ ﺑـﻮده وﻟـﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲ 20 دار داﺷﺘﻨﺪ .ﺗﻴﻤﺎر ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم روي 400و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ، وزن ﻫﺰار داﻧـﻪ و ارﺗﻔـﺎع ﮔﻴﺎه را اﻓـﺰاﻳﺶ داد . ﺑﻴـﻚ ﻧـﮋاد (1387) دروﻧﻜﻼﻳـﻲ و ﻫﻤﻜـﺎران اﻇﻬﺎر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﻮح ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ و رﺷـﺪ 4606/3 ﻣﺤﺼﻮل اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑـﺎ ﻣﻴـﺰان ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳ 200 ﻦ ﺳﻄﺢ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻳﻌﻨـﻲ ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر و ﺳﻄﺢ دوم ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ .ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻣﺼـﺮف ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ وزن ﻫﺰار داﻧﻪ ﺗﻌﺪاد ﻏﻼف درﻣﺘﺮ ، ﻣﺮﺑـﻊ و ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ اﻓﺰاﻳﺶ، اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﻏﻼف ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻫﻤﻜﺎران، ﻧﺎدري و ) (1387 . ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻌﻴ، اﻳﻦ ﻴﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎرآﻳﻲ داﻧﻪ زراﻋﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻧﺪازه، ﮔﻴـﺮي ﻣﻴﺰان ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﺟـﺬب ﺷـﺪه و اﻧﺘﻘـﺎلﻳ ﺎﻓﺘـﻪ ﺑـﻪ داﻧـﻪ  اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺟﺰا ﻋﻤﻠﻜﺮد و ي ﭘ ﻋﻤﻠﻜﺮد، درﺻﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺮوﺗﺌﻴ ﻦ داﻧﻪ ﻋﺪس. ﺑﻮد ﻣﻮاد و روشﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻄﻮح ﻧﻴﺘﺮوژن و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺮ ﻛـﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ و ﺟﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧـﻪ ﻋـﺪس، آزﻣﺎﻳﺸ ﺻﻮرت ﻲ ﺑﻪ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻳﻞ ﺑـﺮ ﭘﺎﻳـﻪ ﻃـﺮح ﺑﻠـﻮك ﻫـﺎي ﻛﺎﻣـﻞ 3 ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ 1394 ﺗﻜﺮار در ﺳﺎل زراﻋـﻲ درار دﺑﻴـﻞ در ﺷـﺮاﻳ ﻂ ﻛﺸﺖ آﺑﻲ اﺟﺮا ﺷﺪ .اردﺑﻴﻞ داراي , زﻣﺴـﺘﺎن ﻫـﺎي ﺳـﺮد و ﺑﻬـﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻣﻌﺘﺪل ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ارﺗﻔﺎع از ﺳﻄﺢ درﻳﺎ ﻧﻴﺰ ﺣﺪود ﻣﺘﺮ1350 . و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ . ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ 400 ﺑﺎرش ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ دراز ﻣﺪت آن ﺣﺪود اﺳﺖ
اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﻋﺮض 38 ﺟﻐﺮاﻓﻴـﺎﻳﻲ 15 درﺟـﻪ و دﻗﻴﻘـﻪ و ﻃـﻮل و 48 ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ . دﻗﻴﻘﻪ15 درﺟﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ زﻣﻴ ﻣﺤ ﻦ آ ﻞ زﻣﺎﻳ ﺶ در ﺳـﺎل ﻗﺒـﻞ در آ ﻳـ . ﺶ ﻗـﺮار داﺷـﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺧـﺎﻛﻮ ) 25-30 رزي ﺷـﺎﻣﻞ ﺷـﺨﻢ ﻋﻤﻴـﻖ ﺳـﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘـﺮ ،( دﻳﺴﻚ و ﻣﺎﻟﻪ ﺑﻮد .ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴـﺎز ﻃﺒـﻖ 40 آزﻣﺎﻳﺶ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ، 100 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻮﻟﻔﺎت روي در ﻫﻜﺘـﺎر، ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘـﺎر ﻛـﻮد ﻓﺴـﻔﺮه از ﻧـﻮع ﺳـﻮﭘﺮ ﻓﺴـﻔﺎت و ﻛـﻮد ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﺑﻪ ﺧﺎك اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ . ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺧﺎك ﻣﺤﻞ ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري از ﺧﺎك ﻗﺒـﻞ از اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت آﻣـﺎده ﺳـﺎزي و ﻛـﻮددﻫﻲ . زﻣـﻴﻦ اﻧﺠـﺎم ﮔﺮدﻳـﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ 0-30 از ﻋﻤﻖ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ 30-60و اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺲ ، از ﺗﺠﺰﻳﻪ آن در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻧﺘﺎﻳﺞﺑﻪدﺳﺖ 1 آﻣﺪه در ﺟﺪول ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ

ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻄﻮح ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﺳـﻪ ﺳـﻄﺢ ، 35 و 70 ( ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻨﺒﻊ از ﺳـﻮﻟﻔﺎت ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ و ﺳـﻄﻮح ﻛـﻮد 0) ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﺎ ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ، 30 60و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر (ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪ ﻣﻨﺒﻊ و از اوره و رﻗﻢ ﻣﻮرد ﻛﺸﺖ، رﻗـﻢ ﺑـﻮﻣﻲ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﺑﻮد . 5 ﻫﺮ ﻛﺮت آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻂ ﻛﺎﺷﺖ ﺑﺎ ﻓﻮاﺻـﻞ ﺑـﻴﻦ ﺳﺎﻧﺘﻲ 25 ردﻳﻔﻲ ﺳﺎﻧﺘﻲ 3 ﻣﺘﺮ و ﻓﺎﺻﻠﻪ روي ردﻳﻒ ﻣﺘﺮ و ﺑـﻪ 4 ﻃﻮل . 0/5 ﻣﺘﺮ ﺑﻮد .ﺑﻴﻦ دو ﻛﺮت ﻣﺘﺮ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷـﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻠﻮك . 2 ﻫﺎ از ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﺮ ﺑﻮد ﻋﻤﻖ ﻛﺎﺷـﺖ ﺑﺴـﺘﻪ ﺑـﻪ . 3-5 ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎك ﺑﻴﻦ ﺳـﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘـﺮ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪ ﺗـﺮاﻛﻢ . 133 ﻛﺎﺷﺖ ﺑﻮﺗﻪ در ﻫﺮ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﻮد ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺧﺎكورزي در ﻣﺤﻞ اﺟﺮاي آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺎﻣﻞ 1393 ﺷﺨﻢ ﻋﻤﻴﻖ ﭘﺎﻳﻴﺰه در ﺳﺎل ﺑﺎ ﮔﺎو آﻫﻦ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪار زده 1394 ﺷﺪه و در ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺗﻬﻴﻪ زﻣﻴﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺨﻢ ﺳﻄﺤﻲ ﺑﺎ ﭘﻨﺠﻪ ﻏﺎزي، دﻳﺴﻚ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺮ ت ﺑﻨﺪي و اﻳﺠﺎد ﺟﻮي ﺟﻬﺖ ﻛﺸﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻛﻠﻴﻪﺑﺬرﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﻛﺎﺷﺖ ﺑﺎ ﺳﻢ ﺑﻨﻮﻣﻴﻞ ﻳﺎ ﻛﺎﭘﺘﺎن و ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ دو در ﻫﺰار
ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﺷﺪﻧﺪ . 1/5 ﻣﻘﺪار ﺑﺬر ﻛﺸﺖ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮاﺑﺮ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﻛﺎﻣﻞ و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻴﺎﻫﭽﻪ ﻧﺮﻣﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻚ ﻛﺮدن ﮔﻴﺎﻫﭽﻪﻫﺎي ﺑ اﺿﺎﻓﻲ ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﻪ ﺗﺮاﻛﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﻗﺪام ﺷﺪ . ﻋﻤﻠﻴﺎت داﺷﺖ ﺷﺎﻣﻞ آﺑﻴﺎري، ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻋﻠﻒ ﻫﺎي ﻫﺮز داﺧﻞ ﺑﻠﻮك و ﺣﺎﺷﻴﻪ آن، ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺎت و اﻣـﺮاض و ﻏﻴـﺮه ﻛﻪ در ﻃﻮل ﻓﺼﻞ رﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ اﻧﺠـﺎم ﮔﺮﻓـﺖ .اوﻟـﻴﻦ آﺑﻴﺎري ﺑﻌﺪ از ﻛﺎﺷـﺖ و دوﻣـﻴﻦ و ﺳـﻮﻣﻴﻦ آﺑﻴـﺎري و ﺑﻘﻴـﻪ آﺑﻴﺎري دﻣ ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻴﺎز ﮔﻴﺎه و . ﺎي ﻣﻨﻄﻘـﻪ اﻧﺠـﺎم ﮔﺮﻓـﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎت وﺟﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻴﺎز ﺑﺼـﻮرت ﻣﻜـﺎﻧﻴﻜﻲ اﻧﺠـﺎم ﺷﺪ . ﺟﻬﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻋﻤﻠﻜﺮد و اﺟﺰاي ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﻫـﺎ و ﺳـﺎﻳﺮ ﺻـﻔﺎت در اﻳـﻦ آزﻣﺎﻳﺶ، در ﭘﺎﻳﺎن دوره رﺷﺪ ﺑﻮﺗﻪ و ﭘﺲ از رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻮﺗـﻪ ،ﻫﺎ ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﻮاد ﺧﺸﻚ در داﻧـﻪ ﻫـﺎ ﺑـﻪ ﺣـﺪاﻛﺜﺮ ﺧﻮد رﺳﻴﺪ و ﺑﺮگ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ و
50
ﺷﺪن ﺷﺎﺧﻪ ﺑﺮگ ﻫﺎ و زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ زرد رﻧﮓ ﺑﻮدﻧﺪ، ﺑـﺎ ً ﻫﺎ ﻛﺎﻣﻼ ﺣﺬف ﺣﺎﺷﻴﻪ از اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي ﻫﺮ ﻛﺮت در ﺣﺪود ﻧﻴﻢ ﻣﺘﺮ و دو ﺧﻂ اﻃﺮاف، ﺑﺮداﺷـﺖ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ .در واﻗـﻊ ﺑـﺎ ﺣـﺬف ﺣﻮاﺷﻲ، از ﺳﻪ ﺧﻂ ﻛﺎﺷﺖﻣﻴﺎﻧﻲ ﺑﺮداﺷﺖ. ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﺳﭙﺲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ را در داﺧﻞ ﻛﻴﺴﻪﻫﺎﻳﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮده و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﻴﺰان ﻋﻤﻠﻜﺮد و اﺟﺰاي ﻋﻤﻠﻜﺮد) ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻮﺗﻪ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ، داﻧﻪ، وزن ﻫﺰار داﻧﻪ، ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ و ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ (ﻧﻴﺰ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ . ﺑﺮاياﻧﺪازهﮔﻴﺮي درﺻﺪ ﻧﻴﺘﺮوژن داﻧﻪ ﻋـﺪس، ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻫـﺎ در ﺳﺎﻧﺘﻲ 45 دﻣﺎي درﺟﻪ ﺷﺪ ﮔﺮاد ﺧﺸﻚ ه ﭘ و ﺲ از آﺳﻴﺎب و ﻋﺒـﻮر ﻣﻴﻠﻲ 0/5 از ﺳﺮﻧﺪ ﻣﺘﺮي . ﻋﺒﻮر داده ﺷﺪ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ دﻫﻢ ﮔﺮم از ﻫﺎي 45 ﺧﺸــﻚ ﺷــﺪه در دﻣــﺎي درﺣــﻪﺳــﺎﻧﺘﻲ ﺗﻮﺳــﻂ ﮔــﺮاد اﺳــﻴﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﻳﻚ و اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻮدر ﺳﻠﻨﻴﻢ ﺳـﻮﻟﻔﺎت ﻣـﺲ و ﺳـﻮﻟﻔﺎت ، ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﺎﺗـﺎﻟﻴﺰور ﻫﻀـﻢ ﺷـﺪ و ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از دﺳـﺘﮕﺎه ﻧﻤﻮﻧﻪ Gerhardt VAP20 اﺗﻮﻛﺠﻠﺪال ﻣﺪل ﻣﻘﺪار ﻧﻴﺘﺮوژن ، ﻫـﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ ﺑﻮﻟﺘﺰ و ﻫﺎول، 1978) .( از ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب درﺻﺪ ﻧﻴﺘﺮوژن 6/25 داﻧﻪ در ﺿﺮﻳﺐ ﺛﺎﺑﺖ درﺻﺪ ﭘـﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧـﻪ ، ﺑـﻪ دﺳـﺖ آﻣـﺪ )ﻛﻮو ﺳــﺎﻟﻮواﻧﺎﻧﻦ و .(1996ﻳﺴــﺘﻮﻧﻦ، ﻋﻤﻠﻜــﺮد ﭘــﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻧﻴــﺰ ﺑــﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ = درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ×).( وزن ﺧﺸﻚ داﻧﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ درﺻﺪ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻛﻞ داﻧﻪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از دﺳـﺘﮕﺎه ﻓﻠﻴﻢ ﻓﺘﻮ ﻣﺘﺮ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ) .(1996 راﻳﺖ و اﺳﺘﻮزﻧﺴﻜﻲ، ﺑـﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺟﺬب ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﺟﺬب ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ = ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺼﺮ ×)( ﻣﺎده ﺧﺸﻚ) ﻫﺎﺷﻤﻲ دزﻓﻮﻟﻲ ﻫﻤﻜﺎران، .(1377 و ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ ﻧﻴﺰ، از ﻣﻌﺎدﻟﻪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﻫﺎﺷـﻤﻲ دزﻓـﻮﻟﻲ ) ؛1377 و ﻫﻤﻜـﺎران، ﮔـﻮدرورد و .(1988 ﺟﻠﻮم، NAE = (Yfp – Yf0p)/Nf ﻛﻪ در ا: ﻳﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ) : ﻛﺎرآﻳﻲ NAE kg/kg زراﻋﻲ ﻧﻴﺘﺮوژن ،(Yfp : ﻋﻤﻠﻜﺮدداﻧﻪ درﻛﺮتﻫﺎي ﻛ kg/ha) ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻮد ،(Yf0p : ﻋﻤﻠﻜﺮدداﻧﻪ درﻛﺮتﻫﺎي kg/ha) ﺑﺪون ﻣﺼﺮفﻛﻮد ،(Nf: ﻣﻘـﺪار ﻛـﻮد ﻣﺼـﺮف . (ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ kg/ha) ﺷﺪه در ﻧﻬﺎﻳﺖ داده ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار SAS ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪه ﻣﻘﺎ و ﻳ ﻣ ﺴﻪ ﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ و ﺑﺮاي رﺳﻢﻧﻤﻮدارﻫﺎ Excel از ﻧﺮم اﻓﺰار ﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده .
ﻧﺘﺎﻳﺞ و ﺑﺤﺚ
ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑﻮﺗﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟﺪول ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ، ﺻـﻔﺖ ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ در ﺑﻮﺗﻪ ﻓﻘﻂ در اﺛﺮ اﺻﻠﻲ ﺳـﻄﻮح ﻛـﻮد ﻧﻴﺘـﺮوژن اﺧـﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲداري در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻـﺪ ﻧﺸـﺎن داد و ﺗﻴﻤـﺎر ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳ ﻴﻢ و اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻢ در ﻧﻴﺘـﺮوژن ﻣﻌﻨـﻲدار 2 ﻧﺸﺪ) ﺟﺪول .(ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﺛﺮات ﺳﺎده ﻛـﻮد ﻧﻴﺘـﺮوژن ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻮﺟـﺐ اﻓـﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد داﻧـﻪ در ﺑﻮﺗـﻪ ﺷـﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮري 60 ﻛـﻪ ﺳـﻄﺢ ﻛـﻮدي ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ داﻧﻪ ﺗﻌﺪاد در ﺑﻮﺗﻪ ﺑـﻮد و ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺷﺎ ﻫﺪ ﻛﻮدي اﺧﺘﻼفﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن داد ﺑـﻪ ﻃـﻮري ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻫﺪ داراي ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ ﺷﺪ .اﻳﻦ در ﺣـﺎﻟﻲ 60 ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻛﻮدي ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر ﺑﺎ ﺳـﻄﺢ ﻛـﻮدي 30 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري در ﮔﺮوه ﻣﺸﺘﺮك ﻗـﺮار .(3 داﺷﺖ) ﺟﺪول ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﺮايﭘﻨﺠﻪزﻧﻲ اﻫﻤﻴﺖ داﺷﺘﻪ، ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ و وزن داﻧﻪ را اﻓﺰاﻳﺶﻣﻲ دﻫـﺪ .در ﺣﺒﻮﺑـﺎت ﺗﻌـﺪاد ﻏـﻼف، ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ و وزن داﻧﻪ را اﻓـﺰاﻳﺶ ﻣـﻲ دﻫـﺪ) ﻫﺎﺷـﻤﻲ دزﻓـﻮﻟﻲ و .ﻫﻤﻜﺎران (1377 ﻫﻤﻜﺎران، (1993) ﻛﻮﻣﺎر و ﮔﺰارش ﻛﺮدﻧـﺪ 20 ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻧﻴﺘﺮوژن در ﻫﻜﺘـﺎر ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﺑﻪﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞﻣﻼﺣﻈﻪاي ا ﻓﺰاﻳﺶ داﺷﺖ. اﺳﺘﻮﻓﻴﻼ ﻧﻤﻮد (1985) ﻛﺎﻫﻦ و ﮔﺰارش ﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑﻮﺗﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﺜﺒـﺖ و و ﺑـﺎﻻﻳﻲ (1992) وﺟــﻮد دارد .اﺳــﺘﻮﺗﺰل و آﻧﻔــﺎﻣﺮ ﻧﺸــﺎن دادﻧــﺪ ﻛــﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﺗﺎﺑﻌﻲ از ﺗﻌﺪاد ﻧﻴـﺎم در ﺑﻮﺗـﻪ ﻣـﻲﺑﺎﺷﺪ ﻫﻤﻜﺎران ﻋﺰﻳﺰي ﭼﺎﺧﺮﭼﻤﻦ و .1387) ( ﻧﺸـﺎن دادﻧـﺪ ﻛﻪ در اﺟﺰاي ﻋﺪس ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻌﺪاد ﻧﻴـﺎم در ﺑﻮﺗـﻪ ﻣﻬﻤﺘـﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ و ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﻧﻴـﺎم و وزن ﺻـﺪ داﻧـﻪ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ در رﺗﺒﻪﻫﺎي . ﺑﻌﺪي ﻗﺮار دارد ﺗﻌﺪاد ﺻﻔﺖ ﻣﻬﻢ داﻧﻪ در ﺑﻮﺗﻪ از ﺗﺮﻳﻦ اﺟﺰاي ﻋﻤﻠﻜﺮد در ﻋﺪس ﻣﻲ ﺑﺎﺷـﺪ و ﻧﻘـﺶ ﻣـﺆﺛﺮي در اﻓـﺰاﻳﺶ .(ﻋﻤﻠﻜ 2008 ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ دارد) ﺻﺎﻟﺤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، ﺮد داﻧـﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ دﻳﻢ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﻏﻼف، ﺗﻌﺪاد داﻧـﻪ و وزن داﻧـﻪ .(2004 در ﮔﻴﺎه دارد) ورﻣﺎ و ﻫﻤﻜﺎران، وزن ﺻﺪداﻧﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ﺟﺪول ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﺟـﺪول 2)(، ﺻـﻔﺖ وزنﺻﺪداﻧﻪ ﻓﻘـﻂ ﺑـﺮاي اﺛـﺮ اﺻـﻠﻲ ﺳـﻄﻮح ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ اﺧﺘﻼفﻣﻌﻨﻲداري در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎلﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻧﺸﺎن داد و ﺑﺮاي اﺛﺮ ﺳﺎده ﻧﻴﺘﺮوژن ﻛﻮد و اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ × ﻛﻮد ﻛـﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﻫﻴﭻ اﺧﺘﻼف ، ﻣﻌﻨـﻲداري از ﻧﻈـﺮ آﻣـﺎري ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ . ﻃﺒﻖ ﺟﺪول ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﻪ دﺳﺖ امده .

ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺳﺎده 70 ﺳﻄﻮح ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ، ﺳـﻄﺢ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ وزن ﺻﺪداﻧﻪ ﺑﻮد اﻳـﻦ در 35 ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘـﺎر در ﻳﻚ ﮔﺮوه آﻣﺎري ﻗﺮار داﺷﺖ و ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻫﺪ ﻛﻮدي ﻛﻪ داراي ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ وزن ﺻﺪداﻧﻪ ﺑﻮد ﺑﺎ اﺧﺘﻼفﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ دو ﺳﻄﺢ ﻛﻮدي . ﻗـﺮار داﺷـﺖ ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ در ﺑﻮﺗـﻪ ﺑـﺎ وزن ﺻـﺪداﻧﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻨﻔﻲ دارد و اﻳﻦ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ در ﺗﻌﺪادي از اﻳﻦ ﻏﻴﺮﻣﻌﻨﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ دار و در ﺗﻌﺪادي دﻳﮕﺮ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ دار ﮔﺰارش ﮔﺮدﻳﺪه ) ارﺳـﻜﻴﻦ و ﮔـﻮدرﻳﭻ، (1991 . در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳـﺖ ﻛـﻪ 20ﺗﻴﻤـﺎر ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم 400 روي و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷـﺎﻫﺪ، وزن ﻫـﺰار داﻧـﻪ و ارﺗﻔﺎع ﮔﻴﺎه را اﻓﺰاﻳﺶ داد .و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳـﻄﻮح ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧﻪ و رﺷﺪ ﻣﺤﺼ ﻮل اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﻴﺰان /3 4606) K ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ 2 (ﻳﻌﻨـﻲ 200) (ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ Mg 1 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر و ﺳﻄﺢ دوم ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ )ﺑﻴﻚﻧﮋاد (1387 دروﻧﻜﻼﻳـﻲ و ﻫﻤﻜـﺎران، .ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻣﺼـﺮف ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ وزن ﻫﺰار داﻧﻪ ﺗﻌ ، ﺪاد ﻏﻼف در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ و ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ اﻓﺰاﻳﺶ، اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﻏﻼف ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف ﮔﻮﮔﺮد، وزن ﻫﺰارداﻧـﻪ و ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓـﺖ . ﺗﻌﺪادي از ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑـﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺬﻛﻮر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻧـﺎدري ﻋـﺎرﻓﻲ ) و ﻫﻤﻜـﺎران ،(1387 . ﻛﺮدﻧﺪ (1994) ﻫﺎﻧﺴﻮن و ﺑﻮرﺗﻮن ﺑﻴﺎن ﻛﻪ وزن ﻫﺰار داﻧﻪ در ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺳﻮﻳﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮي ﻧﺪارد. ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﻫﻜﺘﺎر در ،2 ﺑﺮاﺳﺎس ﺟﺪول ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ) ﺟـﺪول ( ﺻـﻔﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﺮاي اﺛﺮ اﺻﻠﻲ ﺳﻄﻮح ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘـﺮوژن، اﺧﺘﻼفﻣﻌﻨﻲداري در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﻳﻚ درﺻﺪ ﻧﺸﺎن داد و ﺑﺮاي × اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻛـﻮد ﻧﻴﺘـﺮوژن ﻧ ﻴـ ﺰ در ﺳـﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻﺪ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ . دار، ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﺷـﺪ ﻃﺒـﻖ ﺟﺪول ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﻪدﺳﺖ 3 آﻣﺪه) ﺟـﺪول (ﻣﺸـﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺳﺎده ﭘﺘﺎﺳ ﻛﻮد ﻴ ﻧ ﻢ و ﻴ اﻓﺰا ﺘﺮوژن، ﻳ ﺶ ﻣﺼـﺮف ﻫﺮ دو ﻛﻮد ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳ ﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﺷـﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛ ﻛﻴ 70 ﻪ ﺳﻄﺢ ﻠـﻮﮔﺮم ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴ 60 ﻢ و ﺳـﻄﺢ ﻛﻴ ﻧ ﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻴ ﺑﺴ ﺘﺮوژن ﺑﺎ اﺧﺘﻼف ﻴ ﺎرﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳ) (a ﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺷﺪه و در ﮔﺮوه ﺑﺮﺗﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . ﻛﻴ 70ﺳﻄﺢ ﻠـﻮﮔﺮم ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴ 60 ﻢ و ﺳـﻄﺢ ﻛﻴ ﻧ ﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻴ ﺘﺮوژن ﭼﻮن از ﻧﻈﺮ ﻛﻠﻴﻪ ﺻﻔﺎتاﻧﺪازه ﮔﻴـﺮي ﺷﺪه )در ﻛﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ دارﻧﺪ( ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ داراي ،ﻣﻴﺰانﺑﻮدﻧﺪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ
ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺳﻄﻮح داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘـﺪار ﺑـﻮد . ﺑـﺮاي اﺛـﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻧ × ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﻴ ﺰ ﻫﻤﺎن روﻧـﺪ اﻓـﺰاﻳ ﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳ ﺶ ﻣﺼﺮف ﻛﻮدﻫﺎ ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﮔﺮد ﻳـ ﺪ ﺑـﻪ ﻃﻮري ﺗﺮﻛ ﻛﻪ در ﻴ ﺗ ﺐ ﻴﻤﺎري ﻛﻴ 70ﺳﻄﺢ ﻠﻮﮔﺮمﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴ ﻢ ﻛﻴ ﻧ 60 ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻴ ﺑ ﺘﺮوژن، ﻴ ﺸـﺘﺮﻳ ﻦ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ و ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻫﺪ) ﺑﺪون ﻣﺼـﺮف ﻛـﻮد (ﻧ ﻴـ دارا ﺰ ي ﻛﻤﺘﺮﻳ ﺷﺪ ﻦ ﻣﻘﺪار ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺷﻜﻞ 1).( ﻃﺒﻖ ﮔﺰارش ورﻣﺎ (1983) و ﻛﺎﻟﺮا 20 ﻋﺪس واﻛﻨﺶ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻛﻴﻠﻮﮔ ﺮم ﻧﻴﺘﺮوژن ﺧﺎﻟﺺ در ﻫﻜﺘﺎر ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﺪم 20 اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﺪس ﺑﺎ ﻣﺼﺮف 40اﻟﻲ ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘـﺎر ﻧﻴﺰ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ ) ﺗﻮﮔﺎي و ﻫﻤﻜـﺎران 2005) .(( ﺗﻮﮔـﺎ ي و ) (2005) ﻫﻤﻜﺎران 0 ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻄﻮح ﻧﻴﺘـﺮوژن ، 20 ، 60و 40 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر (و ﭼﻬـﺎر ﻓـﺮم ﻧﻴﺘﺮوژن)ﻧﻴﺘـﺮ ات آﻣﻮﻧﻴﻮم، ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻣﻮﻧﻴﻮم، اوره و ﻧﻴﺘﺮوژن آﻟﻲ (در دو ﺳـﺎل 40 ﺑﺮ روي ﻋﺪس درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻧﻴﺘـﺮوژن ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨـﻲ داري در واﺣـﺪ ﺳـﻄﺢ اﻓـﺰاﻳﺶ 1422 ﻳﺎﻓﺖ .ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ 1632و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ در ﺳـﺎل اول و دوم ﺑﺪﺳـﺖ آ. ﻣﺪ 1360 ﺑﺎ ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ و 1572 . ﻛﻴﻠــﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘــﺎر در ﻫــﺮ دو ﺳــﺎل ﺣﺎﺻــﻞ ﮔﺮدﻳــﺪ در آزﻣﺎﻳﺶ دﻳﮕﺮي (1993) ﺷﺎرﻣﺎ و ﻫﻤﻜـﺎران ﮔـﺰارش ﻛﺮدﻧـﺪ ﻛـﻪ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﻲاﺛﺮ ﭘﻨﺠﺎب ، اﺳﺖ .در ﺧﺎك ﻟﻮم ﺷﻨﻲ در (1995) آزاد و ﻫﻤﻜﺎران درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑـﺎ ا 33/2ﻓـﺰودن ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم 19 ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در ﻫﻜﺘﺎر ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ درﺻﺪ و اﺧﺘﻼف ﺑﺎ ﻣﻌﻨـﻲ داري اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ. ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﻤﻚ در اﻧﺠـﺎم ﻓﺘﻮﺳـﻨﺘﺰ، در ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮاد ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰي ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ .اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻛﺎﻓﻲ، ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮاد ﻧﻴﺘﺮوژﻧﻪ از اﻧﺪامﻫﺎي روﻳﺸـﻲ ﺑـﻪ داﻧﻪ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫـﺪ .وﺟـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ ﻛـﺎﻓﻲ، ﺑـﺮ ﺗﺜﺒﻴـﺖ ﻧﻴﺘﺮوژن ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﻛﺘﺮيﻫﺎي رﻳﺰوﺑﻴﻮم در ﺑﻘـﻮﻻت، از ﻃﺮﻳـﻖ اﻧﺘﻘﺎل ﺳﺮﻳﻊ ﻣﻮاد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ﺑﺮگﻫﺎ ﺑﻪﻏﺪهﻫﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در رﻳﺸﻪ اﺛﺮ ﻣﻲﮔﺬارد) 1993(. ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ و ﻧﻔﻴﺴﻲ، در ﺗﺤﻘﻴﻘـﻲ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ ﺳـﻄﻮح ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ و رﺷـﺪ ﻣﺤﺼﻮل اﻓﺰ 4606/3 اﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑـﺎ ﻣﻴـﺰان K ) ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر در ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳـﻄﺢ ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ 2 ﻳﻌﻨـﻲ 200 ( (Mg 1 ) ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر و ﺳـﻄﺢ دوم ﻣﻨﻴـﺰﻳﻢ ﺑـﻪ دﺳـﺖ آﻣـﺪ )ﺑﻴﻚﻧﮋاد (1387 دروﻧﻜﻼﻳﻲ و ﻫﻤﻜـﺎران، .ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻣﺼـﺮف ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ وزن ﻫﺰار داﻧﻪ ﻏ ﺗﻌﺪاد، ﻼف درﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑـﻊ و ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ اﻓـــﺰاﻳﺶ، اﻣـــﺎ ﺗﻌـــﺪاد داﻧـــﻪ در ﻏـــﻼف ﻛـــﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓـــﺖ

ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ،2 ﺑﺮاﺳﺎس ﺟﺪول ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ) ﺟـﺪول ( ﺻـﻔﺖ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي اﺛﺮ اﺻﻠﻲ ﺳـﻄﻮح ﻛـﻮد ﭘﺘﺎ ﺳـﻴﻢ اﺧﺘﻼفﻣﻌﻨﻲداري در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻧﺸﺎن داد و × ﺑﺮاي اﺛﺮ ﺳﺎده ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن و اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻛـﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن، ﻫﻴﭻ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨـﻲداري از ﻧﻈـﺮ آﻣـﺎري ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .ﻃﺒﻖ ﺟﺪول ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﻪدﺳﺖ (3 آﻣﺪه) ﺟـﺪول 70 ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺳﺎده ﺳﻄﻮح ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ، ﺳـﻄﺢ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ وزن ﺻﺪ داﻧﻪ ﺑﻮد اﻳﻦ در
35 ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻫﺪ ﻛﻮدي ﺑـﺎ ﺳـﻄﺢ ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎر داراي ﻛﻤﺘﺮﻳ ﻦ ﻣﻘﺪار و در ﻳـﻚ ﮔـﺮوه آﻣـﺎري ﻗـﺮار داﺷﺘﻨﺪ. ﻧﺦ ﻓـﺮوش (1377) و ﻛـﻮﭼﻜﻲ ﮔـﺰارش ﻧﻤـﻮد ﻛـﻪ ﺷﺎﺧﺺﺑﺮداﺷﺖ راﻣﻲﺗﻮان ﻋﻨﻮان ﺑﻪ ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي اﻧﺘﺨـﺎب در ﺟﻬــﺖ ﺑ ﻬﺒــﻮد ﻋﻤﻠﻜــﺮد داﻧــﻪ ﻋــﺪس ﻣﻌﺮﻓــﻲ ﻧﻤــﻮد ﻛــﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨـﻲدار ﻣﻲ . ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻤﻜﺎران (1377) راﻓﻀﻲ و در آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺎ وزن داﻧﻪ و ﺗﻌﺪاد داﻧـﻪ در ﺑﻮﺗـﻪ داراي ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲ . داري ﺑﻮد .

ﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﺑﻪدﺳﺖ ﺑﺮا آﻣﺪه ي اﻳ ﻦ ﺻـﻔﺖ ، ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﭘﺘﺎﺳ ﻛﻮد ﻴ ﺑﺮا ﻢ ﻓﻘﻂ ي اﺛـﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴ ﻧ ﻢ ﺑﺎ ﻛﻮد ﻴ ﺘﺮوژن در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎلﻳ درﺻﺪ ﻚ ﻣﻌﻨـﻲدار ﺷﺪ ﺟﺪول 4) .(ﻃﺒﻖ ﻧﻤﻮدارﺑﻪدﺳﺖ 2 آﻣـﺪه) ﺷـﻜﻞ (ﺑـﺮاي اﺛـﺮ اﻓﺰ ، ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﺶ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺷﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮري ﻛـﻪ ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻫﺪ ﻛﻮدي داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎرآﻳﻲ ﺑﻮده و ﺳـﻄﻮح ﺑﻌـﺪي ﺑﺎ روﻧﺪ ﻛﺎﻫﺸﻲ روﺑﺮو ﺷﺪﻧﺪ و اﻳـﻦ ﻧﺸـﺎن دﻫﻨـﺪه آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن در اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﻛﻪ ﺧﻮد ﺗﺜﺒﻴـﺖ ﻛﻨﻨـﺪه ﻧﻴﺘﺮوژنﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ آﻧﭽﻨﺎن ﺑﺮ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﻧﺪاﺷـﺘﻪ اﺳﺖ . ﺑﺮاي اﺛﺮ ﺳﺎده ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در ﺻﻔﺖ ﻛـﺎرآﻳﻲ زراﻋـﻲ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻧﻴﺰ ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻏﻴﺮﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮدن ﺑﺎز روﻧﺪ ﻛﺎﻫﺸﻲ ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ در ﻫﺮ دو ﺻـﻔﺖ، اوﻟـﻴﻦ ﺳـﻄﺢ ﻛـﻮدي داراي .(5 ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻛﻮد ﺑـﻮد) ﺟـﺪول ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻛـﺎرآﻳﻲ ً ﻣﻌﻤ ﻮﻻ ﺟ ﺑﺎ ﺬب اوﻟﻴﻦ واﺣﺪ ﻋﻨﺼﺮ ﻏـﺬاﻳﻲ ﺑـ ﻪ دﺳـﺖ ﻣـﻲ آﻳـﺪ و واﺣﺪﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺼﺮف ﻏﺬاﻳﻲ، اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻤﺘـﺮي را اﻳﺠـﺎد ﻳﻌﻨﻲ، ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴـﺰان ﻣﺼـﺮف ﻋﻨﺼـﺮ ﻏـﺬاﻳﻲ ﻣﻘـﺪار ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﻛﻤﺘﺮ ) اﻓﺰاﻳﺶ ، ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﻧﺰوﻟ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺎزده ﻲ ﻣﻴﭽﺮﻟﻴﺦ ( ) .(1377ﻓﺘﺤﻲ، ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻛـﺎرآﻳﻲ ﻣﺼـﺮف ﻋﻨﺼـﺮ ﻏـﺬاﻳﻲ زﻣـﺎﻧﻲ ﺣﺎﺻﻞﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ آن ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ، زﻳـﺮا ﺑﺪون آن ﻛﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ اﺿﺎﻓﻲ در ﮔﻴﺎه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد در اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ دﺳـﺖ ﻣـﻲ آﻳـﺪ .ﻣﻴـﺰان ﻛـﺎرآﻳﻲ ﻣﺼﺮف ﻋﻨﺼﺮ ﻏﺬاﻳﻲ در داﻣﻨﻪ ﻓﺮاواﻧﻲ و ﻣﺴﻤﻮﻣﻴﺖ اﻳـﻦ ﻋﻨﺎﺻـﺮ، ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ زﻳﺮا ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺼﺮ ﻏـﺬاﻳﻲ ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﻳـﺎ
ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺎﻧﺪه و ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻣـﻲ ﻳﺎﺑـﺪ )ﻫﺎﺷـﻤﻲ دزﻓـﻮﻟﻲ و ﻫﻤﻜـﺎران، .(1377 ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺻـﻔﺖ ﻣﺸـﺎﻫﺪه، ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻧ ﻛﻮد ﻴ ﻧ ﺘﺮوژن ﻴ ﺑﺮا ﺰ ي اﺛﺮ ﺳﺎده ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴ ﻢ در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻﺪﻣﻌﻨﻲدار ﺷـﺪ و ﺑـﺮاي ﺳـﺎﻳ ﺮ اﺛـﺮات اﺧﺘﻼفﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺮاي ا .(4 ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ) ﺟﺪول اﺛﺮ ﺻﻠﻲ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴ ﻢ در ﺻﻔﺖﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻧ ﻛﻮد ﻴ ﻧ ﺘﺮوژن ﻴ ﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛـﻪ ﺑﺎز ﻣﺼﺮف ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـ ﻴ ﻢ ﻣﻮﺟـﺐ ﻛـﺎﻫﺶ ﻛـﺎرآﻳﻲ زراﻋـﻲ ﻛـﻮد ﻧﻴ اﺳﺖ ﺘﺮوژن ﺷﺪه .ﺑﺮاي ﻧ اﺛﺮ ﺳﺎده ﻛﻮد ﻴ ﺘﺮوژن در ﺻﻔﺖ اﻳﻦ ﻧﻴ ﺰ ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻏﻴ ﺮﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮدن ﺑﺎز روﻧﺪ ﻛﺎﻫﺸـﻲ ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﺷـﺪه ﺑـﻪ ﻃﻮري اوﻟ ﻛﻪ در ﻫﺮ دو ﺻﻔﺖ، ﻴ ﻦ ﺳـﻄﺢ ﻛـﻮدي داراي ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳ ﻦ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ رﻳﻴﺴﻲ ﭘﻮر .(5 ﻛﻮد ﺑﻮد) ﺟﺪول (1371) و ﺧﻮاﺟﻪ ﻛﺎﻫﺶ در راﻧﺪﻣﺎن ﻛﻮد ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺪار ﻛﻮد ﻧﻴﺘـﺮوژن را ﮔـﺰارش ﻛﺮدﻧﺪ .ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺗ ي ﻋﺪس در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ، ﺤﺖ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﺗﻌـﺪاد ﻏﻼف و داﻧﻪ در ﮔﻴﺎه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻌـﺪاد ﻏـﻼف و داﻧـﻪ ي ﺑـﺎﻻ در ﮔﻴﺎه، ﻣﻮﺟﺐ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ در واﺣـﺪ ﺳـﻄﺢ ﻣـﻲ . ﺷـﻮد ﻛﻮدﻫﺎي ﻧﻴﺘﺮوژﻧﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺆﺛﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻴـﺎه ﻣﺼـﺮف ﻧﻤـﻲ ﺷـﻮد و ﻛﺎرآﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳـﺖ ﻣﻠﻜـﻮﺗﻲ و ﻧﻔﻴﺴـﻲ، 1993) .( ﺑﻬﺒﻮدﻛﺎرآﻳﻲ ﻧﻴﺘﺮو ﻣﺼﺮف ژن، اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﻛﻠﻴﺪي ﺑـﺮاي ﺗﻮﺳـﻌﻪ ي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻛﺸﺎورزي ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﺑﺎ ﻛﻤﺘـﺮﻳﻦ اﻧــﺮژي ورودي و اﺗــﻼف ﻧﻴﺘــﺮوژن را ﻣﻤﻜــﻦ ﻣــﻲﺳــﺎزد )ﮔــﺎن و .(2008 ﻫﻤﻜﺎران  ﻋﻤﻠﻜﺮد ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺻـﻔﺖ ﻧﺸـﺎن 6 داد) ﺟﺪول (ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﺑﺮاي ﺳﻄﻮح ﺗﻴﻤﺎري ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻧﻴﺘﺮوژن و در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﻳﻚ درﺻﺪ و اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ اﻳـﻦ دو ﺗﻴﻤﺎر در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤـﺎل ﭘـﻨﺞ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨـﻲدار ﺷـﺪ . ﻣﻘﺎﻳﺴـ ﻪ
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﺷﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮري ﻛـﻪ ﺑﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ 70 ﻣﻘﺪار ﻋﻤﻠﻜﺮد ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧـﻪ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ در ﺳـﻄﻮح ﺗﻴﻤـﺎري 60 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑـﻪ دﺳـﺖ آﻣـﺪ . ﺑﺮاي اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ در اﺑـﻦ ﺻـﻔﺖ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﺷﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮري ﻛـﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻋﻤﻠﻜﺮد ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺗﻴﻤﺎري 70 60 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژنﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪ ﺷﻜﻞ 3) .( ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ارﺗﺒـﺎط ﺑـﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜـﺮد و ﻣﻴﺰان ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ازﺟﻤﻠﻪ ﺗـﻮان ﺑـﻪ ﻛـﻮد 1989 ﻧﻴﺘــﺮوژن ﻗﺎﺑــﻞ اﺳــﺘﻔﺎده) اﻳﻤﺴــﻨﺪ، (اﺷــﺎره ﻛــﺮد .ﻋﻮاﻣــﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻣـﺎ، ﻧـﻮع ﺧـﺎك، ﻣﻴـﺰان آب، ﻣـﻮادآﻟﻲ ﺧـﺎك و ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ واﻛﻨﺶ ﮔﻴﺎﻫﺎن را ﺑﻪ ﻧﻴﺘـﺮوژن ﺧـﺎك ﺗﺤـﺖ
.(2008 ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ) ﻛﺎﻟﻴﺴـﻜﺎن و ﻫﻤﻜـﺎران، در ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛـﻪ ﺷﻴ) 1996 ﺮاﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ (روي اﺛﺮات ﻛـﻮد ﻧﻴﺘﺮوژﻧـﻪ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮد و درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﺳـﻮﻳﺎ اﻧﺠـﺎم داد، ﺑﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﭘـﺮوﺗﺌﻴﻦ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ در ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻮد .ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻛـﻪ ﻋﻤﻠﻜـﺮد و ﻣﻴـﺰان ﭘـﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧـﻪ، ﺻﻔﺎت وراﺛﺖ ﭘﺬﻳﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ، آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎ ي اﺻﻼﺣﻲ ﻏﺎﻟﺒﺎ ارﺗﺒـﺎط ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﺻﻔﺖ را ﺑﻴﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ) ﻣﻠﻮﻓﻴﻠﻬﻮ و ﻫﻤﻜﺎران، .(2004

درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺻـﻔﺖ ﻧﺸـﺎن (ﻛ 6 داد) ﺟﺪول ﻪ ﺑﺮاي درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﻓﻘﻂ اﺛﺮات اﺻﻠﻲ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن در ﺳـﻄﺢ اﺣﺘﻤـﺎل ﭘـﻨﺞ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪﻧﺪ .ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫـﺎ ﻧﺸـﺎن داد ﻛـﻪ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﺷﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮري ﻛـﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﺳـﻄﻮح ﺗﻴﻤـ ﺎري 70 60 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژنﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ . ، ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل در اﻳﻦ ﺻﻔﺖ اﻳﻦ ﺳﻄﻮح ﺑﺎ ﺳﻄﺢ دوم ﻛﻮدي از ﻧﻈـﺮ .(7 آﻣﺎري در ﮔﺮوه ﻣﺸﺘﺮك ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ) ﺟـﺪول در ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛـﻪ 1996) ﺷﻴﺮاﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ (روي اﺛﺮات ﻛـﻮد ﻧﻴﺘﺮوژﻧـﻪ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮد و درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﺳـﻮﻳﺎ اﻧﺠـﺎم داد، ﺑ ﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﭘـﺮوﺗﺌﻴﻦ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ در ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻮد .ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻛـﻪ ﻋﻤﻠﻜـﺮد و ﻣﻴـﺰان ﭘـﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧـﻪ،
ﺻﻔﺎت وراﺛﺖ ﭘﺬﻳﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ، آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي اﺻﻼﺣﻲ ﻏﺎﻟﺒﺎ ارﺗﺒـﺎط ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﺻﻔﺖ را ﺑﻴﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ) ﻣﻠﻮﻓﻴﻠﻬﻮ و ﻫﻤﻜﺎران، .(2004 ﺟﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن داﻧﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺻـﻔﺖ ﻧﺸـﺎن 6 داد) ﺟﺪول (ﻛﻪ ﺻﻔﺖ ﺟﺬب ﻧﻴﺘـﺮوژن ﺑـﺮاي ﺳـﻄﻮح ﺗﻴﻤـﺎري ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻧﻴﺘﺮوژن و در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﻳﻚ درﺻﺪ و اﺛـﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ اﻳﻦ دو ﺗﻴﻤﺎر در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﻲدار ﺷـﺪ . ﻣﻘﺎﻳﺴـﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺻ ﻔﺖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﺷﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮري ﻛـﻪ ﺑﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ 70 ﻣﻘﺪار ﺟﺬب، ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ در ﺳـﻄﻮح ﺗﻴﻤـﺎري ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم ﻛـﻮد 60 ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژنﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ . ﺑﺮاي اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺟﺬبﻧﻴﺘﺮوژن داﻧﻪ ﺑﻪ 70 ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺗﻴﻤﺎري 60 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﻪدﺳﺖ .(4 آﻣﺪ) ﺷﻜﻞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷـﺪه ﻧﺸـﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻃﺮح ﻫـﺎي اﺻـﻼﺣﻲ ﻛﻼﺳـﻴﻚ ﺑـﺮاي ﺑﻬﺒـﻮد ﻫﻤﺰﻣــﺎن ﻛﻴﻔﻴــﺖ و ﻋﻤﻠﻜــﺮد داﻧــﻪ، ﻛــﺎﻓﻲ ﻧﺒﺎﺷــﺪ) ﻫــﻮ ﻟﺒﺮوك و دادﻧﺪ .(1989 ﻫﻤﻜﺎران، ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻧﺸﺎن ﻟﮕﻮمﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻴﺘﺮات ﻳﺎ آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪﻧﺪ رﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮي از ﮔﻴﺎﻫـﺎن ﻣﺘﻜـﻲ ﺑـﻪ ﺗﺜﺒﻴﺖ دارﻧﺪ اﺳﭙﺮﻧﺖ و ﺗﻮﻣﺎس، 1984) ( .اﻳﻦ ﺑﻬﺒﻮد رﺷﺪ ﺣﺎﺻـﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻴﺘـﺮوژن در اﻓـﺰاﻳﺶ ﻃـﻮل ﺳـﺎﻗﻪ، ﺳـﻄﺢ و ﺗﻌـﺪاد ﺑـﺮگ و ﻣﺤﺘﻮاي ﻧﻴﺘﺮوژن اﻧﺪامﻫﺎي ﻫﻮاﻳﻲ و رﻳﺸﻪ اﺳـﺖ .اﻓـﺰاﻳﺶ ﺳـﻄﺢ ﺑﺮگ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﻲ از اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد ﻳﺎ اﻧﺪازة ﺑﺮگ ﺑﺎﺷـﺪ، ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻓﺘﻮﺳـﻨﺘﺰي ﮔﻴﺎﻫـﺎن ﺗﻐﺬﻳـﻪ ﺷـﺪه ﺑـﺎ ﻧﻴﺘـﺮوژن ﻣﻌـﺪﻧﻲ را اﻓﺰاﻳﺶﻣﻲدﻫﺪ . ، در ﺧﺎك ﻟﻮم ﺷﻨﻲ در ﭘﻨﺠـﺎب آزاد و ﻫﻤﻜـﺎران 1995) ( درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﺎرﺑﺮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در ﻣﺤﻴﻂ رﺷﺪ ﮔﻴـﺎه، ﺟـﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن و درﺻـﺪ ﭘـﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧـﻪ را اﻓـﺰاﻳﺶ ﻣـﻲ دﻫـﺪ . در
ﺻﻮرت ﻣﺼﺮف زﻳـﺎد ﻛﻮدﻫـﺎي ﻧﻴﺘﺮوژﻧـﻲ، ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ رﺷـﺪ روﻳﺸﻲ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﮔﻴﺎه، ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﻋﺎﻟﻲ، ﻣﺼـﺮف ﻛﻮدﻫـﺎي ﭘﺘﺎﺳـﻴ ﻢ . اﻟﺰاﻣـﻲ اﺳـﺖ وان ﻛﺴـﻞ 1994) ( ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺟـﺬب و ﺗﻮزﻳـﻊ ﻧﻴﺘـﺮوژن در ﮔﻴﺎه ﻋﺪس اﻧﺠﺎم داد ﮔﺰارش ﻛﺮد ﻛ ﻪ ﻣﻨﺒﻊ و ﺷﺮاﻳﻂ اﻗﻠﻴﻤـﻲ ﺑﺮ روي ﺟﺬب ﻣﻲ ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟــﺐ اﻓــﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴــﺖ ﺗﺜﺒﻴــﺖ ﺑﻴﻮﻟــﻮژﻳﻜﻲ ﻧﻴﺘــﺮوژن و ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ در ﺷﻮد ﻋﺪس . 71 ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ درﻣﺪت روز ﭘﺲ از ﻛﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﮔﻨـﺪم و ﻋـﺪس ﺟـﺬب ﻧﻴﺘـﺮوژن و ﻣـﺎده ﺧﺸﻚ روزاﻧﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺗﻚ ﻛﺸﺘﻲ ﻋﺪس ﺑﻮد .ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳـ ﻦ در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﺟﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن و ﻣﺎده ﺧﺸﻚ روزاﻧﻪ ﺑﺮاي ﻋﺪس ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪ .ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺟﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن ﺑـﺮاي ﻋـﺪس در 149 زﻣﺎن رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺣﺪود ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﻜﺘﺎرﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪ .(1995 )ﻣﺎرﺷﻨﺮ، درﺻﺪ داﻧﻪ و ﺟﺬب ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺗﺠﺰﻳ وار ﻪ ﻳ ﺎﻧﺲﺑﻪدﺳﺖ ﺑﺮا آﻣﺪه ي ا ﻳـ ﻦ ﺻـﻔﺎت ﻧﺸـﺎن داد ﺟﺪول (ﭘﺘﺎﺳ 6) درﺻﺪ ﻴ ﺑﺮا ﻢ داﻧﻪ ي ﻫﻴ ﭻﻳ ﻚ از ﺳـﻄﻮح ﺗﻴ ﻤـﺎري ﻣﻌﻨﻲدار وﻟ ﻧﺸﺪ ﻲ ﭘﺘﺎﺳ ﺟﺬب ﻴ ﺑﺮا ﻢ در داﻧﻪ ي اﺛﺮات اﺻـﻠﻲ ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴ ﻧ ﻢ و ﻴ ﺘﺮوژن در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﻳـ ﻚ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨـﻲدار ﺷـﺪ و ﺑﺮاي ا اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻳ ﺗ ﻦ دو ﻴﻤ ا ﺎر در ﻳ ﻦ ﺻـﻔﺖ اﺧـﺘﻼف ﻣﻌﻨـﻲداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .ﻣﻘﺎﻳ ﻣ ﺴﻪ ﻴﺎﻧﮕﻴ ﺑﺮا ﻦ ﻫﺎ ي ﭘﺘﺎﺳ ﺟﺬب ﻴ ﻢ در داﻧﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف ﭘﺘﺎﺳ ﻛﻮد ﻴ ﻧ ﻢ و ﻴ اﻓﺰا ﺘﺮوژن ﻣﻮﺟﺐ ﻳ ا ﺶ ﻳ ﻦ ﺻﻔﺎت ﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﺑ ﻛﻪ ﻴﺸﺘﺮﻳ ﻦ ﻣﻘﺪار ﭘﺘﺎﺳ ﺟﺬب ﻴ ﻢ در داﻧـﻪ در
ﺳﻄﻮح ﺗﻴ ﻛﻴ70 ﻤـﺎري ﻠـﻮﮔﺮم ﻛـﻮد ﭘﺘﺎﺳـﻴ ﻛﻴ 60 ﻢ و ﻠـﻮﮔﺮم ﻛـﻮد ﻧﻴﺘﺮ وژنﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ .ﻫﻤﻜﺎران در ﺑﺮﺧﻲ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺎرﻣﺎ و ) ﺷﺎرﻣﺎ (1993 و ﻫﻤﻜﺎران، ﮔﺰارش ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪﺑﻲاﺛﺮ ﭘﻨﺠﺎب ، اﺳﺖ .در ﺧﺎك ﻟﻮم ﺷﻨﻲ در (1995) آزاد و ﻫﻤﻜـﺎران 33/2 درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰودن ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﭘﺘﺎﺳـﻴﻢ در ﻫﻜﺘـﺎر ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﺎ اﺧﺘﻼف داري ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـ 19 ﻪ ﺳـﺎﻳﺮ ﺗﻴﻤﺎرﻫـﺎ، درﺻـﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ و ﻛﺎرﺑﺮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در ﻣﺤﻴﻂ رﺷـﺪ ﮔﻴـﺎه، ﺟـﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن و درﺻﺪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ داﻧﻪ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣـﻲ دﻫـﺪ .وﺟـﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻛﺎﻓﻲ، ﺑﺮ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﻴﺘﺮوژن ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎي رﻳﺰوﺑﻴﻮم در ﺑﻘﻮﻻت، از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺘﻘﺎل ﺳﺮﻳﻊ ﻣﻮاد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ﺑﺮگﻫﺎ ﺑﻪ ﻏﺪه ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در رﻳﺸﻪ اﺛـﺮ ﻣـﻲ ﮔـﺬارد) ﻣﻠﻜـﻮﺗﻲ و (1993 ﻧﻔﻴﺴﻲ، (1996) .ﻟﻮﭘﺰ و ﺳـﺎﺗﻲ ﮔـﺰارش ﻧﻤﻮدﻧـﺪ ﻛـﻪ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻛﻠﺴﻴﻢ ﻣﻴﺰان ﺟﺬب و اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻴﺘـﺮوژن
را در ﮔﻴﺎه اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ زﻣﻴﻦ ﻛﻪ در ﻫـﺎي ﺷـﻮر ﻣﻮﺟـﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺷﻮري و اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﺎﺻﻠﺨﻴﺰي ﺧﺎك ﻫـﺎي ﺷـﻮر ﻣﻲ . ﺷﻮد
ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﺻﻔﺎت اﻧـﺪازه ﮔﻴـﺮي ﺷـﺪه ﺑـﻪ ﺟـﺰ ﻛﺎرآﻳﻲ زراﻋﻲ ﻧ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﻴ ﭘﺘﺎﺳ ﺘﺮوژن و ﻴ ﻢ، ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮاﻓﺰاﻳ ﺶ ﻣﺼ ﭘﺘﺎﺳ ﺮف ﻛﻮد ﻴ ﻧ ﻢ و ﻴ ﺘﺮوژنﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻓـﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻨـﺪ، ﺑـﻪﻃﻮري ﺑ ﻛﻪ ﻴﺸﺘﺮﻳ ﻦ ﻣﻘـﺪار ا ﻳـ ﻦ ﺻـﻔﺎت در ﺳـﻄﻮح ﺗﻴ 70 ﻤـﺎري ﻛﻴ ﭘﺘﺎﺳ ﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻴ ﻛﻴ ﻧ 60 ﻢ و ﻠﻮﮔﺮم ﻛﻮد ﻴ ﺘﺮوژنﺑﻪدﺳﺖ. آﻣﺪ ﺑـﺎ
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳ ﺗﺜﺒ ﻦ ﻛﻪ ﻋﺪس ﺧﻮد ﻴ ﻧ ﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻴ ﺘـﺮوژن ﺑـﻮده و ﺷـﺎﻳ ﺪ ﻣﺼﺮف ﻧﻴ ا ﺘﺮوژن در ﻳ ﮔ ﻦ ﻴ ﺎهﭼﻨﺪان ﻣﻔﻴ ﻧﺒ ، ﺪ ﺎﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﻛﻮد ﻧﻴ ﭘﺘﺎﺳ ﺘﺮوژن ﺑﺎ ﻴ ﻢ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه ﻛـﻪ ﻋـﺪس ﺑـﻪ ا ﻳـ ﻦ دو ﻛـﻮد ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ ﺑﻬﺘﺮي ﻧﺸﺎن داده و ﺑﺎﻋـﺚ اﻓـﺰاﻳ ﻋﻤﻠ ﺶ ﻜـ ﺮد داﻧـﻪ و ﺳﺎﻳ ﺮ گردد.

منبع : دانشگاه ازاد اسلامی واحد ارسنجان

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو )
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو) 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .