مضرات کود شیمیایی چیست ؟

Question

شرح مضرات استفاده از کود شیمیایی .

فواد احمدی · Answer

_مصرف بی‌رویه کود شیمیایی موجب افزایش بیماری‌های سرطانی شده است
مصرف بی رویه کودهای شیمیایی باعث کاهش کیفیت محصولات کشاورزی و افزایش بیماری های سرطانی در کشور شده است.
مصرف این کودها در اراضی کشاورزی سبب افزایش غلظت نیترات در آبهای زیرزمینی و شرب می شود که این موضوع به رغم مفیدبودن برای رشد گیاهان سلامت انسان ها را به خطر می اندازد.
کودهای شیمایی در واقع نوعی نمک هستند که اگر در هر سال به مقدار زیاد وارد خاک شوند سبب تخریب ساختار خاک خواهند شد،این تخریب در مناطق خشک بسیار سریع تر صورت می گیرد و علاوه بر آن آلودگی های زیست محیطی و خطرات بهداشتی و زیانباری متوجه انسان ها می شود.
در دهه های گذشته به دلیل عدم شناخت و آگاهی کشاورزان ایرانی از کودهای شیمیایی مصرف این نوع کود بسیار کم بود اما در سال های اخیر مصرف آن بنا به دلایل متعدد با افراط و تفریط مواجه شد تا حدی که کشاورزان ایرانی در بسیاری از جوامع بین المللی مقام اول آلودگی آب های شرب را به خود اختصاص دادند.
مصرف کودهای شیمایی باید با نظر کارشناسان کشاورزی صورت گیرد زیرا خاک های زراعی تنها در مدت زمانی کوتاه به دلیل فقر مواد خوراکی برای افزایش محصولات نیازمند این نوع کود هستند.
در مراسم روز زمین پاک عنوان شد: استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی خاک را آلوده می کند
برخی بیماریهای عفونی در قرن حاضر، منشأ ویروس و باکتری ندارد و باید علت را در آلودگیهای موجود در خاک و هوا جستجو کرد.
پیشنهادی برای صرفه جویی در تولید و مصرف کودهای شیمیایی و کاهش آلودگی های زیست محیطی:
در کشور ما سالانه بیش از 2.5 میلیون تن اوره جهت تامین نیاز ازت گیاهان در صنایع کشاورزی استفاده می شود استفاده از کود اوره سبب کاهش راندمان خاک و آلودگی شدید آن ، تشکیل نمکها و کمپلکسهای دیگر در خاک (شوره بستن) و تجمع اوره در بافت گیاهان (عامل سرطانهای دستگاه گوارش در انسان) می گردد .
همانطور که ذکر شد مصرف کود اوره در کشور سالانه 2.5 میلیون تن است که از این مقدار 900 هزار تن در کشور تولید و بقیه از خارج وارد می شود .
این مسئله ، هزینه های بسیار بالایی حدود 650 میلیون دلار را بدنبال دارد .برای جلوگیری از مضرات فراوان استفاده از کود اوره ، بهترین راه حل ، استفاده از کود اوره با پوشش گوگردی است .
با استفاده از این نوع کود ، مصرف سالانه کشور یک پنجم تا یک دهم کاهش می یابد و این در حالیست که همان اثر کود اوره (البته صرفنظر از مضرات آن ) را به همراه خواهد داشت . کشاورز یا باغداری که سالانه 1000 کیلو کود اوره مصرف می کند باید با قیمت یارانه ای 45 هزار تومان و به قیمت آزاد 260هزار تومان پرداخت نماید اما اگر این کشاورز از کود اوره با پوشش گوگردی استفاده نماید علاوه بر مزایای استفاده از این نوع کود برای زمین کشاورزی؛ مصرف کود را به 100 الی 200 کیلو گرم کاهش می دهد این کشاورز حتی اگر این میزان کود را به قیمت آزاد نیز خریداری نماید باید مبلغ بین 32 تا 64 هزار تومان پرداخت نماید. با این عمل علمی و سنجیده از به هدر رفتن 450میلیارد تومان یارانه زیان بار جلوگیری خواهد شد و بهره وری و عمر مفید زمین های کشاورزی نیز افزایش خواهد یافت.
بیش از 90% از زمینهای کشاورزی ایران آهکی با PH بالا بوده و این مسئله باعث کاهش راندمان جذب عناصر ریز مغذی که از اهمیت بالایی در رشد و نمو گیاهان برخوردارند میگردد، استفاده از کود اوره با پوشش گوگردی با درصد پوشش های متفاوت (سرعت انحلالهای متفاوت) به تنهایی و یا بصورت مخلوط با اوره جهت تامین بموقع ازت مورد نیاز گیاه از کاربرد اوره مناسب تر است.
این مسئله اگر بصورت دقیق ، بررسی و بر اساس نوع کشت و نیازهای آن در طی دوره رشد ، شرایط آب و هوایی منطقه و آنالیز دقیق خاک اعمال گردد ، باعث افزایش چشمگیر راندمان محصولات کشاورزی ، بهبود کیفی خصوصیات خاک ، جلوگیری از آلودگی منابع آب و کاهش مصرف اوره می گردد و با توجه به پرداخت یارانه قابل توجه جهت تامین کود اوره کشاورزان و باغداران؛ این اقدام از لحاظ اقتصادی کمک بزرگی به هدفمند کردن یارانه های زیان بار خواهد نمود .سالانه حدود 650 میلیارد تومان کود اوره در کشور مصرف می شود که حدود 450میلیارد تومان آن یارانه است.
محصولات کشاورزی و باغی که به روش های کنونی در معرض استفاده بی رویه کود قرار گرفته اند برای سلامتی جامعه نیز مشکل ساز هستند؛ با عنایت به مطالب ذکر شده و اهمیت استفاده از کود اوره با پوشش گوگردی بجای کود اوره معمولی، خصوصاً جلوگیری از تخریب زمین های کشاورزی، افت بهره وری در بلند مدت، حفظ سلامت جامعه، جلو گیری از خروج ارز، خودکفایی کشور و صدور بخشی از کود اوره تولید داخل به سایر کشورها و کسب درآمد ارزی برای کشور؛ لازم است ادارات ترویج وزارت جهاد و کشاورزی در این خصوص فرهنگ سازی نموده و وزارت جهاد کشاورزی نسبت به تغییر الگوی مصرف غیر علمی کنونی اقدام عاجل نماید.
مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی در بخش کشاوری موجب شیوع سرطان معده می‌شود قزوین ، خبرگزاری جمهوری اسلامی داخلی. علمی. سرطان معده. فوق تخصص گوارش و کبد مرکز آموزشی درمانی بوعلی سینای قزوین گفت: مصرف غیر منطقی و بی‌رویه کودهای شیمیایی در مزرعه‌ها و باغ‌ها مهمترین عامل شیوع سرطان معده در کشور محسوب می‌شود. دکتر “علی‌اکبر حاج‌آقا محمدی” روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: در زمینه استفاده از کودهای شیمیایی در مزارع کنترلی نمی‌شود. وی گفت: وجود بالای نیترات در موادغذایی و آب آشامیدنی توسط باکتریها در معده به ماده سرطان‌زای نیتریت تبدیل می‌شود. وی بااشاره به این مطلب که “سرطان معده شایع‌ترین سرطان در ایران است”، توضیح داد: مصرف نکردن غذاهای آماده و حاضری مانند سوسیس و کالباس، مصرف سبزیجات سالم و تازه و نظارت و کنترل مکرر بر استفاده منطقی از کودهای شیمیایی شیوع سرطان معده را کاهش می‌دهد. مسوول کارشناس تغذیه گیاهی سازمان جهادکشاورزی قزوین نیز گفت: برای جلوگیری از مصرف غیر منطقی کشاورزان از کودهای شیمیایی درمزارع این کودها بصورت یارانه‌ای توزیع می‌شود. “مجید توسلیان” افزود: کشاورزان بااین باور غلط که کودهای شیمیایی موجب بازدهی بهترمحصولات آنها می‌شود، کودهای شیمیایی را باقیمت‌های بالا از بازار سیاه تهیه می‌کنند. وی بااشاره‌به‌اینکه‌استفاده بی‌رویه کودهای شیمیایی درمزارع سبزیکاری رواج بیشتری دارد، اظهارداشت: هم‌اکنون این مشکل استان قزوین را با بحران متوجه نکرده ولی در صورت ساماندهی نکردن آن علاوه بر محصولات، سفره‌های‌آب زیرزمینی نیز در معرض آلودگی قرار می‌گیرند. توسلیان اضافه‌کرد: اگر همانند سایر کشورهای جهان‌از تولیدکنندگان، محصولات بی‌کیفیت خریداری نشود این مشکل رفع خواهد شد. این کارشناس افزود: چنانچه کشاورزان بر اساس نتایج آزمون‌های آب و خاک و توصیه‌های کارشناسان مبادرت به مصرف منطقی کودهای شیمیایی کنند هیچ مشکلی بوجود نخواهد آمد.
_عوارض وحشتناک کودهای شیمیایی بر بدن مصرف کنندگان:
حساسیت های پوستی و مختل شدن سیستم ایمنی بدن و ابتلا به بیماری های خودایمنی نظیر ام اس و دیابت های زودرس وابسته به انسولین نیز از دیگر عوارض استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی است. سیستم ایمنی بدن تحت تاثیر رادیکال های آزادی که از طریق سموم و آفت کش ها و کودهای مختلف وارد بدن می شود گاهی چنان سردرگم می شود که خود سیستم ایمنی که باید به بیگانه حمله کند و آنها را از پا درآورد تا سلامت وجود انسان حفظ شود به اندام های بدن حمله می کند که در اصطلاح به آن بیماری خودایمنی گویند.
استفاده از انواع کود شیمیایی، آفت کش‌ها و سموم در تولید محصولات باغبانی و کشاورزی باعث ورود بی‌رویه عناصر سمی همراه کودها به زنجیره غذایی انسان شده است و به مرور در بدن تجمع یافته و باعث افزایش بیماری‌های ناشناخته، انواع سرطان‌ها و ناهنجاریهای ژنتیکی در بشر شده است.
در حقیقت مصرف زیاد مواد شیمیایی، مورد انتقاد دانشمندان و متخصصین قرار گرفته است و بدین ترتیب استفاده گسترده از کودهای شمیایی را زیر سوال می‌برد. مسلما مصرف علمی انواع کودها و سموم کشاورزی، مهمترین راه بهبود حاصلخیزی خاک، افزایش تولید محصولات کشاورزی و باغبانی با کمترین پیامدهای جانبی می‌باشد.