تاثیر پساب و کود نیتروژن بر غلظت عناصر غذایی در ذرت شیرین را شرح دهید .

Question

حسین برخورداری · Answer

تاثیر پساب و کود نیتروژن بر غلظت عناصر غذایی در ذرت شیرین را شرح دهید .

ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺴﺎب ﺷﻬﺮي و ﮐﻮد ازت ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ در ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ، آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺮت ﻫﺎي ﺧـﺮد ﺷـﺪه در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮك در ﻣﺰرﻋﻪ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺷﻬﺮ ﯾﺎﺳﻮج اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ آزﻣﺎﯾﺶ ﭘﻨﺞ ﺗﯿﻤﺎر 1388 ﻫﺎي ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﯽ در ﺳﻪ ﺗﮑﺮار، در ﺳﺎل (ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر ﻧﺮ ﺧﻮﺷﻪ ﯾﺎ 10 : از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﮔﯿﺎه )ﻣﺮﺣﻠﻪ I2 : آﺑﯿﺎري ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ در ﮐﻞ ﻓﺼﻞ رﺷﺪ ؛ I1 : آﺑﯿﺎري ﺑﻮد ﺷﺎﻣﻞ :از I3 (، آﺑﯿـﺎري ﺑـﺎ آب ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ ؛ 82 (ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﯿﺮي داﻧﻪ )ﻣﺮﺣﻠـﻪ 50 (، آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب و از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ 50 ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ (ﺗـﺎ ﻣﺮﺣﻠـﻪ 50 (، آﺑﯿﺎري ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ و از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ 50 (ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ 10 ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﮔﯿﺎه )ﻣﺮﺣﻠﻪ . : آﺑﯿﺎري ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺎ ﭘﺴﺎب در ﮐﻞ ﻓﺼـﻞ رﺷـﺪ I5 : آﺑﯿﺎري ﯾﮏ در ﻣﯿﺎن ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ و ﭘﺴﺎب ؛ I4 آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب ؛ ،(82 ﺷﯿﺮي داﻧﻪ )ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﻧﯿﺘﺮوژن ﺧﺎﻟﺺ در ﻫﮑﺘﺎر (ﺑﻮد .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ N160=160 و N80=80 ،N0=0)ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻋﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻮد ازت در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ آﺑﯿﺎري ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺮﻣﺼﺮف و ﮐﻢ و I4 و I5 ﻣﺼﺮف ﻋﻠﻮﻓﻪ و داﻧﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ .ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﯿﺎه در ﺳﻄﻮح آﺑﯿﺎري ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ. ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮐﻮد ازﺗﻪ ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻓﺴﻔﺮ، آﻫﻦ و ﻣﻨﮕﻨﺰ ﻋﻠﻮﻓـﻪ I1ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﺳﻄﺢ آﺑﯿﺎري و ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺼـﺮ و ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ N80 ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ ﮔﯿﺎه در ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﯾﺎد ﺷﺪه در ﺳـﻄﺢ ﮐـﻮدي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ .ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ آﺑﯿﺎري و ﮐﻮد ازﺗﻪ ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺼﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ در ﺳﻄﺢ ﯾﮏ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽ N0ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در ﺳﻄﺢ ﮐﻮدي دار درﺻـﺪ 1/2 ﻣﻌـﺎدل I1N0 درﺻﺪ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ در ﺗﯿﻤـﺎر 2/17 ﻣﻌﺎدل I5N160 ﺷﺪ. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ در ﺗﯿﻤﺎر ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﺧﻮراﮐﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺸﺪار داده میشود.

ﮔﺴﺘﺮش ﻧﯿﺎزﻫﺎي اﻧﺴﺎن در زﻣﯿﻨﻪ ﮐﺸﺎورزي و ﺑﺎﻻرﻓﺘﻦ ﺳﻄﺢ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺳﻄﺤﯽ و زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﻣﺼﺮف ﺷﻮد.  اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ در دورهﻫﺎي ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﺮاي ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﯾﺮان ﻣﺤﺴﻮسﺗﺮ اﺳﺖ. وﻗﺘﯽ ﺗﺄﻣﯿﻦ آب ﺷﯿﺮﯾﻦ، ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﮐﺸﺎورزي، ﺻﻨﻌﺘﯽو ﺷﻬﺮي ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺴـﺎب ﺗﺼـﻔﯿﻪ ﺷـﺪه آب ﻧﻤﮏ زداﯾﯽ ﺷﺪه درﯾﺎ و دﯾﮕـﺮ آب ﻫـﺎي ﻏﯿﺮﻣﺘﻌـﺎرف .( در اﯾـﻦ ﻣﯿـﺎن، 1383 اﻫﻤﯿﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ )ﺷـﺮﯾﻌﺘﻤﺪار، ﭘﺴﺎب ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺷﺪه ﺷﻬﺮي، آﺑﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎ ارزش اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑـﻪ ﺳﺒﺐ دارا ﺑﻮدن ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ و آﻟﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﺣﺎﺻﻠﺨﯿﺰي اراﺿﯽ ﮐﺸﺎورزي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ . ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻣﺎﻫﯿــﺖ دوﮔﺎﻧــﻪ ﭘﺴــﺎب )ﻣﻨﺒــﻊ ﺗــﺄﻣﯿﻦ آب و آﻻﯾﻨــﺪﮔﯽ( ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ آن ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾﮑـﯽ از راﻫﮑﺎرﻫـﺎ و ﻓﺮﺻـﺖ ﻫـﺎي ﮐﻠﯿﺪي ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌﯿﺖ آب ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ )ﮐﺎس .(2004 و ﻫﻤﮑﺎران، ( ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده از 1385) ﻧﻈﺮي و ﻫﻤﮑﺎران ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن ذرت ﻣﯽﺷـﻮد .ﺑـﻪ ،ﭘﺴﺎب دﻟﯿﻞ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻧﯿﺎز ذرت ﺑﻪ ﻧﯿﺘﺮوژن، اﺳﺘﻔﺎده از ﮐـﻮد ازﺗـ ﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﺴﺎب ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻧﯿﺘـﺮوژن ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺴﺎب ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻮد ازﺗﻪ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ذرت ﺷﺪ و ، ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ. ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴـﺎب ﺑـﺮ ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺴﻔﺮ و ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺎﺛﯿﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳـﺖ . آنﻫـﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ آﻫـﻦ، روي، ﻣﻨﮕﻨـﺰ و ﻣﺲ در ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﯿﺎري ﺷﺪه ﺑﺎ ﭘﺴـﺎب ، اﻓـﺰاﯾﺶ ﻣـﯽ ﯾﺎﺑـﺪ . اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ذرت ﺗﺤﺖ ﺗﯿﻤﺎر آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب، اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺴﺎب ﻧﻈﯿـﺮ ﻧﯿﺘـﺮوژن، ﻓﺴﻔﺮ و ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ )وﻟـﯽ ﻧـﮋاد و ﻫﻤﮑـﺎران، 1380(. (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑـﺎ 2010) اوﭼﯽاردﺑﯿﻠﯽ و ﻫﻤﮑﺎران ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺟـﺬب ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻓﺴـﻔﺮ و ، ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژندار ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪ و از 80ﻣﺲ در ﺳﻄﺢ اﻓﺰاﯾﺶ در ﺳﻄﻮح ﮐـﻮد ﻧﯿﺘـﺮوژن، ﺗـﺎﺛﯿﺮ ،اﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻌﻨﯽ اﯾـﻦ ، داري ﺑﺮ ﺟﺬب اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻧﺪاﺷـﺖ . ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ 200 ﻣﺤﻘﻘﺎن ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ ﮐـﻮد ﻧﯿﺘـﺮوژن ﺗـﺎ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر، ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻠﺴﯿﻢ و ﭘﺘﺎﺳـﯿﻢ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﻣﻮﺟـﺐ اﻓـﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ، ﺷﺪ .اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺴـﺎب اﻣﺎ ﻏﻠﻈﺖ ،ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻓﺴﻔﺮ و ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ در اﻧﺪام ﮔﯿﺎه ذرت ﺷﺪ
ﮐﻠﺴﯿﻢ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓـﺖ )ﺑﻬـﺮوز و 138 ﻟﯿﺎﻗﺖ، ( .ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺼﻔﯿﻪ ﻓﺎﺿـﻼب در 4 ﺑﺮاي آﺑﯿﺎري در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺧﻮراﮐﯽ )ﻣﺎﻧﻨـﺪ ، ﺣﺪ ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ذرت داﻧﻪ اي (و ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻋﻠﻮﻓـﻪ اي )ﻣﺎﻧﻨـﺪ ذرت ﻋﻠﻮﻓـﻪ اي ( (. ﻣﻼﺣﺴـﯿﻨﯽ و ﻓﯿﻀـﯽ 1995 ﺿﺮوري ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ )ايﭘـﯽ آ، (ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ 1387) ﻋﻨﺎﺻﺮ آﻫﻦ و ﻣﻨﮕﻨﺰ در ذرت ﻋﻠﻮﻓﻪاي ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﻣﻌـﺎدل ﻣﯿﻠﯽ144/78 و 335/25 ﮔﺮم در ﻟﯿﺘﺮ ﺑﻮد. ﯾﮏ ﮔﯿﺎه ﻋﻠﻮﻓﻪ اي ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﯾﺪ داراي ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ و ﻣﺎده ﺧﺸﮏ ﺑﺎﻻ، ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﻀﻢ ﺑﺎﻻ، ﻓﯿﺒﺮ ﮐﻢ، ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺎﻻ ﺳـﺎﯾﺮ ﺧﺼﻮﺻـﯿﺎت ذرت از ﺳﺎﯾﺮ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻋﻠﻮﻓـﻪ اي ﺑﺮﺗـﺮ اﺳـﺖ )ﻟﻤـﻮس و ﻫﻤﮑـﺎران، (ﮔـﺰا رش ﮐﺮدﻧـﺪ ﺑـﺎ 2009) ( .ﮐﺎراﺳـﻮ و ﻫﻤﮑـﺎران 2008 ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧـﻪ ،اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻮد ازت در ﭼﻨﺪ رﻗﻢ ذرت ( ﮔـﺰارش 2000) اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓـﺖ .آﻧﺪراﺳـﮑﯽ و ﻫﻤﮑـﺎران ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ ﺑـﺎﻻ، ﻧﯿـﺎز ﻧﯿﺘﺮوژﻧـﯽ ذرت ﺑﺎﻻ اﺳﺖ .ﻣﺼﺮف ﺑﻬﯿﻨﻪ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺿﻤﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻠﻔﺎت ﻧﯿﺘﺮوژن و ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻧﻤﻮدن ﻧﯿﺎز ﮔﯿﺎﻫﯽ، ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد .(2007 ﮔﯿﺎه ﻣﯽﺷﻮد )ﭘﺎﺋﻮﻟﻮ و رﯾﻨﺎﻟﺪي، در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﺴـﺎب ﺗﺎ ﺣﺪي ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣـﻮرد ﻧﯿـﺎز را در اﺧﺘﯿـﺎر ﮔﯿﺎﻫـﺎن ﻗﺮار دﻫﺪ .اﻣﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﯿﺎﻓﺰاﯾـﺪ . ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ ﻗﺎﺑـﻞ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب ﺑـﺮاي ﻣـﻮاد ﺧـﻮراﮐﯽ ﻗﺎﺑـﻞ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﮐﺎرﺑﺮد ، ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﯿﺴﺖ. ﻟﺬا ﭘﺴﺎب ﺗﻮأم ﺑﺎ ﻣﺼـﺮف ﮐـﻮد ﻧﯿﺘـﺮوژن ﺑـﺮ ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻏﺬاﯾﯽ در ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ و اﻣﮑﺎن ﺳﻨﺠﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﯾﺎﺳـﻮج اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺴـﺎب و ﮐـﻮد ازت ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻏـﺬاﯾﯽ در ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺸـﯽ ﺑـﻪ ﺻﻮرت ﮐﺮت ﻫﺎي دوﺑﺎر ﺧﺮد ﺷـﺪه در ﻗﺎﻟـﺐ ﺑﻠـﻮك ﻫـﺎي ﻣﺠـﺎور 1388ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﯽ در ﺳﻪ ﺗﮑﺮار در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺳﺎل ﺗﺼــﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧــﻪ ﯾﺎﺳــﻮج در ﻣﻨﻄﻘــﻪ اي ﺑــﺎ ﻣﺨﺘﺼــﺎت ﻋــﺮض دﻗﯿﻘــﻪي ﺷــﻤﺎﻟﯽ، ﻃــﻮل 39 درﺟــﻪ و30ﺟﻐﺮاﻓﯿــﺎﯾﯽ 1832 دﻗﯿﻘﻪي ﺷﺮﻗﯽ و ارﺗﻔﺎع 33 درﺟﻪ و 51ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻣﺘﺮ از ﺳﻄﺢ درﯾﺎ، اﺟﺮا ﺷﺪ .ﻋﺎﻣﻞ اﺻـﻠﯽ آزﻣـﺎﯾﺶ ﺷـﺎﻣﻞ ؛ I1 آﺑﯿﺎري در ﭘﻨﺞ ﺳﻄﺢ ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ در ﮐﻞ ﻓﺼﻞ رﺷـﺪ ( ﺗـﺎ ﻣﺮﺣﻠـﻪ 10 از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﮔﯿﺎه )ﻣﺮﺣﻠـﻪ رﺷـﺪ ي (، آﺑﯿـﺎري ﺑـﺎ ﭘﺴـﺎب و از 50 ﻇﻬﻮر ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷـﺪي (ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﺷـﯿﺮي 50 ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷﺪي ؛ از I2 (، آﺑﯿـﺎري ﺑـﺎ آب ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ 82 داﻧﻪ )ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷـﺪي (ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر 10 ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﮔﯿﺎه )ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷﺪي (، آﺑﯿـﺎري ﺑـﺎ آب ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ و از 50 ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷـﺪي (ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﺷـﯿﺮي 50 ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر ﺗﺎﺳﻞ )ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷﺪي ؛ آﺑﯿﺎري ﯾـﮏ I3 (، آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب 82 داﻧﻪ )ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷﺪي ؛ آﺑﯿـﺎري I4در ﻣﯿﺎن ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ و ﭘﺴﺎب ﺗﺼـﻔﯿﻪ ﺷـﺪه ، ﻧﺎم ﮔﺬاري ﺑﻪ روش I5ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺎ ﭘﺴﺎب در ﮐﻞ ﻓﺼﻞ رﺷﺪ )اﻗﺘﺒﺎس از ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪي و ﻫﻤﮑـﺎران، 1981 ،1ﺷﻮﺗﻪ و ﻣﺎﯾﺮ ،N0=0) ( و ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻋﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ 1389 ﮐﯿﻠـــﻮﮔﺮم ﻧﯿﺘـــﺮوژن ﺧـــﺎﻟﺺ در N160=160 وN80=80 ﻫﮑﺘﺎر( ﺑﻮد. ﻫﺮ ﮐﺮت آزﻣﺎﯾﺸﯽ داراي ﭘـﻨﺞ ﻣﺘـﺮ ﻃـﻮل، ﺳـﻪ ﻣﺘـﺮ ( ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ 75 ﻋﺮض، ﭼﻬﺎر ردﯾﻒ ﮐﺎﺷﺖ )ﻓﺎﺻﻠﻪ ردﯾﻒﻫﺎ ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ ﺑﻮد .رﻗـﻢ ذرت 19 ، و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ روي ردﯾﻒ ﻫـﺰار ﺑﻮﺗـﻪ در 70 ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗـﺮاﮐﻢ 2ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻫﺎروﺳﺖ ﮔﻠﺪ ﻫﮑﺘﺎر ﮐﺸﺖ ﺷﺪ .ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ ﺑﻠﻮكﻫـﺎ و ﺑـﯿﻦ ﮐـﺮت ﻫـﺎي اﺻﻠﯽ دو ﻣﺘﺮ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ ﮐﺮتﻫﺎي ﻓﺮﻋـﯽ ﯾـﮏ ﻣﺘـﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .ﭘﺲ از ﮐﺎﺷﺖ ﺑـﺮاي ﯾﮑﻨﻮاﺧـﺖ ﺳﺒﺰﺷـﺪن روز 3-2 ﻣﺰرﻋﻪ، دو ﻧﻮﺑﺖ آﺑﯿﺎري ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ و آﺑﯿﺎري ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻧﯿﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﯿﺎز ﮔﯿﺎه ﺑـﺮ اﺳﺎس ﺳﻄﻮح ﯾﺎدﺷﺪه، اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر آﺑﯿﺎري ﺻﺤﯿﺢ و ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ واﺣﺪﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺶ، ﯾﮏ ﺷﺒﮑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﮐﺸﯽ ﭘﻠﯽ اﺗﯿﻠﻨﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﻨﺘﻮر ﺣﺠﻤﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﯿـﺎز ﻫـﺮ ﻫﻔـﺖ A آﺑﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس دادهﻫﺎي ﺗﺸﺘﮏ ﺗﺒﺨﯿﺮ ﮐﻼس
روز ﯾﮏ ﺑﺎر ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ. ﭘﺴﺎب ﻣﺼﺮﻓﯽ از ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ و آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ از رودﺧﺎﻧﻪ ﻣﺠﺎور ﺗﺼﻔﯿﻪﺧﺎﻧﻪ ﺗـﺎﻣﯿﻦ ﺷـﺪ . ﯾﮏ ﺳﻮم ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن ﭘـﺲ از ﺗﻨـﮏ ﮐـﺮدن در ﻣﺮﺣﻠـﻪ دو ﺑﺮﮔﯽ و دو ﺳﻮم ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﻧﯿﺰ ﯾﮏ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﻧﻮﺑـﺖ اول ﮐﻮد در اواﯾﻞ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻇﻬﻮر ﮔـﻞ ﺗـﺎﺟﯽ ﻣﺼـﺮف ﺷـﺪ . ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘـﺎﯾﺞ آزﻣـﻮن ﺧـﺎك ﻣﺤـﻞ ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘـﺎر ﮐـﻮد ﺳـﻮﭘﺮ 200آزﻣﺎﯾﺶ ﺑـﻪ ﻣﯿـﺰان ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘـﺎر ﮐـﻮد ﺳـﻮﻟﻔﺎت 100ﻓﺴﻔﺎت ﺗﺮﯾﭙﻞ و ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ در آزﻣﺎﯾﺶ اﻋﻤﺎل ﺷﺪ .ﺗﻤﺎم ﮐﻮدﻫﺎي ﺳﻮﭘﺮ ﻓﺴﻔﺎت ﺗﺮﯾﭙــﻞ و ﺳــﻮﻟﻔﺎت ﭘﺘﺎﺳــﯿﻢ در ﯾــﮏ ﻣﺮﺣﻠــﻪ ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ و ﻗﺒﻞ از ﮐﺎﺷﺖ در ﺳـﻄﺢ ﮐـﺮت ﻫـﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃـﻪ ﭘﺨﺶ و ﮐﺎﻣﻼ ﺑﺎ ﺧﺎك ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪ .ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و 3 -0 ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎك در ﻋﻤﻖ ﺳﺎﻧﺘﯽ 0 ﻣﺘﺮي ﻗﺒـﻞ از ﮐﺎﺷـﺖ ( ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ .ﭘﺴﺎب در ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠـﻪ 1)در ﺟﺪول ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .ﺗﺠﺰﯾﻪ (در ﺗـﺎرﯾﺦ A اول )ﭘﺴﺎب ﺗﯿﺮ )اواﯾﻞ ﻣﺮﺣﻠﻪ 20 ﮐﺎﺷﺖ(، ﺗﺠﺰﯾﻪ (در B دوم )ﭘﺴـﺎب ﻣـﺮداد )اواﺳـﻂ ﻣﺮﺣﻠـﻪ 20ﺗﺎرﯾﺦ داﺷـﺖ (، ﺗﺠﺰﯾـﻪ ﺳـﻮم ﺷﻬﺮﯾﻮر )ﻗﺒﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪ 20 (در ﺗﺎرﯾﺦ C )ﭘﺴﺎب ﺑﺮداﺷـﺖ ﻣﺤﺼﻮل (ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ .ﺣﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (ﺑـﻪ اﻧﺠـﺎم 1995) EPAﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺴﺎب، ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از رﺳﯿﺪ .وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﻓﺎﺿـﻼب ﺧـﺎم و ﭘﺴـﺎب ﺧﺮوﺟـﯽ در ( و ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﭘﺴﺎب و آب رودﺧﺎﻧﻪ 3) ( و 2) ﺟﺪاول . ( ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ 4)در ﺟﺪول ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ، ﺑﻮﺗﻪ ﻫـﺎي دو ﻣﺘـﺮ ﻣﺮﺑـﻊ وﺳﻂ ﮐﺮت ﻫﺎ ﮐﻒ ﺑﺮ ﺷﺪ )ﺑﻼلﻫـﺎ ﺟـﺪا ﺷـﺪﻧﺪ (و ﺳـﭙﺲ ﺗﻮزﯾﻦ ﺷﺪ .ﺗﻌﺪاد ﺑﻼلﻫﺎ در ﻣﺴـﺎﺣﺖ ﺑﺮداﺷـﺖ ﺷـﺪه )دو ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ وﺳﻂ ﮐﺮت( ﺷﻤﺎرش ﺷﺪ .از ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ ﺑﻼل و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ آنﻫﺎ، ﺗﻌﺪاد داﻧـﻪ در ﺑـﻼل 5ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ .ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن ﻋﻠﻮﻓﻪ و داﻧﻪ ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ ، ﺑـﺎ .(ﭘـﺲ از 1996 دﺳﺘﮕﺎه ﻣﯿﮑﺮوﮐﻠﺪال، ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ )ﺑﺮﻣﻨﺮ، ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻼلﻫﺎ، داﻧﻪﻫﺎي ﺑﻼلﻫـﺎ ﺟـﺪا و ﺳـﭙﺲ آن ﻫـﺎ را درون آون ﻗﺮار داده ﺗﺎ ﺧﺸﮏ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﻋﻠﻮﻓـﻪ ، ﻣﯿﮑﺮوﮐﻠﺪال ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ .ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ )ﺑﺮگ و ﺳﺎﻗﻪ (ﭘﺲ از رﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﻼل ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ روش ﯾﺎد ﺷﺪه ﺷﺪ .ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻓﺴﻔﺮ در ﮔﯿـﺎه، از روش رﻧـﮓ ﺳـﻨﺠﯽ در ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﻃﯿﻒ470ﻃﻮل ﻣﻮج ﺳﻨﺠﯽ .(اﻧـﺪازه 1991 ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ )ﺟﻮﻧﺰ و ﻫﻤﮑـﺎران، ﮔﯿـﺮي ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ اﻧﺪام ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ، ﺑﺎ دﺳـﺘﮕﺎه ﻓﻠـﯿﻢ ﻓﺘـﻮﻣﺘﺮ ﺻـﻮرت .( ﺑـﺮاي اﻧـﺪازه ﮔﯿـﺮي 1991 ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ )ﺟﻮﻧﺰ و ﻫﻤﮑـﺎران، ﻋﻨﺎﺻــﺮ ﮐــﻢ ﻣﺼــﺮف و ﻓﻠــﺰات ﺳــﻨﮕﯿﻦ از روش ﻫﻀــﻢ، ﺳﻮزاﻧﺪن ﺧﺸﮏ و ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ اﺳﯿﺪ ﮐﻠﺮﯾـﺪرﯾﮏ دو ﻧﺮﻣـﺎل، ( .ﺗﺠﺰﯾـﻪ و ﺗﺤﻠﯿـﻞ 1982 اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ )ﻫﺎرﻧﺰ و ﮐﺮاﭼﻮﯾﻞ، آﻣﺎري دادهﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧـﺮم اﻓـﺰار آﻣـﺎري اﻧﺠـﺎم SAS ﺷﺪ .ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ﭼﻨﺪ داﻣﻨﻪاي داﻧﮑـﻦ در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻﺪ، ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪ . درﺻـﺪي آب 70 ﺗـﺎ 60 ﺑﺎ اﺣﺘﺴﺎب ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺗﻘﺮﯾﺒـﯽ ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﻪ ﻓﺎﺿﻼب، ﺷﻬﺮ ﯾﺎﺳﻮج ﺗﻮان ﺗﻮﻟﯿـﺪي ﻟﯿﺘﺮ ﭘﺴﺎب ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺷﺪه را در ﻫﺮ ﺛﺎﻧﯿﻪ دارا اﺳﺖ .اﯾـﻦ 240 ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧـﻪ ﻫﮑﺘـﺎر از زﻣـﯿﻦ ﻫـﺎي 160 ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺣـﺪود ﮐﺸﺎورزي را آﺑﯿﺎري ﻧﻤﺎﯾﺪ .ﭘﺴﺎب ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺷﺪه اﯾـﻦ ﺷـﻬﺮ، داراي ﻣﯿــﺎﻧﮕﯿﻦ اﮐﺴــﯿﮋن 20 ﺣــﺪود 1 ﺧــﻮاﻫﯽ ﺑﯿﻮﺷــﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم ﺑﺮ ﻟﯿﺘﺮ، ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ اﮐﺴﯿﮋن ﺣـﺪود 2 ﺧﻮاﻫﯽ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ 58 ﺣـﺪود 3 ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺑﺮ ﻟﯿﺘﺮ و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ ﮐﻞ 75 ﻣﯿﻠﯽ ( .در اﯾﻦ ﺗﺼﻔﯿﻪ 3 و 2 ﮔﺮم ﺑﺮ ﻟﯿﺘﺮ اﺳﺖ )ﺟﺪاول ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن ﺑﻪ ازاي ﯾﮏ ﻣﺘﺮ ﻣﮑﻌـﺐ ﻓﺎﺿـﻼب، ﮔﺮم ﭘﻮدر ﮐﻠﺮ ﺑﻪ ﭘﺴﺎب اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ30ﺣﺪود ، ﺷﻮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﭘﺴﺎب ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن اﯾﺠﺎد ﻣﺨﺎﻃﺮه ﻧﻤﯽ ﻧﻤﺎﯾـﺪ . اﻟﺒﺘـﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﮐﻪ آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴـﺎب در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮراﮐﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﯿﺴﺖ . ﻧﺘﺎﯾﺞ و ﺑﺤﺚ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾـﺎﻧﺲ داده ﻫـﺎي ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ و اﺛــﺮات ﺳــﺎده ،(5)ﻋﻨﺎﺻــﺮ ﻣﻮﺟــﻮد در ﻋﻠﻮﻓــﻪ در ﺟــﺪول آﺑﯿﺎري و ﮐﻮد ازت ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ و ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ( و ﺣـﺪ ﮐﻔﺎﯾـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺟﺪول اراﺋـﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ . ذرت ) ﻣﻮﺟﻮد در ﻋﻠﻮﻓﻪ در ﺟـﺪول ﺷﯿﺮﯾﻦ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽﺷﻮد ﮐـﻪ ﻋﻠﻮﻓـﻪ آن ﮐـﺎﻣﻼ ﺳـﺒﺰ اﺳﺖ؛ در ﻫﻤﯿﻦ زﻣﺎن ﮐﻤﺒﻮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ﻧﯿـﺰ در ﺑﻌﻀـﯽ ﻣﻨـﺎﻃﻖ وﺟﻮد دارد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺼﺮف ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ ﺑـﺮاي ﺗﻐﺬﯾﻪ اﻧﺴﺎن، ﻋﻠﻮﻓﻪ آن در اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﻐﺬﯾـﻪ دام ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد .ﺑـﻪ ﻫﻤـﯿﻦ دﻟﯿـﻞ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ . ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ آﻣﺎري داده ﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿـﺎري، ﮐـﻮد ازت و ﺑـﺮﻫﻢ ﮐـﻨﺶ آﺑﯿــﺎري و ﮐـﻮد ازت ﺑـﺮ ﺻــﻔﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ از ﻟﺤﺎظ آﻣﺎري در ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽ .(ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ 5 دار ﺷﺪ )ﺟـﺪول در ﺳـﻄﺢ ﮔﺮم در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺪﺳﺖ آﻣـﺪ و ﺑـﺎ 2494 ﻣﻌﺎدل I4آﺑﯿﺎري ﺗﻔــﺎوت ﻣﻌﻨــﯽI3 و I5ﺳــﻄﻮح آﺑﯿــﺎري داري ﻧﺸــﺎن ﻧــﺪاد .(ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ 6 )ﺟﺪول I1 در ﺳـﻄﺢ آﺑﯿـﺎري ( .اﻓـﺰاﯾﺶ 6 ﮔﺮم در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑـﻮد )ﺟـﺪول 2005ﻣﻌﺎدل ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺑﺎ آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟـﻮد ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﭘﺴﺎب ﮐﻪ در ﭼﺮﺧﻪ ﻫـﺎي ﻓﺘﻮﺳـﻨﺘﺰي و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳﯿﺘﻮﮐﺮوم ﻫﺎ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ، ﺑﺎﺷـﺪ ﮐـﻪ در ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ .در ﺳﻄﻮح ﮐﻮدي ﻧﯿﺘﺮوژن، ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪ ﮐـﻪ N160 در ﺳـﻄﺢ ﮔﺮم در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑـﻊ ﺑـﻮد و ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑـ ﺮد 2482ﻣﻌﺎدل ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﺮم در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺪﺳﺖ 2000 ﻣﻌﺎدل N0 در ﺳﻄﺢ .(ﻧﯿﺘﺮوژن ﯾﮑـﯽ از اﺟـﺰاي اﺻـﻠﯽ ﺗﺸـﮑﯿﻞ 6 آﻣﺪ )ﺟﺪول دﻫﻨﺪه ي ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و در ﮐﻞ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ رﺷﺪ روﯾﺸـﯽ ﮔﯿـﺎه ﺧﻮاﻫـﺪ ﺷـﺪ و ﺑـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﻮدﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻻي ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ و واﮐـﻨﺶ ﺳـﺮﯾﻊ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﻮح ﻧﯿﺘﺮوژن، رﺷﺪ روﯾﺸﯽ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ . (ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب در ذرت 2010) ﺗﻮﺳﻠﯽ و ﻫﻤﮑﺎران ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ آﺑﯿـﺎري ﺑـﺎ ﭘﺴـﺎب ﺑﺎﻋـﺚ اﻓـﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﺪ؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ، در ﺗﯿﻤﺎر آﺑﯿﺎري ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﭘﺴﺎب و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑـﺮد در ﺗﯿﻤﺎر آﺑﯿﺎري ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ آب ﭼﺎه ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ. ﻧﻈﺮي ،ﻋﻠﻮﻓﻪ (ﮔـﺰارش ﮐﺮدﻧـﺪ ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ 1385)و ﻫﻤﮑﺎران .ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺧﺸﮏ اﻧﺪام ﻫـﻮاﯾﯽ ذرت داﻧـﻪ اي ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎي آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب و آﺑﯿﺎري ﺑﺎ آب ﭼﺎه ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘـﯿﻦ ﮔـﺰارش ﮐﺮدﻧـﺪ اﻓـﺰ اﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت آﺑﯿﺎري ﺷﺪه ﺑﺎ ﭘﺴﺎب ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﺑـﻮدن ﻧﯿﺘﺮوژن و ﻓﺴﻔﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺴﺎب و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎك ﺑﺮاي رﺷﺪ ﺑﻬﺘـﺮ ﮔﯿﺎﻫـﺎن اﺳـﺖ . (ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ازﺗـ ﻪ در ذرت، 2005) ﮐﺴﮑﯿﻦ و ﻫﻤﮑﺎران ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ 160 ذرت در ﺗﯿﻤﺎر ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ .ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﺮم در ﻣﺘـﺮ ﻣﺮﺑـﻊ در ﺗﯿﻤـﺎر 2897 ﻣﻌﺎدل و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ I4N80 ﮔـﺮم در 1863 ﻣﻌـﺎدل اﻧﺪازهﮔﯿـﺮي ﺷـﺪ؛ ﻫـﺮ ﭼﻨـﺪ ﺑـﯿﻦ I1N0 ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ در ﺗﯿﻤﺎر ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ ﮔــﺮم در 2897 )ﺑـﻪ ﻣﯿـﺰان I4N80 ﺗﯿﻤـﺎر ( ﮔـﺮم در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑــﻊ 2840 )ﺑـﻪ ﻣﯿـﺰان I3N160 ﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ ( و .(در ﻧﺘﯿﺠـﻪ 1 اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﯽداري وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ )ﺷـﮑﻞ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ آﺑﯿﺎري ﯾﮏ در ﻣﯿﺎن ﺑﺎ ﭘﺴﺎب ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺷـﺪه و آب ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﻧﯿﺘﺮوژن ﺧﺎﻟﺺ در ﻫﮑﺘـﺎر 80ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ و ﻣﺼﺮف ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﻠﻮب در ﻣﻮرد ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ دﺳﺖ ﯾﺎﻓـﺖ .در ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﺗﺮ، ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﮔﺴﺘﺮش ﺳﻄﺢ ﺑـﺮگ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﻮ روﯾﺸـﯽ و ﺣﻔـﻆ ﺑﯿﺸـﺘﺮ آ ن در ﺣـﯿﻦ دوره ﭘﺮﺷﺪن داﻧﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺠﺪد ﻧﯿﺘﺮوژن ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﻇﺎﯾﻔﯽ ﮐﻪ ، ﺑﺮگ ﺑﻪ داﻧﻪ ﻣﯽﺷﻮد .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺣﯿﺎﺗﯽ ﮔﯿﺎه اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ، ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳـﯽ در دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻨﺎﺳﺐ دارد .ﺑﺎ اﯾـﻦ وﺟـﻮد، ﻣﺼـﺮف ﮐﻮدﻫﺎي ﻧﯿﺘﺮوژﻧﯽ اﺛﺮات ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ دارد . ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮ )ﻣﺜـﻞ ﻧﯿﺘـﺮوژن (ﺗـﺎ ﻧﻘﻄـﻪ ﺑﻬﯿﻨﻪ، ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻋﻠﻮﻓـﻪ را اﻓـﺰاﯾﺶ ﻣـﯽ دﻫـﺪ و ﺑﻌـﺪ از آن واﮐﻨﺶ ﮔﯿﺎه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻮد ﮐـﺎﻫﺶ ﻣـﯽ ﯾﺎﺑـﺪ )ﺧﻠـﺪﺑﺮﯾﻦ و .(1380 اﺳﻼمزاده، ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ ( ﻧﺸﺎن داد ﺗﺎﺛﯿﺮ 5 آﻣﺎري دادهﻫﺎ )ﺟﺪول آﺑﯿﺎري ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘـﺮوژن ﻋﻠﻮﻓـﻪ ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ در ﺳـﻄﺢ ﯾﮏ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨـﯽ دار ﺷـﺪ .ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ و I5 ﻧﯿﺘﺮوژن در ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ در ﺳـﻄﻮح آﺑﯿـﺎري .(6 درﺻــﺪ ﺑﺪﺳــﺖ آﻣــﺪ )ﺟــﺪول 0/9 و 2/0 ﻣﻌــﺎدل ،I1
آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ، دوم ﻓﺼﻞ رﺷﺪ ﮔﯿﺎه آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﻓﺼـﻞ رﺷـﺪ ﮔﯿـﺎه، ﺑﺎﻋـﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺷـﺪ .ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣـﯽ رﺳـﺪ ذرت در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻮد ازت واﮐـﻨﺶ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ي ، ﭘﺮ ﺷﺪن داﻧﻪ ﻧﺸﺎن داده و ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻋﻠﻮﻓﻪ آن اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴﻔﺮ ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ در .(ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ و 5 ﺳﻄﺢ ﯾﮏ درﺻﺪ ﻣﻌﻨـﯽ دار ﺷـﺪ )ﺟـﺪول ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴﻔﺮ در ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ در ﺳـﻄﻮح درﺻـﺪ ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪ 0/16 و 0/33 ﻣﻌﺎدل ،I1 و I5آﺑﯿﺎري (. اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﺎﻻ ﺑـﻮدن ﻓﺴـﻔﺮ ﻣﻮﺟـﻮد در ﭘﺴـﺎب، 6 )ﺟﺪول ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺠﻤﻊ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺴﻔﺮ ﻋﻠﻮﻓﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ آﺑﯿـﺎري ﺑـﺎ ، ﮔﯿﺎه آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺷﺪ. ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿـﺎري ﺑـﺮ ﻏﻠﻈـﺖ ﭘﺘﺎﺳـﯿﻢ ﻋﻠﻮﻓـﻪ .(5 ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ )ﺟﺪول ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ در ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ درﺻــﺪ0/76 و 0/93 ﻣﻌـﺎدل ،I1 و I5در ﺳـﻄﻮح آﺑﯿـﺎري .(ﺗـﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿـﺎري ﺑـﺮ ﻏﻠﻈـﺖ ﺳـﺪﯾﻢ 6 ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳـﻄﺢ ﭘـﻨﺞ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨـﯽ دار ﺷـﺪ .(ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ ﺳـﺪﯾﻢ در ﻋﻠﻮﻓـﻪ 5 )ﺟﺪول و 0/14 ﻣﻌـﺎدل ،I1 و I5ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳﻄﻮح آﺑﯿـﺎري ﻣﯿﻠﯽ0/11 .( ﺑـﯿﻦ 6 ﮔﺮم ﺑﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺪﺳﺖ آﻣـﺪ )ﺟـﺪول اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﯽI4 و I3 ،I2 ،I1ﺳﻄﻮح آﺑﯿﺎري داري ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ. ﺳﻄﺢ آﺑﯿﺎري ﯾﮏ در ﻣﯿﺎن ﺑﺎ ﭘﺴـ ﺎب و آب ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ آﺑﯿﺎري ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﭘﺴﺎب، داراي ﻏﻠﻈﺖ ﮐﻤﺘـﺮ ﺳﺪﯾﻢ در ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه روﺷﯽ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﺮاي دﺳﯽزﯾﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ( و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن 1/4) ﮐﺎﻫﺶ ﺷﻮري ﺧﺎك ﮐﺎﻫﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﺳﺪﯾﻢ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ اﺳﺖ. ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ آﻫﻦ ﻋﻠﻮﻓـﻪ ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ در .(ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ و 5 ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨـﯽ دار ﺷـﺪ )ﺟـﺪول ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ آﻫﻦ در ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﯿﺎه ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ در ﺳـﻄﻮح ﻣﯿﻠــﯽﮔــﺮم ﺑــﺮ 216/1 و 248/3 ﻣﻌــﺎدل ،I1 و I5آﺑﯿــﺎري .( ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿـﺎري ﺑـﺮ ﻏﻠﻈـﺖ 6 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول روي ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ .(ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ روي در ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﯿﺎه 5 )ﺟﺪول 30/0 و 33/5 ﻣﻌـﺎدل ،I1 و I4ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳﻄﻮح آﺑﯿﺎري ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺑﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺲ ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳـﻄﺢ ﭘـﻨﺞ درﺻـﺪ .(ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ ﻣـﺲ 5 ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ )ﺟﺪول ﻣﻌـﺎدل ،I1 و I5 در ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳﻄﻮح آﺑﯿﺎري .(6 ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺑﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول 15/0 و 18/6 (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑـﺎ ﮐـﺎرﺑﺮد 2005) راﺗﺎن و ﻫﻤﮑﺎران ﭘﺴﺎب، ﻋﻨﺼﺮ روي در ﮔﯿﺎه ذرت اﻓـﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓـﺖ . در اﯾـﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺠﻤﻊ ﻋﻨﺼﺮ روي در اﻧـﺪام ﻫﻮاﯾﯽ )ﻋﻠﻮﻓﻪ (ذرت ﺑﻮد و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار آن در داﻧﻪ ذرت (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ 2010) ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ. ﺗﻮﺳﻠﯽ و ﻫﻤﮑﺎران آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴﺎب، ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻧﯿﺘـﺮوژن، ﻓﺴﻔﺮ و ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﺷﺪ؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﯾﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ در ﺗﯿﻤﺎر آﺑﯿﺎري ﮐﺎﻣﻞ ﺑـﺎ ﭘﺴـﺎب ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪ .ﺳﻠﻮﻧﺴـﮑﺎﯾﺎ و (ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن 2001)ﻫﻤﮑﺎران ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺮﻣﺼﺮف و ﮐﻢﻣﺼـﺮف در ﭘﺴـﺎب، ﺑﺎﻋـﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻣﻌـﺪﻧﯽ ﻋﻠﻮﻓـﻪ ذرت ﺷـﺪ . ﻓﯿﻀـﯽ (ﮔﺰارش ﮐﺮد ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ آﻫـﻦ و ﻣﻨﮕﻨـﺰ در 2001) ﻋﻠﻮﻓﻪ . ﺑﯿﺸﺘﺮ از آب ﭼـﺎه ﺑـﻮد ، ذرت آﺑﯿﺎري ﺷﺪه ﺑﺎ ﭘﺴﺎب ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻖ ﮔﺰارش ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﺧﻄﺮ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗـﻮﺟﻬﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﻨﮕﯿﻦ در ﺧﺎك و ﮔﯿﺎه آﺑﯿـﺎري ﺷﺪه ﺑﺎ ﭘﺴﺎب، وﺟﻮد ﻧﺪارد و آﺑﯿﺎري ﺗﻨﺎوﺑﯽ )ﻣﺨﻠﻮط ﮐﺮدن ﭘﺴﺎب ﺑﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ و ﮐﺎرﺑﺮد ﯾﮏ در ﻣﯿﺎن ﭘﺴـﺎب و آب ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ (ﺑـﺮاي ﮐــﺎﻫﺶ ﻏﻠﻈـﺖ ﻧﻤــﮏ در ﮔﯿـﺎه و ﺧــﺎك ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و اﯾﻦ ﺷﯿﻮه آﺑﯿﺎري، ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﻨﮕﯿﻦ در ﺧﺎك و ﮔﯿﺎه را ﮐﺎﻫﺶ داد. ( ﻧﺸﺎن داد ﮐـﻪ ﺗـﺎﺛﯿﺮ 5) ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪول ﮐﻮد ازت ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳـﻄﺢ ﯾﮏ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨـﯽ دار ﺷـﺪ .ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ ، ﻣﻌـﺎدل N0 و N160ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳـﻄﻮح ﮐـﻮدي .( ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮐـﻮد ازت 6 درﺻﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول 1/3 و 1/7 ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴﻔﺮ ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳﻄﺢ ﭘـﻨﺞ درﺻـﺪ .(ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴـﻔﺮ 5 ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ )ﺟﺪول ، ﻣﻌـﺎدل N0 و N160 ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ در ﺳـﻄﻮح ﮐـﻮدي .(اﻓــﺰاﯾﺶ 6 درﺻــﺪ ﺑﺪﺳــﺖ آﻣــﺪ )ﺟــﺪول 0/24 و 0/26
اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻧﺎﺷـﯽ از ، ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴﻔﺮ ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻮد ازت رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ رﯾﺸﻪ ﻫﺎ در ﺧﺎك و ﺗﺠﻤﻊ ﻓﺴﻔﺮ در ﮔﯿﺎه ﺑﻮد .از درﺻﺪ (ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﮐـﻮدي 0/26 )ﺑﻪ ﻣﯿﺰان N80ﺳﻄﺢ ﮐﻮدي درﺻﺪ(، در ﻏﻠﻈـﺖ ﻓﺴـﻔﺮ اﺧـﺘﻼف 0/26 )ﺑﻪ ﻣﯿﺰان N160 ﻣﻌﻨﯽ .( در واﻗـﻊ ﺑـﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ 6 داري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ )ﺟﺪول ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن، ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﻓﺴﻔﺮ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و ﭘـﺲ از آن ﺑﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺘـﺮوژن، ﺗﺠﻤـﻊ ﻓﺴـﻔﺮ در ﮔﯿـﺎه ﺑﯿ ﺸـﺘﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮐﻮد ازت ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﭘﺘﺎﺳـﯿﻢ، ﺳـﺪﯾﻢ و روي ﻋﻠﻮﻓـﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽدار ﻧﺸﺪ؛ وﻟـ ﯽ ﺗـﺎﺛﯿﺮ ﮐـﻮد ازت ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ آﻫﻦ، ﻣـﺲ و ﻣﻨﮕﻨـﺰ ﻋﻠﻮﻓــﻪ ذرت .(5 ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻـﺪ ﻣﻌﻨـﯽ دار ﺷـﺪ )ﺟـﺪول ﺑـﻪ N160 ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ اﯾـﻦ ﻋﻨﺎﺻـﺮ در ﺳـﻄﺢ ﮐـﻮدي 2 /9 ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎدل ﻣﯿﻠﯽ168/0 و 17/7 ، 40 ﮔﺮم در ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﺳﻄﻮح ﮐﻮدي ﻣﯿﻠﯽﮔـﺮم در 150/9 و 16/4 ،216/7 ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎدل N0 .( ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣـﻮﺛﺮ در 6 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول ﻓﺮآﯾﻨــﺪ ﻓﺘﻮﺳــﻨﺘﺰ، ﻋﻨﺎﺻــﺮ ﻧﯿﺘــﺮوژن، آﻫــﻦ و ﻣــﺲ اﺳــﺖ. (ﮔـﺰارش ﮐﺮدﻧـﺪ ﺑـﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ 1380) ﮐﻮﭼﮑﯽ و ﺳﺮﻣﺪﻧﯿﺎ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﺗﺸـﮑﯿﻞ دﻫﻨـﺪه زﻧﺠﯿـﺮه اﻧﺘﻘـﺎل اﻟﮑﺘﺮون ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد .ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻣﯿـﺰان ﻏﻠﻈـﺖ اﯾـﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﻋﻠﻮﻓﻪ، اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ. (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑـﺎ 2010) اوﭼﯽاردﺑﯿﻠﯽ و ﻫﻤﮑﺎران ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘـﺎر، 80اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻮد ﻧﯿﺘـﺮوژن ﺗـﺎ ﺳـﻄﺢ و 160 اﻟﯽ 80 ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴﻔﺮ ﮔﯿﺎه اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ و از ﺳﻄﺢ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر، روﻧﺪ اﻓﺰاﯾﺸـﯽ در ﻏﻠﻈـﺖ ﻓﺴـﻔﺮ 200 ﮔﯿﺎه، ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .اﯾـﻦ ﻣﺤﻘﻘـﯿﻦ ﮔـﺰارش ﮐﺮدﻧـﺪ ﮐـﻪ ﺑـﺎ ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در 200اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن ﺗـﺎ ﺳـﻄﺢ ﻫﮑﺘﺎر، ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﮔﯿﺎه اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ .ﻧﯿﺘﺮوژن ﮔﯿــﺎه ﺗـﺎﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨـﯽ ، ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه رﺷﺪ ﮔﯿﺎه داري ﺑـﺮ اﻓـﺰاﯾﺶ ﺟـﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻢ .(2010 ﻣﺼـﺮف داﺷـﺖ )ﺗﻮﺳـﻠﯽ و ﻫﻤﮑـﺎران، ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺲ ﮔﯿﺎه در ﺳﻄﺢ ﻋﺪم ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﻧﯿﺘﺮوژن در ﻫﮑﺘﺎر ﺑﺪﺳﺖ آﻣـﺪ و 80آن در ﺳﻄﺢ در ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺲ در ﮔﯿﺎه ﮐـﺎﻫﺶ .(ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ 2010 ﯾﺎﻓﺖ )اوﭼـﯽ اردﺑﯿﻠـﯽ و ﻫﻤﮑـﺎران، ( ﺗﻤﺎم ﻋﻨﺎﺻﺮ اﻧﺪازه 7)ﺟﺪول ﮔﯿﺮي ﺷـﺪه در ﻋﻠﻮﻓـﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ، در ﺣﺪ ﮐﻔﺎﯾﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ذرت ﺑﻮد. ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻌﺪﻧﯽ ﻣﻮﺟﻮد در داﻧﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ دادهﻫـﺎي اﺟـﺰاي ﻋﻤﻠﮑـﺮد و اﺛﺮات ﺳﺎده آﺑﯿـﺎري ،(8) ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در داﻧﻪ در ﺟﺪول و ﮐﻮد ازت ﺑﺮ اﺟﺰاي ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ داﻧـﻪ ذرت ( ﺣﺪ ﮐﻔﺎﯾﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟـﻮد در داﻧـﻪ 9)ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺟﺪول . ( اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ 10)در ﺟﺪول ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﺧﻮراﮐﯽ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺸﺪار داده ﻣﯽﺷﻮد. ﺗـﺎﺛﯿﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺮ ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑـﻊ در ﺳـﻄﺢ ﯾـﮏ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽ .(ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري و ﺑﺮﻫﻢﮐـﻨﺶ 8 دار ﺷﺪ )ﺟﺪول آﺑﯿﺎري و ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺮ ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﻣﻌﻨـﯽ (. در ﺳﻄﻮح ﮐﻮدي ﻧﯿﺘـﺮوژن، ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ 8 دار ﻧﺸﺪ )ﺟﺪول و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل در ﺳـﻄﺢ N160ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل در ﺳﻄﺢ ﺑـﻼل در ﻣﺘـﺮ ﻣﺮﺑـﻊ 8/47 و 9/64 ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﻣﻌـﺎدل N0 .(ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﺜﺒﺖ و 9 اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪ )ﺟﺪول ﻣﻌﻨﯽدار ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﻼل ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل، ﺑﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺘـﺮوژن، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﻼل اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻌﺪاد ﺑـﻼل ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﺷﺪ .ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺪرت ﭘﻨﺠﻪزﻧـﯽ ﮐﻤـﯽ دارد، وﻟﯽ ﻫﺮ ﺑﻮﺗﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮏ، دو ﯾﺎ ﺳﻪ ﺑﻼل ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﮐﻨﺪ؛ رﻗﻢ ﻫﺎروﺳﺖ ﮔﻠﺪ ﯾﮑﯽ از ارﻗـﺎم ﻣﻬـﻢ ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺎﺟﻮش ﻧﺎﺑﺎرور )ﭘﻨﺠﻪﻫﺎي ﻧﺎﺑـﺎرور ( دارد .ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺘﺮوژن ﭘـﺎﺟﻮش ﻫـﺎﯾﯽ از ﻃﻮﻗـﻪ ﮔﯿـﺎه ﺑـﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺎﺑﺎرور ﺑـﻮدن، از اداﻣـﻪ رﺷـﺪ آن ﻫـﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺷﺪ و از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ رﻗﻢ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ دو ﯾﺎ ﺳﻪ ﺑﻼل داﺷﺖ، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ .ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺗﺤـﺖ ﺗـﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿـﺎري .(ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ 8 ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺖ )ﺟﺪول ي آﻣﺎري داده ﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺮ ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑﻼل در ﺳﻄﺢ ﯾﮏ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽ - .( ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري و ﺑـﺮﻫﻢ 8 دار ﺷﺪ )ﺟﺪول ﮐﻨﺶ آﺑﯿﺎري و ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺮ ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑﻼل ﻣﻌﻨﯽ
.( در اﺛﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑـﻼل 8 دار ﻧﺸﺪ )ﺟﺪول و در ﻧﺘﯿﺠﻪ وزن ﺑﻼل اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ .ﺻﻔﺖ ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ در ﺑﻼل ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﯽداري ﺑﺎ ﺻﻔﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﻼل و ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل دارد . در ﺳﻄﻮح ﮐﻮدي ﻧﯿﺘﺮوژن، ﺑﯿﺸـﺘﺮﯾﻦ ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ در و ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ در ﺑـﻼل در N160ﺑﻼل در ﺳـﻄﺢ داﻧﻪ در ﺑـﻼل، 450/7 و 578/6 ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎدل N0ﺳﻄﺢ .( ﺻـﻔﺖ ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ در ﺑـﻼل، 9 اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪ )ﺟﺪول راﺑﻄﻪ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺎ وزن ﻫﺰار داﻧﻪ دارد، ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ وزن ﻫـﺰار داﻧــﻪ N160 ﺑـﻪ ﺳـﻄﺢ N80ﻧﯿﺘـﺮوژن از ﺳـﻄﺢ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ، در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑﻼل اﯾﻦ ﮐﺎﻫﺶ وزن ﻫﺰار داﻧﻪ را ﺟﺒﺮان ﻧﻤﻮد .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارﺗﺒﺎط ﻃﻮل ﺑﻼل و ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑﻼل، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻃﻮل ﺑﻼل و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن ﺗﻌـﺪاد داﻧـﻪ در ﺑـﻼل اﻓـﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓـﺖ .وﺟﯿـﺪ و (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن از 2007)ﻫﻤﮑﺎران ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر، ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺑـﻼل 250 ﺗﺎ 150ﺳﻄﺢ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ . ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ ( ﻧﺸﺎن داد 8) وارﯾﺎﻧﺲ دادهﻫﺎ در ﺟﺪول ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري ﺑﺮ ﻏﻠﻈـﺖ ﻧﯿﺘـﺮوژن داﻧـﻪ ذرت ﺷـﯿﺮﯾﻦ در ﺳﻄﺢ ﯾﮏ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ .ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ ،I1 و I5 ﻧﯿﺘﺮوژن در داﻧﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳﻄﻮح آﺑﯿـﺎري .(ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ 9 درﺻﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول 1/4 و 2/0ﻣﻌﺎدل ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻧﯿﺘـﺮوژن ﻣﻮﺟـﻮد در ﭘﺴـﺎب، ﺑﺎﻋـﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن در داﻧﻪ ﮔﯿﺎه ﺷﺪ. ﺗـﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿـﺎري ﺑـﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴﻔﺮ داﻧﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ در ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽ .(ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈـﺖ ﻓﺴـﻔﺮ در 8 دار ﺷﺪ )ﺟﺪول 0/28، ﻣﻌﺎدل I1 و I5 داﻧﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳﻄﻮح آﺑﯿﺎري .(9 درﺻﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول 0/11و ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺘﺎﺳـﯿﻢ، آﻫـﻦ و روي ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺲ ، داﻧﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽدار ﻧﺸﺪ داﻧــﻪ ذرت ﺷــﯿﺮﯾﻦ در ﺳــﻄﺢ ﭘــﻨﺞ درﺻــﺪ ﻣﻌﻨــﯽدار ﺷــﺪ .(ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺲ در داﻧـﻪ ﮔﯿـﺎه 8 )ﺟﺪول 5/1 و 9/8، ﻣﻌـﺎدل I1 و I5ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ در ﺳـﻄﻮح آﺑﯿـﺎري .( ﺗﺎﺛﯿﺮ آﺑﯿﺎري 9 ﻣﯿﻠﯽ ﮔرم ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻨﮕﻨﺰ داﻧﻪ ذرت ﺷـﯿﺮﯾ ﻦ در ﺳـﻄﺢ ﭘـﻨﺞ درﺻـﺪ .(ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻨﮕﻨﺰ 8 ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ )ﺟﺪول ، ﻣﻌـﺎدل I1 و I5 در داﻧﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳـﻄﻮح آﺑﯿـﺎري .(9 ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺑﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول 16/3 و 18/5 ( ﮔـﺰارش ﮐـﺮد ﺑـﺎ ﮐـﺎرﺑﺮد 2005) راﺗﺎن و ﻫﻤﮑﺎران ﭘﺴﺎب در ذرت ﻋﻨﺼﺮ آﻫﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ. آن ﻫـﺎ ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﻋﻤﺪﺗﺎ در رﯾﺸﻪ ﮔﯿﺎه ذرت ﺗﺠﻤﻊ ﯾﺎﻓﺖ و ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻪ اﻧﺪام ﻫـﻮاﯾﯽ ﮔﯿـﺎه ﻣﻨﺘﻘـﻞ ﻣـﯽ ﺷـﻮد .اﯾـﻦ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺠﻤﻊ آﻫﻦ در ﺑﺮگ ﻫﺎ از ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺗﺠﻤﻊ ﯾﺎﻓﺘﻪ آﻫﻦ در ﺳﺎﻗﻪ و داﻧﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮد. ﺑﻪ ﻃـﻮري ﮐـﻪ ﺗﺠﻤﻊ ﺑﯿﺸﺘﺮ آﻫﻦ در اﻧﺪام ﻫﻮاﯾﯽ را ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده اﯾـﻦ ﻋﻨﺼـﺮ در ﻓﺮآﯾﻨــﺪ ﻓﺘﻮﺳــﻨﺘﺰ، ﻧﺴــﺒﺖ دادﻧــﺪ .ﻧﻈــﺮي و ﻫﻤﮑــﺎران (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺠﻤـﻊ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻣـﺲ و ﻣﻨﮕﻨـﺰ در 1385) ذرت آﺑﯿﺎري ﺷﺪه ﺑﺎ ﭘﺴﺎب، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﯿﻤﺎر آﺑﯿـﺎري ﺑـﺎ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻌﻨﯽداري داﺷﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣـﺎﯾﺶ ﻣﻄـﺎﺑﻖ ( ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮐﻮد ازﺗﻪ ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘـﺮوژن 8)ﺟﺪول داﻧﻪ ﮔﯿﺎه ﻣﻌﻨﯽدار ﺷﺪ .ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘـﺮوژن و 1/8 ﻣﻌﺎدل ،N0 و N160داﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺳﻄﻮح ﮐﻮدي .( ﺗـﺎﺛﯿﺮ ﮐـﻮد ازت ﺑـﺮ 9 درﺻﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣـﺪ )ﺟـﺪول 1/6 ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺴﻔﺮ، ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ، آﻫﻦ، روي، ﻣﺲ و ﻣﻨﮕﻨﺰ داﻧﻪ .(8 ﮔﯿﺎه ﻣﻌﻨﯽدار ﻧﺸﺪ )ﺟﺪول (ﮔـﺰارش ﮐﺮدﻧـﺪ ﺑـﺎ 2006) ﺗﻮﻓﻨﺴﮑﯽ و ﻫﻤﮑـ ﺎران ﻣﺼﺮف ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻣﯿﺰان ﻓﺴﻔﺮ داﻧﻪ ﺳﻮﯾﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ و در ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻣﯿﺰان ﻓﺴﻔﺮ ﮔﯿﺎه ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ . ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺴﻔﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺤﺮك رﺷﺪ رﯾﺸﻪ در ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻣﻐﺬي ﻧﻘﺶ دارد .ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﯿﺘـﺮوژن، ﻣﯿـﺰان ﻓﺴـﻔﺮ ( .ﮐﻮﻣﺎوات 2008 داﻧﻪ ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻤﻮد )ﻣﺮﺷﺪ و ﻫﻤﮑﺎران، (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺟـﺬب ﻓﺴـﻔﺮ داﻧـﻪ 2000)و ﻫﻤﮑﺎران ﺳﻮﯾﺎ، ارﺗﺒﺎط ﻣﻬﻤﯽ ﺑﺎ ﻣﯿـﺰان ﻧﯿﺘـﺮوژن دارد و ﺑـﺎ ا ﻓـ ﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﺟﺬب ﻓﺴﻔﺮ ﮔﯿﺎه اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ. ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ آﺑﯿﺎري و ﮐﻮد ازت ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ در ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﻣﻌﻨﯽ (؛ وﻟﯽ 8 دار ﺷﺪ )ﺟﺪول ﺑﺮﻫﻤﮑﻨﺶ آﺑﯿﺎري و ﮐﻮد ازت ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺴﻔﺮ، ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ، آﻫﻦ، روي، ﻣﺲ و ﻣﻨﮕﻨﺰ ﻣﻌﻨﯽ دار ﻧﺸﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ
ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ( ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ 2) درﺻﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ 2/17 ﻣﻌﺎدل I5N160 در ﺗﯿﻤﺎر درﺻﺪ 1/2 ﻣﻌﺎدل I1N0 ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ در ﺗﯿﻤﺎر ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺷﺪ. ﻣﺮاﺣﻞ ﻋﻤﺪه ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در ﮔﯿﺎه ﺷﺎﻣﻞ، ﺟﺬب ﺑﻪ درون ﺳﻠﻮل ﻫﺎ و ورود آن ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺳﯿﺪﻫﺎي آﻣﯿﻨﻪ و آﻣﯿﺪﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮاﻫﻤﯽ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪه اي در ﺗﻮﻟﯿﺪ و اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺘﺮوژن در ﮔﯿﺎه دارد .زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﻧﯿﺎز ﮔﯿﺎه ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ، درﺻﺪ ﻧﯿﺘﺮوژن در اﺛﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن، اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ )ﮐﻮﭼﮑﯽ و .(از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ، ﺳﻄﺢ 1380ﺳﺮﻣﺪﻧﯿﺎ، ﺑﻬﯿﻨﻪ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم 80 ﻧﯿﺘﺮوژن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد، ﻧﯿﺘﺮوژن در ﻫﮑﺘﺎر ﺑﻮد، ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﯾﻦ ﻣﻘﺪار، ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ ﺷﺪ .ﺻﺎدﻗﯽ و (ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن 1381)ﺑﺤﺮاﻧﯽ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﻧﯿﺘﺮوژن در ﻫﮑﺘﺎر، ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن 160از ﺻﻔﺮ ﺗﺎ (ﻧﯿﺰ ﮔﺰارش 2008) داﻧﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ. ﻣﺮﺷﺪ و ﻫﻤﮑﺎران ﮐﺮدﻧﺪ ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ و ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن داﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن، اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ . ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﭘﺴﺎب ﺣﺎوي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺮﻣﺼﺮف و ﮐﻢﻣﺼﺮف ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، وﻟﯽ اﯾﻦ اﻧﺘﻈﺎر وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ آن ﻫﺎ ﻧﯿﺰ در ﺧﺎك و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن در ﮔﯿﺎه، اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺷﺪه ﺷﻬﺮ ﯾﺎﺳﻮج در ﯾﮏ ﻓﺼﻞ زراﻋﯽ، ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺮﻣﺼﺮف و ( ﮐﻤﺘﺮ 10) ﺳﻨﮕﯿﻦ در ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪول از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز آن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻮد .اﻟﺒﺘﻪ ﻋﻮاﻣﻞ دﯾﮕﺮي از ﺟﻤﻠﻪ اﺳﯿﺪﯾﺘﻪ ﺧﺎك، رﻃﻮﺑﺖ در دﺳﺘﺮس ﺧﺎك و ﻧﻮع ﮔﯿﺎه زراﻋﯽ ﮐﺸﺖ ﺷﺪه، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در اﻧﺒﺎﺷﺘﮕﯽ اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﮔﯿﺎه ﻣﺆﺛﺮ .( ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺴﺎب 2001 ﺑﺎﺷﺪ )ﻓﯿﻀﯽ، در آﺑﯿﺎري ﮔﯿﺎﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺼﺮف ﺧﻮراﮐﯽ دارﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮاردي ﮐﻪ در زﻣﯿﻨﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﭘﺴﺎبﻫﺎ ﻫﺸﺪار داده ، اﺳﺘﺎﻧﺪارد اراﺋﻪ ﺷﺪ ﻣﯽﺷﻮد. ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي آﺑﯿﺎري ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﭘﺴـﺎب در اﻓـﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻣﻌﺪﻧﯽ داﻧﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ از ﻗﺒﯿﻞ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻓﺴـﻔﺮ، ﭘﺘﺎﺳـﯿﻢ، آﻫﻦ، روي، ﻣﺲ و ﻣﻨﮕﻨﺰ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ .اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف ﮐـﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن، ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن، آﻫﻦ و ﻣﺲ ﻋﻠﻮﻓﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﯿـﺰان ﻏﻠﻈـﺖ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﮐـﻢ ﻣﺼــﺮف و ﺳــﻨﮕﯿﻦ در ﺳــﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠــﻒ آﺑﯿــﺎري در ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ، ﮐﺎﻓﯽ و زﯾﺮ ﺣﺪ ﻣﺴﻤﻮﯾﺖ ﻗﺮار دارﻧﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ ( و 1995 )ايﭘـﯽ آ، ،(1992 اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ )ﻓﺎﺋﻮ، (، ﭘﺴﺎب ﻣﻮرد 1371) ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ اﯾﺮان آزﻣﺎﯾﺶ از ﻟﺤﺎظ ﺷﻮري در ﻣﺤﺪوده ﻗﺎﺑـﻞ اﺳـﺘﻔﺎده ﺑـﺮاي ﮐﺸﺎورزي ﻗﺮار دارد. ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن ﮐﯿﻔﯿﺖ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﮑﺮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، ﺑـﺎ
ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن را ﮐـﺎﻫﺶ داد ،ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮي در ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ، ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﺼﺮف اﻧﺴـﺎﻧﯽ و ﺣﯿﻮاﻧﯽ دارد، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ از اﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗـﺮار ﮔﯿﺮد، ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در آﺑﯿﺎري ﺑﺎ ﭘﺴـﺎب، ﻋﻨﺎﺻـﺮي در داﻧﻪ ذﺧﯿﺮه ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن و دام ﻣﻀـﺮ ﺑﺎﺷـﺪ .ﺑـﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﮐﺎرﺑﺮد ﭘﺴﺎب ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﺧـﻮراﮐﯽ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﺻـﯿﻪ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺸﺪار داده ﻣﯽﺷﻮد.

منبع : ﻧﺸﺮﯾﻪ ﭘﮋوﻫﺶ آب در ﮐﺸﺎورزي

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو )
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو) 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .