عملکرد اسید های چرب بالنگوی شهری در کشت مخلوط با خرفه تحت تاثیر مالچ و کود زیستی شرح دهید .

Question

حسین برخورداری · Answer

عملکرد اسید های چرب بالنگوی شهری در کشت مخلوط با خرفه تحت تاثیر مالچ و کود زیستی شرح دهید .

چکیده

رویکرد جهانی در تولید گیاهان دارویی به سمت استفاده از نظامهای کشاورزی پایدار و روشهای مدیریتی نظیر کشت مخلوط، کاربرد کودهای زیستی و مالچ به منظور ارتقاء عملکرد میباشد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز در دو سال زراعی 1371 و 1375 اجرا شد. عامل اول شامل الگوی کشت در پنج سطح کشت خالص خرفه، کشت خالص بالنگوی شهری، کشت مخلوط افزایشی خرفه و
111:11 و 111:01 بالنگو به خرفه، عامل دوم شامل مالچ کلش گندم در دو سطح با ، بالنگوی شهری  ا نسبتهای 111:21 و بدون مالچ و عامل سوم شامل مصرف کود در دو سطح 111 درصد کود شیمیایی و مصرف تلفیقی کود زیستی 51 درصد کود شیمیایی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین درصد روغن و اسیدهای چرب غیراشباع دانه در + ازتوبارور 1 سیستم کشت مخلوط افزایشی 21 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه مشاهده شد در حالیکه بیشترین میزان اسید پالمیتیک در کشت خالص بالنگو مشاهده شد. کاربرد مالچ بیشترین مقادیر عملکرد دانه و صفات رشدی را به خود اختصاص داد. همچنین در صورت جایگزینی کودهای زیستی با شیمیایی صفات کیفی و کمی بالنگوی شهری تحت تاثیر قرار نگرفت، به عبارت دیگر میتوان از مصرف تلفیقی کود زیستی + 51 درصد کود شیمیایی استفاده نمود. بیشترین میزان نسبت برابری زمین و ضریب ازدحام نسبی در سیستم کشت مخلوط افزایشی 11 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه تحت  یمار مصرف تلفیقی کود زیستی بعلاوه 51 درصد کود شیمیایی به همراه مصرف مالچ کلش گندم در سال دوم آزمایش حاصل شد. به نظر میرسد سیستم کشت مخلوط ( 111:11 ) و کاربرد کودهای زیستی و مالچ را میتوان بعنوان یک روش زراعی مناسب برای کاهش مصرف نهادههای شیمیایی و افزایش عملکرد برای بالنگوی شهری پیشنهاد نمود.

با افزایش تقاضای مصرف گیاهان دارویی در جهان و محدود بودن ظرفیت منابع طبیعی جهت تولید این گیاهان، پرورش گیاهان دارویی به صورت عمده و تجاری مورد توجه قرار گرفته است. گیاه دارویی بالنگوی شهری یا قره زرک ( Lallemantia iberica Fischer & C.A. Meyer) با نام انگلیسی Lallemantia یا Dragon’s head از تیره نعناع میباشد. این گیاه با توجه به خواص دارویی، صنعتی و نقش آن در کشاورزی، گیاهی چند منظوره محسوب میشود (جونز و والاموتی 2115 ). دانه بالنگوی شهری حاوی 31 درصد روغن خشک شونده است (اوشر 1791 ). ترکیبات روغن 91 درصد(، لینولئیک - دانه شامل اسید لینولنیک )
0/ 11 درصد(، پالمیتیک ) 5 / 11/8 درصد(، اولئیک ) 3 ( 1 درصد( میباشد )اووریم و / درصد( و استئاریک ) همکاران 1777 به دلیل وجود مقدار زیاد اسید لینولنیک در روغن بالنگوی شهری، روغن این گیاه بسیار . پرکاربرد است صمدی و همکاران 2119 خرفه با نام علمی Portulaca oleracea L. و با نام انگلیسی purslane گیاه دارویی ارزشمند از تیره .( پورتولاکاسه میباشد )چائوهان و جانسون 2117 خرفه گیاهی است گوشتی، علفی و یکساله که غنی از اسیدهای چرب امگا- 3، پروتئین، کربوهیدرات و ویتامین E ، C و A است. در منابع مختلفی خواص متعدد برای خرفه نظیر تصفیه کننده خون، معالج سرفههای مقاوم، تببر، مفید در ترمیم سوختگیها ذکر شده است رحیمی و کافی 2111 در خصوص گیاهان دارویی یکی از نیازهای مهم به منظور حصول عملکرد بالا، به کارگیری روشهای مدیریتی نظیر کشت مخلوط، کود زیستی و مالچ میباشد. استفاده کارآمدتر از منابع موجود و افزایش بهرهوری در مقایسه با سیستم تک کشتی مهمترین ویژگی کشت مخلوط میباشد (البرمان و اچارت 2111 ). به علاوه، ثبات عملکرد بالاتر، کاهش نیاز به نیروی کار، توانایی رقابتی بالاتر با علفهای هرز، خصوصیات کارکردی منحصر به فردی را فراهم میسازد که باعث شده این سیستمهای زراعی جایگاه خاصی را در طراحی بوم نظامهای زراعی .( پایدار به خود اختصاص دهند )ابوانگو و همکاران 2111 سیستمهای کشت مخلوط بواسطه استفاده موثرتر از منابع و ایجاد تغییر در شرایط محیطی، سنتز روغن و اسیدهای چرب دانه را تحت تاثیر قرار میدهند (تسوبو و همکاران 2115 ). مافی و موسیارلی( 2113) با بررسی کشت مخلوط سویا و نعناع بر عملکرد و کیفیت اسانس نعناع گزارش نمودند که عملکرد کمی و کیفی نعناع در کشت مخلوط بالاتر از کشت خالص بود. امروزه با توجه به مشکلاتی که مصرف بیرویه کودهای شیمیایی به وجود آورده است، استفاده از
کودهای زیستی در کشاورزی مطرح گردیده است. کودهای زیستی در مقایسه با مواد شیمیایی، در چرخه غذایی، تولید مواد سمی و میکروبی نمیکنند و قابلیت تکثیر خودبهخودی دارند و باعث اصلاح خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک میشوند و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه و از دیدگاه زیست محیطی ایمن هستند (و همکاران 2115 ). این کودها با تولید مواد محرک رشد، سبب بهبود رشد ریشه و متعاقب آن افزایش سرعت جذب آب و عناصر غذایی گردیده و از این طریق در افزایش عملکرد موثر میباشند (زهیر و همکاران 2111 ). پژوهشهای بسیاری نشان دادهاند که استفاده تلفیقی از کودهای زیستی و شیمیایی میتواند بهتر از کاربرد هر یک از آنها به تنهایی عمل کند، بهطوریکه استفاده تلفیقی از این منابع، آثار زیانبار کاربرد کودهای شیمیایی را کاهش میدهد و نیز سبب افزایش عملکرد میشود (ویسی و همکاران 2110 ). قمری و همکاران 2110 ( گزارش کردند که کاربرد تلفیقی کودهای زیستی ) و شیمیایی میتواند عملکرد کل در کشت مخلوط خرفه- بالنگوی شهری را افزایش دهد. همچنین با توجه به قرارگیری کشور ایران در شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک، یکی از راهکارهای مناسب جهت افزایش رطوبت در منطقه ریشه گیاهان استفاده از مالچ کلشی میباشد (اسکوپل و همکاران 2111 ). مالچها به دلیل نقش خود در کنترل تبخیر، جلوگیری از نوسانات درجه حرارت و تنشهای رطوبتی، جلوگیری از رشد علفهای هرز و افزایش راندمان مصرف آب اثر افزایشی بر عملکرد گیاهان زراعی دارند (بونا و همکاران 2111 ). تحقیقات نشان داده است که بالاترین وزن خشک و عملکرد اسانس در نعناع با کاربرد مالچ و کود نیتروژندار به دست آمد (ساکسنا و سینگ 1775 ). با توجه به اهمیت و جایگاه موارد فوق الذکر، هدف این پژوهش بررسی اثر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی و نیز کاربرد مالچ در کشت مخلوط گیاهان دارویی خرفه و بالنگوی شهری میباشد.

مواد و روش ها

این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک- های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1371 و 1375 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز اجرا شد. طول و عرض جغرافیایی محل آزمایش 10 درجه و 19 دقیقه شرقی و 38 درجه و 5 دقیقه شمالی است. ارتفاع این منطقه از سطح دریا 1301 متر و متوسط بارندگی سالیانه 259 میلیمتر در سال میباشد. نمودار تغییرات دما و بارندگی در شکل 1 آمده است. عامل اول الگوی کشت در پنج سطح، شامل کشت خالص خرفه ( C1 ) و بالنگوی شهری ( C2 )، کشت مخلوط افزایشی با نسبتهای 111:21  C3  111 :11 ،C4  و  C5  بالنگو به خرفه، عامل دوم مالچ کلش گندم در دو سطح بدون مالچ ( M1 ) و با مالچ ( M2 )، و عامل سوم مصرف کود در دو سطح 111 درصد کود شیمیایی نیتروژندار ( F1 ) و مصرف 51 درصد کود شیمیایی + تلفیقی کود زیستی ازتوبارور 1 نیتروژندار ( F2 ) میباشد. مشخصات خاک مزرعه در محدوده محل اجرای آزمایش در جدول 1 آمده است. پس از کرتبندی زمین، کاشت خرفه و بالنگوی شهری در اواسط اردیبهشت ماه به طور همزمان و با دست در کرتهایی به ابعاد 2 متر طول و 2 متر عرض انجام شد و نحوه کاشت به صورت مسطح بود. بذور از شرکت پاکان بذر اصفهان تهیه گردیدند. فاصله بین ردیفهای کاشت برای خرفه و بالنگوی شهری به ترتیب 11 و 21 سانتیمتر و فاصله روی ردیفهای کاشت در کشت خالص خرفه و بالنگوی شهری به ترتیب 11 و 1 سانتی- متر در نظر گرفته شد. تراکم خرفه در کشت مخلوط ثابت 2/5 ، بوده و بذور بالنگوی شهری به ترتیب با فواصل 5 1 سانتیمتر روی ردیفها برای ایجاد تراکمهای / و 00 11 و 01 درصد کشت شد. کود شیمیایی مورد ،21 استفاده شامل کود اوره به میزان 95 کیلوگرم در هکتار برای تیمار 111 درصد شیمیایی بود که به صورت سرک، در زمانهای کاشت، ساقهروی و شروع گلدهی بالنگوی شهری به کار برده شد. کود زیستی ازتوبارور 1 (حاوی باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن از جنس ازتوباکتر) در زمان کاشت در زمان کاشت بر اساس روش پیشنهادی شرکت تولید کننده (زیست فناور سبز)، به صورت بذرمال (به میزان 111 گرم در هکتار) مورد استفاده قرار گرفت. مالچ کلش گندم نیز مطابق تیمار مورد نظر به میزان 2 تن در هکتار بر روی سطح کرت- های مربوطه با استقرار بوتهها، در فواصل بین ردیفها پخش شد. عمل تنک کردن به منظور ایجاد تراکمهای مورد نظر در مرحله سه تا چهار برگی گیاهان انجام گرفت. عملیات کنترل علفهای هرز و آبیاری به طور مرتب و در هنگام لزوم انجام شد. برای اندازهگیری کلروفیل برگ بالنگوی شهری از کلروفیلسنج ( SPAD_502 ) استفاده شد، به طوریکه از هر کرت ده بوته در مرحله گلدهی انتخاب و میزان کلروفیل برگهای پایینی، میانی و بالایی اندازهگیری شد. زمان رسیدگی نیز در موقع قهوهای شدن 71 درصد فندقهها در بالنگوی شهری ( 12 هفته پس از کاشت) و کپسولها در خرفه ( 15 هفته پس از کاشت) در نظر گرفته شد. برای اندازهگیری میزان روغن دانه، پس از آسیاب نمودن بذرها، روغن- گیری از نمونهها از 11 گرم بذر با استفاده از دستگاه

نتایج و بحث
شاخص کلروفیل برگ

نتایج تجزیه مرکب دادهها حاکی از آن است که تاثیر سال، سیستم کشت و مالچ بر کلروفیل برگ بالنگوی شهری در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. اثر مالچ نیز بر کلروفیل برگ معنیدار × متقابل سیستم کشت بود . شاخص کلروفیل برگ در سال دوم آزمایش نسبت به سال اول بیشتر بود . به نظر میرسد عوامل محیطی مانند دما، رطوبت و نور میتوانند در این امر دخیل باشند. در سال دوم آزمایش بدلیل بیشتر بودن بارندگی و پایینتر بودن دما ، ارتفاع و تعداد برگ در بوتهها بیشتر بوده و در نتیجه میزان سایهاندازی نیز بیشتر بود. بنابراین گیاه در چنین شرایطی برای اخذ هر چه بیشتر نور جهت تولید مواد فتوسنتزی، میزان کلروفیل را افزایش میدهد )مافی و موسیارلی 2113 (. همچنین در صورت تلفیق کودهای زیستی با کود شیمیایی میزان کلروفیل بالنگوی شهری بطور معنیدار تحت تاثیر قرار نگرفت. به عبارت دیگر میتوان به جای استفاده بخشی از کودهای شیمیایی از این کودها استفاده نمود. به نظر میرسد اثرات مفید تلقیح باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن در افزایش میزان کلروفیل ناشی از دسترسی بیشتر بافتها و اندامهای در حال رشد به نیتروژن بیشتر توسط این باکتریها است )چاندراسکار و همکاران 2115 (. محتوای کلروفیل برگ بالنگوی شهری تحت تاثیر ترکیب تیماری سیستم کشت و مالچ قرار گرفت. بیشترین کلروفیل برگ به سیستم کشت مخلوط افزایشی 01 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه همراه با کاربرد مالچ کلش گندم تعلق داشت که نسبت به کشت خالص و عدم کاربرد مالچ حدود 90 درصد افزایش نشان داد . یانگ و همکاران 2110 ) گزارش نمودند که استفاده از مالچ گندم باعث ( افزایش میزان رنگیزههای فتوسنتزی به دلیل فراهم بودن رطوبت مورد نیاز میگردد. ژو و همکاران ( 2111 ) در بررسی اثر مالچ کلش بر روی سویا به این نتیجه رسیدند که محتوای کلروفیل برگ با کاربرد مالچ کلش افزایش مییابد. این نتایج با یافتههای هی و همکاران ( 2119 ) نیز مطابقت دارد. در کشت مخلوط نسبت به خالص میزان کلروفیل برگ افزایش یافت. بررسیها حاکی از آن است که میزان جذب نور با افزایش تعداد کلروپلاستها در واحد سطح برگ و تراکم کلروفیل کلروپلاست، ازدیاد حاصل میکند که این بیشتر بودن محتوای کلروفیل برگ منجر به کارآیی مصرف نور بیشتر، جبران فقدان جذب کامل نور در کشت مخلوط و حصول عملکرد دانه بالا خواهد شد.

ارتفاع بوته

بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، تاثیر سال، سیستم کشت و مالچ بر ارتفاع بوته بالنگوی شهری سیستم کشت بر × معنیدار بود. همچنین اثر متقابل سال ارتفاع بوته در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد  کاربرد مالچ کلش گندم باعث افزایش ارتفاع بوته گردید جدول . افزایش ارتفاع گیاه ممکن است به علت نگهداری بهتر رطوبت خاک در زمین دارای مالچ باشد که در نتیجه فتوسنتز و جذب مواد غذایی بهبود مییابد هودو و همکاران 2112 . عزیزی و همکاران 2115  گزارش کردند که بیشترین فاصله میانگره نعناع  فلفلی با کاربرد مالچ چیپس چوب و کمترین آن در تیمار بدون پوشش مشاهده شد. آتور رحمان و همکاران 2115  نیز رابطه مثبت و معنیداری را بین کاربرد مالچ  کاه و افزایش رشد و ارتفاع گیاه بیان کردند. کشت مخلوط افزایشی 01 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه در سال دوم آزمایش بیشترین میزان ارتفاع بوته بالنگوی شهری را بدست آورد . میانگین دمای ماهانه در طول فصل رشد در سال اول آزمایش بیشتر از سال دوم بود ، بدین سبب رشد رویشی در سال اول، تحت تاثیر شرایط اقلیمی، کمتر از سال دوم زراعی بود. در کل چنین به نظر میرسد که در کشت مخلوط با افزایش رقابت درون و بینگونهای طول میانگرهها زیاد میشود و به تبع آن ارتفاع گیاه در تراکم- های بالا افزایش مییابد. بهطور کلی، نور اثر بارزی بر روی رشد ساقه دارد و تراکم بالا موجب ایجاد شرایطی مشابه تاریکی (کاهش نسبت نور قرمز به قرمز دور) می- شود. بهنظر میرسد اثر سایه به زیادتر شدن اکسین مربوط است و احتمال دارد که توام با جیبرلین این اثر تشدید شود (هولت 1775). در آزمایشی که بر روی کشت مخلوط گواوا با گیاهان پوششی شنبلیله، یونجه و لوبیای علوفهای انجام شد، نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع گیاه گواوا از کشت مخلوط این گیاه با شنبلیله حاصل شد (الکوراشی عادل 2115 ). افزایش ارتفاع در کشت مخلوط بالنگوی شهری با نخود توسط نصرالهزاده و همکاران ( 2111 ) گزارش شده است.

تعداد شاخه فرعی

با توجه به جدول تجزیه واریانس مرکب مشاهده میشود که اثر سال، سیستمهای کشت و مالچ بر تعداد شاخه فرعی بالنگوی شهری در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. همچنین این صفت تحت تاثیر ترکیب کشت قرار گرفت . مطابق × تیماری متقابل سال ، با کاربرد مالچ کلش گندم افزایش تعداد شاخه فرعی بالنگو مشاهده شد. تحقیقات به عمل آمده بر روی نعناع نشان داد که استفاده از خرده چوب بهعنوان خاکپوش بیشترین تعداد شاخه فرعی را تولید نمود شهریاری و همکاران 2113  عزیزی و همکاران  2115 بیان کردند که کاربرد مالچ باعث افزایش تعداد شاخه فرعی در نعناع فلفلی شد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، اثر کود بر تعداد شاخه فرعی بالنگوی شهری معنیدار نبود یعنی بین کاربرد 111 درصد کود شیمیایی و مصرف تلفیقی کود زیستی + 51 درصد کود شیمیایی اختلاف معنیداری از لحاظ افزایش تعداد شاخه فرعی وجود نداشت به نظر میرسد که در شرایط همزیستی گیاه با میکروارگانیسمهای داخل خاک از طریق تولید هورمونهای محرک رشد و مواد فعال زیستی، سبب افزایش در رشد رویشی گیاه و به تبع آن تعداد شاخه فرعی میگردد)شالان 2115  کارتیکیان و همکاران ( 2118) بیان کردند که کاربرد ازتوباکتر سبب افزایش تعداد شاخه فرعی گیاه دارویی رزماری شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین اثر سیستم کشت بر تعداد شاخه فرعی بالنگوی شهری در دو سال آزمایش نشان داد که سیستم کشت مخلوط افزایشی 21 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه در سال دوم آزمایش دارای بیشترین تعداد شاخه فرعی بود از آنجا که بالنگوی شهری در کشت خالص با تراکم بالا کاشته میشود، بنابراین رقابت درون گونهای در این گیاه زیاد است. این موضوع سبب کاهش شدید تعداد شاخههای فرعی در این گیاه میشود. در تیمارهای کشت مخلوط، با کاهش تراکم بوته بالنگوی شهری در واحد سطح از طریق افزایش فاصله روی ردیفها، فضای خالی بیشتری برای توسعه گیاه فراهم و از رقابت درون گونه- ای کاسته میگردد، به طوریکه گیاه میتواند با ایجاد شاخههای فرعی فضای خالی ایجاد شده را اشغال نماید. مردانی و همکاران( 2115 ) نیز بیان کردند که تعداد شاخه فرعی آنیسون در کشت مخلوط با شنبلیله افزایش می یابد.

عملکرد دانه

تجزیه واریانس مرکب دادهها نشان داد که در دو سال زراعی از نظر عملکرد دانه بالنگوی شهری اختلاف معنیداری وجود دارد. تاثیر سیستمهای کشت، مالچ و کشت بر عملکرد دانه معنیدار × همچنین اثر متقابل سال بود  کاربرد مالچ کلش گندم باعث افزایش عملکرد دانه بالنگوی شهری شد به طوریکه بیشترین 197 گرم بر مترمربع( در کرتهای دارای / عملکرد ) 05 مالچ بدست آمد . این نتایج مطابق با یافتههای شارما و همکاران ( 2111 ) میباشد. بررسیهای به عمل آمده نشان میدهد که کاربرد مالچ کلش گندم به بهبود نگهداری رطوبت خاک، تنظیم دمای خاک، افزایش جمعیت میکروارگانیسمها و تحرک مواد غذایی کمک میکند که همه این موارد به نوبه خود تاثیرات مطلوبی بر عملکرد . محصول میگذارد چاکرابورتی و همکاران 2118 آزمایش امینی و همکاران ( 2115 ) در مورد لوبیا قرمز نیز نشان داد بیشترین عملکرد در کرتهای دارای مالچ بدست آمد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که کشت خالص بالنگوی شهری در سال دوم آزمایش، بیشترین 223 گرم بر مترمربع( را در / میزان عملکرد دانه ) 59 مقایسه با سایر تیمارها بدست آورد. در کشت خالص بالنگوی شهری چون فقط رقابت درون گونهای حاکم است، عملکرد اقتصادی خیلی تحت تاثیر قرار نمی- گیرد، ولی در کشت مخلوط، وجود رقابت برون گونهای باعث کاهش عملکرد نسبت به کشت خالص شده است.  این نتایج مطابق با یافتههای قمری و همکاران  2110 است. در الگوهای کشت مخلوط به دلیل افزایش رقابت و کاهش منابع محیطی در دسترس، عملکرد بالنگوی شهری کاهش یافت که با یافتههای رضایی ارجمند و همکاران 2110  در کشت مخلوط شوید- بالنگوی شهری و ( نصرالهزاده و همکاران ) 2111 ( در کشت مخلوط نخود- بالنگوی شهری همخوانی دارد. عملکرد دانه بالنگوی ،) شهری تحت تاثیر تیمار کودی قرار نگرفت )جدول 2 یعنی در صورت جایگزینی کودهای زیستی به جای بخشی از کود شیمیایی، عملکرد بالنگوی شهری تغییر چندانی حاصل نمیکند. دلیل این موضوع را میتوان افزایش رشد رویشی گیاه بر اثر وجود نیتروژن کافی در تیمار کاربرد کود نیتروژن و تیمار کاربرد تلفیقی کود شیمیایی و ازتوبارور  دانست. مطالعات راعی و همکاران 2119  بر روی کشت مخلوط ذرت- سویا نشان داد که  کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی باعث بهبود عملکرد و اجزای عملکرد میشود.

درصد روغن و اسیدهای چرب دانه بالنگوی شهری بر اساس نتایج مندرج در درصد روغن دانه بالنگوی شهری به طور معنیداری تحت تاثیر سال قرار گرفت. اثر ساده سیستم کشت بر روی درصد روغن دانه بالنگوی شهری در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود، در حالیکه تیمار کودی و مالچ تاثیر معنیداری بر روی این صفت نداشتند. مطابق ، در سال دوم آزمایش درصد روغن دانه بالنگوی شهری بیشتر از سال 3 درصد / اول بود که این میزان اختلاف در دو سال به 1 رسید. به نظر میرسد که در سال اول آزمایش، دمای بالا طی مرحله پر شدن دانه منجر به تولید بذوری با کیفیت پایین و میزان روغن بذر کمتر شده است که این نتایج مطابق با یافتههای سایر محققان میباشد فلاگلا و همکاران 2111 ؛ فرناندز مویا و همکاران 2115  دانه بالنگوی شهری در تمامی سیستمهای کشت مخلوط درصد روغن بیشتری نسبت به کشت خالص داشت. بیشترین درصد روغن دانه به سیستم کشت مخلوط افزایشی 21 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه تعلق داشت. از آنجا که هر عاملی که باعث افزایش فتوسنتز گیاهی گردد، می- تواند باعث بالا رفتن درصد روغن نیز شود، لذا چنین به نظر میرسد که دلیل افزایش درصد روغن در کشت مخلوط به خاطر توانایی گیاه در استفاده بهینه از منابع محیطی بوده که باعث بهبود رشد و فتوسنتز و به تبع آن افزایش میزان روغن در مقایسه با کشت خالص شده است. رضائیچیانه (2110 ) در ارزیابی اثر کشت مخلوط بزرک و لوبیا چیتی دریافت که درصد روغن بزرک در تمامی تیمارهای کشت مخلوط بالاتر از تیمار کشت خالص بود که با نتیجه آزمایش حاضر مطابقت دارد. کاربرد مالچ اثر معنیداری بر درصد روغن دانه بالنگوی شهری نداشت. این نتایج با یافتههای عبدالهی و ملکی فراهانی ( 2115 ) و گالامبوسی و همکاران ( 1787 ) مطابقت دارد. مهمترین ترکیب اسیدهای چرب در روغن دانه بالنگوی شهری شامل اسیدهای چرب غیر اشباع اولئیک  C18:1 (، لینولئیک ) C18:2 (، لینولنیک ) ( C18:3) و اسیدهای چرب اشباع پالمتیک ( C16:0 ) و استئاریک ( C18:0 ) است. مطابق نتایج جدول 5، تیمارهای سال و سیستم کشت تاثیر معنیداری بر روی اسیدهای چرب غیر اشباع و اشباع بهغیر از اسید استئاریک داشتند. بر اساس نتایج مقایسات میانگین در  بیشترین مقادیر اسیدهای چرب لینولنیک، لینولئیک و اولئیک در سیستم کشت مخلوط افزایشی 21 درصد بالنگوی شهری 111 درصد خرفه مشاهده شد. در مقابل، حداقل مقادیر + اسیدهای چرب لینولنیک، لینولئیک و اولئیک در کشت خالص بالنگوی شهری دیده شد. این مقادیر مشابه مقادیر بدست آمده در روغن بالنگوی شهری توسط ( صمدی و همکاران ) 2119 ( و اووریم و همکاران ) 1777 است. علاوه بر این، بالاترین میزان اسید پالمتیک از کشت خالص بدست آمد. همچنین اسیدهای چرب اشباع در سال دوم نسبت به سال اول آزمایش کاهش یافتند، در حالیکه اسیدهای چرب غیراشباع به علت دمای پایین در سال دوم آزمایش افزایش نشان دادند . کرول و پازسکو  2119  نشان دادند که ارتباطی بین پارامترهای اقلیمی با محتوای روغن و اسیدهای چرب وجود دارد. تاثیر تکنیکهای زراعی و عوامل محیطی مانند نور، آب و عناصر غذایی بر روی سنتز اسیدهای چرب اشباع و . غیراشباع متفاوت است بالدینی و همکاران 2111 ایچارت و همکاران ( 2113 ) بیان داشتند که سایهاندازی در کشت مخلوط تاثیر معنیداری بر روی مقادیر اسیدهای چرب میگذارد. بهطور کلی اعتقاد بر این است که بهبود جذب نور و سایهاندازی میتوانند ساخت مواد تشکیل دهنده و توزیع آسیمیلاتهای فتوسنتزی را در منبع و مخزن تحت تاثیر قرار دهند (کوپر 2118 ). یانگ و همکاران ( 2119 ) گزارش کردند که مقادیر اسیدهای چرب غیراشباع در کشت مخلوط ذرت- سویا بیشتر از کشت خالص بود. همچنین درصد اسیدهای چرب روغن دانه بالنگوی شهری تحت تاثیر تیمار کودی قرار نگرفت ، یعنی در صورت جایگزینی کودهای زیستی به جای بخشی از کود شیمیایی، درصد اسیدهای چرب روغن دانه بالنگوی شهری تغییر چندانی حاصل نمیکند. کودهای زیستی نقش مهمی را در کاهش اثرات منفی زیست محیطی ناشی از کاربرد کودهای شیمیایی و افزایش عملکرد تولیدات کشاورزی ایفا میکنند. بنابراین، کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی میتواند علاوه بر کاهش مصرف کودهای شیمیایی، عملکرد مناسبی را نیز تولید نماید.

شاخصهای ارزیابی کشت مخلوط

نسبت برابری زمین در تمامی کشتهای مخلوط در هر دو سال آزمایش بیشتر از یک بدست آمد. بیشترین میزان نسبت برابری زمین در سیستم کشت مخلوط افزایشی 11 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه تحت تیمار مصرف تلفیقی کود زیستی بعلاوه 51 درصد کود شیمیایی به همراه مصرف مالچ کلش گندم حاصل شد . این نتایج مطابق با یافتههای بدست آمده توسط قمری و همکاران (2110 ) میباشد. کشت مخلوط زمانی سودمند است که عملکرد مخلوط، بیشتر از حداکثر محصول تککشتی باشد. اضافه عملکرد بدست آمده را میتوان به استفاده بهتر از منابع بیولوژیک نظیر تشعشع، عناصر غذایی و آب توسط دو گیاه و اختلافات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، سیستم ریشهای بین آنها و تثبیت و جذب نیتروژن در کشت مخلوط نسبت دادویلی
. بنابراین، رشد و توسعه خرفه و بالنگوی شهری در کنار هم با بهره برداری بیشتر و بهتر از منابع رشد، زمینه افزایش تولید در واحد سطح را فراهم میآورد.

ضریب ازدحام نسبی از طریق مقایسه عملکرد، توانایی یک گونه را در استفاده از منابع محدود در کشت مخلوط با توانایی آن در کسب همان منابع در کشت خالص مقایسه میکند. نتایج ارزیابی دادههای آزمایشی در دو سال آزمایش نشان داد که مقدار ضریب ازدحام نسبی در همه کشتهای مخلوط بیش از یک بود. این موضوع بیانگر برتری کشت مخلوط نسبت به کشت خالص است. نتایج نشان داد که بالاترین مقادیر ضریب ازدحام نسبی در هر دو سال آزمایش به سیستم کشت مخلوط افزایشی 11 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه به همراه کاربرد مالچ کلش گندم در مصرف تلفیقی کود زیستی بعلاوه 51 درصد کود شیمیایی تعلق داشت . قمری و همکاران ( 2119 ) نیز بیشترین ضریب تراکم نسبی برای کشت مخلوط خرفه و بالنگوی شهری را در کاربرد تلفیقی کود زیستی همراه با شیمیایی بدست آوردند. بنابر نظر خان و همکاران ) 2111 ( نیز بالاتر بودن ضریب ازدحام نسبی پنبه در کشت مخلوط با چند گیاه زراعی، نشان از برتری رقابتی آن دارد.

نتیجه گیری کلی

به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که تیمار کاربرد مالچ کلش گندم تاثیر معنی داری بر روی عملکرد دانه و صفات رشدی بالنگوی شهری داشت، به طوریکه کاربرد مالچ سبب افزایش این صفات گردید. مقادیر اسیدهای چرب غیراشباع بالنگوی شهری در سیستم کشت مخلوط افزایشی 21 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه افزایش یافتند در حالیکه اسیدهای چرب اشباع کاهش یافتند. همچنین تیمار کودی تاثیر معنیداری بر روی صفات کیفی و کمی بالنگوی شهری نداشت، به عبارت دیگر می توان به جای استفاده بخشی از کودهای شیمیایی از کودهای زیستی بصورت تلفیقی استفاده نمود. بیشترین نسبت برابری زمین و ضریب ازدحام نسبی در هر دوسال آزمایش متعلق به کشت مخلوط افزایشی 11 درصد بالنگوی شهری + 111 درصد خرفه به همراه مصرف تلفیقی کود زیستی بعلاوه 51 درصد کود شیمیایی و کاربرد مالچ بود. به عبارت دیگر کاربرد مالچ و استفاده از کودهای زیستی به جای کود شیمیایی در ترکیب با کشت مخلوط باعث افزایش نسبت برابری زمین گردید که بیانگر افزایش کارایی کشت مخلوط است.

منبع : نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار
کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ) میکرو (
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.
کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ) ماکرو( 
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .
حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .
کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ) پتاس بالا ( 
تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .
جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .
جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .